Als antwoord op Nvidia's onlangs uitgebrachte GeForce RTX 4070 Super komt AMD nu op zijn beurt met de Radeon RX 7900 GRE. Helemaal nieuw is die niet, want de kaart werd halverwege vorig jaar al in China uitgebracht. Nu wordt hij wereldwijd beschikbaar gesteld om beter te kunnen concurreren met het sinds kort verscherpte aanbod van Nvidia.
Wat specificaties betreft valt de RX 7900 GRE echt tussen de RX 7900 XT en de RX 7800 XT in. De GRE is net als de RX 7900 XT gebaseerd op de Navi 31-gpu en heeft bijna evenveel compute-units als zijn grotere broer, maar de geheugenbus en het Infinity Cache zijn gelijk aan die op de RX 7800 XT. Dat komt doordat de GRE, net als de RX 7800 XT, over vier mcd's beschikt. Bij de RX 7900 XT en XTX zijn dat respectievelijk vijf en zes mcd's, wat een bredere geheugenbus en meer cachegeheugen oplevert. De totale geheugenbandbreedte is op de GRE door een lagere geheugensnelheid zelfs lager dan bij zijn kleinere broertje, wat tegenover 33 procent méér compute-units dan op de RX 7800 XT in verhouding erg scheef lijkt.
Deze enigszins opvallende specificaties leiden ook tot wat uitdagingen bij de positionering van de RX 7900 GRE in AMD's eigen line-up. De fabrikant zet zijn RX 7900 XT en XTX-kaarten neer als 'ultieme videokaarten voor 4k en hoger', terwijl de later uitgebrachte RX 7800 XT's worden beschreven als 'ultieme kaarten voor 1440p, met de mogelijkheid om ze voor ultrawide en 4k te gebruiken'.
De RX 7900 GRE moet daar dus tussenin worden geschoven. AMD heeft het bij deze kaart echter over 'sterke 1440p-gamingprestaties, met de mogelijkheid om ook op 4k te spelen'. Dat klinkt niet helemaal alsof de 80 compute-units op de RX 7900 GRE tot hun recht komen, maar dat zullen de testresultaten moeten uitwijzen. De letters GRE staan overigens voor Golden Rabbit Edition, genoemd naar het jaar van het konijn volgens de Chinese kalender. De kaart werd halverwege 2023 al in China uitgebracht en nu het jaar van de draak volgens diezelfde kalender is begonnen, brengt AMD deze RX 7900 GRE uit in de rest van de wereld.
| Videokaart |
Radeon RX 7900 XTX |
Radeon RX 7900 XT |
Radeon RX 7900 GRE |
Radeon RX 7800 XT |
| Gpu |
Navi 31 (RDNA 3) |
Navi 31 (RDNA 3) |
Navi 31 (RDNA 3) |
Navi 32 (RDNA 3) |
| Diesize |
300mm² gcd
+
6x 37mm² mcd |
300mm² gcd
+
5x 37mm² mcd |
300mm² gcd
+
4x 37mm² mcd |
200mm² gcd
+
4x 37mm² mcd |
| Compute-units |
96 |
84 |
80 |
60 |
| Boostclock |
2500MHz |
2400MHz |
2245MHz |
2430MHz |
| Geheugen |
24GB GDDR6 |
20GB GDDR6 |
16GB GDDR6 |
16GB GDDR6 |
| Geheugenbus |
384bit |
320bit |
256bit |
256bit |
| Geheugensnelheid |
20Gbit/s |
20Gbit/s |
18Gbit/s |
19,5Gbit/s |
| Geheugenbandbreedte |
960GB/s |
800GB/s |
576GB/s |
624GB/s |
| Infinitycache |
96MB |
80MB |
64MB |
64MB |
| Tdp |
355W |
315W |
260W |
263W |
| Releasedatum |
13 december 2022 |
13 december 2022 |
27 februari 2024 |
6 september 2023 |
Ons uitgangspunt bij gpu-tests is dat we de rest van het systeem zo min mogelijk een bottleneck willen laten vormen. Ons gpu-testsysteem bestaat uit een watergekoelde Intel Core i9-13900K-processor, overgeklokt naar 5,5GHz-allcore. Omdat de e-cores van deze processor in een aantal van onze tests tot prestatieverlies leiden, hebben we de e-cores op ons platform volledig uitgeschakeld. Daarmee blijven dus alleen alle acht performancecores met zestien threads actief. Als werkgeheugen gebruiken we 32GB snel DDR5-7200 met relatief strakke timings, zodat de cpu en het ram zo min mogelijk de beperkende factor vormen voor het meten van gpu-prestaties.
De exacte specificaties van het testsysteem zijn in de onderstaande tabel te vinden.
:strip_exif()/i/2005507756.jpeg?f=imagenormal)
Geteste videokaarten
Voor onze gpu-tests gebruiken we referentiekaarten of Founders Editions, tenzij de betreffende gpu niet als een dergelijk model is uitgebracht of wij er geen beschikbaar hebben. In dat geval gebruiken we een custommodel dat wat kloksnelheden betreft zo dicht mogelijk bij de referentiespecificatie zit.
Drivers en meetmethode
We hebben alle videokaarten voor deze review getest met de nieuwste driver die beschikbaar was toen we met het testwerk begonnen. Voor alle Nvidia GeForce-kaarten was dat GeForce 546.52; alleen de 4080 Super is met launchdriver 551.22 getest en de 4070 Ti Super met 551.15. Voor alle AMD Radeon-kaarten hebben we Adrenalin 23.12.1 gebruikt, behalve de op 24.2.1-geteste RX 7900 GRE.
Met behulp van PresentMon meten we in elke geteste game de prestaties, waaruit we zowel de gemiddelde framerates, of fps, als de frametimes van het 99e en 99,9e percentiel berekenen en die laatste twee in milliseconden rapporteren.
Op de volgende pagina's vind je grafieken met samengestelde balkjes, bestaande uit het 99e percentiel, omgerekend naar frames per seconde, genoteerd als minimumframerate, gevolgd door de gemiddelde framerate per seconde. Op die tweede score, het gemiddelde aantal beelden per seconde dat een videokaart kan berekenen, wordt primair gesorteerd. De frametimes geven geen beeld van de gemiddelde framerate, maar van de uitschieters in negatieve zin. Die kunnen immers tot gevolg hebben dat een game ondanks een goed gemiddelde niet vloeiend aanvoelt.
De tijd die het kost om beelden binnen een 3d-game en dus binnen onze benchmark te renderen, varieert van frame tot frame. Bij onze frametimemeting worden de rendertijden van alle individuele frames opgeslagen. Daarna gooien we de 1 procent langzaamste frames weg. De hoogste rendertijd van de resterende 99 procent van de frames, oftewel het langzaamste frame, is het 99e percentiel frametime.
Op verzoek van enkele lezers hebben we ook de 99,9e-percentielwaarden toegevoegd. Hiervoor laten we dus slechts de 0,1 procent langzaamste frames buiten beschouwing. In theorie is dit nog preciezer, maar in de praktijk gooien incidentele oorzaken en meetfouten soms roet in het eten. Voor nu hebben we ze vermeld in de review, maar houd dat dus in het achterhoofd bij het bekijken van deze resultaten.
Gameselectie
Regelmatig houden we de reeks games tegen het licht en bij deze keuze houden we rekening met de api, de engine, het genre, de AMD/Nvidia-verhouding, de leeftijd en de technische benchmarkdetails van elke game om op een zo representatief mogelijke suite uit te komen.
| Game |
Verschijningsdatum |
Api |
Engine |
| Assassin's Creed: Mirage |
Oktober 2023 |
DX12 |
Ubisoft Anvil |
| Assetto Corsa Competizione |
September 2018 |
DX12 |
Unreal Engine 4 |
| Avatar: Frontiers of Pandora |
December 2023 |
DX12 |
Snowdrop Engine |
| Call of Duty: Modern Warfare II |
Oktober 2022 |
DX12 |
IW 9.0 |
| Cyberpunk 2077 |
December 2020 |
DX12 |
REDengine 4 |
| Doom Eternal |
Maart 2020 |
Vulkan |
Id Tech 7 |
| F1 2023 |
Juni 2023 |
DX12 |
EGO Engine 4.0 |
| Forza Motorsport |
Oktober 2023 |
DX12 |
ForzaTech |
| Starfield |
September 2023 |
DX12 |
Creation Engine 2 |
| The Callisto Protocol |
December 2022 |
DX12 |
Unreal Engine 4 |
Stroommeting
Naast de prestaties meten we het stroomverbruik van videokaarten. De stroommeting voeren we uit met een riserkaart van fabrikant Adex, die we tussen het PCIe-slot en de videokaart in plaatsen. Op die manier kunnen we niet alleen de stroom meten die door de losse stroomkabels loopt, maar ook het vermogen dat de videokaart rechtstreeks uit het PCIe-slot betrekt. Voor de meting gebruiken we verschillende exemplaren van de Tinkerforge Voltage/Current Bricklet 2.0. Voor de slotmeting is de riserkaart met zo’n bricklet uitgerust. Om de stroom van de PEG-kabel te meten, is de bricklet samen met de benodigde connectors op een speciaal voor onze test ontworpen printplaat geplaatst. Afhankelijk van het aantal stroomkabels dat een videokaart vereist, gebruiken we uiteraard diverse meters.
3DMark heeft een hele suite benchmarks, waarvan we Time Spy en Time Spy Extreme, Port Royal en Speedway draaien. Deze benchmarks berekenen een totaalscore op basis van de gpu- en cpu-prestaties, waarbij de grafische score het zwaarst meeweegt. De Graphics-scores staan zoveel mogelijk los van de prestaties van de andere componenten en deze scores kun je dus ook het best gebruiken als indicatie voor gpu-prestaties onafhankelijk van de rest van het systeem.
In Time Spy is de Radeon RX 7900 GRE zo'n 5 procent sneller dan de RTX 4070 Super, maar ook ongeveer 5 procent langzamer dan de RTX 4070 Ti. De nieuwe AMD-kaart is ruim 10 procent sneller dan de RX 7800 XT, terwijl de RX 7900 XT op zijn beurt met 23 procent voorsprong significant sneller is.
In Port Royal komen de raytracingprestaties van de RX 7900 GRE net iets boven de RTX 3080 en RTX 4070 uit. In deze benchmark is zijn directe concurrent, de RTX 4070 Super, bijna 9 procent sneller. In de nog zwaardere Speed Way-test moeten de Radeons het afleggen tegen de snelle raytracing van Nvidia en de RX 7900 GRE is geen uitzondering.
- Time Spy Graphics
- Time Spy Extreme Graphics
- Port Royal
- Speed Way
Superposition
Superposition is een benchmark van Unigine en is in zowel OpenGL als DirectX 11 te draaien. Voor onze tests maken we gebruik van DX11 en twee van de aanwezige grafische presets. De RX 7900 GRE presteert hier vrijwel gelijk aan de RTX 4070 Super.
- 1080p High
- 1080p High - Totaalscore
- 4K Optimized
- 4K Optimized - Totaalscore
Om direct te zien hoe de verschillende gpu's zich tot elkaar verhouden, berekenen we gewogen gemiddelden vanuit de gebruikte en hiervoor besproken games op basis van de resultaten. Deze prestatiescores berekenen we met de geteste resoluties en kwaliteitsinstellingen.
Prestatiescores met rasterization
De Radeon RX 7900 GRE is gemiddeld net iets sneller dan de RTX 4070 Super en RX 6950 XT. Daarnaast is de GRE gemiddeld 10 tot 12 procent sneller dan de RX 7800 XT. Games waaronder Doom en Assassin's Creed lieten maar een kleine winst zien voor de RX 7900 GRE, terwijl onder meer The Callisto Protocol en Forza juist wel een goede voorsprong voor de GRE op de RX 7800 XT opleverden.
Op 1440p haalt de RX 7900 GRE met Ultra-instellingen gemiddeld ruim 120fps; op 4k is dat net geen 70fps. AMD's claim dat de GRE een sterke 1440p-kaart is die ook voor 4k gebruikt kan worden, lijkt dus aardig te kloppen.
In de games met raytracing ingeschakeld is de RX 7900 GRE zo'n 5 procent langzamer dan de RTX 4070 en gemiddeld 17 tot 18 procent langzamer dan de RTX 4070 Super. De verhouding met de RX 7800 XT verandert weinig ten opzichte van de resultaten met rasterization. De RX 7900 GRE zet met raytracing gemiddeld nog bijna 64fps neer in onze selectie van games en op 4k loopt dat terug naar 35fps.
- Prestatiescore - 1440p Ultra
- Prestatiescore - 1440p Medium
- Prestatiescore - 4k Ultra
- Prestatiescore - 4k Medium
- Prestatiescore 1080p Ultra
- Prestatiescore 1080p Medium
Prestatiescores met raytracing
- Prestatiescore - 1440p DXR
- Prestatiescore - 4k DXR
- Prestatiescore - 1080p DXR
Voorheen testten we het stroomverbruik van videokaarten ingame met Metro: Exodus. Die game hebben we uit de testsuite verwijderd, reden om over te stappen naar een andere game voor de energiemetingen. We gebruiken voortaan Cyberpunk 2077, dat we op 4k-Ultra draaien om de videokaarten flink te belasten.
De Radeon RX 7900 GRE verbruikt onder volle belasting iets minder dan 250 watt in onze test. De kaart komt net iets hoger uit dan de RX 7800 XT, maar omdat de prestaties ook hoger zijn, betekent dat betere prestaties-per-watt. De RX 7900 GRE komt daar gelijk uit met de RTX 4080 Super en RX 7900 XT.
- Vermogen ingame
- Vermogen idle
- Fps per watt
- Fps 4k Ultra
De Radeon RX 7900 GRE is een wat vreemde eend in de bijt binnen AMD's portfolio van de RX 7000-serie videokaarten. De GRE heeft bijna evenveel actieve compute-units als de RX 7900 XT; alleen is al die rekenkracht gekoppeld aan een veel smallere geheugenbus. Gecombineerd met langzamer geheugen zorgt dat er onder de streep voor dat de RX 7900 GRE zelfs over minder geheugenbandbreedte beschikt dan de lager gepositioneerde RX 7800 XT. Dat kleine broertje beschikt over 60 compute-units, de RX 7900 GRE heeft er 80 (33 procent meer), met dus een 7,7 procent tragere geheugenopstelling. De specificaties van de GRE lijken niet helemaal in balans als we ze vergelijken met die van de andere RX 7000-kaarten.
Het is dan ook niet vreemd dat we wisselende prestaties van de RX 7900 GRE hebben gezien tegenover de RX 7800 XT. In Doom en Assassin's Creed is de GRE slechts een paar procent sneller, terwijl de kaart in The Callisto Protocol al gauw 25 procent uitloopt. Veel games zitten daar tussenin en gemiddeld is de RX 7900 GRE 10 tot 12 procent sneller dan de RX 7800 XT. Omdat het stroomverbruik slechts marginaal hoger is, komt dat de prestaties per watt ten goede. De relatief lage kloksnelheden van de gpu en het geheugen helpen hier natuurlijk ook bij.
De prijs-prestatieverhouding is voor velen ongetwijfeld belangrijker dan de specificaties. De Radeon RX 7900 GRE heeft een adviesprijs van 619 euro voor de Benelux. Dat is wat meer dan waarvoor je nu een RX 7800 XT kunt krijgen, maar de prestaties liggen dus ook iets hoger. Tegenover de concurrentie doet AMD het met de GRE zeker niet verkeerd. De RTX 4070 Super is inmiddels vanaf 649 euro verkrijgbaar, en voor iets minder geld levert AMD met de RX 7900 GRE een kaart met meer geheugen die een paar procent beter presteert. Wel moet je op de koop toe nemen dat de raytracingprestaties wat lager zijn.
De Radeon RX 7900 GRE is vanaf 27 februari verkrijgbaar via winkels en webshops. Zodra de verschillende varianten van de boardpartners verkrijgbaar zijn, zullen we onze Videokaart Best Buy Guide hierop aanpassen.
:strip_exif()/i/2005507756.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2003857316.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2003884210.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006489680.png?f=thumbmedium)
/i/2006847420.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2006181056.jpeg?f=fpa)
/i/2005106006.png?f=fpa)
/u/693272/crop55e042eae2eeb_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/850571/crop643b56c36ea81_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/600197/crop65ae23898ae4c_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/378936/crop689e60d837b65_cropped.jpg?f=community){kind=small}
, thanks voor jullie feedback!
:strip_icc():strip_exif()/u/295699/crop609bc9a510a14_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/57096/crop64cbdcb3776f4_cropped.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/1454528/crop5f6239efda858_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/470048/crop6064bd5fee1c2_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/199591/crop67714e65d41e0_cropped.webp?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/1900012/crop65eee6f31bbd4_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/286230/crop5c02d8d43915b_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/1575066/crop6645018c04acc_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/246532/crop6218d2843a5de_cropped.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/1467844/crop689dae7a31a00_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/678890/crop59368024e5669_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/113709/galactic_empire_60pix.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/38237/crop57c489d459b7a_cropped.jpeg?f=community){kind=small}