MSI optimaliseert prestaties van RTX 30 in nieuwe gamingnotebooks

De line-up van MSI-notebooks voor 2021 ziet er zeer interessant uit voor gamers en power-users. Stuk voor stuk zijn de nieuwe modellen dunner, lichter en krachtiger. De verschillende notebooks in de Raider-, Stealth-, Leopard- en Thin-series zijn voorzien van videokaarten uit de tijdens CES 2021 door Nvidia gepresenteerde GeForce RTX 30-serie. Veel verbeteringen van MSI zijn erop gericht om daar het maximale uit te halen. Voorbeelden zijn een beter koelsysteem en dynamische allocatie van vermogen die rekening houdt met de belasting van zowel de Intel i7- en i9-cpu’s als de Nvidia-gpu’s.

Het aanbod van MSI kan net als in voorgaande jaren worden opgesplitst in twee klassen waar producten onder vallen met namen die bekend zijn onder enthousiaste gebruikers van gamingnotebooks. Enerzijds is er 'dun en licht' met de Thin- en Stealth-series. Deze bestaan in 2021 uit de GF65 en GF75 Thin, de GS66 Stealth en de Stealth 15M. Anderzijds zijn er de wat ‘dikkere modellen’ (al blijft dit anno 2021 een relatief begrip, vooral dankzij de verbeterde koeling) zoals de GP66 Leopard en GP76 Leopard. Zij zijn te karakteriseren als solide midrange gamingmodellen. Tot slot zijn er de meer high-end GE66 en de GE76 Raider die op de meest veeleisende gamers is gericht, niet alleen met ‘dikke’ specificaties waaronder 64GB DDR4-3200-ram, maar bijvoorbeeld ook met de keuze uit drie verschillende 17,3-inch-schermen: een 4k uhd-scherm met een resolutie van 3840x2160 en refreshrate van 120Hz, een full hd-scherm (1920x1080) met een refreshrate van 240Hz, en een soortgelijk scherm met een refreshrate van 300Hz. Met betrekking tot de gpu kan worden gekozen uit een GeForce RTX 3060 (6GB GDDR6), RTX 3070 (8GB GDDR6) en RTX 3080 (16GB GDDR6).

In de productnaam van de verschillende MSI-notebooks zit steeds een verwijzing naar de grootte van het scherm. Een getal in de zestig (zoals bij de GE66 Raider of GF65 Thin) geeft aan dat de betreffende laptop is voorzien van een 15,6-inch-scherm, terwijl alle ‘zeventiger’-modellen (zoals de GP76 Leopard) een 17,3-inch-scherm hebben. Sommige verbeteringen zijn overigens het afgelopen jaar al doorgevoerd, maar nog steeds relevant genoeg om apart te benoemen. “Zo hebben de GE Raider en Stealth een 300Hz full-hd-gamingscherm”, vertelt Richenel Held, marketing manager Benelux bij MSI. “Dat is niet specifiek nieuw, maar wel vooruitstrevend. Een andere vrij recent geïntroduceerde innovatie is de 99,9Whr-batterij (vier cellen, lithium-polymeer, red.) in de Stealth- en Raider-modellen.” Het meest opvallend is natuurlijk dat alle nieuwe modellen zijn voorzien van videokaarten uit de GeForce RTX 30-series. “Deze gpu’s ondersteunen onder meer realtime raytracing en betere rendering van lichteffecten in beelden. Ook beschikken de GeForce-kaarten over DLSS 2.0, waarmee beelden worden gerenderd middels een AI-model dat framerates zoveel mogelijk verhoogt zonder de beeldkwaliteit te verlagen.”

Framerate en resolutie

Als het om het schermtype gaat, staan gamers voor de keuze tussen framerate en resolutie. “De vraag is of je een hoge resolutie wilt of het allersnelste beeldscherm”, vertelt Ruudt Swaanen, technisch specialist bij MSI. “Bij competitieve games zoals CS:Go gaat het vaak om een zo hoog mogelijke framerate en een ‘snappy feel’, terwijl voor de gamer bij wie het om de visuals gaat en die games als Cyberpunk 2077 speelt, een hoge resolutie voorop staat. De eerste categorie zal waarschijnlijk eerder voor een full hd-scherm kiezen, terwijl de tweede eerder de voorkeur zal hebben voor het 4k uhd-scherm.”

De cpu’s en gpu’s werken in de notebooks samen middels Nvidia's Resizable Bar Technology. Hierdoor krijgt de cpu toegang tot het volledige vram-geheugen van de gpu (voorheen was dit gelimiteerd tot 256MB), wat in sommige games en bij bepaalde settings snelheidswinst oplevert. Afhankelijk van het beschikbare koelvermogen verbetert hierdoor de performance van de laptops. De prestaties zijn mede afhankelijk van de dikte van de notebookbehuizing en het toegelaten vermogen. Bij de GE 76 / GP 76 Raider 10UH (de versie met de RTX 3080-gpu) is de tgp (total graphics power) 150W. Met Dynamic Boost 2.0 is het maximale wattage 155 en daarbij wordt het power budget tussen de cpu en gpu verdeeld aan de hand van de load. “Het voordeel is dat in games vaker het maximale power- en koelbudget wordt benut. In de meeste games wordt een high-end cpu nooit volledig belast, dus als je dit budget aan de gpu geeft, resulteert dit in in meer fps.”

GPU MUX Switch

Een interessante feature in de RTX 30-modellen is de MUX Switch. Deze maakt gebruik van Nvidia Optimus, een techniek die de discrete gpu uitschakelt als er weinig grafische prestaties nodig zijn. In dat geval is alleen de geïntegreerde grafische processor van de cpu actief, wat het energiegebruik van de notebook beperkt. Zodra er hogere grafische prestaties worden verlangd, schakelt Optimus de discrete gpu automatisch weer in. Sommige MSI-modellen, zoals de GE, GS en GP, bieden de mogelijkheid om Optimus uit te schakelen via de MUX Switch. Dit kan heel gemakkelijk in de MSI Dragon Center-software. Ruudt: "Bij de krachtige RTX 30-modellen zien we grotere prestatieverschillen tussen de Optimus-modus en de discrete graphics-modus in games. Dat is met name zichtbaar in snelle games waarbij een een groot aantal frames per seconde nodig is, zoals CS:GO en andere snelle e-sports-shooters. Als je als gamer net iets meer fps nodig hebt, moet je dus zeker overschakelen naar de discrete-gpu-modus."

Deep Learning Super Sampling

Net als de eerste generatie laptops beschikken de laptops van de tweede generatie met de GeForce RTX 30-chip raytracing voor het realtime berekenen van licht en schaduw in games. Bij echt zware spellen, de 4k games, werkt dit het beste met Deep Learning Super Sampling (DLSS). DLSS zorgt ervoor dat je op hoge resoluties en settings (plus DXR) met hogere framerates kunt spelen. Videokaarten kunnen hiermee zelf dynamisch beslissen met hoeveel detail delen van het beeld moeten worden gerenderd. “Het is een dynamische scalingtechniek die bijvoorbeeld kan signaleren dat een bepaald beeld in een game een muur betreft die wat minder detail nodig heeft, terwijl een ander beeld een boom is die juist meer detail vraagt. Met behulp van deeplearning-technieken en upscaling wordt gereconstrueerd wat het 4k-beeld had moeten zijn. Hierdoor zie je vrijwel geen verschil tussen native 4k en het opgeschaalde beeld.”

Koeling

Het power budget voor een notebook is In vergelijking met dat van gaming-pc’s allerminst oneindig. “350 watt vermogen zoals in een desktop is bij een notebook nu eenmaal niet mogelijk. Bij een notebook heb je veel minder vermogen en dat vertaalt zich al snel in lagere prestaties. Aan de andere kant gaan goede gamingnotebooks - en zeker de apparaten uit de nieuwe line-up van MSI - een stuk efficiënter om met het toegestane vermogen. Door een verbeterd ontwerp van het koelsysteem kunnen met de videokaarten uit de GeForce RTX 30-serie opmerkelijk goede prestaties worden behaald.

De toegepaste Cooler Boost-technologie is speciaal ontworpen voor de octacore- en hexacore-cpu’s en high-end gpu’s die MSI gebruikt. Met grotere fans en bredere heatpipes voeren de nieuwe laptops warmte veel sneller af dan hun voorgangers. “We zijn altijd op zoek naar de beste manier om in het chassis zoveel mogelijk airflow te creëren. Hoe meer airflow er is, hoe beter de performance blijft, zelfs onder extreme gaming-omstandigheden. Dit jaar zijn de fans iets beter, waardoor we in hetzelfde chassis meer lucht kunnen doorvoeren. Daarmee verhogen we de airflow terwijl het formaat van het systeem en de beschikbare ruimte gelijk is gebleven.”

Knipperlicht en Wi-Fi 6E - GE Raider en Stealth

Als wordt ingezoomd op de afzonderlijke modellen, tref je ook per model veel vernieuwingen aan. Bij de GE Raider-modellen zorgen de visuals bijvoorbeeld voor een bijzondere game-ervaring, met de opvallende Mystic Light Bar aan de voorzijde en het rgb-toetsenbord. Per toets kan de gebruiker het kleurverloop instellen of het laten reageren op de acties in een game. “Je kunt het toetsenbord bijvoorbeeld rood laten oplichten als je wordt geraakt. Voor de GE Raider- en Stealth-modellen (GS66 en 15M) is een extra wifi-frequentieband beschikbaar voor 6GHz. Daarbij moet worden opgemerkt dat er op dit moment nog niet heel veel accesspoints zijn die Wi-Fi 6E ondersteunen. Ruudt: “Onze laptops zijn in elk geval Wi-Fi 6E-ready”.

Nieuwe features voor GP Leopard en instapmodel GS Thin

De stealth is dit jaar een stuk dunner geworden. Zo is de in aluminium uitgevoerde Stealth 15M slechts 16mm dik en weeg hij niet meer dan 1,7 kilogram. Het is de dunste 15-inchgaminglaptop ter wereld, beweert MSI. Het model is bovendien uitgevoerd met de nieuwste (11e generatie) Intel i7-11375H-processor. Deze notebook, maar ook de GP Leopard die is voorzien van verbeterde scharnieren en een neutraal zwart uiterlijk, zijn goede opties voor ‘mixed use’, dus voor zowel werk als gaming. Ter vergelijking: de GE Raider 76 weegt met 2,9 kilogram bijna twee keer zo veel als de Stealth. De GF Thin, in twee uitvoeringen beschikbaar (GF65 en GF75), blijft het instapmodel. Richenel: “Dit is nog steeds een hele goede gaminglaptop die ook geschikt is voor het spelen van de nieuwste games.” De GF65 Thin is bijvoorbeeld uitgerust met een 10e generatie Intel i7-cpu en GeForce RTX 3060-videokaart, en heeft een toetsenbord met backlighting. In tegenstelling tot de backlighting van de GE Raider is deze beperkt tot de kleur rood.

*edit: titel aangepast.

Dit artikel is geen redactioneel artikel, maar een advertorial en tot stand gekomen dankzij MSI en Tweakers Partners. Dit is de afdeling binnen Tweakers die verantwoordelijk is voor commerciële samenwerkingen, winacties en Tweakers-events zoals Meet-ups, Developers Summit, Testfest en meer. Kijk hier voor een overzicht van alle acties en events. Mocht je ideeën met ons willen delen over deze vorm van adverteren, dan horen wij dat graag. Hierover kun je met ons in gesprek via [Discussie] Reclame algemeen].

Reacties (35)

[Martin.Air]

Bij de GE 76 / GP 76 Raider 10UH (de versie met de RTX 3080-gpu) is de tgp (total graphics power) 150W. Met Dynamic Boost 2.0 is het maximale wattage 155 en daarbij wordt het power budget tussen de cpu en gpu verdeeld aan de hand van de load.

Dat is dus niet het maximale wat uit de RTX 3080-gpu gehaald wordt. Zo geeft Lenovo de RTX 3080 een TDP van 165W: Link

Het is niet erg als een Advertorial met een titel klopt, maar in dit geval klopt dit helaas niet en zou Tweakers dit soort titels dus niet moeten plaatsen.

[Seth_Chaos]

Het verbruik van chips kan toch onderling verschillen? Als ze goede GPU's gebruiken die op een lager voltage kunnen draaien, hebben ze toch even goed gelijk? De truc is toch zo strak mogelijk te under volten zodat thermal throttling zo min mogelijk (bij voorkeur helemaal niet) voor komt?

[Martin.Air]

Dat kan zeker, echter vind ik het statement van "maximaal vermogen" zonder additionele data zoals een testresultaat dan klinken als 'false advertising'.

[Bever!]

Geen prijs indicatie?

[Smerte]

Dat een fabrikant nu nog durft te komen met laptops zonder AMD processoren als optie 😅

[Dennism]

Bij een refresh van een Intel productlijn vind ik dat niet zo vreemd, immers zijn AMD en Intel cpu's niet uitwisselbaar en dus zie je normaliter verschillende productlijnen voor Intel en AMD qua laptops.

De AMD modellen zullen, verwacht ik, wel komen wanneer MSI de Ryzen 5000 refresh aankondigt van hun AMD laptop productlijnen.

[roestje]

Ruudt: “Onze laptops zijn in elk geval Wi-Fi 6E-ready”.

Waar komt Ruudt vandaan? Deze persoon is niet voorgesteld of mis ik iets?

[Andreas01]

Als het om het schermtype gaat, staan gamers voor de keuze tussen framerate en resolutie. “De vraag is of je een hoge resolutie wilt of het allersnelste beeldscherm”, vertelt Ruud Swaanen, technisch specialist bij MSI.

Ik denk deze Ruud?

[Reactie gewijzigd door Andreas01 op 24 juli 2024 08:09]

[SirLenncelot]

Nee gaat duidelijk over een andere Ruud, daarom stam+t

[Zoetje]

Het gaat inderdaad over Ruudt Swaanen. Er miste een 't', maar deze is toegevoegd.

[Oekol]

vertelt Ruud Swaanen, technisch specialist bij MSI

Alleen dus een typefout met een t er achter waarschijnlijk

[x86dev]

Voor mij geen MSI meer. Maandenlang wachten op de RTX 3080 Gaming X Trio 10G en plots stoppen ze de productie ervan.

[Hansie9999]

Toch geen probleem,

Ik vermoed dat de RTX 3080 Gaming X Trio 10GV2 met ander kleurtje ventilator onmiddelijk beschikbaar is voor 2x de prijs

Mooie manier van MSI om korte mette te maken met goedkope pre-orders van kaarten

[Osiummaster]

Ben nog steeds verbaasd dat het zo simpel is om consumenten hun geld maanden lang vast te houden om ze zo op te lichten.

[Dennism]

Wie is er exact opgelicht dan? Ben wel benieuwd wat daar de juridische redenatie achter is.
Dat het niet leuk is voor de betrokken consumenten kan ik inkomen, maar oplichting, nee dat zie ik er zo niet in.

[Hansie9999]

Dat is exact wat het is,

ze kondigen een product aan en openen pre-orders aan bijvoorbeeld 1000,- euro

Dan als de prijzen op de markt hoog genoeg gegaan zijn en ze krijgen eindelijk bevoorbeeld van Nvidia RTX3080 chips binnen, kiezen ze ervoor om het ge pre-orderde product NIET te produceren, de pre-orders te annuleren en die RTX3080 chip dan te plaatsen op een andere kaart met iets andere look , iets andere barcode (dus niet meer ZELFDE ge pre-orderde product, dus wettelijk zijn ze natuurlijk weer in orde)

en dan dit "andere" product aan de klanten aanbieden voor bijvoorbeeld EUR 1500,-

Volgens de wet is dit natuurlijk geen oplichting, maar iedereen met 5 IQ kan wel zien dat het 100% oplichting is

[Dennism]

Maar dat is niet wat osiummaster zegt.

Hij heeft het duidelijk over de webwinkels en niet over de fabrikant, immers de fabrikant heeft geen vooruit betalingen maanden lang vastgehouden, webwinkels wel. En ik zie een eventuele oplichting door de webwinkels in dit hele verhaal toch echt niet (tenzij de webwinkels verzonnen hebben dat bepaalde kaartern EoL zijn gegaan).

Dat het van de fabrikanten niet netjes is het zo te doen ben ik volledig met je eens, al vraag ik me zelfs daar nog af of dat wel daadwerkelijk oplichting is, en of dat geen ander naampje moet hebben. Daar ik wel van mening dat wanneer iets volgens de wet geen oplichting is, je het ook niet zo moet gaan benoemen. Dat verwaterd immers anders alleen de term oplichting maar.

[la cucaracha]

Ik ben nog veel verbaasder dat er mensen zijn die vooraf betalen voor een product waarvan de levertijd niet strak vaststaat.
Niet alleen met computer componenten maar ook met keukens bv.
Nou weet ik ook wel dat keukens feitelijk op maat worden besteld en gemaakt maar je ziet te vaak dat er, nadat de klant betaald heeft, plotseling problemen ontstaan in productie en levertijden en zelfs leveranciers failliet gaan. ( nou ok, eigenlijk niet maar er worden BV's leeggetrokken richting andere BV's die onder de zelfde holding vallen.)
OK, ander onderwerp maar de strekking is hetzelfde.

[Suppergames2008]

Wacht gwn af man. Beter dat ze ze wegdoen dan ze te laten staan als ze er voorlopig toch geen kunnen leveren. Je kon er volgend jaar dan nog opstaan.

[RvdRoer]

Ik heb al jaren een Stealth en ben daar heel tevreden mee. Maar ik zou nu toch geen MSI uit deze lineup kopen omdat ze vast blijven houden aan 16:9 schermen.
De E16 summit heeft wel een 16:10 scherm maar een onbekende release date.

[BruT@LysT]

Je zou toch kort door de bocht denken dat als je het maximale uit een 3080 haalt je minimaal 300+ watt zou moeten verstoken en dan wordt er gerept over een ~160Watt... Ik mag ook toch aannemen dat die 3080 totaal niet te vergelijken is met een desktop 3080? Blijf het irritant vinden dat ze dan dezelfde naamgeving gebruiken. Frapant overigens dat de laptop variant ook wel 16GB videoram aan boord heeft. Bleh... het afgelopen jaar heeft er toch wel voor gezorgd dat mijn 30+ jaar aan interesse in PC hardware totaal verkracht is. Wat een vervelende situatie leven we momenteel in... jammer

[fapkonijntje]

Moet je Nvidia bellen, die maakt er een puinzooi van. Die zijn met de RTX3000 series helemaal de weg kwijt.

[Sn0wblind]

MSI zou eens over moeten stappen op een modernere manier van laptops bouwen in plaats van plastic chassis met daaromheen een dunne aluminium sheet gevouwen.

[Hansie9999]

Ik kan het hier niet goed op de foto's zien,

Maar recent voor klanten een 15" en 17" gaming MSI laptop besteld en super debiel maar zelfs de 17" had geen los numpad !!!!!!!

Hoe dom en belachelijk kan je het maken ?? bij alle andere merken hebben zelfs al de 15" modellen zonder probleem een numpad, en het is niet dat het keyboard groter is of zo, langs beide kanten meer dan 2cm plaats !!!!

[Pianist1985]

Zucht.

Je haalt het maximum 'vermogen' uit een GPU door alle shaders, ROPs, CUDA cores en Tensor cores geactiveerd te hebben en het maximale wattage dat je in een draagbare behuizing afgevoerd krijgt, er doorheen te jagen.

Dat wil dus zeggen: een dikke loodzware laptop met een full size GA102 die, enkel een wat lagere TDP. Is al eerder gedaan met 20 series GPU's, zelfs in combinatie met een desktop CPU.

Het blijft gewoon een halfbakken versie van de desktopchip, gelimiteerd door het uitschakelen van shaders etc.

De keus voor Intel-CPU's is ook niet echt logisch.

[Bozebeer38]

Niet mee eens.

Jij hebt het over 100% alles gebruiken om 100% te bereiken.

Zij hebben het over met minder, meer kunnen doen.

Aka 100% qua gaming prestaties bereiken door bijv. 75% van de beschikbare kracht te gebruiken.

Niet ruw vermogen.

[Pianist1985]

Hopelijk heb je zelf in dr gaten dat er niets klopt van wat je hier zegt, aangezien het en om cut down versies van de GPU en om lagere kloksnelheden en TDP’s gaat. Het gaat dus ook volgens de specs van de fabrikant gewoon om met minder minder doen.

[Reactie gewijzigd door Pianist1985 op 24 juli 2024 08:09]