SanDisk Desk Drive Desktop SSD 8TB
Samengevat
De Sandisk Desk Drive 8TB is duidelijk bedoeld voor gebruik op een vaste plek; hij is groter en zwaarder dan veel andere externe ssd's en vereist bovendien een aparte netvoeding. Bij zowel lezen als schrijven haalt de Desk Drive het maximale uit de 10Gbit/s-USB-C-poort en ook bij langdurige belasting doet hij het relatief goed. Het prijsverschil met externe harddisks blijft in deze capaciteit nog altijd fors, terwijl de hogere prestaties van ssd's voor velen niet zo zwaar zullen wegen bij de voornaamste gebruiksdoelen van grote externe opslag.
Ssd's zijn voor vrijwel alle tweakers al jarenlang de standaardkeuze voor wat je 'primaire opslag' zou kunnen noemen: het besturingssysteem en alle veelgebruikte programma's. Dankzij de fors gedaalde prijzen is in menig nieuw systeem de ssd zelfs het enige opslagmedium. Alleen voor grootschalige opslag bleef een traditionele harde schijf de populairste optie, simpelweg omdat een harddisk van vele terabytes nog altijd aanzienlijk goedkoper is dan een ssd. SanDisk wil met zijn nieuwe Desk Drive ook de kopers van externe opslag van 4, 8 of straks zelfs 16TB overhalen om voor flash te kiezen.
Behuizing en aansluitingen
SanDisk ziet zijn Desk Drive Desktop SSD als de opvolger van de externe 3,5"-harddisk die menig pc-gebruiker op zijn of haar bureau heeft staan voor extra opslag of back-ups. Met afmetingen van 10x10cm en een hoogte van 4cm is het formaat van de externe ssd ruwweg vergelijkbaar met dat van een NUC-mini-pc. Vooral in de lengterichting is de ssd daarmee compacter dan het apparaat wat hij vervangt.
Het afgeronde apparaatje met een speelse oranje ring en een platte bovenkant houdt wat het ontwerp betreft een beetje het midden tussen een hockeypuck en een uitvergrote keycap. Op de bovenkant staat het SanDisk-logo, terwijl alle aansluitingen aan de achterkant zitten. Naast een USB-C-poort (10Gbit/s) heeft de ssd namelijk ook een stroomaansluiting. De bijgeleverde stroomadapter levert 18W en is vereist voor de werking van de ssd; als alleen de USB-C-kabel is ingeplugd, gebeurt er niets. Dat maakt direct duidelijk dat de externe ssd echt voor thuisgebruik op een vaste plek is bedoeld, want je gaat die netvoeding natuurlijk niet overal mee naartoe slepen als je onderweg bent. Ook de ssd zelf is daar met zijn gewicht van 268 gram veel minder geschikt voor dan veel andere externe ssd's.
/i/2006690990.png?f=imagenormal)
Volgens SanDisk kan de ssd een leessnelheid van maximaal 1000MB/s halen; om de schrijfsnelheid te achterhalen heb je reviews zoals deze nodig. In de doos zit een USB-C-naar-USB-C-kabel met een adaptertje naar USB-A om hem ook op oudere pc's aan te kunnen sluiten. De ssd is standaard geformatteerd als exFAT, een bestandssysteem dat met alle gangbare besturingssystemen werkt. De meegeleverde back-upsoftware van Acronis is eveneens voor zowel Windows als macOS beschikbaar.
Binnenwerk en componenten
Uiteraard zijn we bij Tweakers benieuwd welke hardware er in het doosje schuilgaat; over de gebruikte ssd en technieken zegt de fabrikant niets. Er is officieel geen manier om de externe ssd te openen, dus na afloop van alle tests zat er niets anders op dan de behuizing open te wrikken. Doe dat zelf vooral niet, want dit kan destructief zijn.
Eenmaal geopend blijkt alle logica in de bovenste schelp te zitten. In de voet treffen we alleen een groot metalen koelblok aan, dat via heatpads in verbinding staat met de ssd en de USB-controller. Dat is een JMicron JMS586R, een controller die twee PCIe 3.0 x2-ssd's kan verbinden met een USB 3.2 Gen2x2-poort (20Gbit/s). Opvallend is dat SanDisk die mogelijkheid dus niet gebruikt; de Desk Drive is gelimiteerd tot Gen2x1, oftewel 10Gbit/s.
En ja, ssd's in het meervoud, want onder het groene pcb'tje gaan niet één, maar twee M.2-ssd's van ieder 4TB schuil. Ze hebben een uniek modelnummer, dus ze zijn niet identiek aan een bekend model. De gebruikte SanDisk 20-82-20035-B2-controller kennen we echter van de WD Black SN850X, terwijl de 1TB-flashchips met de opdruk 006778-1T00 volgens het internet al eerder in externe Extreme Pro-ssd's opdoken. Op elk van de twee ssd's is een dram-chip met de opdruk K4AAG165WA-BCTD aanwezig, wat een DDR4-chip van Samsung met een capaciteit van 2GB is.
De onderzijde van de ssd's staat via heatpads in contact met een tweede metalen heatsink. Beide koelblokken worden omgeven door de plastic behuizing en hebben dus niet zozeer de afvoer, als wel de opslag van warmte als taak. Vermoedelijk duurt het de nodige tijd voordat de ssd's de blokken hebben gesatureerd, zeker omdat de maximale prestaties flink worden beperkt door de externe USB-interface.
Prijzen
SanDisk brengt de Desk Drive in eerste instantie uit in capaciteiten van 4TB en 8TB, die respectievelijk 425 en 780 euro gaan kosten. Dat is stevig, maar we weten uit het verleden dat de prijzen van SanDisk-producten kort na de release vaak flink dalen. Volgend jaar zal ook een 16TB-model verschijnen, waar dus twee 8TB-ssd's in worden geplaatst. De fabrikant geeft drie jaar garantie op de ssd's.
Testmethode
We hebben onze standaardtestsuite voor externe ssd's gedraaid, met write-caching ingeschakeld voor maximale prestaties. Dat betekent wel dat je de drives niet eenvoudig uit je pc mag trekken; je moet dan netjes de optie 'Hardware veilig verwijderen' gebruiken onder Windows.
Het testsysteem is opgetrokken rond de Intel Core-i7 13700K en een ASUS ROG Maximus Z690 Extreme-moederbord. Om een grote ramdisk te kunnen benutten voor onze realworldtest, hebben we 128GB geheugen ingeprikt. Het besturingssysteem is Windows 11 en we zorgen uiteraard voor up-to-date firmware van alle geteste ssd's.
| Testsysteem externe ssd's |
| Moederbord |
ASUS ROG Maximus Z690 Extreme |
| Processor |
Intel Core i7-13700K |
| Geheugen |
4x Kingston Fury Beast 32GB DDR5 @3600MT/s |
| Systeemdrive |
Corsair MP600 500GB |
| Videokaart |
Geen (igp) |
| Koeler |
Scythe Mugen 5 rev C |
| Voeding |
Seasonic Prime Titanium 650W |
| Windows-versie |
Windows 11 |
| Gebruikte software |
AS SSD 2.0.7316.34247
ATTO 4.01.0f1
CDM 8.0.4
PCMark 10 2.1.2177 64
3DMark |
De tests bestaan deels uit synthetische benchmarks: ATTO en CrystalDiskBenchmark. Daarmee kunnen we de claims controleren van fabrikanten die ze graag op de verpakking schrijven. De random read- en writeperformance van de drives worden zelden vermeld, maar uiteraard testen we met CDM ook die prestaties.
Het tweede deel van de tests betreft praktijktests. Daartoe zetten we onder andere PCMark in, om precies te zijn de Data Drive-subbenchmark van de Storage-suite. Daarmee worden 339 afbeeldingen van in totaal 2,37GB naar de externe ssd geschreven, om vervolgens weer naar de systeemschijf gekopieerd te worden. Ook wordt een kopie van de data op de externe schijf gemaakt, zodat er een schrijftest, een leestest en een lees-schrijftest worden uitgevoerd. Die drie onderdelen worden gezamenlijk driemaal uitgevoerd, waarna het gemiddelde van de drie runs de score bepaalt.
Voor onze eigen praktijktest hebben we een grotere dataset, van 1000 afbeeldingen van ieder 5MB groot, een testbestand van 10GB en een bestand van 50GB. Die testbestanden schrijven we vanaf een ramdisk naar de externe ssd en lezen we vervolgens terug naar de ramdisk, zodat we nooit een bottleneck van onze systeemschijf hebben. Bovendien testen we ook hoe de ssd het doet bij langdurige belasting door de ssd vrijwel geheel vol te schrijven.
Synthetische test: ATTO
De beloofde leessnelheid van 1000MB/s wordt keurig gehaald door de SanDisk Desk Drive. Hij presteert vergelijkbaar met de Samsungs die dezelfde 10Gbit/s-USB-aansluiting hebben. Drives met een 20Gbit/s-poort of zelfs USB4 zijn natuurlijk wel vlotter. De Samsung T5 Evo, de enige andere externe ssd van 8TB die ons testlab heeft bereikt, is aanzienlijk trager.
Ook de schrijfsnelheid is met 980MB/s keurig voor dit type ssd. Daar waren we even bang voor, omdat SanDisk in de specificaties geen schrijfsnelheid opgeeft, maar wat ons betreft heeft het merk op dat vlak niets te verbergen.
- ATTO - Read - QD 4 - 1MB - Gem. snelheid
- ATTO - Write - QD 4 - 1MB - Gem. snelheid
Synthetische test: CrystalDiskMark
Ook in CrystalDiskMark zijn de sequentiële snelheden naar verwachting. Met een hogere queuedepth van 8 wordt de grens van 1000MB/s zowel bij het lezen als bij het schrijven geslecht.
- Sequential 1MB - Q1T1 - Read
- 1MB - Q8T1 - Read
- 1MB - Q1T1 - Write
- 1MB - Q8T1 - Write
Bij het lezen en schrijven van kleinere bestanden positioneert de SanDisk zich afwisselend in de middenmoot en onderaan de grafieken. Vooral de random writes met een lage queuedepth vinden we toch wat tegenvallen.
- Random 4KB - Q1T1 - Read
- 4KB - Q32T1 - Read
- 4KB - Q1T1 - Write
- 4KB - Q32T1 - Write
Praktijktest: realworldtest
Voor veel gebruikers zullen de prestaties in onze realworldtest, vergelijkbaar met als je zelf bestanden kopieert in bijvoorbeeld de Verkenner, een stuk relevanter zijn. Lezen gaat bij 5MB-bestanden al met bijna 900MB/s, wat nog iets oploopt bij grotere hoeveelheden data aan een stuk. Schrijven gaat met ongeveer 800MB/s net wat langzamer.
- 1000x 5MB-bestand lezen
- 10GB-bestand lezen
- 50GB-bestand lezen
- 1000x 5MB-bestand schrijven
- 10GB-bestand schrijven
- 50GB-bestand schrijven
Praktijktest: snelheid bij continue belasting
Zeker wanneer je een ssd voor het eerst in gebruik neemt, zal het van belang zijn hoelang de ssd zijn maximale schrijfsnelheid vast kan houden. Slimme firmwaretrucs, de aanwezigheid van een dram-cache en een grote pseudo-slc-buffer zijn allemaal zaken die hierbij kunnen helpen, en waarbij goedkope ssd's het vaak niet goed doen.
Om te achterhalen hoe de ssd het doet bij langdurige belasting, beschrijven we de ssd drie keer met willekeurige data. Eerst doen we dat met een lege ssd, vervolgens met een ssd die al voor de helft is gevuld en tot slot met een driekwart volle ssd.
Als de ssd leeg is, kun je ruim 2,3TB aan data schrijven met de maximale schrijfsnelheid van ongeveer 800MB/s. Vanaf dat moment zakt de snelheid in naar ongeveer 500MB/s, en nadat er 2,6TB is geschreven, komen zelfs om de paar gigabyte dips naar enkele tientallen MB/s voor.
Met een halfvolle of driekwart volle ssd bereiken we dat moment veel eerder. Je kunt ruim 200GB schrijven met de maximumsnelheid, daarna nog ongeveer evenzoveel data met een dikke 500MB/s en vanaf dat moment krijgt de ssd het zwaar. Doorgaans blijft de snelheid rond de 500MB/s zweven, maar regelmatig zien we dips naar 40MB/s en pieken naar 800MB/s. Het maakt daarvoor weinig uit of de ssd halfvol of driekwart vol zit.
Praktijktest: PCMark Data Drive
De PCMark 10 Data Drive-test geeft elke externe ssd een totaalscore op basis van diverse praktijktests. De SanDisk Desk Drive komt uit op 208MB/s en is daarmee sneller dan alle andere ssd's met dezelfde 10Gbit/s-USB-poort. Alleen drives met een 20Gbit/s-poort of USB4 zijn vlotter, al zijn er ook voldoende 20Gbit/s-drives die niet zoveel sneller zijn. Tussen de posities op de ranglijst bij lezen, schrijven en kopiëren zit weinig verschil.
- PCMark 10 Data totaalscore
- Lees-test
- Schrijf-test
- Kopieer-test
- Toegangstijd
Prestatie-index
In onze prestatie-index voor externe ssd's komen alle aspecten van de prestaties samen in één getal. De SanDisk Desk Drive haalt 296 punten, wat meer is dan de Samsung T7's met dezelfde soort aansluiting. Met een snellere poort zijn wel veel betere prestaties mogelijk, zeker als je naar de USB4-drives boven in de grafiek kijkt.
Conclusie
Ssd's beginnen de ouderwetse harde schijf langzaamaan ook uit hun laatste bastion in de consumentenmarkt te verdrijven: de externe opslag. Echte 'portable' 2,5"-hdd's ondervinden al langer concurrentie van externe ssd's van 1 en 2TB, maar na Samsung komt nu ook SanDisk met een veel groter model van 8TB op de markt. Toch hadden de verschillen bijna niet groter kunnen zijn.
:strip_exif()/i/2006681888.jpeg?f=imagenormal)
Sneller, groter, zwaarder
Samsungs T5 Evo 8TB was aanzienlijk kleiner en vooral veel langzamer, met maximumsnelheden die de helft lager liggen dan bij de SanDisk Desk Drive 8TB. Bij langdurige belasting zakten die snelheden bovendien veel verder in dan bij de SanDisk. Dat is niet gek, want de Desk Drive bevat maar liefst twee ssd's die zich technisch goed laten vergelijken met de los verkochte WD Black SN850X-ssd's. Het gebruik van twee ssd's kan nadelig zijn voor de betrouwbaarheid, aangezien je er een point of failure extra bij hebt, maar dit helpt wel bij de prestaties en maakt het bovendien mogelijk om ook een 16TB-model bestaande uit twee 8TB-M.2-ssd's op de markt te brengen. Dat is SanDisk volgend jaar van plan.
Het gebruik van twee ssd's zorgt ervoor dat het apparaat niet genoeg heeft aan alleen de USB-C-kabel voor zijn stroomtoevoer. De meegeleverde stroomadapter is vereist om het apparaat te laten werken. Naast het grotere formaat en hogere gewicht maakt dat eens te meer duidelijk dat we echt met een ssd voor gebruik op een vaste plek te maken hebben, terwijl Samsungs 8TB-drive op al die punten juist veel meer ontworpen is om mee te nemen.
Zelfs zonder USB4 al flink aan de prijs
De USB-C-poort op de SanDisk Desk Drive is van het USB 3.2 Gen2x1-type, oftewel 10Gbit/s. Dat is eigenlijk gek, want de gebruikte controller kan ook Gen2x2 oftewel 20Gbit/s aan. Zonder te vervallen in een allesomvattende uitleg van de beruchte USB-standaard, is die 'tussenstandaard' vermoedelijk een kort leven beschoren, omdat hij geen (verplicht) onderdeel meer uitmaakt van opvolger USB4. We schreven het al in onze recente review van de eerste externe ssd's met USB4: in de praktijk komt het vaak neer op de 10Gbit/s van USB 3.2 Gen2x1 of de 40Gbit/s van USB4. Aangezien er nog weinig desktop-pc's met USB4 of Thunderbolt zijn, en die aansluiting de ssd ongetwijfeld nóg duurder had gemaakt, valt de keuze voor een 10Gbit/s-poort wel te begrijpen.
De prijs zal vermoedelijk nu al de meeste mensen tegenhouden om SanDisks nieuwe Desk Drive aan te schaffen. Je betaalt bijna 800 euro voor de 8TB-versie, terwijl je een externe harddisk van die capaciteit al voor een kleine 200 euro in huis haalt. Daarbij wegen de extra prestaties van een ssd voor grote externe opslag, zoals back-ups en langdurige opslag van (grote) bestanden, veel minder zwaar dan wanneer het bijvoorbeeld om je bootdrive gaat. Nu zetten SanDisk en moederbedrijf WD wel vaker hoog in als het om introductieprijzen gaat, dus het duurt vast niet lang voordat de prijs dichter naar de 550 euro van de Samsung T5 Evo 8TB kruipt. Maar voordat ssd's ook in dit segment de harde schijf helemaal verdrijven, zijn we waarschijnlijk toch nog een paar jaar verder.
:strip_exif()/i/2006681778.png?f=thumblarge)
/i/2006690986.png?f=imagegallery)
/i/2006690988.png?f=imagegallery)
/i/2006690990.png?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006683522.jpeg?f=imagearticlefull)
:strip_exif()/i/2006681890.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006681778.png?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/2006523370.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2006234572.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2006145530.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/u/287731/crop6270fa65746ea_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/45865/crop62338715be02f.png?f=community){kind=small}
/u/13460/JUN982.GIF?f=community){kind=small}
/u/183362/crop5f5147fe1007b_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/219059/crop5efafd1bd64af_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/373328/crop5763a35e597a5_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/173749/crop5ebe5637e861a_cropped.gif?f=community){kind=small}
/u/176086/crop5f0823fa5e8d6_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/1242478/crop5d564c04dc53b_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/8379/crop568422c027ddc_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/581763/crop671d464e1d270_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/58919/crop5a5b90b288164_cropped.gif?f=community){kind=small}
/u/339179/skassie%2520tw.JPG?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/52072/crop5de51ebf91960_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/88719/crop624ccd84437db_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/70969/bbstreams.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/249917/jaapschaap.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/677/crop5e62ccc026e5a_cropped.gif?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/115520/crop5def67c595741_cropped.gif?f=community){kind=small}
/u/500314/crop641c5e830069a_cropped.png?f=community){kind=small}