Inleiding
De telecommarkt is de afgelopen jaren steeds minder gaan draaien om hardware en steeds meer om software. Wat een telefoon kan wordt steeds minder belangrijk, maar wat het OS kan en wat applicaties kunnen, wordt juist steeds belangrijker.
De fabrikant die de afgelopen jaren de meeste software is gaan aanbieden om zo meer toestellen te verkopen is zonder enige twijfel Nokia: met zijn submerk Ovi biedt het bedrijf diverse services aan, zoals synchronisatiesoftware, backuptools, een downloadwinkel en een kaartenprogramma.
De eerste versies van Ovi Maps werden lauw ontvangen: de interface liet veel aan duidelijkheid te wensen over en Google Maps was sneller en uitgebreider. Veel van deze problemen werden echter opgelost in de derde Ovi Maps-versie, die vorig jaar verscheen.
Dat Nokia grootse plannen heeft met Ovi Maps, bleek begin dit jaar. Op 21 januari maakte Nokia bekend dat gebruikers niet meer voor de navigatiefunctie in Ovi Maps hoefden te betalen. Dat betekent dat in een klap miljoenen gebruikers gratis toegang tot een geavanceerd navigatieprogramma kregen.
Inmiddels zijn miljoenen gebruikers overgestapt op de navigatie van Ovi Maps. Maar is het een waardige vervanger van een pnd of is het gewoon een leuke toevoeging? En zal Nokia dankzij deze stap meer toestellen verkopen? Tweakers.net ging op onderzoek uit.

Wat is het?
Ovi Maps is het kaartenprogramma dat Nokia standaard op veel toestellen meelevert. Ovi Maps is niet nieuw: Nokia nam in augustus 2006 de kaartenprogrammamaker Gate5 over en maakte daar Smart2Go van. Later werd het programma hernoemd naar Ovi Maps, omdat alle services van Nokia onder de naam Ovi werden gebundeld.

De eerste versie van Ovi Maps met gratis navigatie was 3.03. Navigatie was wel in eerdere versies van het kaartenprogramma beschikbaar, maar daarvoor moest voor ongeveer 9 euro per maand een licentie worden gekocht. Voor dat geld werden gesproken aanwijzingen geboden: de routes konden met de software al wel worden weergegeven.
Hoewel Ovi Maps op het toestel kaarten kan binnenhalen, is een van de belangrijkste features het desktopprogramma Map Loader. Met Map Loader kan de gebruiker van alle landen die in de database staan, gratis kaarten binnenhalen. Dat maakt het programma in tegenstelling tot veel concurrenten ook bruikbaar voor mensen zonder mobiel internet of mensen die veel navigeren in het buitenland.
Net als de navigatie is ook het gebruik van Map Loader gratis. Dat is een van de belangrijkste verkoopargumenten voor Ovi Maps: met een in Nederland aangeschaft toestel kan ook prima offline door Japan of Venezuela worden genavigeerd.
Toestellen
Ovi Maps met gratis navigatie draait niet op alle Nokia-toestellen. De meest recente Nokia's met gps worden in elk geval ondersteund. De lijst van ondersteunde toestellen bestaat vooralsnog uit de volgende modellen, al komen daar de komende tijd nog andere toestellen bij.
Toestel | OS |
Nokia X6 |
Symbian S60v5 |
Nokia N97 |
Symbian S60v5 |
Nokia N97 Mini |
Symbian S60v5 |
Nokia 5800 XpressMusic |
Symbian S60v5 |
Nokia 5800 Navigation Edition |
Symbian S60v5 |
Nokia 5230 |
Symbian S60v5 |
Nokia E71/E72 |
Symbian S60v3 FP2
|
Nokia E66 |
Symbian S60v3 FP2
|
Nokia E52/E55 |
Symbian S60v3 FP2 |
Nokia 6730 Classic |
Symbian S60v3 FP2 |
Nokia 6710 Navigator |
Symbian S60v3 FP2 |
Nokia 2710 Navigation Edition |
Nokia S40 |
Dit rijtje maakt duidelijk dat Nokia de software voor drie platformen geschikt heeft gemaakt. Ten eerste is er S60v5, de touchscreenversie van Symbian die onder meer op de N97 staat. Ook toestellen met S60v3 Featurepack 2, waarmee toestellen als de E72 en de 6730 Classic zijn uitgerust, hebben Ovi Maps met gratis navigatie gekregen.
Tot slot is Ovi Maps beschikbaar voor S40, Nokia's eigen OS. S40 wordt alleen nog gebruikt op laaggeprijsde low-end toestellen als de 2710.
De software is niet te downloaden voor Maemo, het Linux-platform waarop onder meer de N900 draait. Op dat toestel staat wel een versie van Ovi Maps, maar die is veel ouder. Op een update voor dit toestel hoeft voorlopig niet te worden gerekend, zo heeft Nokia laten weten.
Wat kan het?
Navigatie
De belangrijkste functie van Ovi Maps is uiteraard navigatie. De software biedt twee modi: 'Lopen' en 'Per auto'. Het verschil tussen de beide varianten zit voornamelijk in de interface.
Kiezen voor navigatie kan in het opstartscherm, waar de belangrijkste functies in een grid staan opgesomd: de navigatiemogelijkheden staan midden in het scherm.
:fill(white)/i/1264062672.jpeg?f=thumb)
In de autonavigatie zijn de gesproken aanwijzingen standaard ingeschakeld. De software bevat zelf geen 'stemmen'; de stembestanden moeten via de telefoon of via Map Loader apart worden geladen. Voor de Nederlandse versie is alleen een vrouwenstem te downloaden. Die klinkt als een kordate dame van middelbare leeftijd met een enigszins houterige uitspraak.
Nadat de navigatiesoftware is gestart, kunnen veel instellingen worden aangepast. Zo kan er worden gekozen uit 2d-kaarten, 3d-kaarten, sattelietweergave en nachtmodus. De satellietkaarten kunnen overigens niet met Map Loader worden binnengehaald; hiervoor moet de telefoon zelf online gaan.
Bij de geavanceerdere instellingen kan onder andere worden aangegeven dat het toestel moet waarschuwen als de maximumsnelheid wordt overtreden. Ook kan worden ingesteld in welke eenheden de afstanden moeten worden aangegeven, en er zijn diverse opties voor de weergave van verkeersinformatie en dergelijke.
:fill(white)/i/1266852885.jpeg?f=thumb)
Locaties opzoeken
Met Ovi Maps kan uiteraard de eigen locatie worden opgevraagd, die niet alleen via gps maar ook met behulp van mobiele netwerken kan worden bepaald. Daarnaast kan de software points of interest in de buurt opzoeken.
Over de omgeving van de gebruiker kan flink wat informatie worden opgevraagd: zo weet Ovi Maps van lokale weersomstandigheden en nieuwsfeiten, en ook restaurants met een Michelin-recensie en reistips van Lonely Planet kunnen op de kaart worden weergegeven. Dat komt bovenop de toch al vrij uitgebreide 'poi'-lijsten die standaard in Ovi Maps zijn opgenomen.
Hoe werkt het?
Bediening
Een van de pijnpunten bij vorige versies van Ovi Maps was de interface: die was simpelweg lang niet zo eenvoudig te bedienen als die van navigatieconcurrenten als TomTom en Garmin. Bovendien waren icoontjes te klein en het scherm aan de krappe kant.
Deels is dat opgelost met de nieuwe toestellen van Nokia: Ovi Maps werkt onder meer op de N97 met zijn 3,5"-scherm en op de 5800 XpressMusic en de N97 Mini, die een 3,2"-scherm hebben. Bovendien werkt navigatie met een touchscreen simpelweg beter. Onze praktijktest is overigens uitgevoerd op een N97 Mini, die Nokia ons hiertoe ter beschikking heeft gesteld.
De voetgangersnavigatie werkt prima: de interface laat zich goed bedienen en het scherm is duidelijk genoeg om de weg te wijzen in een stadscentrum. Bovendien werkt de gps - in elk geval in de N97 Mini - nauwkeurig genoeg.
In de auto is het echter minder prettig: de interface-elementen zijn op het 3,2"-scherm toch wat aan de kleine kant en het intoetsen van een adres is zo goed als onmogelijk als het toestel eenmaal al in een carkit staat. De enige manier om een adres in te voeren werkt namelijk met een numeriek toetsenbord, dat in Ovi Maps standaard zonder T9 werkt. Gelukkig kan T9 wel worden aangezet, maar het invoeren van een adres of point-of-interest is ook dan vrij lastig. Voor favorieten is het wel te doen, al had het touchscreen hiervoor wel wat gevoeliger gemogen: op de Nokia X6, met zijn capacitieve scherm, moet dat al makkelijker gaan.
Als de navigatie eenmaal is opgestart, gaat het goed. De aanwijzingen komen op tijd binnen en klinken veelal luid genoeg. Via een dashboard kan in de gaten gehouden worden hoe hard de gebruiker rijdt en hoeveel afstand is afgelegd.
De toekomst van gratis navigatie
Bedreiging voor TomTom en Garmin
Dat aandeelhouders van bedrijven als TomTom en Garmin de ontwikkelingen op het gebied van navigatie in de gaten houden, blijkt wel uit de klappen die de beurskoersen kregen nadat Google en Nokia gratis navigatiesoftware aankondigden.
De zorg over de pnd-leveranciers is logisch. De hardware van een pnd is immers makkelijk vervangbaar. Vrijwel elke moderne smartphone is uitgerust met gps en de gps-ontvangst wordt ook steeds beter. Het enige dat dan nog ontbreekt, is software. En als die navigatiesoftware met smartphones wordt meegeleverd, vervalt de noodzaak om een TomTommetje te kopen.
De toekomst voor de bekende pnd-kastjes ziet er dan ook somber uit. Smartphones en mobieltjes kunnen die functie binnen afzienbare tijd volledig overnemen - voor sommige mensen is dat zelfs al jaren realiteit. Dat Garmin samen met Asus een kruising tussen een pnd en een smartphone wil uitbrengen, is veelzeggend.
De enige plek waar pnd-makers smartphonefabrikanten nog kunnen verslaan, is in de auto: door deals met fabrikanten om hun software in de ingebouwde navigatiesystemen te gebruiken, kunnen ze nog een businessmodel overeind houden. Het verkopen van software voor smartphones kan natuurlijk ook, maar die verkopen zijn waarschijnlijk niet genoeg om een bedrijf overeind te houden, vooral als de kwaliteit van de gratis navigatiesoftware nog een tandje groeit. Bovendien lijkt het slechts een kwestie van tijd voordat gratis navigatie op meer platformen verschijnt, zeker als Nokia en Google dankzij hun beslissing meer toestellen verkopen.
Onvermijdelijk
De stap van Nokia was in zekere zin onvermijdelijk: de smartphone is een device waarin steeds meer functies verenigd worden. Snapshots maken met de camera was al mogelijk, en mp3's afspelen, e-mailen, internetten - er zijn talloze functies te bedenken die ooit niet in telefoons zaten.
Smartphonefabrikanten proberen steeds nieuwe manieren te bedenken om consumenten tot aanschaf van hun producten te bewegen. De rol van software als verkoopargument was al duidelijk: alle fabrikanten hebben downloadwinkels opgezet waar ontwikkelaars hun spullen aan de man kunnen brengen.
Gratis software is uiteraard nog een stapje aantrekkelijker, en het lijkt onvermijdelijk dat andere smartphonemakers het voorbeeld van Nokia en Google zullen volgen. Als deze twee bedrijven succes met hun strategie hebben, zullen Android en Symbian niet lang alleen blijven. En als elke smartphone out-of-the-box kan navigeren, gaat de pnd dezelfde kant op als de pda, de goedkope compactcamera en de mp3-speler.
Conclusie
Sinds Nokia in januari bekendmaakte dat gesproken navigatie voortaan gratis zou zijn, is de Ovi Maps-software miljoenen keren gedownload. Dat maakt niet alleen duidelijk dat er veel interesse in gratis navigatie voor smartphones is: hoe je het ook wendt of keert, de aankondiging van Nokia heeft verstrekkende gevolgen. Nokia is marktleider en verkoopt veruit de meeste smartphones. Met Nokia's Ovi Maps en Map Navigation van het ook al niet kleine Google, zal navigatie tot de standaarduitrusting van de smartphone gaan behoren.
In het gebruik doet Ovi Maps vooral op het gebied van de interface nog onder voor betaalde navigatiediensten. Wie echter een voorliefde voor Nokia-telefoons heeft of domweg al een Nokia met ondersteuning voor navigatie in bezit heeft, krijgt de dienst echter in de schoot geworpen - en op de keper beschouwd is het een goede en goed werkende toevoeging aan de functionaliteit van Nokia-toestellen.
Dat smartphones kunnen navigeren, is niets nieuws: navigatieprogramma's zijn er al jaren. De dagen dat daar tientallen of zelfs honderden euro's voor moest worden betaald, zijn echter geteld en voor een beetje smartphone is gps tegenwoordig onderdeel van de standaarduitrusting. De revolutionaire zet van Google en Nokia kan in feite alleen maar eindigen met de ondergang van de kleine pnd's. Elk zichzelf respecterend smartphoneplatform zal op termijn gratis navigatie bieden.