Samsung 9100 Pro, geen heatsink 2TB

Review: Samsung 9100 Pro PCIe 5.0 2TB – Eerste keer Gen5 SSD ervaringen

Inleiding

Laat ik beginnen met benoemen dat ik deze SSD heb ontvangen vanuit Tweakers & Samsung in ruil voor het schrijven van deze review. Dat is wel zo transparant.
Ik ga deze SSD vergelijken met een GEN 3 Lexar M.2 NM620. Deze Samsung 9100 Pro is reeds uitvoerig door tweakers zelf doorgelicht met uitgebreide grafieken. Ik wil mij in deze review focussen op iemand die in bezit is van een Gen 3 SSD en overweegt om een GEN 5 SSD te gaan aanschaffen. Link naar tweakers review:
Samsung 9100 PRO Review - Tweakers



Side note:
Ik kreeg deze SSD binnen en dacht het meteen fijn te combineren met een nieuwe CPU cooler. Mijn huidige koeler had ik nodig om een NAS build te maken, dus ik installeerde een nieuwe cooler samen met het inbouwen van deze SSD. Dat heeft me helaas meer gekost dan alleen tijd, want ik ben zo dom geweest om de CPU-socket pins te verbuigen. Het lukte niet meer om deze recht te buigen, waardoor ik moest wachten met het testen van deze SSD totdat ik een nieuw moederbord had binnengekregen en geïnstalleerd. Balen, maargoed inmiddels werkt alles weer en ben ik gaan testen...

Algemene beoordeling

De Samsung Gen 5.0 2TB is een interessante SSD voor mij gezien ik momenteel een PCIe gen 3 SSD gebruik in een PCIe gen 5 slot. Ik gebruik deze als boot drive op een ASRock B650M PG Lightning WiFi moederbord in combinatie met Windows 11 in een gamesysteem. Het is dus een interessante mogelijkheid om te zien wat een upgrade naar een snellere GEN5 SSD zou brengen.
De verpakking is allereerst netjes eco-friendly gemaakt. Niet één grammetje plastic, alles karton. Top Samsung! Verder zit er in de doos een goed weggestopt garantieboekje die je heel makkelijk over het hoofd kan zien (zie foto's). Deze zit aan de onderkant half ingepakt in karton, direct onder de disk. Verder zit de drive goed verpakt en kan er met verzenden weinig misgaan, de doos zelf is ook verzegeld met een sticker. Er zal dus niet snel mee geknoeid kunnen worden.

Bouwkwaliteit en temperatuur

De SSD is zwart, ziet er strak uit. Er is een exemplaar leverbaar mét een heatsink, maar deze had ik niet ontvangen. Wij kregen het exemplaar zonder heatsink om te reviewen. Gelukkig had ik zelf nog wat M.2 heatsinks liggen, in de tweakers review is ook te zien dat dit toch snel 20% en 18 graden Celsius lagere temperatuur oplevert (62 graden ipv 80 graden). Een heatsink is wat mij betreft dan ook wel nodig, maar deze kun je vaak bij je moederbord krijgen of los ergens krijgen voor weinig (Aliexpress!). De huidige prijs voor de 2TB zonder heatsink is €235 en met heatsink maar liefst €264. Dat is wel een dure heatsink 😛 ik zou er lekker zelf ergens eentje halen. In een eigen test met file transfers van 75GB of meer en ongeveer 3 minuten continue schrijven kwam de temperatuur in mijn case met een eigen aftermarket (zeer cheape) heatsink niet boven 65 graden Celsius.

Gebruiksgemak

Installatie is eenvoudig en snel. Via het wellicht inmiddels welbekende schroefje draai je hem in een socket, net als bij elke andere m.2 drive. Dankzij het standaard M.2 2280-formaat past deze vrijwel op elk moederbord. Heb je iets als een Steam Deck of ROG Ally dan moet je waarschijnlijk een kleinere maat kiezen.

Featureset en prestaties

De drive heeft socket PCI-E 5.0 x4 benodigd, deze sockets vind je steeds meer op moederborden. Ik wist zelf niet eens dat ik het had. Ik was me ook niet bewust dat GEN5 SSD's zoveel sneller waren geworden dan mijn GEN3 drive. De Samsung 9100 Pro heeft TLC 3d v-nand chips met geadverteerd 14.700MB/s sequentieel read.

De drive werd in Windows meteen herkend, ik heb een volume aangemaakt en daarna een eerste test gedraaid met Blackmagic disk speed test. Hierbij de resultaten, vergeleken met de GEN3 drive van Lexar:

Blackmagic Speed test:

Lexar NM620

Samsung P9100 Pro

Prestaties in games:

In Kingdom Come Deliverance 2 heb ik een save file geladen, daarna de gehele installatie verplaatst naar de Samsung-drive en de laadtijden van diezelfde save file gemeten. De Lexar NM620 deed dit in 25,12 seconde en de Samsung P9100 deed het in 20,8 secondes. Dit is 17,2% sneller.
In The Witcher 3 ging ik van 14,1 seconde met de Lexar GEN3 SSD naar 12,5 secondes met de Samsung GEN5 9100 Pro. Dit was 11,35% sneller.

Laadtijden Games	KCD2 Savegame	Witcher 3 Savegame
Lexar NM620 3.0	25,12	14,1
Samsung 9100 Pro 5.0	20,8	12,5
Sneller (%)	17,20%	11,35%

Bestandsoverdracht

Dit ging met pieken van max 1,9Gb/s en minimaal 1Gb/s, het verplaatsen van KCD2 en Witcher 3 ging dus lekker vlot 😊

Prijs en Conclusie

Met een huidige prijs van €237,50 voor de 2TB-variant is deze Samsung Gen 5 SSD meer dan twee keer zo duur dan mijn huidige SSD, de Lexar NM620 2TB gen 3. Kijk je naar prijzen per GB resulteert dit in €0,12 per Gb voor de Samsung ten opzichte van €0,05 per Gb op de Lexar. Daar staat tegenover dat sequentieel lezen 345% sneller is (3.300MB/s ten opzichte van 14.700MB/s) en sequentieel schrijven 346% sneller (13.400MB/s tegenover 3.000MB/s). Of dit voor jou als consument het waard is kun je alleen zelf beoordelen.

Prijzen van de exemplaren met heatsink liggen nog hoger, die laten we dus echt links liggen.

Op basis van deze review kan ik aangeven dat het verdomd goed voelt om nu gebruik te maken van de volledige GEN5 m.2 capaciteit die ik reeds in het moederbord had zitten. Destijds heb ik een systeem samengesteld en dan werk je natuurlijk altijd met een budget.
Ik zocht puur een game-systeem en heb dan natuurlijk voornamelijk van prestaties van de GPU en CPU combinatie gekeken. De laadtijden vanaf een M.2 SSD zijn sowieso al een stuk sneller dan de oudere SATA SSD, dus investeren in een GEN5 SSD leek mij niet nuttig. Uit de tests van KCD2 en Witcher 3 kwam een 11 tot 17% winst bij laadtijden in games als resultaat.
Als je vanaf een klassieke HDD kwam gingen laadtijden stijl naar beneden bij de overgang naar SATA SSD's en daarna nog iets sneller met M.2 NVMe drives. De sprongen worden echter steeds kleiner en dus is het voor jou afwegen of je dit de extra investering waard vindt.

De prijs vond ik het toen zelf niet waard, die €100 en een beetje stak ik liever in een grafische kaart of CPU en dat vind ik nu nog steeds. Ik heb een Ryzen 7500F gekocht voor €150 en dat is bijna het prijsverschil tussen een GEN3 en een GEN5 drive. Voor games scheelt het je een paar seconden laadtijd. Werk je echter met een professionele workload en moet je constant files verplaatsen of juist hoge resolutie foto of video schieten? Dan is het zeker wel een aanwinst.