Zo testen we hoofdtelefoons

Een reis door de geluiddichte ruimte

Tot slot

Nu weet je alles over hoe we hoofdtelefoons testen. We hebben de afgelopen anderhalf jaar druk gewerkt om deze testmethode uit te dokteren en te finetunen en er staat nu een procedure waarop we trots zijn. Dat betekent echter niet dat we achterover kunnen leunen.

We hebben genoeg ideeën om ons testproces uit te breiden en nog meer objectieve testdata te vergaren. Zo heeft onze testlabmedewerker Joost een prachtige klemkrachtmeter ontwikkeld, voorzien van drukveldsensors en digitaal scherm. Met dit apparaat hopen we in de nabije toekomst zinnige dingen te zeggen over de mate waarin over-ears op je hoofd drukken, als onderdeel van onze comforttests. Maar voordat het zover is, moeten we hiervoor een testmethode ontwikkelen die betrouwbare, reproduceerbare data oplevert.

En hoewel REW ons voorziet van heldere testgrafieken, zou het nog mooier zijn als we die direct uit de Tweakers-benchmarkdatabase konden halen. Dat maakt het bijvoorbeeld een stuk eenvoudiger om historische vergelijkingen te maken tussen verschillende generaties hoofdtelefoons. Voor frequentieresponsen is die mogelijkheid er inmiddels, zodat we die metingen voortaan kunnen weergeven zoals de grafiek op pagina 2. Om hetzelfde te kunnen doen met onze anc-metingen, moet er nog het een en ander gebeuren achter de schermen. Gelukkig is onze Kemar uiterst geduldig en zeker niet doof voor mooie toekomstmuziek.

Reacties (56)

[vladimirN]

Om meetfouten in onze resultaten te voorkomen doen we de meting vijf keer in totaal. Tussen elke meting verwijderen we de hoofdtelefoon en plaatsen deze opnieuw op het hoofd van Kemar. De manier waarop in-ears in, of over-ears op de oren van onze meettorso zijn geplaatst, kan namelijk grote gevolgen hebben voor onze metingen.

Dat geeft dus ook direct aan dat de vorm van je oor(schelp), en nog vervelender de vorm van je hoofd de meting zal beinvloeden en of je wel of niet brildragend bent. Nu wordt de Kemar met 6 verschillende oorschelpen geleverd. Zijn jullie van plan om de metingen met meerdere oorschelpen te gaan doen, of doen jullie dat al? Ik neem aan dat degene die jullie nu gebruiken het "gemiddelde" oor is, wat dat ook mag zijn?

[Sjef Weller]

Het zou op zich interessant zijn om met die zes verschillende oorschelpen te spelen, maar om headsets daadwerkelijk op al die verschillende Kemar-oorschelpen te testen, zou te veel tijd kosten. We gebruiken nu inderdaad het 'gemiddelde' oor, al is dat voor Nederlandstalige audioreviews al ruim bovengemiddeld, denk ik.

[vladimirN]

Zouden jullie eventueel met errorbars de spreiding van je metingen kunnen aangeven? Ahv de spreiding in jullie meetresultaten die jullie noemen (en als meetfout classificeren), zich ik me oprecht af te vragen of de gemiddelde curve die jullie krijgen dan uberhaupt iets zegt over de frequentie karaktrristiek die n individu bereikt? (Wat nog los staat van wat iemand uberhaupt hoort vh signaal dat bij hem/haar aankomt) Kun je daar iets over zeggen? Verschilt de frequentie respons binnen de metingen vooral in de allerhoogste frequentie (wat je zou verwachten) of ook in de midden en lagere regionenen door allerhande reflecties vh signaal ?

[Sjef Weller]

Errorbars maken gaat voor nu wat te ver, maar wat de spreiding van frequentieresponsmetingsverschillen voor een willekeurig individueel setje betreft kan ik wel zeggen dat die in principe in de allerhoogste regionen zitten; een miniem beetje boven de 5K en iets meer, maar alsnog een klein beetje, boven de 15K.

In de middenregionen zie je alleen verschillen als de afdichting nét niet ideaal is. Als een stel in-ears totaal niet goed afdichten zie je uiteraard gigantische verschillen in het laag. Maar die nemen we natuurlijk niet mee in de average response die we maken.

[Sebazzz]

Brillen meenemen, is zeker gezien het publiek van Tweakers, waaronder ik, wel interessant.

[Jobius]

Tof om te zien.
Ik vroeg me alleen nog af hoe jullie bij de batterijtest omgaan met het volume verschil van verschillende koptelefoons? Word alles op max volume getest? word alles op hetzelfde volume getest?

Ik zie in de waveforms een behoorlijk verschil in volume en zo te zien gaat de koptelefoon met het laagste volume het langs mee, ik vraag me af hoeveel invloed volume heeft op de batterij test.

[Sjef Weller]

We kalibreren elke hoofdtelefoon met gekoppelde telefoon vooraf, via één vaste microfoon (de H.E.A.R.S.), op 80dB. Dat doen we door een ruisbestand af te spelen en op te nemen in Audacity, onder een spoor met een bestaande opname van diezelfde ruis op 80dB. Daarbij passen we op de gekoppelde telefoon het volume aan tot de amplitude overeenkomt met het spoor erboven. Doorgaans is dat ongeveer 50% volume in Android, maar sommige hoofdtelefoons zijn van zichzelf luider dan andere, dus dat kan in bepaalde gevallen afwijken. Daarom kalibreren we op het volume dat de H.E.A.R.S.-mic 'hoort' en niet op een vaste volume-instelling in Android.

Dat de golven op de verschillende sporen in Audition afwijkende amplitudes hebben, komt door gevoeligheidsverschillen tussen de (eenvoudige) accutestmicrofoons en de manier waarop de hoofdtelefoon op/in de oren zit. Maar de volumes uit de hoofdtelefoons zijn dus wel degelijk gelijk. Het afspeelvolume heeft namelijk absoluut invloed op de accuduur.

[Reactie gewijzigd door Sjef Weller op 6 februari 2025 12:46]

[Jobius]

Cool! Thanks voor je antwoord.
Goed dat jullie daar zo scherp op zijn.

[svideo]

Cool! Dat klinkt als een gedegen test.

Wat ik mis is:
-iets wat me stoort aan de touch bediening van koptelefoons. Hoe goed hoor je de aanraak geluiden. Is er naast anc ook voldoende passieve demping?
-hoeveel windruis genereert de koptelefoon zelf?
-hoeveel geluid veroorzaakt de kabel (indien van toepassing)

Dingen die niet makkelijk te meten zijn maar wel het comfort/kwaliteit verknallen.

Maar bediening is ook wel een hoofdstuk waard.

[Sjef Weller]

De dingen die jij noemt, met uitzondering van passieve demping, ervaren we tijdens het subjectieve testen (door de hoofdtelefoons die we testen in de praktijk te gebruiken). Daar zullen we - mits van toepassing - uiteraard melding van maken in reviews. Van de passieve demping doen we wel gewoon een objectieve meting, zoals je op pagina 5 kunt lezen.

[svideo]

Toch zou het fijn zijn als bij elke test die zelfde subjectieve dingen benoemd worden .
Een frequentie curve is nog aan te wennen of te corrigeren.
Die aanraak geluiden niet. Wind geruis niet. Kabel geluiden kun je ook niks mee.

[MPIU8686]

En voornamelijk het gekraak bij de opvouwbare/meeneembare modellen. Heb je met noise-cancelling echt wel last van windruis en in hoeveel gevallen ervaar je dit.

Heb een paar modellen gehad van hoofdtelefoons voor onderweg en deze een tijdlang gebruikt en wat mij meest irriteerde was voornamelijk het gekraak dat je ervaarde bij de opvouwbare modellen en vooral het schokkende geluid en gevoel tijdens het stappen. Waardoor je bij regelmaat je eigen ademhaling kon horen tussen de muziek door. Buiten het geluid spreek ik dan nog niet over hoe ongemakkelijk die opklapbare modellen zitten, na een half uur was ik al blij dat ik deze van mijn hoofd kon afzetten. Heb er 3 gehad en bij allemaal hetzelfde probleem.

Resultaat is dat ik voor onderweg gewoon liever mijn in-ears gebruik, deze laten veel geluid door, maar zitten wel makkelijker en steek je natuurlijk overal zo even weg.

[Hajo360]

Ja die windruis test is echt een groot gebrek. Zeker icm ANC is windruis echt een belangrijke factor die naar mijn mening te weinig naar voren komt in de specificaties van de aanbieder danwel de testen van reviewers.

Windruismetingen zouden echt een uniek meetpunt zijn waarmee Tweakers zich kan onderscheiden.

[Marctraider]

Soundstage is erg belangrijk. Zonder passive soundstage (of hele slechte) klinkt muziek, ongeacht de frequency response, eigenlijk heel stale en plat. (Alsof het uit je hoofd komt, ipv om je heen als een speaker set o.i.d.)

Laatst een over-ear closed headphone gekocht, en was zo erg disappointed zelfs na een goede EQ tune (AutoEq) dat ik ze weer hebt doorverkocht. (Ik ben de K701 gewend, die bekend staat om hele goede soundstage dus.

Als dit niet wordt getest is dit een groot gemis.

[Reactie gewijzigd door Marctraider op 6 februari 2025 07:53]

[MPIU8686]

Je hebt al snel een heleboel hoofdtelefoons thuis als je specifiek een hoofdtelefoon gaat aanschaffen voor bijvoorbeeld gamen, specifiek voor muziek te beluisteren en een hoofdtelefoon voor onderweg (ja, op het openbaar vervoer in mijn geval). Daarna komt nog bij dat de gebruiksdoeleinden veranderen in de loop van je leven waarbij er alsmaar hoofdtelefoons bijkomen.

.
Sommige zijn wireless over bluetooth, of mixed met zowel de mogelijkheid kabel of bluetooth te gebruiken en andere enkel bekabeld.

Als je bekabeld zegt kom je al snel bij getik, gekraak en geschuur uit, ja .. kabels op bekabelde hoofdtelefoons aangesloten maken geluid bij de minste beweging.

Als je draadloos zegt kom je natuurlijk uit bij batterijduur en mogelijk meer gewicht, maar dan wel weer meer bewegingsvrijheid of net niet ?

Wat bij stappen, lopen of sport .. zit de hoofdtelefoon dan nog aangenaam of ervaar je geluid binnenin ?

.
Voorbeelden :

Thuis gebruikte ik vroeger voor muziek te beluisteren altijd mijn bekabelde hoofdtelefoon, maar als je dan iets nodig had dat een paar meter verder lag moest je deze telkens van je hoofd zetten. Ook het tikkend, schurend of krakend geluid van je kabel wat soms terugkwam binnenin je hoofdtelefoon. Oplossing hiervoor; je schaft een langere kabel aan omwenteld met stof om dit te verhelpen. Het verminderd de overlast van het getik en schuren deels wel, maar niet het kraken. En nog steeds is je bewegingsvrijheid beperkt, dus dan maar een nieuwe hoofdtelefoon met bluetooth .. tot ik van vooraan mijn kamer achter het muurtje ging naar de andere kamer toe begon de kwaliteit van het geluid al snel te verminderen. Dit was hoogstens 4 meter en zeker geen 12 meter zoals aangegeven. Mijn aangekochte kabel voor mijn vorige hoofdtelefoon was 6 meter en die gaf daarmee perfect geluid weer, buiten het tikken en schuren natuurlijk. Zelfde probleem op een andere manier dus ..

Trouwens durven wireless hoofdtelefoons ook kraken .. zeker de opvouwbare types voor onderweg

Voor onderweg is het altijd handig als je een hoofdtelefoon gewoon kunt inklappen, maar heb al zo'n 3 modellen gehad en geen enkele van hen zit echt aangenaam rondom mijn oren of op mijn hoofd. Al snel na 30 minuten moet deze dan gewoon van mijn hoofd af en dat voelt als een opluchting.
Dat heb ik bijvoorbeeld niet met mijn hoofdtelefoons die ik thuis gebruik, maar die zijn te groot, onhandig om mee te nemen en wil ik wel zo'n dure hoofdtelefoon meenemen op de bus of trein ? Niet echt ..

Heb momenteel opnieuw mijn A15 smartphone in gebruik en deze heeft een 3,5" jack, normaal verbind ik hier in-ears op. Maar als ik nu langer onderweg ben neem ik ook mijn hoofdtelefoon mee in plaats van enkel in-ears, omdat de geluidsbeleving met een hoofdtelefoon gewoon beter is en dit zogoed als alle omgevingsgeluiden wegfilterd. Heb gemerkt dat met bluetooth nogal eens wat problemen kunnen optreden om deze te verbinden of de verbinding te houden. (Het verbruik van je smartphone bij gebruik van bluetooth is hierbij ook iets hoger).
Dus opteerde ik al snel om een hoofdtelefoon mee te nemen die je met een 3,5" jackplug kunt verbinden, aangezien je voornamelijk stil zit op het openbaar vervoer en je smartphone toch altijd bij je hebt maakt de afstandoverbrugging minder uit toch .. ook had ik al in verschillende lengtes 3,5" met stof omwentelde kabels liggen om het eventuele getik en geschuur te voorkomen. Nee hoor, zelfs met het wegfilteren van geluid hoor je nog steeds het getik en geschuur van de kabel ..

Ja, hoofdtelefoons zijn geen in-ears .. zelfs wireless of bekabelde in-ears maken helemaal GEEN tikkend, krakend en schurend geluid. De beleving op het alsmaar schokkende openbare vervoer en tijdens het stappen blijkt wel gewoon nefast te zijn voor hoofdtelefoons.

Stappen, lopen of sporten met een hoofdtelefoon, ik begrijp niet hoe mensen dit doen of louter volhouden. Heb dit geprobeerd met modellen die makkelijk zitten en die komen telkens los van mijn hoofd bij het lopen of sporten, de strakkere modellen zitten gewoon lastig en dan het continu geschok op je hoofd en rondom je oren begint enorm veel pijn te doen. Buiten de muziek hoor je dan ook nog eens continu je eigen zware ademhaling.

.

[Reactie gewijzigd door MPIU8686 op 6 februari 2025 08:17]

[Cobiwan]

Ik gebruikte eerst altijd voor gamen/muziek luisteren achter de pc een dt1990 met headphone amp/dac en Sony inears voor onderweg. Intussen heb ik alweer 2 jaar een Focal Bathys en die vervangt alles. Kan met Bluetooth, met 3.5mm en met usb voor hires audio en gebruik ik voor in ov, voor werk, voor muziek en tijdens gamen. Enige dat wel blijft is dat hij met lopen een beetje "bonkt" en ik vind hem sowieso te duur voor sporten etc.

[MPIU8686]

Enige dat wel blijft is dat hij met lopen een beetje "bonkt" en ik vind hem sowieso te duur voor sporten etc.

.
Dat dus, je moet echt al heel dure modellen kopen waarmee je kan sporten, geld dat ik niet aan een hoofdtelefoon wil uitgeven en zelfs niet met naar buiten zou durven komen. En voor onderweg al helemaal niet .. Trouwens kun je schokken toch niet vermijden.

Jouw Focal Bathys is dan ook geen sporters model,
beetje zwaar en stoffen onderkant bovenaan dat zweet opneemt.

.
Voor onderweg :

Voor onderweg, niet mijn favoriet (kraakt),
ben ook altijd blij als ik deze van mijn hoofd afzet, wel makkelijk op te vouwen :
SONY WH-1000XM3

Niet handig voor onderweg aangezien je deze niet kunt opvouwen/plooien,
maar wel al gebruikt onderweg omdat ie ook een over-ear funtie heeft op zijn on-ears en weinig weegt,
via bluetooth te gebruiken is en niet kraakt of schokt tijdens stappen, maar heeft geen noise-canceling :
Master & Dynamic MW50+

.
Voor thuis :

Deze noem ik mijn knuffel hoofdtelefoon omdat ie echt een lichtgewicht is, zacht aanvoelt en aangenaam zit ongeacht dit een on-ear model is, met bluetooth maar ook een 3,5" jack,
deze gebruik ik dan ook het meest :
Bang & Olufsen Beoplay H8

Dan mijn topper en tegelijk een twijfelgeval. Deze over-ear zit wel enorm aangenaam op je hoofd, maar is tegelijk ook te zwaar. Is in principe ook voor onderweg op verplaatsing omdat ie opvouwbaar is (maar dus te zwaar en te duur trouwens .. ) en heeft helemaal geen bluetooth en komt met een superdikke kabel die je niet kunt wisselen omdat ie met een speciale plug verbonden is.
Als je fimpjes of muziek afspeelt van mindere kwaliteit of via je smartphone geeft ie een zoemend geluid, maar geeft prachtig geluid als het van goede kwaliteit is en op een goede versterker of geluidskaart aangesloten zit, dus hierbij enkel voor thuisgebruik :
Bowers & Wilkins P9 Signature.

[Marctraider]

Mwah.

'Gaming' headphones bestaan niet echt. Het zijn namelijk gewoon veredelde headsets. Veel gaming headsets via bluetooth claimen een gaming grade headset te zijn voor bijvoorbeeld zo min mogelijk latency (aka. je hoort je enemy zo snel als mogelijk). Maar dit is in feite gewoon compenseren voor de latency die bluetooth in het leven heeft geroepen. Voor een 3.5mm connectie zou in theorie <1ms latency moeten zijn, en is het altijd al geweest.

Wat is er verder dan bijzonder aan een gaming 'headphone'? Ik durf te wedden dat een goed afgestelde budget audiophile grade headphone net zo goed werkt, al dan niet beter. Speel je bepaalde games (waar ongetwijfeld bepaalde frequenties zoals voetstappen heel belangrijk zijn) kan je dit ook gewoon analyzeren en zelf iets als EqualizerAPO met een speciale frequency curve/profile configureren.

Nee, tenzij er software 'hacks' oid bij een gaming head-'phone' worden geleverd, is het voornamelijk snake-oil. Deze mogen ze dan ook lekker weglaten bij het testen van headphones die gemaakt zijn om kwaliteit geluid te laten klinken / te weergeven)

[Reactie gewijzigd door Marctraider op 6 februari 2025 09:01]

[MenN]

"gaming" gear is 9 van de 10 keer esthetiek en niks anders. Zelden is het echt een verbetering op technisch of belevingsvlak.

[Linksquest]

Weer een hele leuke achter de schermen video, leuk om te zien hoe jullie dit testen.

[Venator]

Interessant artikel! Ik vind de aanpak van Oratory ook altijd wel interessant. Meet hoofdtelefoons en breng middels EQ naar vlakke respons de verschillen in kaart. Publiceer daarna EQ resultaten, zodat iedereen zijn hoofdtelefoon zo neutraal mogelijk kan instellen (met name handig voor studio / referentie gebruik).

En passant heb je daarmee ook het karakter (en afwijking t.o.v. normaal) van een hoofdtelefoon te pakken. Blijft natuurlijk een benadering (niet iedereen heeft dezelfde DSP, DAC etc.), maar je komt wel echt een heel eind.

Legt ook vrij veel uit over meet methodiek en de verschillende onderzoeken, waaronder ook de hier aangehaalde Sean Olive's Harman-curves. Dus mocht iemand er nog verder in willen duiken

[Reactie gewijzigd door Venator op 6 februari 2025 11:15]

[StefandeGroot]

Wat ik dan mis bij het testen van de noicecancelling is hoe een hoofdtelefoon omgaat met onverwachte geluiden. Hoe gaat die daar mee om. Ook is er nu maar 1 bron van geluid. Een surround testomgeving lijkt mij wat beter. Dan kan je meer verschillende soorten geluid tegelijkertijd laten horen. Dan ben ik ook wel benieuwd naar hoe de hoofdtelefoons daar dan op reageren.

[Dj Neo Ziggy]

Als uitgezoomt plaatje ziet het er erg fout uit.
Pas als je inzoomt zie je dat het gat in de mond zit.

[T-men]

Ja, dat had ik ook. Je gedachten gaan gelijk terug naar '40-'45.

[NiGeLaToR]

Mooi artikel @Sjef Weller Thanks!

Heb nog een kleine hypothese: veel mensen gebruiken hun headset om te participeren in een videocall. Hierbij is zowel de ANC van het geluid wat je beluisterd van belang, als het filteren van geluid als je praat van belang.

Opvallend is na tests met diverse headsets dat het filteren van microfoon geluid bijvoorbeeld door de Bose 700 bizar goed gedaan wordt en bijvoorbeeld door de Apple Airpod max helemaal niet. Dus als je de Bose op zet en je kinderen zitten naast je te gillen hoort de rest het niet (en jij ook nauwelijks) en als je de Apple draagt horen de mensen in je meeting je kinderen letterlijk, maar jij nauwelijks.

Daarin zie ik in de opbouw van de Bose dan ook meerdere (potentiele) microfoons op de oorschelpen en is mijn theorie-door-testen dat geluid wat min of meer van voren komt wel doorkomt en wat van de zijkant komt wordt gefilterd. Dit omdat als iemand tegenover mij zit te bellen het geluid soms wel doorgegeven wordt en als je je hoofd draait niet.

Enfin: wat ik een toffe toevoeging voor headsets zou vinden is dus de filtering van omgevingsgeluid van de microfoon opdat we beter kunnen kiezen voor een headset voor meetings in een drukke ruimte. Je hebt daar de spullen voor, waarbij de richting van het geluid in mijn ervaring dus ook een rol speelt.