HP Spectre x360 13-4150nd

Dit is een eerste review dus ik hoop dat iedereen er wat aan heeft

Inleiding
Al sinds enige tijd heb ik overwogen een nieuwe laptop te kopen. De criteria voor een nieuw apparaat komen grotendeels voort uit mijn ervaringen met de spullen die ik nog in huis had, waarmee ik de Spectre dan ook zal vergelijken voor zover relevant.

- Een zelfgebouwde desktop met Intel Core i5-2500K @ 4.1GHz, 8GB ram, Radeon R9 290, Samsung 830 series 128GB SSD + standaard HD.
- Een semi-gefossiliseerde Toshiba Tecra A7 laptop, 15.6 inch 1280*800 TN panel, Intel Core 2 Duo T5500, 3GB ram, 120GB Intel 520-series SSD, een gewicht van ruwweg 490 kilogram en een uiterst beroerde en zeer kleine touchpad

Het oude bakbeest
[img]tNOXlxwj[/img]

Het is de combinatie van de twee apparaten die me zo lang heeft doen twijfelen over de aanschaf van een nieuwe laptop. Doordat mijn snelle desktop al het serieuzere reken, code en gamewerk voor zijn rekening nam en de monstrueuze Toshiba goed genoeg was voor licht browserwerk en tekstverwerken vond ik het een wat onverantwoordelijke aanschaf. Nu ik weer wat serieuzer aan het coden ben en dit ook in professionele zin in belang toe begint te nemen, kon ik echter simpelweg niet langer volstaan met de zombielaptop. Mijn criteria laten zich dan ook omschrijven als "alles wat de Toshiba niet was":
- Compact en draagbaar, dus een 13,3 inch ultrabook
- STIL, de Toshiba loeide als een bronstige bizon
- Minstens een full-HD IPS scherm met een goede helderheid en contrast in tegenstelling tot het fletse schimmenrijk dat eerder mijn netvlies schroeide
- Een bruikbare touchpad in plaats van het 4*3cm gedrocht met homeopathische werking van de Tecra A7
- Minstens 8GB ram (zeker aangezien bij deze categorie laptops niets meer te upgraden valt hieraan tegenwoordig) en een 256GB SSD.
- Een Intel Skylake CPU, Core i5 en hoger.
- Een fatsoenlijke batterijduur van minstens een uur of 8.

Merk op dat een touchscreen of convertible/hybride toestanden hier niet bij staan. Je komt dan ook eerder uit bij bijvoorbeeld een Dell XPS 13, de HP Envy 13 of misschien de Asus Zenbook UX303. De HP Spectre en de XPS 13 zijn beduidend duurder dan de HP Envy en de Zenbook, dus waarom dan toch de Spectre? De reden is dat ik met de neus in de boter viel en hem kon krijgen voor 1083 (ipv 1400) euro als Coolblue Tweedekansje, vrijwel ongebruikt en met nog 23 maanden garantie Dat maakte het ding tot zo'n goede deal dat het een no-brainer werd en als bonus had hij een Core i7 in plaats van de i5 die ik ook prima gevonden had.

Verpakking
De laptop zat in een mooie doos van HP met daar omheen nog een mooie doos van Coolblue Bijgeleverd zijn een adapter met netsnoer en een (goedkoop) hoesje om de lean mean calculation machine in te stoppen, plus wat papierwerk met garantie-informatie en uitleg over de locatie van het aanknopje. Ondanks het feit dat het dus formeel een tweedehandsje is werd de laptop in nieuwstaat afgeleverd door Coolblue zonder enige gebruikssporen, wat ook is wat Coolblue belooft voor al hun tweedekansjes. Ik zou dit zo weer doen, het tikt flink wat van de prijs af en je krijgt wat mij betreft gewoon een nieuw product. Het enige dat weggaf dat het geen nieuwe laptop betrof, was dat de doos opnieuw gesealed was met een blauwe sticker van Coolblue.

Bouwkwaliteit en uiterlijk
De laptop is zonder meer schitterend. Het gebruik van metaal in plaats van plastic tilt een apparaat toch echt naar een veel hoger plan, het voelt simpelweg direct "premium". De glimmende zijkanten en accenten (scharnieren, HP logo) maken de look af. Voor plaatjes verwijs ik je graag even door naar de pricewatch en de mooie kiekjes in de review van Tweaker m0ridin want ik heb geen goede camera helaas.

Van belang is wel nog dat de laptop zeer stevig aanvoelt. Het scherm kun je prima aan een punt pakken en bewegen zonder dat het buigt en de scharnieren van het scherm zijn stevig en stroef. Het aluminium frame geeft geen millimeter mee en de knopjes en poorten zijn netjes verzonken zonder speling. De laptop is wel wat zwaarder dan gemiddeld (vergeleken met de XPS 13 van een vriend van me zeker) maar ik vind het persoonlijk een "prettig zwaar" dat kwaliteit uitstraalt. Het gewicht is zeker niet storend, zeker niet vergeleken met mijn oude Toshiba die soms lichtstralen afboog met zijn gravitatieveld.

Software
Tot mijn lichte irritatie draaide de HP telkens als ik hem aanzette een checkdisk. Hopende dat er geen problemen waren met de SSD heb ik een tijdje strijd geleverd tegen Windows 10 om de waarschuwing weg te krijgen maar dit lukte niet. Toen ik ook nog wat van HP's "handige utilities" aantrof en een maar liefst 80mb RAM vretend Bang & Olufsen volumeregelappje besloot ik al snel er maar gelijk de bezem doorheen te halen en het ding te formatteren. Kon ik gelijk de recovery partitie terugwinnen op HP Gewapend met Gparted op een stickje heb ik de hele SSD een reset gegeven door het MBR te vervangen door een nieuwe, waarmee ook alle partities en data eraf gedonderd waren. Na Windows 10 opnieuw te installeren werkte de hele boel gesmeerd en die checkdisk waarschuwingen heb ik niet meer gezien, ook niet toen ik hem zelf nog eens liet checken. Alles werkt nu prima.

Voor een tweaker als ikzelf is dit eigenlijk een non-issue, ik was toch al half van plan het ding gelijk opnieuw te installeren. Desondanks vind ik het karig dat een dergelijke kostbare laptop geleverd wordt met een bug of hoe je het noemen wilt. Dit is nou precies waarom mensen met minder technische kennis Apple kopen "omdat het gewoon werkt" en HP zou er goed aan doen ervoor te zorgen dat dit nooit voorkomt. Met die kanttekening dat het hier een Coolblue tweedekansje betrof en het probleem dus mogelijk niet aan HP te wijten is, wil ik er toch even melding van maken. Reageer alsjeblieft even als je hetzelfde probleem opgemerkt hebt!

Ik wil nog even stilstaan bij de "HP Support Assistant". Normaal gesproken gebruik ik dergelijke utilities niet maar ik had via via begrepen dat deze best handig was. Ik heb hem geïnstalleerd en in de settings van het programmaatje alles uitgezet dat info naar HP stuurde. De app installeerde netjes de nieuwste drivers en een biosupdate, start niet mee met Windows en dringt zich niet op. Ik vind dit eigenlijk best goed in elkaar steken dus daarvoor kudos aan HP.

HP Support Assistant zoekt driver updates
[img]uXDoFGX9[/img]

Toetsenbord, touchpad & touchscreen
Wat betreft de input devices vind ik het een erg fijne laptop. Het toetsenbord heeft voor mij voldoende travel en het tikt lekker weg, ook in langere stukken tekst als dit epistel. Toetsenbordverlichting is voor mij nieuw en een verademing die men al jaren geleden in elke laptop had moeten stoppen wat mij betreft.

Het touchpad is behoorlijk groot maar detecteert gelukkig goed wanneer je zit te tikken zodat je niet per ongeluk je cursor alle kanten op laat verspringen (nog een achilleshiel van de Toshiba). In de benedenhoeken kun je mechanisch klikken en verder ondersteunt het ding multitouch. Het pad is gecoat met een soort gladde toplaag zoals je ook op schermen van mobiele telefoons aantreft dat ervoor zorgt dat je soepel kunt manoeuvreren met je vingers. Met name hierdoor vind ik het fijn ermee te werken en grijp ik niet gelijk naar een draadloze muis zoals vroeger. De multitouch gebaren met twee vingers (zoals scrollen) werken prima, maar zodra je vingers toevoegt laat de respons te wensen over. Met drie vingers vegen werkt nog wel, maar met 3 of 4 vingers tikken levert erg vaak hetzelfde resultaat op als een tik met 2 vingers (rechtermuisklik) en dat is jammer. Op bijvoorbeeld de Asus UX305CA van een vriendin van mij werkt dit duidelijk veel beter. Hopelijk kan een driverupdate hier in de toekomst nog iets aan verbeteren, ondanks het feit dat ik deze specifieke multitouchgebaren toch bijna niet gebruik.

Zoals ik eerder aangaf is het touchscreen voor mij een extraatje waaraan ik niet direct behoefte had. Ik heb de laptop eigenlijk nog iets te kort in gebruik om er veel mee gedaan te hebben. Wellicht dat als ik er bijvoorbeeld wat vaker mee op reis ben, ik het touchscreen meer gebruik maar ik vind de vingerafdrukken maar irritant. Laat ik ermee volstaan te zeggen dat het prima werkt.

Beeldscherm
Het scherm van de laptop is echt fantastisch. Volgens de Tweakers review haalt het scherm een helderheid van 400 cd/m² en een contrast van 1000:1. Ik heb geen reden hieraan te twijfelen, je ziet het er zeker aan af. Het betere beeldscherm is een van de dingen die me nog het meest blij maken met de aanschaf van de laptop, het is echt een verademing als je gewend bent aan een low-res TN-scherm. De kijkhoeken en kleurweergave zijn zoals je die mag verwachten van een IPS-scherm. De resolutie van 1920*1080 is naar mijn mening ideaal voor dit formaat van 13,3 inch. Op de afstand waarop je normaal gesproken werkt op een laptop zijn de letters hartstikke scherp, een hogere resolutie verbetert daar niet veel aan en trekt je batterij wel harder leeg.

Ik vind het wel jammer dat het een glanzend scherm betreft. Dit hoort er bij een touchscreen natuurlijk bij, maar voor mij had het niet gehoeven. In de review van Tweakers zelf staat dat het scherm gelamineerd is en je dus weinig last hebt van reflecties maar daar ben ik het niet mee eens. Doutzen Kroes zou met gemak d'r make-up bij kunnen werken in de spiegeling van het scherm en zeker als er licht van achter komt maakt dit donkere beelden veel moeilijker te zien (de spiegeling, niet Doutzen).

Spiegeling in het scherm (laptop staat uit)
[img]y3JNMv9D[/img]

Aansluitmogelijkheden & WiFi
De laptop is ruimschoots voorzien van mogelijkheden om er allerlei apparatuur aan te hangen met 3x USB 3.0 (met charging!), HDMI, mini-DisplayPort, audio jack en een SD cardreader. Een netwerkpoort ontbreekt dus als dat je ding is moet je een verloopstekkertje fiksen. Ik had wel graag gezien dat een van de USB poorten van het nieuwe type C geweest was, wellicht dat dit over een paar jaar gedoe geeft met accessoires. Wat wel prettig is, is dat de laptop beschikt over een dualband (2x2)WiFikaartje van Intel waardoor je beschikbare bandbreedte verdubbelt als je router dat ondersteunt. Je merkt het verschil direct als je een bestandje overzet. Het ding ondersteunt eveneens wireless display (Intel WiDi) wat in de toekomst hopelijk meer gebruikt gaat worden.

Snelheid
Ik was eigenlijk niet van plan om zelf benchmarks te gaan draaien terwijl dat al door zoveel anderen gedaan is, onder andere in de Tweakers review. In die review is echter niet getest met Windows 10 versie 1511, waarin ondersteuning wordt toegevoegd voor Intels nieuwe Speedshift technologie. Als je niet weet wat dat is, kijk dan eens naar de uitleg van de boys & girls van Anandtech. Er waren bij die review wat mensen nieuwsgierig naar de verschillen. Aangezien Tweakers in zijn review exact hetzelfde model test (de "Special Edition") kunnen we de resultaten mooi vergelijken.

De Tweakers scores waren
Cinebench 11.5 Multi: 3,54
Cinebench 11.5 Single: 1,45
Cinebench 11.5 OpenCL: 30.8
3DMark CloudGate: 6387

Ik meet in Windows 10 versie 1511
Cinebench 11.5 Multi: 3.52
Cinebench 11.5 Single: 1.42
Cinebench 11.5 OpenCL: 31.53
3DMark CloudGate: 6207

Dit zijn amper relevante verschillen, wat op zich logisch is aangezien SpeedShift vooral een verschil zou moeten maken bij een piekbelasting van korte duur en niet bij een langere belasting als Cinebench. Het effect is dus lastig terug te zien in deze vergelijking maar voor de nieuwsgierigen heb ik de resultaten toch maar erbij gezet.

Ik kan wel zeggen dat de laptop bijzonder snel voelt. Dat is natuurlijk subjectief maar in vergelijking met mijn desktop waarvan de CPU toch echt nog een stukje sneller is, lijkt de responsiveness nog beter. Dit zou eventueel wel te wijten kunnen zijn aan SpeedShift, zoals ook betoogd in dit artikel (kijk onder "Real-world results". Nog wat andere benchmarks:

WebXPRT 2015 (Chrome 47.0.2526.73 m): 373
WebXPRT 2015 (Edge 25.10586.0.0): 407

Accuduur & geluidsproductie
De laatste twee grote items op het lijstje. De accuduur van de nieuwe laptop haalt makkelijk de 8u die ik wilde bij normale belasting en dat is echt een genot. Daarbij is de laptop muisstil doordat de fan gewoon uitstaat als de CPU niet belast wordt. Als de CPU wel belast wordt is de fan overigens amper hoorbaar. Deze twee eigenschappen van de laptop zijn echt bijzonder waardevol en HP heeft goed werk afgeleverd wat dit betreft.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------

Conclusie
Ondanks de kleine nadelen geef ik deze laptop zonder meer een 9. De combinatie van snelheid, stilte, batterijduur, schermkwaliteit en bouwkwaliteit is precies wat een laptop hoort te zijn en wat mensen altijd zoeken en vinden in Apple-producten. HP en Microsoft wilden samen een topproduct maken en dat is ze ook gelukt met deze convertible. De laptop is niet onredelijk geprijsd, al zijn er wel goedkopere concurrenten, op het moment van schrijven met name de HP Envy 13 en de Asus Zenbook UX303.