High-end voeding met high-end prestaties en kwaliteit en extreem stil. De voeding zit ook erg ruim in het aantal kabels en aansluitingen. Helaas zijn de draden niet zwart, maar gekleurd. Iets wat niet past bij een high-end voeding met ditto prijs in mijn ogen.
Vandaag een review van de be quiet! Dark Power Pro 650W, net als de vorige be quiet! en eigenlijk elk be quiet! product is deze voeding gericht op stille werking. Be quiet! is dan ook een fabrikant welke iedereen wel zal kennen van hun hele stille producten. be quiet! heeft naast voedingen ook nog CPU koelers, casefans en sinds kort houden ze zich ook bezig met behuizingen, alles vanzelfsprekend gericht op fluisterstille werking. De Dark Power Pro 11 serie bestaat uit 6 voedingen lopend van 550W t/m 1200W. De 850W, 1000W en 1200W versie zijn een half jaar geleden gelanceerd en sinds kort zijn daar de 550W, 650W en 750W versies bijgekomen. Waarbij deze review over de middelste van die drie gaat. Een 650W voeding zoals deze is geschikt voor een high-end game PC met twee high-end videokaarten zoals de GTX 980 Ti of Fury X, mits je niet gaat overklokken. Overklokken kan wel met videokaarten welke iets minder nemen zoals twee GTX 970, GTX 980, R9 380 en R9 380X videokaarten en een Core i5 of i7 Haswell, Broadwell of Skylake CPU op socket 1150 of 1151. Met maar liefst 5 PEG connectors voor de videokaarten en een 4+4 pins EPS en 8 pins EPS kabel moet je ook meer dan genoeg aansluitingen hebben voor alle denkbare configuraties tot 650W. De 135mm Fluid Dynamic Bearing Silent Wings 3 fan met 6 polige motor zou er dan voor moeten zorgen dat de voeding te allen tijde zijn werk stil zou moeten doen. In deze review zullen we weer kijken hoe deze voeding presteert onder verschillende belastingen en hoe het zit met de kwaliteit van de voeding. Het testen is weer gedaan bij Cooler Master in Eindhoven, waarvoor dank. ![]() |
Zoals al in de vorige review te lezen was, is de testmethode veranderd met de eerste maal dat ik bij Cooler Master ben geweest. Deze voeding is dan ook gelijk getest met de Antec VPF 450W en Super Flower Leadex Platinum 650W. Aangezien ik de eerste keer niet wist wat ik kon verwachten zijn de testen gedaan dat mede van een Excelsheet welke gemaakt was bij Cooler Master. Doordat dit de tweede maal is dat ik bij Cooler Master gebruik kon maken van hun apparatuur wist ik ook wat ik kon verwachten. Ik heb dan ook een nieuwe testmethode bedacht. Een methode welke dichter bij de praktijk ligt doordat er in verhouding meer load op de 12V wordt gezet en minder op de 5V en 3,3V. Naast de meer realistische waardes zitten er ook twee cross load tests in. Bij zo'n test wordt alle belasting op één of twee rails geplaatst terwijl er op een andere rails (bijna) geen load komt te staan. Bij de eerste cross load test wordt de 3,3V en 5V tot de totale maximale load belast, waarbij evenveel stroom van beide rails wordt getrokken en waarbij de 12V rail wordt belast met maar 0,15A. Hiermee wordt getest als de voeding om kan gaan met de C6 en C7 powerstates welke je vind in Intel CPU's vanaf de Haswell generatie. Als een voeding deze test doorloopt zonder dat de spanningen buiten de ATX specificaties vallen dan is de voeding compatibel met de C6 en C7 slaapstand. De tweede cross load test is de 12V rail tot de maximale opgegeven waarde belasten en de andere rails helemaal niet belasten. Zoiets zou bijvoorbeeld kunnen voorkomen als je de voeding gebruikt als tweede voeding in je PC voor bijvoorbeeld alleen de stroomvoorziening van de videokaarten via de PEG connectors. MEETAPPARATUUR Bij Cooler Master in Eindhoven heb ik gebruik gemaakt van de volgende apparatuur:
De Yokogawa WT210 is een digitale vermogens meter en is een erg precieze AC meter, perfect geschikt voor het meten van de AC spanning, stroom en vermogen. De Chroma 6334 high speed DC load mainframe met vier 63303 modules zijn voor het belasten van de 3,3V, 5V, -12V en +5Vsb. Twee Chroma 6334 high speed DC load mainframes met elk 2 63306 modules, voor het belasten van de 12V. Een Custom Cooler Master test board v1.0 hierop zitten alle connectors die je ook op de voeding vindt maar dan in female vorm, zodat je eenvoudig de voeding kunt aansluiten, dit test board is dan weer verbonden met de Chroma DC loads. De Fluke 8845A digital precision multimeter is een erg nauwkeurige multimeter voor het uitlezen van de spanningen van de voeding. En als laatste een Tektronix DPO3034 digitale oscilloscoop welke ik gebruik voor het uitlezen van de ripple en noise welke de voeding genereert. Zelf beschik ik dan nog over een DT-2234C+ tachometer voor het meten van de draaisnelheid van de fan. ![]() ![]() |
ALGEMENE SPECIFICATIES Hieronder staan de algemene specificaties, opgegeven door de fabrikant. Specifiek dat er bij gezet, aangezien het nogal eens voorkomt dat de specificaties welke de fabrikant opgeeft niet helemaal juist zijn, bewust of onbewust.
De specificaties laten weinig bijzonders zien of het moet de lengte van de voeding zijn, die is met 180 mm aan de lange kant voor een voeding van 650W. Enige wat misschien wel beter kon is de garantie, veel fabrikanten komen met langere garantie voor hun top product en met zo'n relatief hoge prijs zou de garantie ook wel iets langer moeten kunnen. RAIL VERDELING Hetgeen waar je o.a. op moet letten bij het kopen van een voeding is het totale vermogen op de 12V. Een voeding welke in verhouding weinig vermogen op de 12V kan leveren is of van slechte kwaliteit of het is een heel oud model. Welke van de twee het ook moge zijn, in zo'n geval is het sowieso beter om hem niet te nemen. Moderne PC's trekken namelijk verreweg het meeste vermogen van de 12V. Als een voeding dan daar weinig op kan leveren kun je er niet zoveel mee. Voorbeeld: heb je een 600W voeding welke maar 300W op de 12V kan leveren, kun je hem waarschijnlijk maar als 350W voeding gebruiken. Een normale PC zal namelijk maar iets van 50W van de 3,3V en 5V trekken en de rest van de 12V. Aangezien er dus maar 300W op de 12V beschikbaar is en de voeding dus maar 50W van de 3,3V en 12V zal halen kun je maar rond de 350W totaal gebruiken. Een goede leidraad om aan te houden is minimaal 90% van het totale vermogen wat beschikbaar moet zijn op de 12V voor voedingen van 500W en lager. Bij voedingen van meer dan 500W kan het verschil tussen de 12V en het totale vermogen dan beter niet meer dan 50W zijn.
Met 648W op de 12V kan deze voeding al zijn vermogen op de 12V leveren, dit is helemaal prima dus. 125W welke de voeding op de 3,3V en 5V kan leveren zou ook meer dan voldoende moeten zijn voor elke normale (game) PC. Dat be quiet! er voor heeft gekozen om de 12V die totaal 54A kan leveren te splitsen in meerdere 12V rails met elk hun eigen Over Current Protection is ook alleen maar veiliger. Mocht je een hele vreemde configuratie hebben waarbij je veel stroom van één rail trekt heb je altijd nog de mogelijkheid de OCP uit te schakelen, maar dit zal waarschijnlijk bij zo goed als niemand voorkomen. Daarom is het gewoon beter de OCP aan te laten en de "OverClockKey" niet eens aan te sluiten. BEVEILIGINGEN Zoals je hierboven bij de specificaties al kon zien zou de voeding over de volgende specificaties moeten beschikken: OCP, OVP, UVP, OPP, SCP en OTP. OCP, Over Current Protection moet er voor zorgen dat je niet te veel stroom van één rail kunt trekken. Een grote stroom op één rail kan bijvoorbeeld komen door kortsluiting maar ook bijvoorbeeld door heel veel hardeschijven welke vaak ook wel wat van de 5V nemen. De OCP moet er dan voor zorgen dat de voeding uitschakelt als je te veel stroom van één rail wil trekken, zodat de voeding niet beschadigd kan worden door overbelasting. OVP, Over Voltage Protection moet er voor zorgen dat bij een defect in de voeding waarbij de uitgangsspanning veel te hoog wordt de PC wordt beveiligt tegen de voeding. De OVP moet er dan voor zorgen dat de voeding uitschakelt. UVP, Under Voltage Protection is vergelijkbaar met de OVP, maar in dit geval gaat het erom dat de spanning niet te laag wordt. OPP, Over Power Protection is de bescherming tegen totale overbelasting van de voeding. Bij een goede voeding mag je verwachten dat die ingrijpt rond de 120% belasting. Bij 500W voeding is dat dus als je 600W uit de voeding trekt. Zo kan de voeding piekjes die net boven de maximale waarde van de voeding zitten prima opvangen, zonder dat de voeding uitschakelt. Dit betekent echter wel dat de voeding ook die 120% belasting zonder problemen moet kunnen leveren. Je wil natuurlijk niet dat de voeding ontploft voordat de OPP ingrijpt. SCP, Short Circuit Protection of te wel de kortsluitbeveiliging. Bij kortsluiting op één of meerdere rails wil je natuurlijk niet dat de voeding aanblijft dit kan het onderdeel dat de kortsluiting veroorzaakt immers alleen maar meer stuk maken en ook kan dit voor brand zorgen. Overigens doet de OCP en UVP vaak een vergelijkbaar iets, bij kortsluiting is de stroom immers heel groot en zakt de spanning vaak in doordat er zoveel stroom geleverd moet worden. Deze beveiligingen hebben dan ook een vergelijkbare functie. OTP, Over Temp Protection moet er voor zorgen dat de voeding uitschakelt als deze te warm wordt. Bijvoorbeeld door het falen van een fan of door heel veel stof. Een voeding welke te warm wordt gaat veel sneller stuk en warmte kan ook voor veel slechtere performance zorgen. Een goedwerkende OTP is daarom ook belangrijk. Vooralsnog test ik de beveiligingen niet op goede werking doordat dit te veel tijd kost. |
DE FAN De fan van de voeding is een belangrijk onderdeel. Zo moet de fan genoeg airflow bieden om de voeding koel te houden. Als de voeding namelijk te warm wordt kan dit negatieve gevolgen hebben op de prestatie van de voeding. En als er een onderdeel echt veel te warm wordt kan die zelfs stuk gaan, waarbij het mogelijk is dat er schade aan de PC ontstaat. Naast genoeg airflow is de kwaliteit van het lager ook belangrijk, dit bepaald namelijk hoe lang de fan mee gaat. Een echt goed lager kan tientallen jaren mee, terwijl een slecht lager al na een paar jaar versleten kan zijn. Naast dat is er natuurlijk ook het verschil in geluid. Lagers zelf maken geluid, maar ook de fan en het rooster kunnen door luchtstromen geluid maken. ![]() De fan in deze be quiet! Dark Power Pro 11 650W is een door be quiet! zelf ontworpen Silent Wings 3 fan, met typenummer BQ SIW3-13525-HF. De maximale snelheid op 12V is 1500 RPM en dan is het verbruik 0,56A. Deze fan maakt gebruik van een onhoorbaar stil FDB lager, daarnaast heeft de fan een extreem lage minimale snelheid van maar 250 RPM. Dit samen met de open fan in- en outtake zorgt voor een in bijna alle gevallen onhoorbare voeding. Voor mensen die een zo'n stil mogelijke voeding willen is dit één van de aller beste keuzes. TOTAALBEELD INTERN Als eerste een plaatje van hoe de voeding er van binnen uitziet. Bij het openen van de voeding verlies je overigens de garantie, je hebt er vaak niks aan en open de voeding ook zeker niet terwijl de stekker nog in het stopcontact zit! ![]() De be quiet! Dark Power Pro 550, 650 en 750W maken gebruik van een zogenaamd half-bridge met LLC resonant convertor design aan de primaire kant en synchrone rectificatie met DC-DC aan de secondaire kant van de voeding. EMI FILTER De voeding begint altijd met een EMI filter. Dit is een belangrijk filter, het filtert namelijk storing die van buitenaf de voeding in wil komen weg. Maar het werkt ook andersom, eventuele storing die de voeding afgeeft wordt ook weggefilterd door het EMI filter. Bij goedkope voedingen wil hier nogal eens op bespaart worden, door het weglaten van enkele componenten. Een enkele keer, bij de meest grote wanproducten, wordt het EMI filter helemaal weggelaten, i.p.v. dat er een aantal componenten missen. Zoals je wel kan bedenken is dat erg onverstandig, aangezien het van allerhande storing en problemen kan veroorzaken. ![]() ![]() Het EMI filter begint bij de AC plug met twee blauwe Y-condensators. Hierna gaan de draden naar het PCB via een ferrietkern. ![]() ![]() Op het PCB gaat het verder met een een glaszekering verpakt in krimpkous. Daarna komt een NTC thermistor met relais welke de inloopstroom van de voeding beperkt moet houden. Het relais zorgt er dan voor dat de NTC thermistor buiten het circuit wordt gezet als de voeding éénmaal is aangezet en de condensators geladen zijn. Tegen de groene NTC thermistor zit de geen/bruine MOV, deze filtert grote spanningspieken weg. Hierna hebben we nog twee common mode smoorspoelen, twee blauwe X condensators en één Y condensator. Daarmee is het EMI filter prima in orde, maar niet bijzonder uitgebreid. Dit is hoe je het minimaal wil hebben, vier Y condensators, één X condensator, twee common mode smoorspoelen, een glaszekering, MOV en NTC thermistor. APFC CIRCUIT Van het EMI filter gaan we naar het APFC. Het APFC circuit behoort net als het EMI filter tot de primaire kant van de voeding. Hier wordt de frequentie verhoogt tot de meest ideale waarde voor de transformator. Ook wordt er voor gezorgd dat de stroom en spanning zoveel mogelijk in fase lopen. ![]() De bruggelijkrichter is een Shindengen LL15XB60, goed voor 15A met heatsink bij een temperatuur van maximaal 124°C ![]() De primaire hold-up condensators bestaan uit twee Rubycon MXG exemplaren van 270μF en hebben een maximale spanning van 450V en een maximale temperatuur van 105℃. ![]() De PFC boost diode is een CREE C3D04060 en rechts daarvan zitten twee ST Micro STF24N60M2 APFC mosfets. De twee main switchers zitten op een losse heatsink welke naast deze zit, maar geplaatst aan de andere kant van de heatsink waardoor de specs amper te lezen zijn. Als ik het goed heb zijn het twee STMicro STF24NM60N. ![]() Op het APFC controller board vind je een Fairchild Semiconductor KA393 dual differential comparator en een Texas Instruments LM358N dual-operational amplifier. ![]() Het LLC resonant converter board welke de main switcher aanstuurt bevat een Champion CM6901T2X controller. SECONDAIRE ZIJDE Aan de secondaire zijde wordt de gelijkspanning naar de juiste waarde gebracht, geschikt voor de PC en wordt de spanning verder gefilterd om zo'n mooi mogelijke spanning af te geven. Alle beveiligingen met uitzondering van de OPP bevinden zich ook aan de secondaire kant van de voeding. ![]() De primaire en secondaire kant van de voeding zitten elektrisch niet aan elkaar verbonden. De stroom gaat namelijk via bovenstaande transformator via de primaire naar de secondaire kant van de voeding, een zogenoemde galvanische scheiding. ![]() De 12V mosfets, bestaande uit twee Toshiba TPHR8504PL, zijn bij deze voeding onder het PCB geplaatst en worden koel gehouden door de behuizing met daartussen een thermalpad. ![]() ![]() De 3,3V en 5V worden gegeneerd door DC converters vanaf de 12V. Deze DC converters hebben een eigen verticaal PCB. Het merk en type van de DC converters zelf is niet te lezen, maar ze worden aangestuurd door een APW7159C controller. ![]() ![]() De secondaire elco's zijn allemaal kwaliteitsproducten van Nippon Chemicon en Rubycon. De polymeers zijn dan wel van een merk welke niet bekent staat om kwaliteit, maar doordat het polymeers zijn, hoef je je totaal geen zorgen te maken over de levensduur. ![]() Op bovenstaade foto zie je de 5V standby transformator en rechts daarvan zie je controller, een Power Integrations SC1225. Het rechtopstaand metalen plaatje onder de controller is gesoldeerd aan het PCB net als de controller en dient als heatsink. ![]() Het beveiligings IC welke zorgt voor de beveiligingen is een SITI PS232F, deze ondersteund OCP, SCP, OVP en UVP voor de 3,3V, 5V en vier 12V rails. OTP ondersteund het IC niet, dus dit is waarschijnlijk op een andere manier geïmplementeerd. PRINTPLAAT Als laatste kijken we dan ook nog even naar de onderkant van de printplaat voor het bekijken van de soldeerverbindingen. ![]() ![]() Het soldeerwerk ziet er over het algemeen goed uit, met uitzondering van wat je ziet op de onderste foto, dat ziet er niet echt heel netjes uit. PROBLEMEN Ook al is het een echte high-end voeding, toch had mijn exemplaar wel enkele kleine problemen. ![]() Zoals je hier kunt zien zat het thermalpad niet helemaal recht. Nu is dit iets wat waarschijnlijk niet gebeurt bij andere exemplaren, maar toch is het slordig. Heb hem zelf dan ook even recht gelegd zodat ze wel goed gekoeld kunnen worden. ![]() Ander probleem is dat er een klein sneetje in beide draden zat. Zie het kleine circkeltje. Dit zal niet snel voor problemen zorgen doordat ze zo nergens kortsluiting mee kunnen maken, maar dit hoort absoluut niet natuurlijk. Een ander toekomstig probleem is dat alle draden van de 24 pins ATX kabel tussen twee printplaten doorlopen welke nogal scherp zijn. Op de buitenmantel van de draden was dan ook al enige beschadiging zichtbaar. Bij veelvuldig bewegen van de 24 pins ATX kabel kan het dus misschien voorkomen dat de volledige buitenmantel beschadigd raakt van één of meerdere draden en dan krijg je kortsluiting. Een simpele oplossing zou zijn om de sleeving wat verder in de voeding te laten doorlopen. |
RUWE DATA Zoals je in de inleiding al kon lezen zijn de metingen bij Cooler Master in Eindhoven gedaan. Nu kosten zulke metingen erg veel tijd en omdat er nogal wat getest moest worden zat heel uitgebreid testen er niet in. Wel zijn de metingen nu meer realistisch dan de eerste keer door in verhouding meer van de 12V te trekken en minder van de 3,3V en 5V, daarnaast heb ik nu twee cross load tests toegevoegd. Hieronder vind je de tabellen welke ik van tevoren in Excel heb gemaakt. In de grijs gekleurde vakken staat gewone tekst, de tekst in de gele vakken moeten worden ingevuld worden waarna de tekst in de groene vakken berekend worden aan de hand van de ingevulde data, hetgeen wat je hieronder dus bij "set load" ziet staan. ![]() Bovenstaand plaatje laat de output tabel zien van de voeding, deze gegevens zijn nodig voor het berekenen van de hoeveel belasting welke op de verschillende rails kan worden gezet. ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Wat je misschien op valt is de "set load" en "real load", de eerste is de belasting welke ingesteld moet worden volgens de Excel berekening, de tweede is de echte load. Je kunt namelijk wel x aantal ampère instellen, maar de stroom welke je er werkelijk uittrekt verschil toch altijd een klein beetje van de ingestelde waarde. ![]() Bij de eerste cross load test wordt de 3,3V en 5V volledig belast, terwijl de 12V wordt belast met maar 0,15A. Dit simuleert de C6 en C7 slaapstand in de minst ideale situatie. In de praktijk zal de belasting op de 3,3V en 5V normaal gesproken lager uitvallen, maar voor een test ga je natuurlijk altijd uit van de minst ideale situatie. ![]() Bij de tweede cross load test wordt alleen stroom van de 12V getrokken, terwijl de rest van de voeding met rust wordt gelaten. Dit kan in de praktijk voorkomen bij een dual PSU setup, waarbij de tweede voeding wordt gebruikt voor het van stroom voorzien van de videokaarten. De tabel hieronder laat de maximale afwijking van de spanningen zien wat betreft spanningsregulatie en ripple en noise onderdrukking.
SPANNINGSREGULATIE Voor de duidelijkheid zetten we de bovenstaande meetgegevens van de spanningsregulatie om naar een lijngrafiek. De belangrijkste spanning is de 12V, gevolgd door de 5V en 3,3V, daarna de 5Vsb en de minst belangrijke spanning is de -12V welke nog amper wordt gebruikt. De 3,3V, 5V, 12V en 5Vsb mogen maximaal 5% afwijken en de -12V maximaal 10% van hun ideale waarde. Daarnaast wil je de spanningsval tussen de verschillende belastingen zo klein mogelijk hebben. Het bovenste getal aan de verticale as is de maximaal toegestane waarde en het onderste getal de laagste toegestane waarde. Het verschil tussen twee dikke grijze horizontale lijnen is 1% en de dunnere grijze lijnen daartussen in staan voor 0,2%. ![]() Als eerste bekijken we de 3,3V, zoals je kunt zien zit het verschil tussen 10% en 100% belasting op ongeveer 1,5%. Een spanningsdrop van ongeveer 1,5% is goed. Ook de twee cross loads tests zijn goed. Het is bij deze cross loads tests ook duidelijk te zien dat de voeding over individuele spanningsregulatie beschikt. Had de voeding dit niet dan was hier het verschil vele malen groter geweest. Enige opmerking is dat de spanning nogal laag begint, het is normaal op iets boven de nominale spanning te zitten bij liggen belasting en dan zakt die er vaak onder bij zware belasting. Maar bij deze voeding zit de 3,3V met lichte belasting direct al onder de 3,3V. ![]() Van de 3,3V gaan we naar de 5V. Hier is de spanningsval tussen 10 en 100% belasting ongeveer 1%, een prima waarde dus. Hier zien we ook dat de 5V bij lichte belasting net boven de 5V zit en bij zware belasting eronder, beter als de 3,3V dus. De twee cross loads test zien er ook erg goed uit. ![]() Dan de belangrijkste spanning, de 12V. Hier zien we een erg stabiele waarde de spanningsval is een stuk minder dan 1% en zit ook mooi dicht bij de 12V. Zelfde geld ook voor de twee cross loads, deze zijn ook erg goed. De spanningsregulatie op de 12V is dus heel erg goed. ![]() Van de 12V gaan we naar de 5Vsb. Dit circuit is alleen actief als de PC uitstaat en de voeding aan de stroom zit. Is daarmee veel minder belangrijk als de overige spanningen qua spanningsstabiliteit. Dit zien we ook terug in de spanningsregulatie welke ook minder strikt is. De spanningsval is bij deze voeding bijna 2,5%, niet bijzonder, maar ook niks mis mee. ![]() Als laatste hebben we dan de -12V. De -12V wordt bijna helemaal niet meer gebruikt en de afwijking mag hier ook 10% zijn in plaats van de gebruikelijke 5% bij de andere spanningen. De spanningsval bij de -12V is zo'n 7,5% dit is vrij groot, maar doordat deze spanning amper nog gebruikt wordt maakt het niet zoveel uit. RIPPLE EN NOISE Ripple en noise is stoorsignaal wat o.a. ontstaat bij het omzetten van wisselstroom naar gelijkstroom. Als je de spanning meet met een multimeter kan het dus wel netjes 12V lijken, als je het bekijkt met een oscilloscoop dan kan het er wel eens veel minder mooi uitzien. ![]() Ripple en noise wil het het liefst zo laag mogelijk houden en sowieso binnen de ATX specificaties behouden. Te hoge ripple en noise kan zorgen voor instabiliteit en daarnaast verkort het ook de levensduur van de voeding en ook van de andere onderdelen. Ripple welke dus ver buiten de ATX specificatie valt kan er voor zorgen dat de levensduur van andere onderdelen met jaren terugloopt, dit is dus het laatste wat je wil.
![]() Bovenstaande tabel laat de ripple en noise zien van de 3,3V, 5V en 12V en de afbeelding eronder is een screenshot van de oscilloscoop tijdens 100% belasting. Zoals je kunt zien is de 5V en 12V uitmuntend, beide hebben ripple onder de 10mV. De 3,3V is minder bijzonder, maar 18mV bij 100% belasting is altijd nog erg goed. Bij de eerste cross load test is de waarde maximaal 28mV en dit is redelijk. RENDEMENT Het rendement is het verschil (in procenten) tussen wat de PC uit de voeding trekt (DC genoemd) en de voeding uit het stopcontact (AC). De voeding moet namelijk de 230V 50Hz AC die wij hier hebben, omzetten naar de juiste DC waardes. Dit omzetten gaat nu éénmaal met verlies, wat dan weer moet worden afgevoerd aan warmte door de fan. Theoretisch kun je dus zeggen dat een voeding met een hoger rendement stiller zijn werk kan doen, maar dit is van heel wat meer factoren afhankelijk in de praktijk, zoals bijvoorbeeld de lay-out van de voeding, kwaliteit van de fan en grote van de heat sinks. ![]() Het rendement van de be quiet! Dark Power Pro 11 650W is uitstekend op 230V. De waardes zitten ver boven die van 80PLUS Platinum op de standaard 115V, zelfs op bijna 80PLUS Platinum 230V EU. FANSPEED METINGEN Fanspeed metingen zeggen natuurlijk bij lange na niet alles over het geluid wat een voeding produceert. Zo zijn fans te verkrijgen in verschillende groottes en hoe kleiner hoe stiller die is bij een gelijk aantal toeren. Maar ook al zijn ze even groot dan nog kan een lager geluid maken, de luchtstroom kan het geluid beïnvloeden maar ook coil whine en nog zoveel andere factoren. Maar een echte geluidsmeting is vrij lastig bij een voeding doordat de load testers alles behalve stil zijn, daar zitten een aantal fans in die écht veel geluid maken. Wil je het goed doen moet je de voeding in een volledig geluidsdichte box plaatsen. Daarom laten we het eerst maar op alleen fanspeed metingen. ![]() De be quiet! Dark Power Pro 11 650W beschikt niet over een semi-passieve marketing bullshit koeling, maar heeft gewoon een extreem stille high-end fan. De minimale snelheid is bij deze voeding 250 RPM dit is zo langzaam dat je geen enige luchtstroom hoort vanaf 10 centimeter. Daarnaast maakt het lager en de motor ook geen enkel geluid, wat deze voeding dus volledig onhoorbaar maakt op deze snelheid. Maar in tegenstelling tot semi-passieve voedingen is hier dus wel airflow aanwezig zodat er geen zogenaamde heatspots ontstaan. Heatspots zijn plekken in de voeding waar het erg warm wordt door stilstaande lucht. Kijken we dan naar de snelheid van de fan bij volledige belasting met een omgevingstemperatuur van net boven de 20 graden Celcius. dan zien we dat dit net onder de 600 RPM zit. Dit is ook nog steeds erg stil en waarschijnlijk onhoorbaar vanaf een normale afstand. Maar sowieso is dit waarschijnlijk veel stiller dan een eventuele PC welke 650W zal verstoken. Al met al kun je zeggen dat als je een stille voeding zoekt, deze absoluut in aanmerking komt. |
En dan zijn we aangekomen bij de conclusie. De be quiet! Dark Power Pro 11 650W is een uitstekende voeding, met enkele nadelen. Zo vind ik het niet kunnen dat deze voeding nog gekleurde kabels heeft in plaats van zwarte kabels, dit kan tegenwoordig niet meer voor zo'n high-end product naar mijn mening. Ander nadeel is dat de prijs toch wel wat aan de hoge kant zit. Met zo'n 160 euro kan die de concurrentie met bijvoorbeeld de Super Flower Leadex Platinum 650W van mijn vorige review niet aan, deze kost toch zo'n 30 euro minder. Voor 160 euro heeft deze voeding bijvoorbeeld grote concurrentie van een Corsair HX750i welke vergelijkbaar geprijsd is, maar wel zwarte kabels heeft, volledig modulair is en ook nog eens 100W meer kan leveren. Ik denk dat zo'n 10 tot 20 euro minder een betere prijs voor dit product is. Wat wel erg positief bij deze voeding is, zijn de prestaties. Vooral de ripple onderdrukking op de 5V en 12V is uitmuntend en de spanningsregulatie op de 5V en 12V zijn ook heel erg goed. De ripple en spanningsregulatie op de 3,3V is iets minder bijzonder maar nog steeds goed natuurlijk. Naast de uitstekende presentaties is het aantal kabels en aansluitingen ook een positief punt. Je zal maar weinig andere voedingen van 650W vinden welke zoveel aansluitingen hebben als deze. Qua geluid, of beter gezegd het gebrek daaraan, is deze voeding ook exceptioneel. Deze voeding behoort tot de allerstilste voedingen van 650W of is dat misschien zelf wel. Al met al kom ik dan op een 8,5 uit. Heb je aan of opmerkingen over de review of wil je gewoon iets kwijt over de review laat dan hieronder maar een berichtje achter. ![]() Wil je meer weten over een bepaalde voeding, advies over een nieuwe of wil je iets anders weten over een bepaalde voeding dan kan dat altijd hier: Voeding advies en informatie topic - Deel 31 Verbeteringen in deze review:
|
Deel je ervaringen en help andere tweakers!
Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn