Fractal Design CORE 2500

1. Inleiding
2. Rechtvaardiging keuze
2.1. Beperkte ruimte
2.2. Ruimte innemende hardware
2.3. Onderlinge vergelijking
3. Specificaties
3.1. Algemene Specificatie
3.2. Specificatie Luchtkoeling
3.3. Specificatie Vloeistofkoeling
3.4. Meegeleverde bevestigingsartikelen
4. Uitpakken
5. Exterieur behuizing
6. Interieur behuizing
7. Kastfront
8. Zijwanden
9. Installatie
9.1. Moederbord
9.2. Installatie drives
9.3. Kabelrouting
10. Tests
10.1. Temperaturen
10.2. Geluid
11. Conclusie en resultaat




Voor het verplaatsen van een oudere build had ik een betaalbare behuizing nodig die voldoende ventilatiemogelijkheden en een ingetogen uiterlijk heeft. Rond die tijd had tweakers zijn review uitgebracht (reviews: Drie midrange-behuizingen getest: BitFenix, Corsair en Fractal Design) waarin de Fractal Design Core 2500 wordt vergeleken met de pricewatch: BitFenix Shadow en de product: Corsair Carbide 100R (zie nu pricewatch: Corsair Carbide 100R Standaard). Van die drie behuizingen trok de Fractal Design behuizing mijn meeste aandacht.







De beoogde behuizing moest (oh horror) in een houten PC kast passen, waarvan de deuren dan dicht kunnen. Want een computer wil je kunnen opbergen toch? […] Veel meubelfabrikanten hebben pogingen gedaan om tot iets als een computermeubel te komen. Wat een frisse wind van innovatie had kunnen worden voor onze vaderlandse meubelindustrie is helaas niet verder gekomen dan een bescheiden zuchtje. Een van de sedimenten die na dit zuchtje was achtergelaten was de bedoelde kast. Het meubel heeft twee doelen, het kwellen van de elektronica die er in gepropt wordt en het kwellen van de gebruiker die zich aan de kast moet conformeren om de computer te kunnen gebruiken. Aan de uitgeschoven toetsenbordplank, niet instelbaar in hoogte en met de weinig ruimte voor een muis wringt de gebruiker zich dan tussen opbergvakken links en rechts. Het flat screen heeft wat lucht gegeven, want een glazen beeldbuis vulde het beeldscherm compartiment van onze kast massief op, weinig diepte overlatend voor het toetsenbordplakje.

Rechtsonder in deze kast is een vak, bedoeld voor een computerbehuizing. De afmetingen waren 53cm diep x 30cm breed x 44.5cm hoog (65 cm hoog als we een plank uit de kast hadden gesloopt). Ja er past een computerbehuizing in, maar niet iedere behuizing. Vooral de diepte was een uitdaging, als nog 5-7 cm in mindering wordt gebracht voor de aansluitkabel aan de achterkant.



Een tweede uitdaging voor de kast was een computer binnenwerk waarbij het woord compact niet echt paste.Het binnenwerk bestond uit een Asus M4A87TD EVO moederbord met daarop een AMD Phenom II X4 955 Black Edition en daar weer op de moeder aller koelers, een Scythe Mugen 2 Rev. B (als het systeem wordt afgedankt, dan ga ik die koeler terughalen, de reputatie van het ding neemt langzamerhand mythische vormen aan). Bij dit span is een Asus EAH5850 DirectCU/2DIS/1GD5 grafische kaart toegepast. De uitdagingen in deze hardware liggen in de afmetingen va de CPU koeler (130 x 100 x 158 mm) e de lengte van de grafische kaart (23,3 cm). Voor een Radeon HD5850 is dit volgens mij best lang.



De behuizing moest dus klein van buiten en groot van binnen zijn, een soort Tardis dus. Zelf heb ik de Fractal Design Core 2500 vergeleken met de pricewatch: Cooltek W2 Zwart, de pricewatch: In Win 703 Mid-Tower Zwart en de Thermaltake Versa G2. De Kasten van Fractal Design en Thermal Take liggen nu in prijs rond de 50 Euro, de In Win kast rond de 70 Euro, de Cooltek was met 110 Euro de duurste kast.

De In Win kast is afgevallen door haar prijs en omdat ze features bezat die in een houten kast toch net tot hun recht komen (gekleurde accenten, een transparant venster in de zijwand). Qua afmetingen had de kast trouwens wel voldaan. De Cooltek vind ik zeker de meest originele kast van het stel. De hoogte wordt bij deze kast uitgewisseld voor de breedte. Omdat de kast laag is wordt, om toch ruimte te houden voor het moederbord, de voeding op zijn kant gezet. De hoogte van de op zijn kant gezette voeding bepaalt de breedte van het compartiment achter de moederbordtray. Boven de voeding is ruimte voor wat drives. Deze plek is ook de achilleshiel van de kast. Is een DVD drive nodig, dan gaat die net als de voeding op zijn kant, en is alleen aan de achterkant van de kast te bereiken. Voor de ontvanger van computer is een DVD speler nog van belang, dus ook deze kast werd afgevoerd.

Qua prijs en featureset ligt de Versa G2 van Thermaltake heel dicht bij die van de Core 2500. Zelf vind ik het een mooie strak uitgevoerde kast. De ongetwijfeld niet grote wanddikte wordt in de zijpanelen gecompenseerd door de wand met een facet te profileren. In het facet, een verdiepte zone is zowel een venster als een ventilator montage punt te vinden. Verder zijn zowel de 5,25 inch bays als de 3,5 inch bays voorzien van quick release schuiven. In ieder geval voor de drive is het design dus tool-les. Ten opzichte van de Core 2500 vind ik het ontwerp iets meer stoer door de afgeschuinde hoeken, en verstijvingen in de wanden. Ook is kunststof, waar het is gebruikt, op zo’n manier ingezet dat de voordelen van de kunststof naar voren komen, niet te iel in doorsnede en met grote afrondingen die beter in staat zijn om klappen en stoten in het materiaal weg te leiden.

Zelf heb ik de keuze bij de ontvanger van de computer met bovenstaande argumenten naar een keuze tussen de Core 2500 en de Thermaltake Versa G2 begeleid. De Core 2500 is uiteindelijk gekozen vanwege het rustige uiterlijk en het bedieningspaneel dat bovenaan het frontpaneel is geplaatst. Een optimale plek voor wie het systeem laag in een kast in een vak wil stoppen.





























De kast was verpakt in een eenvoudige kartonnen door die door de prijsstelling van de kast in de lijn van verwachtingen valt. Maar liever een verpakking van stevig golfkarton dan een te slappe en dunwandige doos met kleurenprint.



Aan informatie op de doos ontbreekt het niet. Op een van de kopwanden is een productspecificatie te vinden met een gedeelte dat dieper ingaat op de faciliteiten voor de koeling. Op een van de zijwanden is een trimetrisch aanzicht te vinden met in nummers wat belangrijke functies van de kast. Naast het aanzicht worden de genummerde features met tekst toegelicht.



Op de andere zijwand is een zijaanzicht van de kast te zien waarbij de linker zijwand is verwijderd, zodat het binnenwerk kon worden afgebeeld.



Wanneer we de doos aan de bovenzijde openen zien we dat de kast is gevat in een tweetal verticale schuimplastic vormdelen. De kast zelf is bovendien nog omhuld door een doorzichtige polyetheen zak ter voorkoming van het risico van lichte krassen of wrijving.



Kortom, gewoon prima verpakt voor een kast van dit gewicht en afmetingen. Uitpakken doe ik zelf altijd door de doos met uitgeklapte bovenzijde om te draaien op de grond en dan het karton langzaam omhoog te trekken. De behuizing, dan nog gevat tussen de piepschuim vormdelen, komt dan vrij te staan, waarbij de achterkant van de kast naar boven is gericht. De vormdelen zijn dus over boven- en onderzijde van de kast geschoven.



Naast de verpakte kast bevond zich in een afsluitbaar zakje een beknopte handleiding en een promo folder voor producten van Fractal Design.



Als de kast eindelijk is verlost van zijn verpakking is eindelijk een eerste indruk mogelijk.


De kast maakt een ingetogen indruk. Opmerkenswaardig in de verder zwarte kast zijn de in wit uitgevoerde details, zoals de ventilatoren en de afdekplaatjes voor de PCIe uitbreidingssloten. Mooi vind ik dat de kunststof van het voorpaneel niet glad is maar een textuur heeft die is te vergelijken met dat van de met lak gesputterde metalen delen. Gelukkig raakt het steeds in zwang om de kunststof onderdelen die zich in het zicht bevinden goed af te werken. Het is nog steeds wel iets om op te letten.



Eens een keer met de achterkant beginnende, aan de onderzijde is ruimte voor de voeding. Op de foto is te zien dat zich aan de onderzijde een rooster bevindt om de ventilator van de voeding van frisse lucht te voorzien. Bovenaan de achterzijde is de witte 120mm ventilator te vinden met ernaast de uitsparing voor de moederbord achterplaat.



Tussen de ventilator en de voeding in bevinden zich de openingen voor de uitbreidingssloten. Ze zijn afgedekt met glanzend wit gespoten afdekplaatjes. Het is bijna overbodig om te zeggen dat deze plaatjes losstaan van de kast en niet hoeven worden uitgebroken om te worden verwijderd. Ze kunnen dus ook weer teruggeplaatst worden. Merk wel op dat voor een externe waterkoeling geen doorvoeropeningen in de achterwand zijn voorzien. Nu kiezen gebruikers die bezig gaan met een externe koeling waarschijnlijk ook voor een andere behuizing, het is naar mijn idee een andere doelgroep.

In het bovenvlak van de kast zijn een tweetal plekken voor 140 mm ventilatoren. Die zijn asymmetrisch in het bovenvlak geplaatst, zodat de plaatsing van de ventilatoren niet in de ruimte van het moederbord komt. Dit is van belang omdat de Core 2500 compact is en dus niet voldoende hoogte boven het moederbord heeft.



We verplaatsen ons naar de voorzijde van de kast. In het bovenvlak van het frontpaneel is het bedieningspaneel van de kast. Dit paneel biedt helemaal rechts 2 USB 3.0 aansluitingen aan, in het midden 2x 3,5 mm audio in/out connectoren, links een power knop en een reset knop en rechts van die twee knoppen een wit LED lampje voor de HDD activiteit. De powerknop zelf heeft trouwens ook een wit lampje. Dit lampje kan, omdat het voortdurend aan is behoorlijk verblindend zijn. Op de foto’s is trouwens ook goed te zien wat Fractal Design met de textuur van het kunststoffen frontpaneel heeft gedaan. Aan de lezer om te beoordelen of ze goed werk hebben gedaan.



Op wat afwerkingsdetails wil ik jullie nog wijzen. De afdekplaten van de twee 5,25 inch drives zijn niet volledig vlak. Ook de insert met de aansluitingen bovenin de voorwand is wat getordeerd en ligt daarom niet heel netjes aan met het bovenvlak van het frontpaneel.

Dat deze vervorming in kunststoffen onderdelen gebeurt is op zich niet zo gek. Kunststoffen komen altijd op een vrij unieke manier uit hun spuitgietmal, waardoor het ene exemplaar een andere vervorming ondergaat als het andere. Dit effect wordt helaas versterkt doordat het niet optisch is verhuld door bijvoorbeeld een facet aan de randen van die panelen aan te brengen of door het onderdeel in verbinding met een ander onderdeel op te leggen wat voor vorm het moet aannemen.
Op het moment dat in een van die bays een DVD-drive wordt geplaatst, dan is een vervorming in de afdekplaten niet meer zichtbaar omdat door de drive de scheiding tussen de afdekplaten vervalt.

Ik heb het hier natuurlijk over details, het is een beetje spijkers op laag water zoeken. Bovendien zijn die afdekplaten in productie eigenlijk niet recht te krijgen. Het is alleen goed om bij het maken van de mal hiermee rekening te houden. Met een beetje meer aandacht op dit vlak kan dit zonder veel meer kosten nog wel beter.



In de linker zijflank van de kast is weer een rooster aangebracht voor nog een 140 mm ventilator. De plek bevindt zich ter hoogte van de PCIe uitbreidingssloten en heeft dus het koelen van grafische kaarten in gedachten.



Om ons toertje langs de buitenkant af te sluiten kijken we nog even naar de bodem. Op de bodemplaat zijn voetjes aangebracht die voldoende hoogte creëren voor een vrije luchtstroming voor het aanzuigkanaal van de voeding.



Tussen de poten wordt bijna het gehele oppervlak in beslag genomen door een rooster om de binnenkant van de kast mee te beluchten. Aan de buitenkant van dit rooster is een filter aangebracht dat gemakkelijk achter locatie haakjes is te schuiven. De locatiehaakjes zijn uit de kastboden geperst.






Nu nemen we het interieur van de behuizing onder de loep. Beginnende met de achterwand is daar de meegeleverde ventilator te zien. Dit zou een Fractal Design Silent Series LT 120mm ventilator moeten zijn met een maximaal toerental van 1200 RPM (12V, 0.16A). Op de Fractal Design site is dit ventilatortype niet te vinden. De actuele Silent Series die daar wordt verkocht is Silent Series R3. Ook het eerdere model van de Silent Series, de R2 gebruikte al 0.12A. Dit is echter een andere ventilator die een Amperage van 0.12A gebruikt. De LT 120mm ventilator komt misschien dichter bij de originele Silent Series ventilator, die inmiddels als los product niet meer verkrijgbaar is. Merk verder op dat de kabel van de ventilator van een ruimhartige lengte is en zowel een 2 pins als 3 pins connector heeft.

Vanuit de binnenzijde zien we ook dat de afdekplaten van de PCIe sloten niet alleen maar met hun vorm in de kastwand zijn vastgeklikt, maar ieder afzonderlijk met een duimschroefje zijn vastgezet. Een mooi afwerkingspunt voor een kast in deze prijsklasse. Ik weet altijd nog wel een puntje van commentaar trouwens. De schroeven moeten doorgaan voor duimschroeven. Maar dat begrip is een beetje aan inflatie onderhevig want de diameter van die dingen is wat kleiner geworden. Het met de hand opendraaien van deze schroeven kan daarom een wat pijnlijke ervaring zijn. Gelukkig kan je er ook gewoon een PH2 kruiskop inzetten, wat ik zelf meestal doe. Mijn computermuis handjes zijn niet meer zo sterk.



Kijken we naar de voorkant van de behuizing dan zien we bovenin de omhulling voor de twee 5,25” bays. Merk op dat niet voor een tool-less design is gezorgd. Voor het plaatsen van een DVD speler moet dus even een schroevendraaier gepakt worden. Wat ook minder is dat het plaatwerk voor de omhulling van deze 5,25” bays niet verwijderbaar is, het is met popnagels aan de voor en rechter zijwand van de kast vastgemaakt.



Direct onder de 5,25” bays is een harddisk kooi met twee dwarsgeplaatste sledes voor 3,5” of 2,5 inch drives te vinden. Net als de afdekplaten van de PCIe uitbreidingssloten zijn ze glanzend wit gespoten. Ik vind het echt veel uitmaken of dit soort details een andere kleur hebben gekregen, ze verlevendigen de kast aanmerkelijk. Dat zwart is zo zwart als het de enige kleur is. En… merk op dat de sledes van metaal zijn! Hierop kom ik later nog terug.



Onder aan de voorzijde van de kast is een tweede kooi met twee 3,5” of 2,5 inch posities te vinden. In deze kooi had Fractal Design trouwens voor transport het doosje met bevestigingsartikelen geplaatst. In totaal biedt de kast in deze kooien dus vier 3,5” of 2,5 inch plekken. Een extra plek voor een 2,5 inch SSD is hiernaast voorzien achter de moederbord achterplaat.

Beide 3,5/2,5 inch kooien zijn verwijderbaar gemaakt. De trade off hiervoor is wel dat dit niet van binnenuit in de kast kan worden gedaan. Voor het bovenste driveblok moeten schroeven vanachter het frontpaneel en vanachter de moederbord achterplaat worden benaderd. Voor het onderste driveblok de schroeven vanaf de onderkant van de kast toegankelijk. Is de laatste oplossing eigenlijk best gerieflijk, de eerste is minder handig als hiervoor steeds eerst frontpaneel moet worden weggetrokken.



De drive trays die zich in de 3,5/2,5 inch kooien bevinden zijn gemaakt van staal. Dit vind ik een heel mooi aspect aan deze kast. De kunststof onderdelen zijn vaak de limiet op de levensduur van een computerkast. Veel concurrenten leveren onderdelen als deze drive trays in die kunststof vorm. Ten eerste kan je minder compact bouwen, ten tweede verouderd kunststof. Na enkele jaren breken de verende elementen van zo’n drive tray af en wordt uiteindelijk die hele kast waardeloos gemaakt. Deze metalen trays gaan mee tot het einde der tijden.

In de traybodem kunnen rubberen stootdempertjes worden geschoven die afhankelijk of een 3,5 inch drive of een 2,5 inch drive wordt geplaatst in een A of een B gatenpatroon moeten worden geplaatst. De trillingsdemping is nog een detail dat ik in deze prijsklasse niet verwacht.



Achter de drives is in het frontpaneel te kijken. Twee 120-140 mm ventilator posities zijn te zien. Beide posities worden deels aan het zicht onttrokken door de beide 3,5/2,5 inch blokken. De bovenste ventilator positie is reeds gevuld met een ventilator. Ook dit is de eerder besproken Fractal Design Silent 120mm ventilator. De ventilatoren zorgen er dus voor een deel voor dat beide 3,5/2,5 inch blokken ook van ventilatie worden voorzien. Halen we ook de rechter zijwand weg, dan is te zien hoe bekabeling door Fractal design wordt weggewerkt. De kast is best behoorlijk opengewerkt wanneer beide zijwanden zijn verwijderd.



Tussen de stapeling van drive bays achter de voorzijde van de kast en waar het moederbord wordt geplaatst zien we van bovenin de kast de kabelboom van het frontpaneel naar beneden lopen. Hierbij wordt ze door de moederbord achterplaat doorgevoerd en komt ze in het moederbord compartiment uit.

De doorvoergaten voor bekabeling worden in duurdere behuizingen wel van een rubberen bescherming voorzien om de kabels te beschermen tegen scherp plaatmateriaal. Op zich moeten hiervoor extra onderdelen aan de kast worden toegevoegd, voordeel voor de kastenbouwer is wel dat minder aandacht aan de afwerking van de gaten hoeft te worden besteed. Bij de Core 2500 geen extra rubberen bescherming. Wel heeft de Core 2500 de gatranden omgefelst zodat een gladde rand ontstaat. De scherpe snijrand van het gat wordt als het ware weggebogen, zodat niets meer met die rand in aanraking kan komen. Vanuit mijn optiek een pragmatische en effectieve oplossing. Het doorvoeren van kabels gaat door deze gaten ook met minder weerstand dan door met rubber afgeschermde gaten. Mijn ervaring is dat de kabels daar best doorheen gewurmd moeten worden. De compartimenten worden door de open gaten wel minder van elkaar afgesloten, voor wie dat van belang vindt.



Onderin, voor de 3,5/2,5 inch drivekooi, hangt de aansluitkabel af voor de voorste 120 mm ventilator. Merk in deze foto ook de omgefelste “wang” op waartegen het zijpaneel wordt geplaatst en wat dienst doet als draaipunt om het paneel tegen de kast dicht te klappen.



In de hoekpunten zijn de samenstellende panelen van de kast met popnagels aan elkaar verbonden. Op dit vlak weinig nieuws. De kast voelde nog steeds voldoende stijf aan toen ze eenmaal was gevuld.



Bovenaan de achterzijde van de kast bevindt zich een snelheidsregelaar voor de ventilator. Hiermee is de achter ventilator in drie verschillende snelheden te zetten. Aan de controller kunnen maximaal 3 ventilatoren worden aangesloten. Ik weet het niet meer zeker, maar volgens mij was de voorste ventilator ook hierop aangesloten.





Wanneer het paneel aan de voorzijde wordt verwijderd, zien we dat het knoppenpaneel in een kunststof houder tegen de voorzijde van de kast is geschroefd. Dit paneel is dus los te nemen. Van de twee 5,25” bays heeft de bovenste standaard geen afdekschild. Het onderste afdekschild moet bij gebruik van die bay worden uitgebroken.

Onder de 5,25 bays zijn de 120/140mmtwee ventilatorposities. De bovenste positie is met een 120 mm ventilator gevuld. De onderste positie is nog leeg.



Het frontpaneel van de Core 2500 bestaat voornamelijk uit kunststof. Dunne afdekpanelen zijn geplaatst tegen een kunststof frame dat is uitgekamerd om gewicht en materiaal te besparen. De zijkanten van het frame zijn ook uitgekamerd. Hiertegen zijn doorlaatbare metalen roosters geplaatst. De roosters moeten de luchtcirculatie van de voorzijde waarborgen.



De roosters zijn op een eenvoudige manier met het kunststoffen frame verbonden. De roosters zijn zo uit plaat gestanst dat de lange zijdes oortjes hebben. Deze oortjes worden door gleuven in de zijflanken van het frame gestoken en omgebogen. Door de oortjes van beide zijden in elkaars richting te buigen zijn de roosters opgesloten en blijven zo aan het frame bevestigd. Tegen de binnenzijde van deze roosters is filtermateriaal aangebracht. Hierdoor wordt de door de intake fan aangezogen lucht op stof gefilterd.

Op de binnenkant van het rooster en op het afdekpaneel is met koeienletters te zien dat het onderdelen voor de Core 2500 betreft. Meer nuttig voor de productie van Fractal Design dan voor haar gebruikers.



Het frontpaneel wordt met zes locatiepennen en 6 verende bevestigingspennen op de behuizing bevestigd. 2 groepen pennen bevinden zich bij de onderrand van het frontpaneel, 2 groepen ter hoogte van het midden, en 2 groepen bij de bovenrand. Op ieder van die zes plekken zie je beide pentypes bij elkaar. De smalle pen is de locatiepen, de wat dikkere pen is de bevestigingspen die het frontpaneel in zijn positie moet gaan vasthouden. De verende pen is opgebouwd uit twee halfronde verende lippen met een hakende rand. In de voorkant van de kast bevinden zich de corresponderende gaten voor de pennen. De verende pennen blijven bij bevestigen achter de randen van hun gaten haken, en het paneel zit op zijn plek.

De kleine rechthoekige slots die je ook nog op de foto’s ziet zijn de montagepunten voor het afdekpaneel. Door deze slots worden de verende lipjes van het afdekpaneel gestoken. Deze verende lipjes hebben een met een hakende rand waarmee ze met de slots een klikverbinding vormen.





De zijwanden van de kast zijn met alle vier de randen omgevouwen. Ten eerste zorgt dit voor de noodzakelijke stijfheid van het paneel zelf. Verder heeft iedere rand een functie. De achterrand is bedoeld om het paneel bij plaatsing op zijn plek te krijgen. De omgebogen lippen die bijna over de gehele lengte van de achterrand lopen vangen de omgebogen kraal in die zich aan de achterkant van het kast-voorpaneel is te vinden. Met deze achterrand kan de kastwand om die kraal dichtscharnieren tegen de zijflank van de kast aan. Een beproefde techniek inmiddels.

De omgebogen randen aan boven en onderkant van het paneel krijgen bij dit dichtklappen de rol van aanlegvlakken. De panelen vallen hierbij tussen uitstaande randen van kastbovenzijde en kastbodem. Deze boven en onderrand hebben geen haken die in corresponderende gleuven kunnen vallen in de kastzijde. Met deze haken zouden de zijpanelen tegen de kast worden aangetrokken. Gezien de compactheid en stijfheid van het paneel acht ik die haken niet echt nodig. De zijpanelen in positie bollen ook niet uit.

De achterrand van het paneel overlapt na bevestiging op de kast de achterzijde van de kast. Ieder paneel wordt met duimschroeven tegen deze achterwand aangetrokken en zo opgesloten.



In de voorrand, die fungeert als scharnierrand zijn uitsparingen gemaakt voor de zijlijsten van boven en onderzijde van de behuizing en de bevestigingspennen voor het kastfront.

In de achterrand zijn de gaten te zien voor de duimschroeven en het oog om de zijwanden in de dichte toestand te kunnen vergrendelen.



De linker zijwand is op het ventilatierooster na identiek aan de rechter zijwand. Ten aanzien van montage gaten zijn de wanden niet gespiegeld. Dit is een kostendingetje. Voor het begrip: de rechterzijwand is een linker zijwand die ondersteboven wordt gebruikt. Het montage gatpatroon aan de achterrand van beide zijwanden is identiek.

Nu hebben de intakeroosters op de kastbodem en in het frontpaneel een filter. De andere ventilatorplaatsen hebben achter hun roosters geen filters. Hoe mooi het ook is dat de opties voor al die ventilatoren er zijn, het zijn ook mogelijkheden om stof in te vangen en de inhoud van de kast te vervuilen. De positieve kant van die medaille is dat de behuizing zo ook goed ventileert.



Zoals al gezegd wordt een bestaande configuratie in de kast ingebouwd. Het gaat om de volgende spullen:

Bestaand:

1. pricewatch: AMD Phenom II X4 955 Black Edition
2. pricewatch: Asus M4A87TD EVO
3. pricewatch: Asus EAH5850 DirectCU/2DIS/1GD5
4. pricewatch: Samsung Spinpoint F3 HD503HI, 500GB
5. pricewatch: Scythe Mugen 2 Rev. B
6. pricewatch: Kingston ValueRAM KVR1333D3N9K2/4G

Nieuw:

1. pricewatch: Crucial MX200 2,5" 250GB
2. pricewatch: Kingston ValueRAM KVR1333D3N9K2/4G

Ik bouw een moederbord altijd op voordat ik haar in de behuizing plaats. Nadeel hieraan is dat het moeilijk kan zijn om bij kabels te komen en om de bevestigingsschroeven van het moederbord vast te draaien. Dit nadeel doet zich vooral voelen in een krappere kast. Nu had deze kast aan de bovenzijde nog best wat ruimte. Lastig is altijd om de achterzijde van het moederbord bij het omlaag zakken in de kast te blijven controleren. Zelf kan ik dan nooit helemaal voorkomen om het moederbord een moment aan deels het koelerlichaam vasthoudend te moeten manoeuvreren. Dit is eigenlijk niet zo goed. Voorkomen moet worden dat het moederbord dan ergens tegenaan stoot waardoor het contact tussen koeler en moederbord kan verminderen.Toch heb ik aan het inbouwen van het zeker niet kleine hardware in deze kast geen negatieve ervaring overgehouden.



Omdat de configuratie al een wat oudere oorsprong heeft worden ook twee optische drives overgezet en ingebouwd. Beide 5,25 inch bays worden dus gebruikt. De afdekplaat voor de onderste bay moet dus weggebroken worden. Dit kost trouwens best wat inspanning om de brugjes waarmee de plaat aan de behuizing vast zat te doorbreken. Uiteindelijk was een stevige zijkniptang nodig en (voor de afwerking) een metaalvijl om de achterblijvende resten van de bruggen van de kast te vijlen.



Ook in de frontplaat moeten de afdekplaten voor de 5,25 inch bays worden verwijderd. Die zijn met kunststof klikverbindingen in de frontplaat geklikt en zijn dus eenvoudig uit de frontplaat te verwijderen.



In twee van de 3,5/2,5 inch drive trays wordt de bestaande harde schijf en de nieuw gekochte SSD ingebouwd.



De harde schijf wordt vanaf de onderzijde bevestigd om voordeel te hebben van de trillingsdemping. Bijgeleverd zijn rubberen ringen die in/om de gaten zijn te schuiven. Door de ringen heen wordt de drive met schroeven vastgeschroefd.



De 2,5 inch SSD zwemt behoorlijk in diezelfde tray. De trillingsdemping is hierbij werkeloos. De gatpatronen voor de harddisk bevestiging worden niet gebruikt. In plaats daarvan is er een kleiner 2,5” patroon dat voor de SSD wordt gebruikt. Merk op dat als je een 2,5” laptop harddisk op de tray wilt bevestigen deze niet gedempt wordt tegen trillingen. Nu kan je zeggen dat een 2,5” harddisk minder massa vertegenwoordigd en met zijn trillingen minder energie vertegenwoordigd. De demping werkt echter twee kanten op, van de harddisk naar de kast, en van de kast terug naar de harddisk. Een harddisk kan ermee omgaan, maar introduceert de kast trillingen in de harddisk, als gevolg van bijvoorbeeld trillingen van andere loopwerken als 3,5 inch harddisks, optische drives, en ventilatoren, dan helpt dit niet met de lengte van de levensduur.



Op deze foto’s is de geïnstalleerde kast te zien, voor het moment dat de front- en zijpanelen zijn geplaatst en voordat de bekabeling met wat TY-raps een wat nettere routing heeft gekregen. De installatie laat zien dat het een compacte kast is, er is weinig ademruimte om de componenten heen.

Een verbeterpunt kan nog zijn om het onderste 3,5/2,5 inch blok te verwijderen en een tweede ventilator te plaatsen. Of die aan de voorzijde moet komen of aan de bovenzijde van de kast, daar ben ik nog niet zo uit. Als ik een uitspraak moet doen dan zou ik de vooronder positie kiezen (het lijkt wel middeleeuwse scheepvaart). De grafische kaart krijgt nog altijd een stiefkind behandeling als het gaat om koeling. Heeft de processor een waterhoofd als koeling, de grafische kaart moet het doen met een koellichaam dat binnen de envelop van twee expansiesloten moet vallen. Bovendien stijgt de warme lucht van de voeding ook nog eens op naar de grafische kaart. Om die reden zou ik er prioriteit aangeven om de grafische kaart zo goed als mogelijk te voeden met frisse lucht. Dat lukt beten met een onderste ventilator aan de voorzijde. Het is maar de vraag of de luchtstroming van twee bovenin geplaatste ventilatoren ook maar enig effect hebben voor de grafische kaart. Vooral als ze de lucht uit de kast moeten zuigen.

Omdat de pc een rustig bestaan tegemoet gaat, heb ik de genoemde verbeteringen nagelaten. Wordt met de pc gegamed dan denk ik dat een extra ventilator geen overbodige luxe is. De kast heeft en beperkte grootte en heeft dus weinig ruimte voor een goede doorstroming.







In minder grote kasten is de kabelrouting ook altijd nog een punt van aandacht. Op de bijgaande foto’s is de kabel routing nog niet afgewerkt. Bekabeling voor de optische drives en het front paneel wordt direct achter de optische drives naar achteren gevoerd. Een van die drives had zelfs nog een parallelle aansluiting met een flatcable. Deze is dus ook door de verticale sleuf naar achteren gekregen. In mijn ervaring bevonden de verticale sleuven zich waar ik ze nodig had.

In de zone tussen de achterplaat van het moederbord en de drive-kooien bevindt zich een verticaal verdiept kanaal. Dit is dankbaar door mij gebruikt om kabels wat ruimte te geven. De ruimte achter het moederbord vond ik toch wat krap. Via gleuven zijn vanuit dit kanaal kabels door te voeren naar drive bays.

De dikke 24-pin voedingskabel komt op halve hoogte door een verticale sleuf achter de hard disk en SSD drive naar achteren. Deze kabel kon naar de voeding omdat zich voor de voeding een grote hap in de achterplaat bevindt. Deze hap had van mij nog wel ietsje hoger gemogen. Dan hebben kabels (alles komt bij de voeding samen) nog wat meer ruimte om te buigen. De CPU-voeding komt door een horizontale sleuf boven het moederbord naar achteren. Er hangen nog een paar andere kabels los die afkomstig zijn van de ventilator controller. Die moesten in dit stadium nog een plek krijgen.



Nu zien je de routing van de kabels in een wat meer gefatsoeneerde staat. Ook de kabel om de voorste ventilator aan de controller te koppelen wordt door een sleuf vlak onder de bovenkant van de kast naar achteren gevoerd. De controller moet ook nog gevoed worden. De voedingskabel loopt langs diezelfde sleuf naar voren om daar aangesloten te raken op de voeding waarmee ook de harddisk en SSD worden gevoed. De verticale sleuf tussen het moederbord en SSD en harddisk is hard nodig voor het doorvoeren van de 24-pin voedingskabel en de flatcable van een van de optische drives.

Voor mij was het trouwens een memory lane wat een crime die flatcables waren. Wat mogen we blij zijn met de huidige SATA-aansluitingen. Die laatsten hebben misschien een nadeel, en dat is dat het kunststof van de SATA-connectoren op het moederbord vermoeid raakt, waardoor het op oudere moederborden soms niet goed mogelijk meer is om een goede connectie te leggen.

In dit stadium is ook het frontpaneel weer op zijn plek geklikt. Afdekpanelen voor de 5,25” bays in het frontpaneel zijn eenvoudig door het wegbuigen van de verende klikverbindingen aan de zijdes van de afdekpanelen te verwijderen.



Kijkende naar de ruimte die de ingebouwde componenten hebben weet de kast ondanks zijn beperkte afmetingen alles goed op te bergen. Onderin is genoeg ruimte voor de kabels van de voeding ten opzichte van de onderste drivekooi. Worden optische drives geplaatst, dan is de meest bevolkte zone het gebied tussen deze optische drives en de CPU-koeler. Die zone wordt opgesloten tussen optische drives, CPU-koeler en grafische kaart.

Aan het propperige tussen CPU-koeler en optische drives is niet zo veel te doen. Het euvel is ook niet uniek voor deze kast. Alle vergelijkbare kasten van deze afmetingen hebben dit. Zorgen voor een korte optische drive is denk ik het enige. Er zijn lengteverschillen, misschien een punt van aandacht. Met de bestaande spullen is nog wel een alternatieve indeling te bedenken die denk ik beter is als de indeling die hier op foto’s wordt getoond. Een van de drive kooien wordt dan uit de kast verwijderd, De drives verhuizen naar de onderste kooi. Ook de ventilator in het frontpaneel verhuist naar de onderste positie. Vooral het omlaag brengen van de ventilator zorgt voor een beter aanstromen van de grafische kaart met frisse lucht. Met de ventilator in de bovenste positie gaat de voornaamste luchtstroom tussen grafische kaart en CPU door.

Een kritisch puntje was nog wel dat voor het door mij gebruikte moederbord de lengte van de audiokabel, afkomstig van het frontpaneel, erg kort bleek (bij gebruik van een full ATX bord). Ik moest een ander doorvoeropening in de moederbord tray kiezen en de volgorde van aansluiten zo aanpassen dat de audiokabel een zo kort mogelijke route naar de moederbord connector kon kiezen. Een puntje van aandacht omdat bij de meeste moederborden die audioconnector vaak aan de onderrand van het moederbord is te vinden en meestal tegen de achterrand wordt gesitueerd.



Voor een kast zijn twee criteria van belang, hoe stil en hoe koel is de kast. Om dit te meten heb ik gekeken hoe de kast presteert wanneer de PC in rust is, wanneer alleen de CPU wordt belast, en wanneer zowel CPU als GPU worden belast. Als omwentelingssnelheden voor de kastventilatoren zijn de snelheden gebruikt die door de drie standen van de bij de kast meegeleverde ventilatorcontroller worden geproduceerd. In ieder van die drie belastingsituaties wordt bij deze drie ventilatorsnelheden gekeken naar de temperaturen, de omwentelingssnelheden van de CPU en GPU ventilator en het geluidsniveau.



Omdat de ventilatorsnelheid wordt gestuurd door een ventilatorcontroller zijn de feitelijke snelheden niet vanuit het moederbord uit te lezen. Hiervoor is dan een tachometer nodig die ik niet heb. In de tabel zijn de diverse temperaturen afgezet tegen CPU en GPU activiteit en de stand van de ventilator controller. Bij de temperaturen is tussen haakjes de relatieve temperatuur ten opzichte van de op dat moment gemeten kamer temperatuur weergegeven.



Zoals is te zien hebben de kastventilatoren maar heel beperkte invloed op de temperatuur van de CPU en GPU zelf. Per stand van de ventilatorcontroller scheelt het maar 1 of 2 graden in CPU of GPU temperatuur. De sensor die de systeem temperatuur meet een temperatuurverschil van 4 graden tussen stand 1 en 3, met stand 2 netjes in het midden.



De geluidsmetingen die zijn gedaan zijn slechts indicatief te noemen. Gebruikt is een eenvoudige Voltcraft SL-100 geluidsmeter. Deze is op de Tweakers manier 20 cm voor het front van de kast op 20 cm hoogte gericht naar de kast geplaatst. De Voltcraft SL-100 geluidsmeter is niet gekalibreerd én heeft een onnauwkeurigheid van +/- 2dB in het frequentiebereik tussen 125 Hz en 1 KHz. Dit frequentiebereik is voor ons het meest interessant want binnen dit bereik liggen de rotatiesnelheden van de drives en ventilatoren.

De display suggereert echter een nauwkeurigheid van 0.1 dB, een soort pseudo nauwkeurigheid dus. Nu is het mij niet helemaal duidelijk of het niet gekalibreerd zijn en de meetonnauwkeurigheid bij elkaar moeten worden opgestapeld. Om eerlijk te zijn vermoed ik van wel. Met die wetenschap kan ik echter niets omdat ik die kalibratie invloed niet kan bepalen. Ik hou het dus maar op +/- 2dB.

In de tabel zijn de ventilatorsnelheden van CPU en GPU en het totale geluidsniveau afgezet tegen CPU en GPU activiteit en de stand van de ventilator controller.



Kijkende naar de toerentallen van de CPU en GPU ventilatoren is een verklaring te vinden voor de kleine temperatuurverschillen die zijn gemeten. Deze twee ventilatoren hebben het koelvermogen van de kastventilatoren deels gecompenseerd. Gaan de kastventilatoren langzamer draaien dan schakelen de CPU en GPU ventilator wat op. In relatieve zin is dat verschil is bij de GPU ventilator trouwens heel wat kleiner dan bij de CPU ventilator. De GPU ventilator varieert tussen de 2640 en 1820 toeren, een variatie van 30%. De CPU ventilator tussen 830 en 250 toeren, wat een variatie van bijna 70% geeft. In absolute zin is verschil in toerental van de GPU ventilator het grootst. Dat we ons allemaal zo druk maken over die CPU koeling.

Bij de geluidsproductie valt het mij op dat de drie standen van de kastventilatoren netjes zijn terug te zien in de dBA waarden. Zijn de toerentallen van de andere ventilatoren laag (PC in rust) dan vertegenwoordigd het verschil tussen stand 3 en stand 1 bijna 4 dB. Bij CPU activiteit is het verschil nog steeds die 4 dB, en ligt ook het gemiddelde geluidsniveau niet hoger of lager dan bij de computer in rust. De CPU ventilator draagt dus bijna niet bij aan de totale geluidsdruk. Komt ook de GPU ventilator in het spel, dan verandert alles. Ten eerste wordt het verschil tussen stand 1 en 3 teruggebracht tot maar een graad. Verder raakt de eenduidig stijgende lijn in geluidsdruk tussen stand 1 en 3 in deze situatie zoek. Stand 2 is geeft minder geluidsdruk dan stand 1. Het kan dus interessant zijn om de ventilatoren toch op standje 2 te zetten om te voorkomen dat de CPU en GPU ventilator nog een pitch hoger gaan. Merk trouwens ook op dat door de GPU activiteit de temperatuur in de kast verder opgestookt wordt, wat niet alleen zijn weerslag heeft op het toerental van de CPU ventilator, maar ook op dat van de GPU ventilator.



Zijn de zijwanden uiteindelijk geplaatst dan is het resultaat een ingetogen pc die ondanks de hardware compact is te noemen. Zo ben ik zelf heel gecharmeerd van de in staal uitgevoerde harddisk trays. Een duurzaam detail dat lang hergebruik van de kast mogelijk maakt.

Voor een behuizing met een bescheiden budget heeft ze een aantal sterke punten. Zo zijn de koelmogelijkheden voor het prijsniveau goed te noemen. Veel luchtkoeler-posities zijn mogelijk. Bij de kast zijn standaard twee niet onverdienstelijke koelers inbegrepen. Kopers met een bescheiden budget zijn dus al verzekerd van een nette koeloplossing.

Ook over het toepassen van waterkoeling is in het kastontwerp nagedacht, zij het dat we het dan over gesloten koelcircuits hebben waarvan de slangen niet buiten de behuizing hoeven te worden gebracht.

Met de twee harddisk kooien heeft een gebruiker de nodige vrijheid om de behuizing naar eigen inzicht in te delen. Deze flexibiliteit is ook noodzakelijk want we hebben het over een compacte behuizing. Een gebruiker zal met kasten van deze afmetingen altijd keuzes maken wat het belangrijkst is binnen de beperkte ruimte.

Ondanks de keuzes kan de kast een koeler als een Scythe Mugen 2rev.B herbergen (162 mm koelerhoogte). Ook met de grafische kaart lengte van 380 mm kan de kast de meeste kaarten wel aan.