Inleiding
In onze voortdurende zoektocht naar de perfecte htpc hebben we een high-end machine samengesteld die is gebaseerd op Intels H55-platform. Zotac kwam als eerste bedrijf met een mini-itx H55-moederbord en onlangs bracht ook Gigabyte een mini-itx H55-moederbord uit. Beiden moederborden werden getest en zullen elk zo hun voor- en nadelen blijken te hebben.
We monteerden de borden in een behuizing van Silverstone, waar enkel een slim-line dvd- of blu-ray-speler in past. Verder kozen we voor een ssd, waarop alleen het OS draait. De films kunnen dan vanaf de dvd- of blu ray-drive afgespeeld worden, terwijl uiteraard ook diverse soorten fileservers geschikt zijn om content te leveren.
We keken naar het energieverbruik als er blu-ray- of andere hd-content wordt afgespeeld en we onderzochten of de igp van de cpu wel in staat was om de content zonder horten en stoten weer te geven.
De SG06-behuizing biedt verder genoeg ruimte om een videokaart van het kaliber GTX 470 te plaatsen. Dat is voor htpc's meestal niet de beste keuze, maar wie per se in de huiskamer de modernste games in hd wil spelen of wie ondanks een hernia toch graag lanparty's bezoekt, kan uiteraard wel wat kleinbehuisde paardenkrachten gebruiken.
/i/1282167387.jpeg?f=imagenormal "Silverstone SG06")
De hardware
Het moederbord
We beginnen met het mini-itx-moederbord van Zotac. Dit H55-moederbord valt op vanwege de aanwezigheid van een wifi-module en bovendien is er standaard een pci-e x16-slot beschikbaar. De H55-chipset is ontworpen voor Clarkdale-cpu's, die een igp aan boord hebben. Dat is ook de reden dat het moederbord over een dvi- en een hdmi-uitgang beschikt.
:fill(white)/i/1282167384.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1282167385.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1282167386.jpeg?f=thumb)
Het mini-itx-moederbord van Gigabyte, uiteraard ook voorzien van een H55-chipset, wijkt op twee belangrijke punten af van het Zotac-moederbord. Er is geen wifi-module aanwezig, maar er zijn wel twee usb 3.0-poorten ingebouwd. Dat kan handig zijn voor het snel overzetten van data, al is de usb 2.0-standaard snel genoeg om 1080p-content vanaf een externe hdd te spelen.
:fill(white)/i/1282738620.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1282738621.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1282738622.jpeg?f=thumb)
De cpu/gpu
Om het aantal componenten in eerste instantie tot een minimum te beperken, maken we gebruik van een Core i5 655-cpu. Er kan natuurlijk net zo goed voor de goedkopere Core i3 530 worden gekozen, zolang de cpu maar uit Intels Clarkdale-serie komt. Het voordeel van deze relatief snelle hardware is dat 1080p-content door de cpu gedecodeerd kan worden als een aparte gpu ontbreekt. De cpu wordt in onze testopstelling verder bijgestaan door twee ddr3-modules van 1GB, wat voldoende is als Windows 7 wordt gebruikt.
Let wel dat de igp van de cpu weliswaar 1080p-content kan afspelen, maar dan niet veel power overhoudt voor zaken als postprocessing. Wie een tv-tuner in de htpc wil bouwen of 720i- of 1080i-content wil upscalen naar 720p of 1080p, kan beter uitkijken naar een echte videokaart, zoals de HD 5450 of de HD 5550. De videokaarten van Nvidia zijn in dat geval minder geschikt, omdat deze geen audio-bitstreaming ondersteunen.
Opslag
We zetten het besturingssysteem op een ssd, omdat die weinig energie verbruikt en geen geluid produceert. Voor extra opslagruimte kan er in de behuizing een 3,5"-harddisk worden bijgeplaatst, al zal een htpc in veel gevallen natuurlijk op een nas of een andere server worden aangesloten, die de benodigde content naar het thuistheater kan streamen. Een ssd is overigens ook handig vanwege de korte boottijd, al kan de pc natuurlijk ook gewoon in de slaapstand worden gezet, wat amper energie vergt.
De behuizing
De hardware wordt in de Sugo 06-behuizing van Silverstone geplaatst, die net groot genoeg is voor een itx-moederbord, een 2,5"- en een 3,5"-hdd, een slimline dvd- of blu-ray-speler en een dubbelslots-videokaart. De behuizing is standaard voorzien van een 300W SFX-voeding, die over voldoende sata- en molex-connectors en een enkele pci-e-voedingsplug beschikt. Er is overigens wel een verloopstekkertje nodig om de optische drive van prik te voorzien.
/i/1282167381.jpeg?f=imagenormal "Silverstone SG06")
We kozen ervoor om de cpu op temperatuur te houden met Intels stockkoeler, aangezien deze bij een lage processorbelasting stil genoeg is. Voor de echte stilte-freak zijn er genoeg low-profile-koelers beschikbaar die met gemak in de SG06 passen. Passief koelen zou ook mogelijk moeten zijn, met bijvoorbeeld de Scythe Ninja Mini, maar dan kan de 120mm-fan aan de voorkant van de behuizing niet worden wegbezuinigd.
:fill(white)/i/1282167378.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1282167379.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1282167389.jpeg?f=thumb)
De SG06-kast heeft een aardige voorkant om naar te kijken, met name vanwege de geborstelde aluminium afwerking. De voeding, die voor de meeste systemen meer dan sterk genoeg is, maakt de behuizing ook vrij compleet. Aan de binnenkant is de kast echter weinig bijzonder. Wel zijn de 2,5"- en 3,5"-bays slim in de behuizing verwerkt, zodat ze geen onnodige ruimte innemen. Kabelmanagement is alleen mogelijk met wat tie-wraps.
/i/1282167380.jpeg?f=imagenormal "Silverstone SG06")
De kast is klein genoeg om in de huiskamer, in de buurt van de televisie, niet al te veel op te vallen. Wel is de kast groot genoeg om toch nog een flinke videokaart te kunnen herbergen, zoals een GTX 470. Nu kunnen wij ons amper voorstellen dat iemand een GTX 470 in een dergelijk systeem monteert, maar HD 5770's en dergelijke passen ook prima, en maken van de htpc een vrij snelle game-pc, waar eenvoudig mee op de televisie gegamed kan worden.
/i/1282739894.jpeg?f=imagenormal "GTX 470 in SG06")
Om een high-end videokaart te gebruiken is een sterkere voeding wel aan te raden. Silverstone heeft onder andere een 450W SFX-voeding in zijn assortiment, die met twee zespins pci-e-connectors de meeste videokaarten van stroom kan voorzien. We draaiden enkele tests met de GTX 470 om te laten zien dat het in ieder geval mogelijk is.
Energieverbruik
Aangezien een htpc vaak en lang aan zal staan, is het energieverbruik erg belangrijk. Gezien de gekozen componenten zal het energieverbruik geen laagterecords breken, maar we zijn wel benieuwd naar de verschillen tussen de beide moederborden.
Als eerste werd het idle-verbruik gemeten, waarbij de pc enkel de Windows-desktop hoefde weer te geven. Dat is bovendien vergelijkbaar met het verbruik bij het afspelen van muziek, en dat zal de htpc vaker doen. Er werd tevens getest met een HD 5550, dat in het Gigabyte-moederbord werd geprikt.
| Vermogensopname systeem - Idle |
| | Watt (minder is beter) |
| Giga HD 5550 - blu-ray |
**********
56 |
| Gigabyte H55 |
********
47 |
| Zotac H55 |
*****
29 |
In de idle-stand viel op dat het Gigabyte-bord veel meer energie verbruikt. De reden daarachter is onduidelijk: de spanningen op de cpu en andere onderdelen kwamen grotendeels overeen en beide moederborden zorgden ervoor dat de cpu's op een zo laag mogelijk kloksnelheid liepen. Wel viel het ons op dat zaken als Speedstep niet in het bios van het Gigabyte-moederbord waren terug te vinden.
De toevoeging van een HD 5550 zorgt voor een toename in verbruik van 9 watt. De HD 5550 kan een noodzakelijk kwaad zijn voor hen die gebruik willen maken van bepaalde post-processing technieken.
Vervolgens werd het energieverbruik onder load gemeten. Een htpc zal doorgaans geen rekenintensieve taken hoeven af te handelen, zoals bijvoorbeeld het recoden van films, vandaar dat we onder 'load' in dit geval het afspelen van dvd- en blu-ray-films verstaan.
| Vermogensopname systeem - Load |
| | Watt (minder is beter) |
| Giga HD 5550 - blu-ray |
**********
66 |
| Gigabyte H55 - blu-ray |
*********
57 |
| Zotac H55 - blu-ray |
********
51 |
| Gigabyte H55 - dvd |
********
50 |
| Gigabyte H55 - blu-ray hdd |
********
50 |
| Zotac H55 - dvd |
*******
45 |
| Zotac H55 - blu-ray hdd |
*******
45 |
Onder load nemen de verschillen iets af, omdat het Zotac-moederbord relatief gezien meer gaat verbruiken. Desondanks is dit mini-itx-moederbord nog steeds zuiniger.
Geluidsproductie
Omdat de htpc dikwijls in de huiskamer staat is de geluidsproductie net zo belangrijk als het energieverbruik. Je wilt immers geen stofzuigergeluid horen als er net een spannende scène aan de gang is.
De behuizing is voorzien van een enkele 120mm-fan, die naar ons oordeel erg stil is. De cpu-koeler van Intel maakt eveneens weinig geluid, ook al omdat de cpu amper harder hoeft te werken als er een film wordt bekeken. Dan rest nog de voeding, die door een 80mm-fan wordt gekoeld. De maximale belasting ligt echter rond de 60W, waar de voeding geen moeite mee zou mogen hebben en waarbij weinig restwarmte hoeft te worden afgevoerd.
| Geluidsproductie systeem |
| | Geluidsproductie (dBA) |
| Load |
**********
40,1 |
| Idle |
**********
39,4 |
Er is gemeten op een afstand van 20 centimeter. In de idle-modus is de htpc zo goed als onhoorbaar en tijdens het afspelen van een dvd komt daar amper verandering in. Op een metertje afstand is de htpc praktisch onhoorbaar.
Overkill?
Een htpc hoort goed te zijn in het afspelen van media zonder daarbij veel energie te verbruiken. Ook de geringe afmetingen en het lage gewicht zijn zonder meer pluspunten. De Silverstone-behuizing is echter groot genoeg om een high-end videokaart te herbergen - we konden de verleiding niet weerstaan en plaatsten achtereenvolgens een Radeon HD 5770 en een GeForce GTX 470 in de behuizing.
De HD 5770 kan nog relatief eenvoudig in het pci-e-slot geplaatst worden en de 300W-voeding die standaard in de Sugo 06 zit, kan deze videokaart zonder problemen van prik voorzien. Het plaatsen van de GTX 470 daarentegen is een stuk bewerkelijker. De 120mm-fan aan de voorkant van de behuizing moet verwijderd worden, waarvoor de voorkant losgehaald moet worden. De GTX 470 heeft verder wat meer prik nodig, zodat we de 300W-voeding vervingen door het 450W-exemplaar. Deze beschikt over twee pci-e-voedingspluggen, waaronder een achtpins exemplaar.
Het plaatsen van deze videokaarten brengt behalve extra rekenkracht ook extra stroomverbruik en geluidsproductie met zich mee, dus haalden we onze meetapparatuur weer van stal.
Vermogensopname systeem - Idle
|
| | Watt (minder is beter) |
| GTX 470 Blu-ray |
**********
81 |
| HD 5770 Blu-ray |
**********
78 |
| GTX 470 Idle |
*********
72 |
| HD 5770 Idle |
********
65 |
De HD 5770 is in de onbelaste staat zuiniger, maar tijdens het afspelen van blu-ray-content vanaf de ssd is het verschil maar een luttele drie watt.
| Vermogensopname systeem - Load |
| | Watt (minder is beter)
|
| GTX 470 |
**********
231 |
| HD 5770 |
******
140 |
Om het energieverbruik van dergelijke videokaarten te testen, is een dvd'tje onvoldoende. We startten dus de benchmark van Far Cry 2 op. De setup met de HD 5770 gebruikte daarvoor maximaal 140W; bij het systeem met de GTX 470 stopte de meter pas bij 231W.
Geluidsproductie
|
| | Grootheid (eenheid) |
| HD 5770 |
**********
41,3 |
| GTX 470 |
**********
39,8 |
| IGP |
**********
39,4 |
Met de videokaart produceert het systeem uiteraard meer geluid. De GTX 470 is echter zo stil, dat deze nauwelijks iets toevoegt aan de normale geluidsproductie. De HD 5770 maakt iets meer lawaai, maar is ook nog erg stil te noemen. Bij het afspelen van een blu-ray-schijfje verandert de geluidsproductie niet.
In Far Cry 2 vergelijken we de uitkomsten van de GTX 470 en de HD 5770 op het H55-platform met de resultaten uit onze gpu-reviews, waar gebruik wordt gemaakt van een X58-moederbord met een op 3,8GHz geklokte Core i7 920. De X58-cijfers zijn dus gemeten met een quadcore, waar het H55-bord met een flink lager geklokte dualcore zijn uitgerust. Opvallend genoeg zien we alleen bij de GTX 470 een subtiel verschil, terwijl de cpu-keuze voor de HD 5770 in feite niets uitmaakt.
Ook bij de Stalker-benchmark zien we dat de cpu voor de GTX 470-setup niet van belang is. Het spel leunt zo zwaar op de gpu, dat een Core i5 655K al snel genoeg is om alles uit de videokaart te halen.
Conclusie
De moederborden van Zotac en Gigabyte leveren in combinatie met een Core i3 of Core i5-cpu meer dan genoeg prestaties voor een krachtige htpc. Dankzij het pci-e x16-slot kan een htpc vrij eenvoudig worden uitgebreid tot een high-end game-pc. Het energieverbruik ligt voor een pc erg laag, maar ten opzichte van een mediaspeler is een volwaardige pc nog wel een grootverbruiker. Daar staat weer tegenover dat een htpc ook meer kan, sneller is en minder snel tegen formats aanloopt die niet ondersteund worden. Ook willen mediaspelers nog wel eens een frame laten vallen, terwijl zelfs de igp aan boord van de cpu elk stukje 1080p-content vlekkeloos af wist te spelen.
De behuizing, afkomstig van Silverstone, is ook niet de kleinst mogelijk kast voor een htpc, maar biedt wel voordelen ten opzichte van bijvoorbeeld de Antec NSK-310-150. Zo is er een 120mm-fan aanwezig, in plaats van de vaak lawaaiigere 80mm-fans. Ook is er ruimte voor een normale videokaart, in plaats van low-profile-videokaarten. Het voordeel van een sfx-voeding is dat deze meer vermogen kan leveren dan een pico-itx-voeding, wat de hardwaremogelijkheden verder uitbreidt. Wat wel ontbreekt is een lcd-schermpje, wat bijvoorbeeld het afspelen van muziek kan vergemakkelijken.
De Zotac- en Gigabyte-moederborden hebben zoals gezegd elk hun eigen voor- en nadelen. Zo is het Gigabyte-bord goedkoper en heeft het twee usb 3.0-poorten. Zotac's moederbord verbruikt echter minder energie en beschikt over een wifi-module, die zonder meer van nut kan zijn bij het streamen van content naar de htpc. Beide moederborden moeten na installatie van Windows 7 nog wel handmatig van de juiste drivers voorzien worden, maar verder werkten ze eigenlijk vlekkeloos.
:fill(white)/i/1282167380.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1282167381.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1282167382.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1282167383.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1282167387.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1282167388.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1282739894.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1282739895.jpeg?f=thumb)
/i/1282167384.jpeg?f=imagegallery)
/i/1282167385.jpeg?f=imagegallery)
/i/1282167386.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1282167378.jpeg?f=imagegallery)
/i/1282167379.jpeg?f=imagegallery)
/i/1282167389.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1282167380.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1282167381.jpeg?f=imagegallery)
/i/1282167382.jpeg?f=imagegallery)
/i/1282167383.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1282167387.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1282167388.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1282739894.jpeg?f=imagegallery)
/i/1282739895.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white):strip_exif()/i/1274771827.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/1268920968.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/1262943157.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_exif()/u/26632/dosprompt2.gif?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/u/69546/n1805246264_2691.jpg?f=community){kind=small}
) draait soepel @1200MHz (wel zonder TVHeadend) Heerlijk stil en zuinig 
:strip_exif()/u/8064/bang.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/18121/soep.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/13818/episodebutler_60x60.gif?f=community){kind=small}
/u/201651/beastie_300.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/140051/BSOD.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/5050/klaaz.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/90151/crop605936758553a_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/153057/kolibrietattoo.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/40983/brian.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/129865/crop5cb775b8692d8.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/56984/crop5d55aa406bb59.jpeg?f=community){kind=small}
/u/198663/asus.PNG?f=community){kind=small}