Gamen op een beperkt budget
AMD heeft deze dinsdag de HD 6790 geïntroduceerd, die het gat op moet vullen tussen de HD 5770 en de HD 6850, en die bovendien de strijd moet aangaan met Nvidia's GTX 550 Ti. Met de videokaart mikt AMD op gamers die op een resolutie van 1920x1080 spelen. Nvidia lijkt met zijn GTX 550 Ti daarentegen vooral op 1680x1050-gebruikers te mikken.
Van AMD ontvingen we een standaard HD 6790, terwijl Asus een overgeklokte GTX 550 Ti opstuurde. We keken naar de prestaties van beide videokaarten en vergeleken die met iets goedkopere en iets duurdere videokaarten, zoals de HD 5770, de HD 6850 en de GTX 460 1GB. Aangezien AMD en Nvidia het niet eens kunnen worden over welke resolutie het beste bij een videokaart van 130 euro past, werd er zowel op 1920x1200 als op 1680x1050 getest./i/1301954277.jpeg?f=imagenormal "AMD Radeon HD 6790")
HD 6790: Barts op dieet
Asus GTX 550 Ti
De GTX 550 die Asus opstuurde is een zogenaamd Top-model met de DirectCu-koeler. Standaard is de GTX 550 Ti op 900MHz geklokt, maar Asus schroefde de kloksnelheid op naar een heel behoorlijke 975MHz. Het geheugen draait op de normale snelheid van 4100MHz.
Om alles koel te houden monteerde Asus een DirectCu-koeler, zoals die ook voor veel mainstream-kaarten wordt gebruikt. De koeler is behoorlijk goed te noemen, zoals uit deze test wederom zal blijken. De GTX 550 Ti kan maximaal twee schermen aansturen, waarbij gekozen kan worden uit een dvi-, een hdmi- en een ouderwetse vga-poort.
:fill(white)/i/1301954689.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1301954690.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1301954691.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1301954692.jpeg?f=thumb)
Testsysteem
Het testsysteem werd opgetrokken rond een Core i7 920-processor, die voor deze review op 3,8GHz werd geklokt door de bclk tot 180MHz te verhogen. We streven ernaar om altijd de nieuwste drivers te gebruiken en als er bètadrivers zijn gebruikt, vermelden we dat. Bij deze review werden de AMD-kaarten met driverversie 11.2 aangestuurd, terwijl we voor de Nvidia-kaarten versie 266.58 van de GeForce-drivers gebruikten.
Als benchmarks werden Call of Duty: Black Ops, Far Cry 2, Stalker: Call of Pripyat, F1 2010, Alien vs. Predator, Battlefield: Bad Company 2 en Metro 2033 ingezet. Ook van deze games werden alle beschikbare patches geïnstalleerd. Waar mogelijk werden de interne benchmarks van de games gebruikt.
| Testsysteem |
| Moederbord |
Asus Rampage Extreme III
|
| Processor |
Intel Core i7 920 @ 3,8GHz |
| Geheugen |
6GB ddr3: 3x OCZ3X1333LV6GK 8-8-8 |
| Harde schijven |
80GB Intel Postville
|
| Videokaarten |
Nvidia GTX 460
Asus GTX 550
Asus HD 6790
Asus HD 6850
Asus HD 5770
|
| Koeler |
Thermalright Ultra Extreme 120
|
| Voeding |
Enermax Revolution 1050W
|
Intels X58-platform houdt naar verwachting nog geruime tijd de prestatiekroon in handen. Dit systeem zal bij het uitvoeren van de benchmarks dan ook niet snel de bottleneck zijn. Verder biedt deze opzet de mogelijkheid om videokaarten in sli- en CrossFire-modus te draaien.
In AMD's Catalyst Control Center staat de adaptive aliasing op multisampling en wordt de toepassing van anti-aliasing en anisotropic filtering waar mogelijk aan de applicatie overgelaten. Mipmapping is op de hoogste kwaliteit ingesteld. In Nvidia's Control Panel staat de anti-aliasing transparancy-modus op multisampling en is de texture quality op quality ingesteld. Ook hier wordt AA/AF waar mogelijk door de applicatie verzorgd.
:fill(black)/i/1285675715.jpeg?f=thumb)
Elke game is getest op de resoluties 1680x1080 en 1920x1200 met behulp een U3011-scherm van Dell. De instellingen verschillen per game en worden daarom telkens vermeld. In principe wordt altijd anti-aliasing toegepast, tenzij dit resulteert in onspeelbaar lage framerates. Hetzelfde geldt voor sommige in-game-settings, die naar beneden worden bijgesteld als de videokaart anders onvoldoende fps produceert. Ook wordt er altijd 16xAF toegepast. Bij games die dat niet ondersteunen is deze instelling afgedwongen met behulp van AMD's CCC of Nvidia's Control Panel.
3DMark 11, Vantage & Unigine
In 3DMark 11 is de HD 6790 ruimschoots sneller dan de GTX 550 Ti. Zoals beloofd houdt de nieuwe AMD het midden tussen de HD 5770 en de HD 6850.
In 3DMark Vantage zien we vergelijkbare resultaten, maar het verschil tussen de HD 6850 en de HD 6790 is kleiner.
In de Heaven-benchmark legt de HD 6790 het af tegen de GTX 550 Ti, die blijkbaar beter met tesselation overweg kan.
Alien vs. Predator
| Alien vs. Predator - 1680x1050 - High - 0xAA |
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde Score (fps) |
| HD 6850 |
*****
+
***
26,0 / 43,1 |
| GTX 460 1GB |
****
+
***
22,3 / 38,9 |
| HD 6790 |
****
+
***
23,0 / 38,4 |
| HD 5770 |
****
+
***
21,3 / 35,3 |
| GTX 550 Ti |
****
+
***
20,0 / 34,9 |
AMD's videokaarten lijken in het spel Alien vs. Predator standaard iets sneller dan die van Nvidia. Niet alleen de HD 6790 weet de overgeklokte GTX 550 Ti te verslaan: ook de HD 5770 is sneller dan de Nvidia-kaart.
| Alien vs. Predator - 1920x1200 - High - 0xAA |
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde Score (fps) |
| HD 6850 |
*****
+
***
23,2 / 36,5 |
| GTX 460 1GB |
****
+
***
20,0 / 35,5 |
| HD 6790 |
****
+
***
19,0 / 31,4 |
| HD 5770 |
***
+
***
16,0 / 28,6 |
| GTX 550 Ti |
***
+
***
15,3 / 28,0 |
Op 1920x1200 wordt het verschil tussen de HD 6790 en de GTX 550 Ti nog groter. Deze ronde is duidelijk voor AMD.
Bad Company 2
| Bad Company 2 - 1680x1050 - max - 4xAA/16xAF |
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde Score (fps) |
| HD 6850 |
******
+
**
36,3 / 48,1 |
| GTX 460 1GB |
*******
+
*
39,7 / 47,5 |
| GTX 550 Ti |
*****
+
**
30,3 / 41,8 |
| HD 6790 |
*****
+
**
32,0 / 40,3 |
| HD 5770 |
****
+
**
26,0 / 35,8 |
In Bad Company 2 zijn de GTX 550 en de HD 6790 meer aan elkaar gewaagd, met respectievelijk een hoger gemiddelde en hogere minima.
| Bad Company 2 - 1920x1200 - max - 4xAA/16xAF |
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde Score (fps) |
| HD 6850 |
******
+
**
32,2 / 42,2 |
| GTX 460 1GB |
******
+
**
31,0 / 40,1 |
| HD 6790 |
*****
+
**
25,0 / 34,3 |
| GTX 550 Ti |
*****
+
**
24,6 / 33,7 |
| HD 5770 |
****
+
**
22,0 / 30,8 |
Op 1920x1200 gaan de beide videokaarten vrijwel gelijk op; het verschil tussen de twee is niet significant te noemen.
Far Cry 2
| Far Cry 2 - 1680x1050 - Ultra high - 4xAA/16xAF |
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde Score (fps) |
| GTX 460 1GB |
******
+
**
62,0 / 77,4 |
| HD 6850 |
******
+
**
55,4 / 69,5 |
| GTX 550 Ti |
*****
+
**
51,6 / 65,3 |
| HD 6790 |
****
+
*
43,1 / 54,3 |
| HD 5770 |
****
+
*
38,4 / 50,0 |
In Far Cry 2 boekt de GTX 550 een afgetekende overwinning. Dat was ook wel te verwachten, aangezien Far Cry 2 het altijd al goed deed in combinatie met Nvidia-kaarten.
| Far Cry 2 - 1920x1200 - Ultra high - 4xAA/16xAF |
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde Score (fps) |
| GTX 460 1GB |
******
+
**
50,9 / 64,9 |
| HD 6850 |
******
+
**
48,7 / 61,8 |
| GTX 550 Ti |
*****
+
**
41,5 / 54,6 |
| HD 6790 |
*****
+
*
37,3 / 48,2 |
| HD 5770 |
****
+
*
33,4 / 44,2 |
Op 1920x1200 lijkt het verschil tussen beide videokaarten iets kleiner te zijn, maar de GTX 550 gaat nog steeds aan de leiding.
Stalker: Call of Pripyat
| Stalker: CoP - 1680x1050 - DX11 - max - 0xAA/16xAF |
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde Score (fps) |
| GTX 460 1GB |
******
+
**
25,5 / 34,0 |
| HD 6850 |
*****
+
**
23,6 / 30,2 |
| GTX 550 Ti |
*****
+
**
20,2 / 28,3 |
| HD 6790 |
*****
+
*
20,8 / 26,3 |
| HD 5770 |
****
+
**
18,0 / 24,0 |
Ook in Stalker doen de twee videokaarten niet voor elkaar onder, met een hoger gemiddelde voor de GTX 550 en marginaal betere minima voor de HD 6790.
| Stalker: CoP - 1920x1200 - DX11 - max - 0xAA/16xAF |
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde Score (fps) |
| GTX 460 1GB |
******
+
**
22,4 / 29,0 |
| HD 6850 |
*****
+
*
19,0 / 23,9 |
| GTX 550 Ti |
*****
+
**
17,5 / 22,8 |
| HD 6790 |
*****
+
*
17,1 / 21,3 |
| HD 5770 |
****
+
*
14,8 / 19,7 |
Op 1920x1200 verandert er weinig en presteert de HD 6790 amper minder dan de overgeklokte GTX 550.
CoD: Black Ops
| Call of Duty: Black Ops - 1680x1050 - Maximum - 4xAA/16xAF |
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde Score (fps) |
| HD 6850 |
*****
+
***
59,3 / 86,8 |
| GTX 460 1GB |
******
+
**
61,7 / 82,3 |
| GTX 550 Ti |
******
+
**
60,6 / 82,2 |
| HD 6790 |
*****
+
**
54,0 / 73,3 |
| HD 5770 |
****
+
**
47,0 / 69,1 |
Net als in Far Cry 2 weet de GTX 550 in Call of Duty de HD 6790 duidelijk af te troeven. Het verschil is wel kleiner, maar bedraagt nog steeds meer dan tien procent.
| Call of Duty: Black Ops - 1920x1200 - Maximum - 4xAA/16xAF |
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde Score (fps) |
| HD 6850 |
******
+
**
55,3 / 76,7 |
| GTX 460 1GB |
******
+
**
55,3 / 71,0 |
| GTX 550 Ti |
*****
+
**
49,0 / 66,4 |
| HD 6790 |
****
+
**
43,7 / 64,3 |
| HD 5770 |
****
+
**
39,0 / 59,0 |
Ook met de hogere resolutie van 1920 bij 1200 beeldpunten weet de GTX 550 aan de leiding te blijven, maar de gemiddelde framerates van beide kaarten ontlopen elkaar niet veel.
F1 2010
| F1 2010 - 1680x1050 - DX11 - 4xAA/16xAF |
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde Score (fps) |
| HD 6850 |
*******
+
*
39,7 / 42,9 |
| GTX 460 1GB |
*******
+
*
36,8 / 39,1 |
| HD 6790 |
******
+
*
34,7 / 36,5 |
| HD 5770 |
******
+
*
32,3 / 34,4 |
| GTX 550 Ti |
******
+
*
31,6 / 33,2 |
In F1 2010 is de winst weer voor de HD 6790. De kaart presteert op 1680x1050 ongeveer tien procent beter dan de GTX 550.
| F1 2010 - 1920x1200 - DX11 - 4xAA/16xAF |
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde Score (fps) |
| HD 6850 |
********
+
*
36,2 / 37,3 |
| GTX 460 1GB |
*******
+
*
33,7 / 35,6 |
| HD 6790 |
*******
+
*
30,8 / 32,2 |
| HD 5770 |
******
+
*
28,6 / 30,3 |
| GTX 550 Ti |
******
+
*
26,7 / 28,4 |
Op 1920x1200 neemt de voorsprong van de HD 6790 nog iets toe. De grotere geheugenbandbreedte lijkt zich uit te betalen.
Metro 2033
| Metro 2033 - 1680x1050 - High - geen dov |
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde Score (fps) |
| HD 6850 |
*****
+
***
29,0 / 43,2 |
| GTX 460 1GB |
*****
+
***
26,4 / 42,4 |
| HD 6790 |
*****
+
***
26,0 / 38,9 |
| GTX 550 Ti |
****
+
**
23,0 / 35,3 |
| HD 5770 |
****
+
**
23,0 / 34,8 |
Metro 2033 blijkt op de hoogste instellingen een te zware klus voor alle geteste videokaarten. De HD 6790 weet de GTX 550 nog vrij eenvoudig af te troeven, met scores die dik tien procent beter zijn.
| Metro 2033 - 1920x1200 - high - geen dov |
| Videokaart | Minimum / Gemiddelde Score (fps) |
| HD 6850 |
*****
+
***
25,0 / 37,4 |
| GTX 460 1GB |
*****
+
***
23,2 / 35,3 |
| HD 6790 |
*****
+
**
23,0 / 33,0 |
| HD 5770 |
****
+
**
19,6 / 29,4 |
| GTX 550 Ti |
****
+
**
18,8 / 28,8 |
Ook bij Metro 2033 neemt het verschil tussen de kemphanen op de hogere resolutie toe. Het verschil tussen de minima is zelfs meer dan twintig procent in het voordeel van de AMD-kaart.
Energieverbruik
We meten het energieverbruik van het gehele systeem aan het stopcontact. In de idle-stand wordt enkel de Windows-desktop weergegeven, op één scherm. Bij zowel Nvidia en AMD geldt dat meer aangesloten schermen voor een hoger energieverbruik van de videokaarten zorgen.
Al nietsdoend verspilt de HD 6790 meer stroom dan andere AMD-kaarten. Nvidia's videokaarten zijn nog zuiniger en de GTX 550 Ti wint deze test.
Als het systeem met Furmark aan het werk wordt gezet, zijn het juist Nvidia's videokaarten die de meeste energie verbruiken. Het verbruik van de HD 6790 lijkt wat aan de hoge kant te liggen in vergelijking met de snellere HD 6850.
Het verbruik gemeten over drie verschillende spellen laat dezelfde verdeling zien als bij het verbruik in Furmark. Ook nu trekt de HD 6850 slechts 7W meer dan de HD 6790 uit de voeding. Daar staat tegenover dat de GTX 550 nog 12W meer verbruikt.
Geluidsproductie
Tijdens het meten van het energieverbruik hebben we ook de geluidsdruk gemeten, op een afstand van 20cm.
In de idle-stand verschilt de geluidsproductie maar weinig. Alleen de GTX 460 valt in positieve zin op, terwijl de inmiddels anderhalf jaar oude HD 5770 niet opvallend veel meer geluid produceert dan de concurrentie.
Onder belasting zien we de GTX 550 geen krimp geven. De DirectCu-koeler van Asus doet zijn werk en de kaart maakt evenveel geluid als in de vorige test. De fan van de HD 6790 gaat juist veel harder blazen om alle warmte lucht de kast uit te krijgen.
Overklokken
We hebben een poging gewaagd om beide videokaarten op te voeren zonder de spanning te verhogen. De HD 6790 lijkt met zijn grote pcb en de ruimbemeten stroomvoorziening een goede kandidaat voor een flinke snelheidswinst. De GTX 550 Ti heeft een standaardsnelheid van 900MHz, maar Asus heeft zijn versie al in de fabriek tot 975MHz overgeklokt.
| HD 6790 | GTX 550 Ti
|
| Stock |
840MHz
|
975MHz
|
| Overklok |
975MHz |
1050MHz |
| |
16% |
8% |
De HD 6790 kan procentueel een stuk verder worden overgeklokt. Het kan echter maar zo zijn dat een normale, op 900MHz geklokte GTX 550 Ti ook naar 1050MHz overgeklokt kan worden, wat eveneens een overklok van ruim 16 procent zou zijn. Met de overgeklokte videokaarten voerden we drie benchmarks opnieuw uit.
In AvP wordt de voorsprong van de HD 6790 op de GTX 550 Ti alleen maar groter. De schaling ten opzichte van de normaal geklokte videokaarten is vrij goed.
In Far Cry 2 weet de HD 6790 de achterstand op de GTX 550 Ti goeddeels in te lopen. Dat is geen verrassing, want de HD 6790 is percentueel gezien twee keer zo ver overgeklokt.
In Stalker heeft een hogere gpu-klok niet veel effect. De HD 6790 doet het nu een fractie beter dan de GTX 550 Ti, maar weet geen afstand te nemen.
Conclusie
De videokaarten lijken redelijk aan elkaar gewaagd, maar we mogen niet vergeten dat de GTX 550 Ti een overgeklokt exemplaar is, met een overklok van ongeveer acht procent. Zonder die overklok zouden de overwinningen van de GTX 550 Ti in gevaar komen, terwijl in de andere spellen het verschil met de HD 6790 groter zou zijn. De HD 6790 zou met een adviesprijs van 130 euro ook nog eens goedkoper zijn; de geteste GTX 550 Ti moet ongeveer 150 euro opbrengen.
Het enige voordeel van de GTX 550 is de betere koeler: AMD's standaard koeler is simpelweg niet erg stil. Daar staat tegenover dat alle al aangekondigde HD 6790's van andere koelers voorzien zijn, waarmee het voordeel van de GTX 550 vermoedelijk komt te vervallen. In de budget- en mainstreammarkt is de prijs veelal bepalend en op dat vlak wint AMD met speels gemak. Ook is het verschil in prestaties op een resolutie van 1920x1200 nog iets groter - in het voordeel van de HD 6790.
Zowel de GTX 550 Ti als de HD 6790 kunnen vrij gemakkelijk worden overgeklokt. De op 840MHz draaiende HD 6790 laat een overklok noteren naar 975MHz, oftewel zestien procent. Op het web zijn al HD 6790's opgedoken die tot boven de 1GHz werden overgeklokt, wat zeker met wat extra spanning tamelijk eenvoudig is.
AMD blijft wat ons betreft de budgetkoning en heeft nu in het segment tussen 100 en 200 euro een zeer sterk assortiment. Een eventuele GTX 560 zou daar misschien nog verandering in kunnen brengen, maar in vergelijking met AMD's HD 5770, HD 6790 en HD 6850 lijken de GTX 550 Ti en de GTX 460 1GB voorlopig iets te duur voor de prestaties die ze leveren.
:fill(white)/i/1301954276.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1301954283.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1301954692.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white):strip_exif()/i/1301493060.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/1302012388.jpeg?f=thumbmedium)
/i/1286531505.png?f=fpa)
:fill(white):strip_exif()/i/1302010898.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/1302010647.png?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/1301905023.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/1329403846.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/1301905227.jpeg?f=thumbmedium)
/u/327631/Kurt_Schwitters.png?f=community){kind=small}
. Ik heb de afgelopen jaren een gf2 mx400, gf4 ti4400, gf 5900XT, gf6800 gt, gf 8800GTS, gts 250, gtx 260 en gtx 460 aangeschaft. De 6800gt is dit jaar toevallig overleden, ding had al een jaar zwarte artifacts. Bleek dat er een laag vet stof voor de heatsink zat waardoor een geen lucht meer door kon. Was er te laat bij want 3 maanden na het schoonmaken werd het beeld raar. Een jaar eerder is de 5900xt overleden, daar kwam ineens een vlammetje uit een condensator (!) toen de kast open stond.:strip_icc():strip_exif()/u/339136/crop63ec8b9a32c40_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/324913/crop56a24cce05cd3_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/270970/close-button.jpg?f=community){kind=small}
/u/382627/joker%2520-%2520Copy.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/157215/vesalius.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/37169/opadef.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/116283/crop5814e3224425d_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/358246/crop5fdcce071266b_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/291230/crop59c4dcc2ccf2b_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/179419/Fa.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/158964/784621_50x50_v2.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/54579/Static.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/219059/crop5efafd1bd64af_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/55543/crop5eb8fd6c1bf0a_cropped.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/287095/crop5b1a764a380c0_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/2580/KOMPAKTicoon.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/300631/crop58dc288e376c7_cropped.gif?f=community){kind=small}
/u/353521/crop5943fca6ac6f0_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/92085/crop5aa165833d640_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/63012/crop6376aca8143ed_cropped.png?f=community){kind=small}
. Je moet het zien als een review van de Asus 550 en de Sapphire 6790. Dit zijn de kaarten die je echt kunt kopen. Natuurlijk zijn er nog 20 andere varianten in omloop maar die kan tweakers niet allemaal testen. Gelukkig bestaat het internet en kun je van vrijwel elke versie wel ergens een review vinden.:strip_icc():strip_exif()/u/55093/UPpharoah.jpg?f=community){kind=small}
/u/102837/Windows%25208%2520logo.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/34798/bmwm3_2.jpg?f=community){kind=small}
