Gigabyte GA-Z77M-D3H

De Gigabyte Z77M-D3H is zoals de M in de naam al zegt een µATX moederbord met de nieuwe Z77 chipset. Het bord is vrij bescheiden in features ten opzichte van high-end borden, maar op zich kun je met een bord als dit heel goed uit de voeten als je niet veeleisend bent.



Specificaties

Socket	LGA 1155
Chipset	Intel Z77
Formfactor	µATX
PCIe x16	1
PCIe x4	1
PCIe x1	1
PCI	1
SATA	2x 6Gbps (ICH) 4x 3Gbps (ICH)
DDR	4x DDR3
USB	10x USB2.0 waarvan 6 via header 4x USB3.0, waarvan 2 via header
Netwerk	Atheros 1Gb
Geluid	Via VT2021 3x 3.5 mm jack
Video	DSUB, DVI (singlelink), HDMI(singlelink) – IGP Crossfire ondersteuning

Hoewel dit bordje wat goedkoper aanvoelt als de hele dikke Gigabytes (die tegenwoordig ook in 't zwart zijn uitgevoerd ipv blauw zoals deze) ben ik toch erg benieuwd naar de prestaties. Het lijkt erop dat er voornamelijk bezuinigd is op de chips, een VIA VT2021 is toch wat minder dan een ALC889 en met enkel 3 3.5mm jacks zijn er ook wat minder aansluitingen. Maar als je toch geen gebruik maakt van al die extra connectors of zelf er een goede geluidskaart in prikt, dan maakt het eigenlijk ook niet zo heel veel uit. Het grootste gedeelte van de functies zit toch in de chipset, danwel de CPU, en dit bordje heeft wel gewoon een volwaardige Z77chipset aan boord.



De indeling van het bord is op zich vrij logisch, een PCIe x16 slot bovenaan, met daaronder een x1, een regulier PCIslot en een x4 slot onderop dat fysiek x16 kaarten kan huisvesten.
De 2 6Gbps SATApoorten zijn gekanteld, de andere poorten staan rechtop, wat een beetje in de weg kan zitten op het moment dat je er een flinke videokaart in hebt zitten. Maar dat is bij een bordje zoals deze wat minder van belang.



Naast de 2 witte SATApoorten zit nog een USB3.0 header, de rest van de USB2.0 headers zitten onderop het bord, waar we ook nog een header voor een COMpoort, een LPTpoort en een TPMchip vinden. Op highend borden vind je COM en LPT al niet snel meer terug, maar op dit bordje zou je ze nog aan kunnen sluiten mocht je dat willen. De header voor de audio zit ook onderop, wat kabelmanagement wat makkelijker moet maken ten opzichte van de positie waar Gigabyte deze connector meestal had zitten, direct achter de aansluitingen op de achterkant van het bord, waardoor je met de kabel het hele moederbord overmoest, wat lang niet altijd even handig was.



De achterkant van het bord is ook vrij eenvoudig, maar voorziet eigenlijk wel in alles wat je nodig hebt. 3 videoaansluitingen (HDMI, DSUB en DVI), een netwerkpoort, PS/2poort, 4 USB2.0poorten en 2 USB3.0 poorten. Voor geluid zitten er 3 3.5 mm jacks achterop, dingen als powerbuttons, Ocbuttons en eSATApoorten ontbreken echter.

Het bordje ligt in de winkel voor onder de 9 tientjes. Ik vind dat een prima prijs, voor een bordje dat wel beschikt over een volwaardige Z77 chipset met bijbehorende functionaliteit, maar verder niet teveel tierelantijnen heeft, dat de prijs flink omhoogdrukt. Van mij had het PCIslot zelfs nog wel vervangen mogen worden door een PCIe x1 slot, om zo de prijs nog wat verder te kunnen drukken, maar ik heb zo het vermoeden dat er nog redelijk wat vraag bestaat naar PCIsloten in dit marktsegment, en dat Gigabyte daarom hier nog een PCIslot met bijbehorende chip op het moederbord heeft geplaatst.

Benchmarks
Om dit bord te testen heb ik het vergeleken met een aantal andere setups, waaronder mijn P67-UD7, de eerder geteste Z77-GD65 van MSI, tesamen met de X79s en X58 die ik voor eerdere reviews getest heb.

Specificaties testsysteem
Moederbord / CPU	Gigabyte Z77M-D3H + i5 2500K MSI Z77-GD65 + i5 2500K Gigabyte G1 Assassin 2 + i7 3960x Gigabyte X79-UD5 + i7 3960x MSI Big Bang Xpower II + i7 3960x Gigabyte G1 Guerrilla + i7 990x Gigabyte P67A-UD7 + i5 2500K
Geheugen*	Corsair Vengeance 16GB ADATA XPG 16GB
SSD	ADATA N004 128GB
PSU	ADATA HM1200 1200W
GPU	MSI 6870 Hawk

• SuperPi
• CineBench 11.5
• wPrime
• Lightsmark 2008
• 3DMark 11
• PCMark 7
• HyperPi
• 7-zip
• Blender
• Unity 3D
• Dirt 3
• Farcry 2

De Z77 borden zijn blauw in de grafiekjes, de overige borden zijn roze.

SuperPi 1M
Z77M-D3H	10.450
Z77-GD65	10.499
P67A-UD7	11.530
G1 Guerrilla	12.355
G1 Assassin 2	9.656
X79-UD5	9.672
Big Bang II	9.890

SuperPi 8M
Z77M-D3H	116.377
Z77-GD65	117.933
P67A-UD7	128.534
G1 Guerrilla	129.730
G1 Assassin 2	108.591
X79-UD5	108.920
Big Bang II	109.240

SuperPi 32M
Z77M-D3H	560.557 s
Z77-GD65	561.635 s
P67A-UD7	615.232 s
G1 Guerrilla	629.477 s
G1 Assassin 2	531.196 s
X79-UD5	533.239 s
Big Bang II	542.491 s

SuperPi spreekt voor zich, de Z77s zijn langzamer dan de X79s, maar dat is uiteraard te verwachten omdat het in een heel ander segment zit. De Z77M-D3H is net iets sneller dan de MSI, maar het verschil is nihil

wPrime 32M
Z77M-D3H	11.731 s
Z77-GD65	11.498 s
P67A-UD7	12.188 s
G1 Guerrilla	10.232 s
G1 Assassin 2	10.483 s
X79-UD5	10.657 s
Big Bang II	10.325 s

wPrime 1024M
Z77M-D3H	356.305 s
Z77-GD65	355.105 s
P67A-UD7	368.747 s
G1 Guerrilla	322.936 s
G1 Assassin 2	324.51 s
X79-UD5	328.706 s
Big Bang II	324.885 s

In wPrime is de GD65 weer net wat sneller, maar ook hier zijn de verschillen weer zeer klein.

HyperPi 1M
Z77M-D3H	12.632 s
Z77-GD65	12.285 s
P67A-UD7	12.765 s
G1 Guerrilla	20.590 s
G1 Assassin 2	15.544 s
X79-UD5	15.602 s
Big Bang II	17.519 s

De HyperPi prestaties van de X58 en X79s zijn niet zo heel interessant, omdat deze met 12 threads werden belast (max van de i7 990x en i7 3960x) en de 2500K met slechts 4. Maar voor de volledigheid heb ik ze allemaal gepost. De Z77s en P67 zitten in elk geval lekker dicht bij elkaar.

Blender
Z77M-D3H	320.18 s
Z77-GD65	328.11 s
P67A-UD7	336.88 s
G1 Guerrilla	181.74 s
G1 Assassin 2	151.21 s
X79-UD5	150.70 s
Big Bang II	162.47 s

Voor blender heb ik een model gedownload: http://www.blendswap.com/...apes/mini-world-360-shot/ en deze laten renderen door het systeem. De Z77M-D3H is een stukje vlotter dan de andere bordjes met een 2500K in elk geval, maar uiteraard wel wat langzamer dan de echte dikke rekenmonsters op de andere borden.

Unity 3D
Z77M-D3H	562 s
Z77-GD65	552 s
P67A-UD7	578 s
G1 Guerrilla	354 s
G1 Assassin 2	311 s
X79-UD5	312 s
Big Bang II	321 s

Ik gebruik het standaard demoproject in Unity om een lightmap te maken, en daar heb ik gekeken hoe lang het systeem daar mee bezig is. De GD65 is hier weer wat vlotter dan de Z77M-D3H, voor een benchmark van bijna 10 minuten scheelt het toch 10 seconden. Niet bijzonder veel, maar er zit wel wat verschil in.

3DMark 11
Z77M-D3H	4469 3DMs
Z77-GD65	4507 3DMs
P67A-UD7	4461 3DMs
G1 Guerrilla	4572 3DMs
G1 Assassin 2	4581 3DMs
X79-UD5	4527 3DMs
Big Bang II	4644 3DMs

PCMark 7
Z77M-D3H	4820 PCMs
Z77-GD65	4690 PCMs
P67A-UD7	4485 PCMs
G1 Guerrilla	4869 PCMs
G1 Assassin 2	4835 PCMs
X79-UD5	4990 PCMs
Big Bang II	5039 PCMs

De prestaties in zowel 3DMark als PCMark liggen overal erg dicht in de buurt, en echt grote verschillen zijn hier niet echt merkbaar, tussen geen enkel platform.

7-Zip
Z77M-D3H	14680 MIPs
Z77-GD65	14419 MIPs
P67A-UD7	14141 MIPs
G1 Guerrilla	30204 MIPs
G1 Assassin 2	31090 MIPs
X79-UD5	31572 MIPs
Big Bang II	31026 MIPs

Voor 7Zip heb ik de ingebouwde benchmark gebruikt, om het aantal MIPs te krijgen. De D3H pakt er net een paar honder meer dan de GD65 en de UD7.

Lightsmark 1600x1200
Z77M-D3H	892.0 fps
Z77-GD65	886.2 fps
P67A-UD7	599.2 fps
G1 Guerrilla	866.7 fps
G1 Assassin 2	871.0 fps
X79-UD5	871.7 fps
Big Bang II	888.2 fps

Lightsmark 2560x1600
Z77M-D3H	529.8 fps
Z77-GD65	532.2 fps
P67A-UD7	405.4 fps
G1 Guerrilla	521.8 fps
G1 Assassin 2	523.6 fps
X79-UD5	524.4 fps
Big Bang II	532.7 fps

Lightsmark 2008 is een beetje oud en soms wat onbetrouwbaar, maar omdat het een vrij vlotte bench is om te draaien heb ik deze uiteraard er ook maar bijgezet. De verschillen ten opzichte van de P67A-UD7 kan ik niet verklaren, ik kan me niet voorstellen dat een chipset zo gek veel verschil maakt.

Farcry 2560x1600
Z77M-D3H	78.72 fps
Z77-GD65	77.29 fps
P67A-UD7	71.42 fps
G1 Guerrilla	78.33 fps
G1 Assassin 2	78.42 fps
X79-UD5	78.36 fps
Big Bang II	78.97 fps

Dirt3 2560x1600
Z77M-D3H	66.40 fps
Z77-GD65	61.57 fps
P67A-UD7	68.49 fps
G1 Guerrilla	65.25 fps
G1 Assassin 2	65.89 fps
X79-UD5	65.93 fps
Big Bang II	65.06 fps

Cinebench 11.5 CPU
Z77M-D3H	5.41 pts
Z77-GD65	5.43 pts
P67A-UD7	4.97 pts
G1 Guerrilla	9.23 pts
G1 Assassin 2	10.56 pts
X79-UD5	10.49 pts
Big Bang II	10.47 pts

Voor beide games geldt dat de verschillen niet schrikbarend zijn, veel zal ook afhangen van de videokaart, en dat is overal dezelfde 6870 Hawk.

Energieverbruik
Het bordje is vrij zuinig te noemen, er zit immers ook niet zo heel veel op wat veel energie kan slurpen. Ik heb het systeem in idle getest en met OCCT linpack voor een flinke belasting en gekeken wat daarbij het verbruik was met de verschillende configs.

Energieverbruik - idle
Z77M-D3H	69.3 W
Z77-GD65	76.1 W
P67A-UD7	92 W
G1 Assassin 2	98 W
X79-UD5	95 W
Big Bang II	144 W

Energieverbruik - load
Z77M-D3H	151.3 W
Z77-GD65	151.1 W
P67A-UD7	163 W
G1 Assassin 2	244.3 W
X79-UD5	290.4 W
Big Bang II	260.4 W

De Z77M is de zuinigste plank in het lijstje, logisch te verklaren maar wel interessant om te weten als je een zuinig systeem wilt bouwen, en dit bord toereikend is voor je eisen.

Intel SRT
Intel heeft de SRT, Smart Response Tech, op de Z77 chipset verbetert. Met iSRT kun je een SSD gebruiken als cache voor de harde schijf, zodat de snelheid flink hoger kan komen te liggen.

De Z68 heeft dit al geïmplementeerd, en daarom heb ik de Z68 en Z77 eens vergeleken met elkaar, in een Crystal Diskmark Bench.
Hiervoor heb ik een ADATA N004 128GB SSD gebruikt, waarvan er 64GB aan cache is toegewezen, en hiermee een 1TB WD Green RE geacceleerd.


Z68 - geen cache


Z68 - met cache


Z77 - geen cache


Z77 - met cache


Zonder cache zijn de setups ongeveer evensnel. Met de cache wordt de Z77 echt heel veel sneller dan de Z68.
Het is dat de accesstimes van de disks niet zo laag worden als puur een SSD gebruiken, maar het komt op zich heel erg in de buurt van een goed alternatief als je een kleine SSD hebt en toch veel opslag wilt hebben die snel reageert.


Tot slot
De Z77M-D3H vind ik een erg leuk bordje als je niet per se een heel dik moederbord nodig hebt met bergen features. Als je bedenkt dat de andere Z77 die ik heb getest gelijk €80+ duurder is, dan is de keuze voor dit bord zeker te rechtvaardigen. Als we kijken naar de benchmarks doet dit bord niet onder voor de GD65 van MSI, sterker nog, de verschillen zijn zeer minimaal te noemen zoals in bovenstaande grafiekjes is te zien.
Gigabyte heeft hiermee een prima bordje op de markt gebracht, en het zou zeker een plankje zijn dat ik zelf zou overwegen, omdat je er een prima systeem mee kunt bouwen waar je alles mee kunt.

Ten opzichte van de P67 chipset weet de Z77 nog wat extra performance uit de CPU te persen, ook al is overal dezelfde 2500K gebruikt.