Een duurzaam logistiek ecosysteem bouwen voor auto's. Een systeem waarbij concurrenten niet in elkaars papieren kunnen kijken, het eigenaarschap van de data bij de deelnemer zelf blijft en er toch praktisch kan worden samengewerkt. Dat is best lastig, als het grotendeels nog om papieren orders met fysieke handtekeningen gaat. Toch is dit wat Vinturas samen met IBM bouwt: een op de toekomst gericht blockchain-ecosysteem waarbij zowel de fabriek en de dealer als de klant kan volgen hoe de hele keten van de auto in elkaar zit.
Is zo'n systeem er dan niet? “Nee, autofabrikanten en de vele leveranciers werken al tientallen jaren met eigen zogeheten edi-systemen, oftewel systemen om op elektronische wijze bedrijfsdocumenten uit te wisselen”, zegt Gosling Mast, architect en product owner bij Vinturas. “Het zijn vaak verouderde systemen en de daadwerkelijke transacties tussen bedrijven worden in delen van de keten nog uitgevoerd met het ondertekenen van papieren documenten. De doorlooptijd kan dan weken in beslag nemen. Op die manier is het onmogelijk om de hele keten van bouw tot dealer, en andere logistieke processen, secuur te volgen.”
Met behulp van het platform dat door Vinturas en IBM is opgezet, moet de hele keten veel inzichtelijker worden, ook bij gebruikte auto's. Dit zorgt onder andere voor veel meer precisie in planningen, waardoor er meer inzicht is in het hele proces. Daarnaast is het ook voor de dealer erg interessant om de logistieke planning te kunnen tracken en in het voordeel van de klant bij te kunnen sturen.
Hyperledger Fabric
Het platform is gebouwd op Hyperledger Fabric, een besloten blockchain-ecosysteem waarbij de partijen in het netwerk bekend zijn, niemand eigenaar is en de eigen data bij de deelnemer zelf blijft. “De nodes broadcasten naar elkaar via een gossip-protocol. De orderer-service verzorgt de consistentie binnen het netwerk”, zegt Gosling.
“We zijn begonnen in 2018 bij de Koopman Logistic Group, waar we in 2018 een proof-of-concept bouwden. Het grootste probleem dat we tegenkwamen bij edi-systemen was dat ze nooit goed zijn gesynchroniseerd. Daarom startten we met een proof-of-concept-project met Hyperledger Fabric, om een business-to-business-blockchain te bouwen waarbij alle deelnemers de gedeelde data moeten vertrouwen en toch geen gevoelige informatie van elkaar kunnen inzien.”
Begin 2019 is het Vinturas-consortium van logistieke dienstverleners opgericht. Het uiteindelijke systeem draait sinds eind 2019 op Hyperledger Fabric. Firat Sertgoz, blockchain application developer bij IBM, legt uit waarom voor dit systeem is gekozen: “Hyperledger Fabric is een zogeheten permissioned network, oftewel een netwerk waar gebruikers pas toegang toe hebben als ze worden toegelaten. Dit werkt net even anders dan een open blockchainnetwerk zoals Ethereum, waarbij iedereen kan deelnemen aan het netwerk. In ons geval zijn alle deelnemers bekend. Het grote voordeel is dat ze gebruik kunnen maken van de voordelen die een blockchain biedt, zoals onveranderlijkheid of immutability, maar dat niet zomaar iedereen kan deelnemen omdat we herkomst van de deelnemers moeten kunnen vaststellen.”
Geen eigenaar
Gosling: “De huidige partners in het consortium zijn directe concurrenten van elkaar, maar ze hebben gezamenlijk besloten dat het van belang is om efficiënter te kunnen samenwerken in de logistieke keten. Samen kwamen ze tot de conclusie dat ze daarvoor een gezamenlijke infrastructuur nodig hebben, zoals het elektriciteitsnet: iedereen kan het gebruiken. Het bijkomend voordeel van zo'n infrastructuur is dat je ook direct een marktplaats voor leveranciers hebt.”
Het netwerk heeft geen eigenaar in de traditionele zin. Het is niet opgezet door een logistiek bedrijf uit de keten; in plaats daarvan heeft een consortium van bedrijven zich eraan verbonden. Alle deelnemers hebben voordeel van de gelijktijdig gedeelde gemeenschappelijke feiten in het netwerk. Dit voorkomt misverstanden.
Firat: “Het grote verschil tussen een publiek en een permissioned netwerk is dat je aan het eind van de dag wel wilt weten met wie je hebt gehandeld. Een publieke blockchain is vrijwel anoniem, daarbij weet je dus niet met wie je hebt gehandeld. In ons geval heb je verschillende partijen in hetzelfde netwerk die samen een database of ledger willen delen die ze kunnen vertrouwen, in plaats van dat ze hun data toevertrouwen aan een enkel bedrijf.”
“Het andere belangrijke verschil zit in het consensussysteem van Hyperledger Fabric. Het is hier proof of trust, het gros van het netwerk moet besluiten wat het volgende blok wordt, zeg drie uit vijf, en dat gaat een stuk sneller dan bij Bitcoin, namelijk binnen zo'n 20 milliseconden. Mocht een van de deelnemers gehackt worden of willen sjoemelen met data, dan heb je dat direct door, want we kennen iedereen in het netwerk.”
/i/2003872482.png?f=imagenormal)
Channels
Dan is er nog een derde aspect, het rechtstreeks kunnen handelen tussen verschillende partijen, zonder dat de andere partijen weten wie met wie handelt. “In principe heeft iedereen dezelfde ledger, maar dat autofabrikant A met logistiek dienstverlener B handelt, hoeft verder niemand te weten. Daarvoor hebben we iets dat we channels noemen op Hyperledger Fabric. Dat channelsysteem hebben we uitgebreid, zodat elke transactie in het netwerk op een need-to-know-basis wordt gedeeld. Met andere woorden: als je specifieke informatie nodig hebt, krijg je alleen te zien wat je moet weten. Om dat te kunnen doen, gebruiken we een hybride vorm van encryptie: zowel symmetrische als asymmetrische encryptie. Zo kan iedereen zelf het bewijs berekenen, maar niet zien wat er achter de transactie zit.”
Waarom is dit bestendiger dan andere edi-systemen? Gosling: “Binnen automotive en logistiek is een enorme hoeveelheid legacy-it-systemen in gebruik. De focus bij de industrie ligt nu volledig op het ontwikkelen van nieuwe elektrische auto's en niet op verbetering van de infrastructuur. Als je deelneemt aan de Vinturas-infrastructuur is er maar één interface en hoef je je daar zelf niet meer druk om te maken. Daarmee kun je iedereen in het netwerk bereiken. Hierdoor kun je makkelijk nieuwe zakelijke relaties aangaan. Denk bijvoorbeeld ook aan het identificeren van een halflege vrachtwagen waar en route nog een paar auto's bij kunnen worden ingeladen, dat scheelt weer kilometers.”
Nodes
Het systeem wordt nu al ruim acht maanden getest en het is de bedoeling dat eind dit jaar ook andere bedrijven zich kunnen aansluiten, met behulp van een sdk-kit of verschillende api's. Niet ieder bedrijf hoeft daarvoor een eigen node te draaien, je kunt ook deelnemen via een shared node. Op die manier kunnen alle bedrijven en instellingen deelnemen. Kosten worden, buiten het draaien van een node, verdeeld door het betalen van transactie-fees.
Inmiddels ligt de grote blockchainhype weer enkele jaren achter ons. Die hype zorgde voor een enorme influx aan ideeën en experimenten, waarvan een groot deel faalde. Het was een tijd waarin veel is geleerd. Gosling is blij dat hij is doorgegaan met het ontwikkelen. Juist dat de hype voorbij is, gaf zijn bedrijf de mogelijkheid om in betrekkelijke rust verder te gaan met het systeem.
Dit betekent wel dat er veel vragen blijven komen, zoals over het werken met een decentraal netwerk waarin je samenwerkt met concurrenten. Zo lang er nodes zijn, is er een netwerk, daar is Vinturas niet voor nodig. Maar hoe leg je dat uit? “Dat moet je voelen. Niet de technologie is lastig is, maar het laten zien dat samen data delen zorgt voor meerwaarde in je keten. Je moet het systeem en de wiskunde erachter vertrouwen, dat vraagt om een andere mentaliteit.”
Dit artikel is geen redactioneel artikel, maar een advertorial en tot stand gekomen dankzij IBM en Tweakers Partners. Dit is de afdeling binnen Tweakers die verantwoordelijk is voor commerciële samenwerkingen, winacties en Tweakers-events zoals Meet-ups, Developers Summit, Testfest en meer. Kijk hier voor een overzicht van alle acties en events. Mocht je ideeën met ons willen delen over deze vorm van adverteren, dan horen wij dat graag. Hierover kun je met ons in gesprek via [Discussie] Reclame algemeen].
:strip_icc():strip_exif()/i/2001777363.jpeg?f=fpa_thumb)
/i/2001777375.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/1295870878.gif?f=fpa)
/u/461817/crop607fdec163ca9_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/27299/hoofd.png?f=community){kind=small}
/u/386376/crop64f19b086bdc7_cropped.png?f=community){kind=small}
