Intel Celeron G3900 Boxed

[img]7syfE4Pb[/img]

Ik schrijf deze review omdat ik van mening ben dat de huidige Celeron-processors ondergewaardeerd worden. De Intel Celeron G3900 koop je al voor 40 euro wat er voor zorgt dat de prijs/kwaliteit-verhouding ongeëvenaard is. Nagenoeg geen enkele processor die x keer duurder is, zal ook x keer sneller zijn dan deze Celeron G3900.

Celerons worden nog altijd onterecht als traag beschouwd. In het Pentium-tijdperk waren de Celerons inderdaad soms niet vooruit te branden en waren het de Atoms van nu. Daar kwam verandering in toen hardware sneller dan software begon te evolueren, waardoor ook de goedkoopste computers voldoende snel werden voor huis-tuin-keukengebruik. Zeker toen de Celerons twee processorkernen kregen (65nm Allendale), hun cachegeheugen steeg (45nm Wolfdale) en ze efficiënter werden (32nm Sandybridge), deed je geen miskoop zolang je geen speciale dingen met je computer deed.


[img]ZxaipTUH[/img]

[img]J8H0L47n[/img]

De G3900 is een Skylake-processor met dezelfde features als zijn duurdere broertjes, maar dan lager geklokt (Intel houdt ze bewust onder de 3 GHz), minder cache (2 MB) en de afwezigheid van Hyperthreading en Turboboost. Ook de ingebouwde Intel HD Graphics 510 is gekortwiekt van 24 EU’s naar 12 EU’s, maar is nog altijd in staat om H.265/HEVC hardwarematig te (de)coderen.


[img]NRe6vBDu[/img]

Ik wilde vooral weten hoe deze processor zich verhoudt met processors van vorige generaties. Ik vroeg me af welke hoger geplaatste processors van toen hij nu verslaat. Daarbij heb ik vooral gekeken naar gelijk geklokte (2,8 GHz) dual core processors. Ik kwam op een volgend lijstje uit:

• AMD Athlon X2 5400+ [K8 90nm 2(2) x 2,8GHz 65W]
• AMD Athlon II X2 240 [K10 45nm 2(2) x 2,8GHz 65W]
• AMD Athlon II X4 630 [K10 45nm 4(4) x 2,8GHz 95W]
• AMD Phenom II X4 925 [K10 45nm 4(4) x 2,8GHz 95W]
• AMD A6-5400K [Piledriver 32nm 1(2) x 3,6-3,8GHz 65W]
• AMD A6-6400K [Piledriver 32nm 1(2) x 3,9-4,1GHz 65W]
• AMD A6-7400K [Steamroller 28nm 1(2) x 3,5-3,9GHz 65W]
• AMD A8-6600K [Piledriver 32nm 2(4) x 3,9-4,2GHz 100W]
• AMD A10-7850K [Steamroller 32nm 2(4) x 3,7-4,0GHz 95W]
• AMD Athlon X4 860K [Steamroller 32nm 2(4) x 3,7-4,0GHz 95W]
• AMD FX-4300 [Piledriver 32nm 2(4) x 3,8-4,0GHz 95W]
• Intel Core 2 Duo E8300 [Core 45nm 2(2) x 2,8GHz 65W]
• Intel Core 2 Quad Q6600 [Core 65nm 4(4) x 2,4GHz 105W]
• Intel Core 2 Quad Q9550 [Core 45nm 4(4) x 2,8GHz 95W]
• Intel Celeron G1630 [Ivy Bridge 22nm 2(2) x 2,8GHz 55W]
• Intel Celeron G1840 [Haswell 22nm 2(2) x 2,8GHz 53W]
• Intel Celeron G3900 [Skylake 14nm 2(2) x 2,8GHz 51W]
• Intel Celeron N3150[/b] [i][Braswell 14nm 4(4) x 1,6-2,0GHz 6W][/i]
• Intel Pentium G2010 [Ivy Bridge 22nm 2(2) x 2,8GHz 55W]
• Intel Pentium G3220 [Haswell 22nm 2(2) x 3,0GHz 53W]
• Intel Pentium G3250T [Haswell 22nm 2(2) x 2,8GHz 35W]
• Intel Pentium G4500 [Skylake 14nm 2(2) x 3,5GHz 51W]
• Intel Pentium N3700 [Braswell 14nm 4(4) x 1,6-2,4GHz 6W]
• Intel Core i3-530 [Westmere 32nm 2(4) x 2,9GHz 73W]
• Intel Core i3-2100 [Sandy Bridge 32nm 2(4) x 3,1GHz 65W]
• Intel Core i3-3220 [Ivy Bridge 22nm 2(4) x 3,3GHz 55W]
• Intel Core i3-3220T [Ivy Bridge 22nm 2(4) x 2,8GHz 55W]
• Intel Core i3-4130 [Haswell 22nm 2(4) x 3,4GHz 54W]
• Intel Core i3-6100 [Skylake 14nm 2(4) x 3,7GHz 51W]
• Intel Core i3-6100U [Skylake 14nm 2(4) x 2,3GHz 15W]
• Intel Core i5-2300 [Sandy Bridge 32nm 4(4) x 2,8-3,1GHz 95W]
• Intel Core i7-920 [Nehalem 45nm 4( x 2,6-2,9GHz 130W]

De testopstelling is als volgt:

[img]a68bPn5t[/img]

• Processor: Intel Celeron G3900
• Koeler: boxed koeler
• Moederbord: MSI H110M Pro-VH (micro-ATX met H110 chipset)
• Geheugen: Crucial CT2K4G4DFS8213 (8GB dual channel DDR4 2133 MHz)
• Opslag: Transcend JetDrive 420 120GB SSD
• Voeding: Mini-Box picoPSU 90 + Seasonic SSA-1201D-12 (12V/102W)
• Besturingssysteem: Windows 7 Professional SP1 64bit

Disclaimer: De benchmarkscores van alle andere processors heb ik gevonden in benchmarkdatabases en in reviews. Aangezien die op andere systemen getest werden, zijn ze ook niet sluitend representatief.

Cinebench 11.5

Cinebench is één van de bekendste benchmarksoftware voor processors, waarbij ook één enkele core getest kan worden. De R15-versie heb ik achterwege gelaten omdat de resultaten van oudere processors daarvan ontbreken.

[img]Wxsjui0B[/img]

Bijna alle quad core processors steken logischerwijs de G3900 voorbij als alle cores meetellen. Toch komt hij aardig in de buurt van oudere quad cores zoals de populaire Core 2 Quad Q6600 van weleer en zelfs de Core 2 Quad Q9550 komt in de buurt.
De dual core AMD APU’s, die in de zelfde prijscategorie zitten, zijn geen partij voor de Celeron G3900.

[img]wXNkxhnI[/img]

Als maar één core benut wordt, dan valt de superioriteit van de Skylake architectuur duidelijk op. Hij is sneller dan een hoger geklokte Sandy Bridge i3-2100 en laat iedere AMD-processor ver achter zich.
De Celeron G3900 is ook geen partij voor de Celeron N3150 en Pentium N3700 die op Braswell gebaseerd zijn.

Geekbench 3

Ook Geekbench legt het vuur aan de schenen van iedere x86 processor en doet dat ook voor alle cores of net maar voor één core.

[img]6i3BVzZx[/img]

Ook hier dezelfde resultaten als in Cinebench. Quad cores processors gaan de G3900 voor, maar de twee cores van de Celeron G3900 blijken even efficiënt te zijn als de vier even hoog geklokte cores van een Intel Core 2 Quad Q9550.
Ook hier scoren de dual core AMD APU’s niet goed.

[img]mH3tHEXl[/img]

Wederom scoort de G3900 relatief erg goed als maar één core belast wordt. Hij is veel sneller dan een veel hoger geklokte dual core AMD APU’s.
Ook hier valt op dat de Braswell processors onderaan bungelen. Ze zijn zelfs trager dan processors uit het vorige decennium.

Passmark

Passmark heeft een mooie database van nagenoeg iedere x86 processor.

[img]xubvn7VX[/img]

Hier doen de AMD-processors het wel goed en zit de G3900 in dezelfde klasse als sommige Sandy Bridge, Ivy Bridge en Haswell Pentium- en i3-processors.

Superpi 1M

Superpi mag dan al wat verouderd zijn en van alle synthetische benchmarks het minst relevant zijn, toch is het leuk om te zien welke processors met de tiensecondengrens spelen bij het berekenen van Pi tot 1 miljoen cijfers na de komma.

[img]OJo09aAY[/img]

Van oudsher scoort Intel beter in SuperPi dan AMD en dat is hier niet anders. De hoog geklokte i3-6100 zit net boven de 10 seconden en de G3900 doet het niet slecht met 13 seconden.


[img]mjYc1eBO[/img]

Ten opzichte van de vorige generatie Haswell heeft Skylake een flinke inhaalbeweging gemaakt in het grafisch gedeelte. Met Skylake heb je eigenlijk geen aparte videokaart meer nodig zolang je geen 3D-games speelt of andere grafisch intensieve taken uitvoert. Ik heb het reviewen van het GPU-gedeelte daarom beperkt tot de vergelijking met de Celerons van de twee vorige generaties en de toekomstige generatie, om te zien hoe de GPU evolueert.

[img]N7KX4INg[/img]

Serieus gamen is nooit een optie geweest bij de GPU’s die Intel in zijn processors inbouwt en dat is hier niet anders. De Intel HD Graphics 510 heeft alle functionaliteit van een moderne GPU, behalve dat hij geen HDMI 2.0 ondersteunt. Daarvoor is het wachten op Intel Kaby Lake of AMD ZEN. Als je als HTPC-liefhebber 4K beelden wil afspelen dan heb je drie mogelijkheden:

• Je gebruikt een (dure) verloopadapter van Display Port 1.4 naar HDMI 2.0 (televisies hebben meestal HDMI 2.0 maar geen Display Port).
• Je gebruikt een aparte grafische kaart. Helaas heeft geen enkele lowbudget kaart een HDMI 2.0 poort. Je hebt minstens een AMD Radeon RX460 of een Nvidia Geforce GTX950 nodig en dan ben je minstens 100 euro extra kwijt.
• Je schaalt terug naar 1080p of je neemt 4K@30Hz voor lief.

Ik heb twee populaire synthetische benchmarks losgelaten op de Intel HD Graphics 510, namelijk 3DMark Fire Strike en 3DMark Cloud Gate.

[img]KYsV578k[/img]

[img]IaOEj2Wa[/img]

Zonder referentiemateriaal zeggen deze scores natuurlijk niet veel over de werkelijke 3D-prestaties van deze kaart, maar ik had helaas geen evenwaardige videokaarten liggen om te vergelijken. Sowieso is deze kaart niet geschikt voor moderne 3D-games. Rimworld speelt bijvoorbeeld wel zonder schokken, maar dat is dan ook geen 3D-spel.
Wie uit nostalgie graag nog oude games speelt, zal wellicht wel genoeg hebben aan de Intel HD Graphics 510. Zo kan ik er Age Of Empires 2 : Forgotten Empires perfect op spelen, maar ook dat is geen 3D-spel, maar een spel dat via isometrisch perspectief een 3D-omgeving nabootst.


[img]4opOj3TC[/img]

Met OCCT heb ik de processor gestrest, met de boxed koeler erop, waarbij het moederbord niet in een kast werd ingebouwd. De omgevingstemperatuur was 19 graden.
In rust (na 5 minuten inactiviteit, in een kaal OS, zonder internet/netwerkverkeer) is de processor 24°warm en draait de koeler onhoorbaar op ongeveer 1020 toeren per minuut. Het energieverbruik van het volledige systeem schommelt tussen 15 en 17 Watt.
Wordt de processor 100% belast, dan wordt hij nooit warmer dan 40° en blijft de koeler op eenzelfde snelheid van ongeveer 1020 toeren per minuut draaien. Het energieverbruik van het volledige systeem schommelt tussen 34 en 36 Watt.
Als naast de processor ook de GPU 100% wordt belast met FurMark, wat een onrealistische situatie is, dan wordt hij nog iets warmer tot 46°. De koeler blijft evenwel even stil op eenzelfde snelheid draaien op ongeveer 1020 toeren per minuut. Als we naar het verbruik kijken, wat dus het maximum is wat we er uit kunnen halen, dan is dat 45-46 Watt voor het volledige systeem.

Samengevat:

[img]JOdQD7C1[/img]

Dit zijn erg mooie resultaten, maar het wordt nog straffer als ik de fan-aansluiting afkoppel en de processor dus enkel maar door het dunne aluminium koelblok passief wordt gekoeld. In rust blijft de processor na een 5-tal minuten stabiel op 67-68° staan. Laat ik OCCT er op los en het duurt meer dan 7 minuten vooraleer OCCT er vanzelf mee stopt, nadat de vooraf ingesteld grens van 85° bereikt werd en de processor terug afkoelt tot 67-68°.

[img]nKkYN6rr[/img]

En het kan nog straffer. Ik haalde net als in mijn review over de G1610, ook het koelblok van de processor en liet de processor ongekoeld draaien. De processor schiet bij het opstarten direct naar ongeveer 50° graden en klimt dan zeer traag naar boven. Het duurt meer dan een kwartier voordat de temperatuur richting de 100° graden gaat en ik de computer uitschakel.

[img]jriu2Jg9[/img]

Samengevat zijn dat opzienbarend goede resultaten. Deze processor smeekt eigenlijk om passief gekoeld te worden met bijvoorbeeld een ARCTIC Alpine 11 Passive koeler en met een minimale airflow in je kast. De altijd stille stock koeler voldoet eigenlijk prima, maar opmerkelijk is dat de PWM-koeler in iedere situatie op eenzelfde snelheid blijft draaien. Harder draaien is niet nodig, maar hij zou perfect kunnen stilvallen in idle.
Het is een raadsel waarom Intel de Celeron G3900 een TDP meegeeft van 51 Watt, want het volledige systeem verbruikt nog niet zoveel, laat staan dat enkel de processor een hoeveelheid warmte van 51 Watt zal verstoken.
Undervolten heb ik niet gedaan, omdat het gekozen moederbord dat niet toelaat (karige EUFI).


[img]8i6Hz3RZ[/img]

Er zijn weinig alternatieven, aangezien bijna alle andere processors duurder zijn of minder goed presteren, waardoor de prijs/kwaliteit-verhouding minder is.
Braswell-processors (vb. Celeron N3150) zijn een pak trager en komen altijd vast gesoldeerd op een moederbord. Ze zijn zeer zuinig en daarom passief te koelen, maar zijn eerder bedoeld voor HTPC’s en/of zuinige servertjes.
Processors van een vorige generatie voldoen wellicht ook, maar missen features als H.265/HEVC en DirectX 12.

Als we ongeacht de prijs een alternatief zoeken met eenzelfde prijs-kwaliteit verhouding, dan is de Pentium G4500 een erg goede keuze. Hij is onlangs in prijs gedaald waardoor hij maar een goede 30 euro meer kost dan de Celeron G3900. Daarvoor krijg je wel een veel hoger geklokte (3,5 GHz) processor voor terug, met meer cache (3 MB) en een snellere Intel HD Graphics 530 met 24 i.p.v. 12 EU’s. De i3-6100 zou ik daarom links laten liggen want die voegt eigenlijk enkel Hyperthreading toe voor nog een pak meer geld, waardoor de prijs-kwaliteitverhouding veel minder goed is.

Als we naar de concurrentie kijken dan zijn er zuinige, goedkope AMD Kabini processors (vb. AMD Athlon 5350) die in de zelfde categorie als Braswell zitten en dus dezelfde nadelen hebben, maar wel los, zonder moederbord verkocht worden. Normale desktop processors van AMD die in de zelfde prijscategorie moeten concurreren met de G3900, zijn dual core APU’s gebaseerd op de Piledriver architectuur (vb. AMD A6-6400K) en de Steamroller architectuur (vb. AMD A6-7400K). De twee cores zitten samen in één module, waarbij ze resources delen. Dat zorgt voor een bottleneck, met als gevolg dat deze processors zich eerder zullen gedragen als een single core processor met hyperthreading, waardoor het cpu-gedeelte erg zwak scoort (zie benchmarks) tegenover “echte” dual core processors. Ze zijn bijgevolg dan ook niet opgewassen tegen de veel modernere Skylake architectuur van de Celeron G3900. Het is wachten tot volgend jaar, als AMD hun langverwachte ZEN-architectuur introduceert en daarmee naar de 21e eeuw wordt gekatapulteerd.


[img]b8WkHQds[/img]

De Celeron G3900 is een erg energie-efficiënte processor die voor huis-tuin-keukengebruik uitstekend voldoet en dat voor zacht prijsje. Hij heeft alle moderne features aan boord die de Skylake-architectuur te bieden heeft, al is het voor HTPC-gebruikers jammer dat HDMI 2.0 niet ondersteund wordt. Daarvoor is het wachten op Intel Kaby Lake of AMD ZEN.