Kwartetten
Het afschieten van zombies heeft iets vreemds. In B-films en games vallen ze met bosjes, maar nooit wordt de vraag gesteld of het eigenlijk wel mogelijk is, om iets dat uit de dood weet te herrijzen om zeep te helpen met een simpele kogel. Gezien de hoeveelheid zombies die in Left 4 Dead het ondode leven laat, heeft ontwikkelaar Valve - onder andere bekend van Half-Life - zich niet erg druk gemaakt over deze kwestie. Dat betekent niet dat de game de zoveelste platte zombieshooter is geworden. Integendeel.
Getest op: PC
Ook verkrijgbaar voor: Xbox 360
Left 4 Dead, dat niet toevallig precies tien jaar na de eerste Half-Life is uitgebracht, speelt in een stad waarvan de bewoners via een infectie zijn gemuteerd tot zombies. Alle bewoners? Nee, uiteraard niet; drie stoere kerels en een - onvermijdelijk bevallige - dame zijn overgebleven en ze staan voor de uitdaging te overleven, in een stad waarin honderden doorgedraaide zombies het op hun leven hebben voorzien. Hiermee is de volledige verhaallijn uit de doeken gedaan en kunnen we ons concentreren op dat waar het in Left 4 Dead echt om gaat.

Ambivalent
Bij een zombieshooter als Left 4 Dead verwacht je een weinig subtiele gameplay waarin knallen, slachten en afmaken centraal staat. Zeker, het verhaal biedt weinig meer dan het afschieten van ondoden, maar op een ander vlak biedt het spel meer dan genoeg diepgang. Veel meer dan in vergelijkbare games staat hier de samenwerking met je teammaten centraal. Logisch, het gaat om een co-opgame, maar Valve heeft het team-aspect er zo briljant in verwerkt, dat het de game - op een positieve manier - overschaduwt. In eerdere games was co-op voor mij vooral een bron van ergernissen, maar Left 4 Dead heeft deze notoire lone-wolfspeler eindelijk weten te overtuigen. In het spel is een geweldige ambivalentie ingebouwd. Enerzijds is er een competitie-element: aan het eind van een missie wil je uiteraard dat jouw naam in de verschillende stats bovenaan prijkt. Je teamleden vormen dus concurrentie, maar wie geen gebruik maakt van hun diensten en ze niet beschermt waar nodig, legt zonder meer het loodje. Om de tegenstand, bestaande uit een immens, tamelijk intelligent en van bijzondere leden voorzien zombieleger, te breken is teamspirit een absolute voorwaarde.
:fill(white)/i/1228739794.jpg?f=thumb)
De singleplayer bestaat uit vier korte campaigns, die als losse films worden aangekondigd.
Kogels tellen
In singleplayer speel je als een van de vier 'Survivors' die als laatste bewoners van de stad niet zijn geïnfecteerd. Samen met je AI-teamgenoten ga je in vier korte campagnes de strijd aan met de 'Infected' - de enorme meute tot zombie gemuteerde bewoners - om je aan het eind van iedere mini-campagne op te laten pikken en in veiligheid te laten brengen. Een save-optie is er niet en de enige rust die je in een campagne wordt gegund, krijg je in een 'safe house'. Dat is een zombievrije bunker waar je - in iedere campagne vier keer - naartoe speelt, als ware hij het eindpunt van een tussenmissie. In het 'safe house' vind je de broodnodige munitie en medkits en je kunt er desgewenst van wapen wisselen. Op andere locaties in het spel kom je maar in zeer beperkte mate wapentuig, munitie en medkits tegen, reden waarom je - hoe verleidelijk dat ook is - beter niet als een hersenloze Rambo blind om je heen kunt knallen. Echt zuinig met munitie omgaan is in een game als Left 4 Dead onmogelijk, maar het kan absoluut geen kwaad om je voorraad in de gaten te houden. Wel echt zuinig zul je moeten zijn op je medkit, waarvan je er maar een kunt dragen. Een mooi dilemma is of je je kit gebruikt om jezelf op te kalefateren, of dat je er een teamlid in acute nood mee op de been houdt. Bij dit soort afwegingen komt het belang van je teamverband duidelijk om de hoek kijken.
Gifgroene kots
Behalve dat wapens en munitie maar beperkt beschikbaar zijn, is de keuze ook niet reuze. Naast je pistool, als enig wapen met een onbeperkte hoeveelheid munitie herlaadbaar, moet je het doen met een shotgun, een uzi, een M16 en - tamelijk onzinnig - een jachtgeweer. Het pistool - waar je een tweede exemplaar bij kunt zoeken voor dubbel gebruik - is weinig nauwkeurig en brengt relatief weinig schade aan, maar het is het enige wapen dat bruikbaar is als je tijdens een aanval op de grond bent gewerkt. Als je dat wilt voorkomen, zijn de molotovcocktail en pijpbom, waarvan je er net als de medkit slechts een kunt dragen, handige hulpmiddelen. Met een goedgemikte molotovcocktail kun je het pad van een meute zombies in een vuurzee veranderen waar ze niet 'levend' doorheen komen. Een pijpbom is zo mogelijk nog effectiever; het geluid ervan heeft een enorme aantrekkingskracht op je tegenstanders. Ze storten zich er massaal op en het gevolg laat zich raden; een enorme explosie waarbij de ledematen en bloedklodders feestelijk door het beeld vliegen.

Wandelende vleesklomp
Left 4 Dead is een game waarin het, zoals gezegd, aankomt op teamspirit. Om te overleven heb je je teammaatjes hard nodig, want er is serieuze tegenstand. De Infected zijn voorzien van een sterke AI - waarover later meer - en naast de standaardzombies - genaamd 'de Horde' - krijg je te maken met een aantal bijzondere types. Het grootste gevaar komt van de Tank, een enorme wandelende vleesklomp die stukken beton naar je kan gooien en die zijn opponenten zonder probleem tegen een muur tien meter verderop aan kan kwakken. In je eentje begin je niks tegen hem en de enige mogelijkheid om hem neer te krijgen, is door hem samen met je teamgenoten op een onafgebroken kogelregen te trakteren. Minder prominent aanwezig zijn de Hunter, een sneaky mannetje dat als een bliksemschicht op je rug duikt om je in elkaar te rossen, en de Smoker, die een enorme worm uit zijn misvormde bek kan schieten, waarmee hij zijn buit naar zich toetrekt. Een bijzonder onsmakelijke toevoeging is de Boomer, een vet gedrocht dat al burpend en boerend rondwaggelt en Survivors kan onderkotsen met gifgroene smurrie, waardoor ze gedesoriënteerd raken en zombies aantrekken. Bijkomend probleem bij dit sujet is dat het onverstandig is om hem af te schieten als hij tussen je teammaten staat: het effect is een enorme explosie, waarbij zijn smurrie over iedereen wordt verspreid. De Witch, tot slot, is een buitenbeentje. Dit onschuldig ogende vrouwtje ligt af en toe ergens te suffen, maar gaat volledig door het lint als ze wordt gewekt door een zaklamp of door lawaai. Lekker laten slapen, luidt het devies.

Wie door een Boomer wordt ondergebraakt met een lading groene smurrie, raakt gedesoriënteerd en is een eenvoudige prooi voor andere zombies.
Krijsende Hunter
Als Survivor zul je voortdurend op je hoede moeten zijn en erop moeten vertrouwen dat je teammaten bijspringen, als je door een Hunter in elkaar wordt gebeukt of in de wurggreep zit van een Smoker. Het gevaar ligt voortdurend op de loer en je zult je geen moment op je gemak voelen. De omgevingen zijn rijkelijk voorzien van schuilplaatsen en uit alle hoeken en gaten doemen zombies op, met als bijkomende moeilijkheid dat je in pikdonkere binnenlocaties vaak slechts het deel van de omgeving ziet waar het licht van je zaklamp op schijnt. Behalve de omgeving moet je ook elkaar non-stop in de gaten houden, reden waarom het silhouet van je maten altijd, door muren en gebouwen heen, zichtbaar is. In het begin is dat irritant, maar al snel zul je deze toevoeging waarderen. Je mede-Survivors zien zo meteen dat jij dringend hun hulp nodig hebt, als je buiten hun gezichtsveld te grazen wordt genomen door vier of vijf agressieve types. Bij dit alles is het van groot belang om de oren gespitst te houden, want sommige Infected verraden zichzelf. Als je gekrijs hoort kun je ervan uit gaan dat er ergens een Hunter ligt te wachten tot een van je vrienden te ver is afgedwaald en een onbeschermde prooi vormt. Als team bij elkaar in de buurt blijven en - eventueel via voice-chat - contact houden is zeker geen luxe. Wie denkt er in Left 4 Dead even lekker in zijn eentje op uit te kunnen trekken, loopt binnen de kortste keren een gewisse dood tegemoet.
AI-regisseur
Zoals gezegd zijn de vier campagnes erg kort, maar dat wordt ruimschoots gecompenseerd door de herspeelbaarheid. Valve heeft namelijk een systeem ingebouwd, dat - geheel in stijl met de filmposters en aftiteling van iedere campagne - de 'AI-regisseur' wordt genoemd. Dit systeem analyseert de gezondheidstoestand van de speler, zijn voortgang, speelstijl en skills, en past daar de moeilijkheidsgraad van het spel voortdurend op aan. Zo liggen wapens, munitie en medkits steeds op andere locaties, wordt de prima neergezette sfeer afgewisseld en - belangrijker - vallen de zombies steeds op een andere manier aan. Dit is op een subtiele manier in het spel verwerkt, en je merkt het pas als je een tijdje speelt en er op let. Kun je je karakter in andere shooters probleemloos even op de achtergrond parkeren om ondertussen je kat te aaien of koffie bij te schenken, in Left 4 Dead wordt passief gedrag opgemerkt door de AI-regisseur, die met alle liefde een doorgedraaide bende bloeddorstigen op je af laat stormen.

Manual
Zombies afknallen met een door de computer aangestuurd team zorgt in Left 4 Dead voor de nodige feestvreugde, maar het is uiteraard slechts een opmaat naar het echte werk: de co-op multiplayermodes. Niet voor niets beveelt Valve aan om eerst minimaal een van de vier singleplayercampagnes af te ronden, voor je je in het online schietwerk stort. Of dit advies direct te maken heeft met het ontbreken van een manual wordt daar niet bij gemeld, maar dit - in mijn ogen grootste - minpunt aan het spel helpt niet mee om de finesses van de teamplay direct te doorgronden. Het was best leuk geweest om tijdens de installatie van de game en het doorlopen van de bijbehorende Steam-procedure alvast te kunnen lezen dat medkits 'slechts' tot tachtig procent opkalefateren, dat je een Witch beter niet kunt storen, dat er geen echte save-gamefunctie is en hoe de aanvallen in elkaar steken die je met de verschillende speciale zombies uit kunt voeren. Voor wat dat laatste betreft: in de Versus-mode kruip je ook in de huid van een Boomer, Hunter, Smoker of Tank, om het op te nemen tegen gamers die als Survivors spelen. Heeft een van de teams het onderspit gedolven, dan worden de rollen omgedraaid en uiteindelijk leidt dat tot een eindscore - waarvan de samenstelling wat onduidelijk blijft. Dit soort zaken moet je zelf uitzoeken, maar gelukkig kost dat niet overdreven veel tijd. Speel je in de Versus-mode en zit je in het team van de Infected, dan zul je doorgaans als Hunter of Smoker door het leven gaan. Boomers worden minder gespawned en Tank ben je slechts sporadisch. Welke rol je speelt wordt door het spel bepaald; dat is redelijk logisch, want anders zou de balans ver te zoeken zijn.

Afwijkende gameplay
Gewend aan zombie-neermaaiende uzi's is het even wennen, als je als Boomer al rochelend rondwaggelt en tegenstanders moet zien onder te kotsen. Om het de Infected niet al te lastig te maken, zien zij - in tegenstelling tot de Survivors - steeds de silhouetten van hun tegenstanders. Zo kun je als Smoker tijdig op het dak van een boerderij kruipen om op het juiste moment een achtergebleven zombiejager omhoog te hengelen met de onfrisse sliert die uit je bek hangt - zodat je hem buiten bereik van zijn maten een flink pak rammel kunt geven. Als Infected leg je in Versus frequent het loodje, omdat je doorgaans geen partij bent voor de kogelregens van vier Survivors. Op zich niet erg, iedere mep op het hoofd van een Survivor levert punten op, net als een 'assist' waarbij je een tegenstander vastgrijpt of onderbraakt zodat je collega-zombies zich erop kunnen storten. Met dank aan het gebrek aan medkits voor de Survivors maakt het Infected-team uiteindelijk een even grote kans om een pot te winnen. De truc is om het meest verzwakte lid van de zombiejagers als eerste om zeep te helpen, zodat het teamspel van ze wordt verstoord. Vervelend aan het frequente sterven als Infected is overigens dat je steeds twintig seconden respawntijd aan je broek krijgt, waarna je een plek op gepaste afstand van het strijdtoneel moet zoeken voor je weer tot 'leven' komt. Infected en Survivors hebben op alle vlakken een volstrekt ander type gameplay en dat maakt de Versus-mode bijzonder interessant. Bovendien lijkt deze modus meer team-geörienteerde spelers aan te trekken dan de standaard co-opmodus waarin je tegen AI-aangestuurde Infected speelt, en waar nog wel eens gamers bij opduiken die er liever op eigen houtje op uit trekken. Sommige shooterfreaks zullen zich overigens niet thuis voelen in de Versus-mode; als Infected krijg je met gameplay te maken die weinig van doen heeft met wat je in een shooter verwacht.
Conclusie
Left 4 Dead draait op de Source-engine, die volgens sommigen langzamerhand verouderingsverschijnselen begint te tonen. Eerder dit jaar stelde Doug Lombardi van Valve in een interview dat er sinds Half-Life 2 weliswaar flink aan de engine is gesleuteld maar dat de ontwikkelaar zichzelf daarbij doelbewust heeft beperkt, om te voorkomen dat Source-games alleen nog geschikt zijn voor gamers met een high-end systeem. Wat de overwegingen ook moge zijn, in grafisch opzicht kan Left 4 Dead nog prima mee. Voor gamers die graag de associatie met films als Night of the Living Dead of Zombie Bloodbath vast willen houden, heeft Valve de optie toegevoegd om het beeld te voorzien van een 'filmische korreligheid'. Dit komt de graphics niet ten goede, maar het zal voor sommige spelers sfeerverhogend zijn. De meeste Left 4 Dead-spelers zullen er waarschijnlijk geen gebruik van maken. De graphics spelen in Left 4 Dead over het algemeen een wat minder prominente rol dan in andere shooters. Ten eerste gaat je aandacht meer uit naar de prima, soms behoorlijk creepy sfeer die ook door andere elementen - zoals het geluid - wordt neergezet, en daarnaast is er weinig tijd om van het uitzicht te genieten, omdat je leven voortdurend op het spel staat. Als je desondanks, tussen het schieten en slachten door, beter om je heen kijkt, valt met name op hoe geloofwaardig de zombiehorde wordt neergezet. Als ze niet aanvallen dralen ze op een herkenbare manier rond, ze vliegen elkaar af en toe aan of kotsen alles onder. Pas als ze je opmerken vliegen ze je aan, en ook bij die activiteit zijn hun animaties realistisch - voor zover die term bij zombies op zijn plaats is.

Conclusie
Left 4 Dead is een heerlijke zombieshooter geworden, die alles in huis heeft wat je mag verwachten en ook nog heel wat meer. Het aantal omgevingen waarin je speelt is wat beperkt, maar dankzij de replaywaarde is dat geen heel groot minpunt. Het spel is zowel voorzien van de obligate zombies, 'tussenbazen', platvloerse bloedklodders en vleeshompen, als van een AI en co-opsysteem dat daadwerkelijk diepgang aanbrengt. Boven alles heeft Valve het voor elkaar gekregen dat je - en dat mag best een klein unicum worden genoemd in dit genre - binnen de kortste tijd een enorm sterk teamgevoel krijgt en je jezelf daadwerkelijk bekommert om je maten - of ze nu worden aangestuurd door de computer of door gamers aan de andere kant van de wereld. Sfeervol, smerig, uitdagend op maat, verslavend en meeslepend. Dat het enige echte minpunt dat we kunnen noemen het gebrek aan een manual is, zegt eigenlijk alles over dit spel.
Pluspunten:
+ Briljante co-op
+ Replaywaarde
+ Sfeervol
+ Geloofwaardig zombiegedrag
Minpunten:
- Geen manual
- Beperkt aantal omgevingen
Cijfer: 9
Titel | Left 4 Dead |  |
Platform | PC, Xbox 360 |
Ontwikkelaar | Valve Software |
Uitgever | Electronic Arts |
Releasedatum | Inmiddels verkrijgbaar |
:fill(white)/i/1228923180.jpg?f=thumb)