Gemeenten bieden weinig inspraakmogelijkheden op internet

Nog maar weinig gemeenten maken gebruik van het internet om burgers inspraak te geven in beleidsonderwerpen. Dit blijkt uit het rapport 'Staat van het bestuur 2010', dat in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken is gemaakt.

In het rapport, dat tweejaarlijks wordt opgesteld, worden bestuurlijke ontwikkelingen in de diverse bestuurslagen van de Nederlandse overheid besproken. In het hoofdstuk 'De burger centraal' wordt ingegaan op de mogelijkheden voor burgerparticipatie bij gemeenten. Daaruit blijkt dat nog maar weinig gemeenten het internet inzetten om met bedrijven en burgers over beleidsthema's te communiceren en hen te betrekken bij de ontwikkeling van nieuw beleid.

Uit onderzoeken blijkt verder dat slechts 16 procent van de lokale overheden een interactieve website of community heeft opgezet. Ook zou in de afgelopen twee jaar circa 19 procent van de ondervraagde gemeenten het web hebben gebruikt om inwoners van een stad of dorp inspraak te geven in plannen rondom de ruimtelijke ordening.

Volgens de opstellers van het rapport doen gemeenten en provincies het aanzienlijk beter met het publiceren van informatie en het verlenen van aanvullende diensten. Zo is het aantal gemeenten die het mogelijk maken om via een digitaal loket een parkeervergunning aan te vragen, gestegen van 11 procent in 2008 naar 37 procent in 2010. Ook de invoering van DigiD, het elektronische identificatiemechanisme voor burgers, gaat snel; in 2005 gebruikte nog maar 9 procent van de onderzochte gemeenten DigiD, terwijl dit vorig jaar was gestegen tot 80 procent.

In het rapport worden geen aanbevelingen of voorstellen gedaan die gemeenten moeten aanmoedigen om het internet vaker in te zetten als medium voor het betrekken van burgers bij overheidsbeleid. De Rijksoverheid heeft sinds 2009 zelf de website Internetconsultatie.nl opgezet; nog maar weinig ministeries maken echter gebruik van de 1,2 miljoen euro kostende website, zo bleek in juli.

Reacties (24)

[KiKiA]

Online afspraken kunnen maken? Prima!
Contactformulieren en verbetersuggesties? Geweldig!

Het internet gebruiken zodat iedere boerenlul zelf zonder enige drempel of restrictie een belangrijk aandeel kan hebben in belangrijke besluitvorming, tot zo ongeveer op het niveau alsof ze zelf in de gemeenteraad zitten? Nee dank je.

Ik weet dat het artikel spreekt over zowel "betrekken bij" als "inspraak geven" en dat dit niet gelijkstaat aan het daadwerkelijke besluit nemen over belangrijke projecten. Maar toch denk ik dat burgers het niet te gemakkelijk moet worden gemaakt om hun mening vertaald te zien in een vrij dwingend advies. Om dezelfde reden ben ik ook tegen een beslissend referendum: Je moet burgers naar mijn mening niet teveel keuze geven; als ze hier de kwalificaties en interesse voor hadden, zaten ze zelf al wel in de politiek.

De inwoners van een dorp, stad of gemeente krijgen de kans om op verschillende momenten te stemmen op volksvertegenwoordigers. Laten we het daar asjeblieft bij houden! Wat mij betreft kan, gelet op de huidige zetelverdeling in de tweede kamer, al worden vastgesteld dat een groot deel van de Nederlandse bevolking zelfs niet weet wat ze met hun stemrecht aanmoeten. Die mensen zouden -wederom, naar mijn bescheiden mening- al helemaal geen directe inspraak moeten kunnen krijgen in besluitvorming van overheden zonder dat er enige drempel wordt opgeworpen.

Ja, burgers kunnen ook schriftelijk of monderling bij het gemeentehuis hun mening geven over projecten dus de optie is er al. Maar het mag algemeen bekend zijn dat de anonimiteit van internet nu niet bepaald het beste in mensen naar boven brengt. Misschien dat ik er minder op tegen heb als men zich bijvoorbeeld eerst via Digi-D moet registreren en identificeren, maar dan nog denk ik dat burgers nu al voldoende inspraakmogelijkheden hebben via diverse verkiezingen en dat zelfs dat voor een groot deel van de Nederlandse bevolking al teveel is

[/rant]

[Verwijderd]

Prachtig stukje, ik moet er in ieder geval om lachen. "Jan met de Pet moet gewoon zijn waffel houden, belasting betalen en naar zijn werk gaan en wij, de wijze elite, beslissen wel wat er goed voor hem is."

Was ook een populaire gedachte in de Sovjet Unie!

[KiKiA]

Als jij het zo wil lezen, prima!

"Jan met de Pet" zal blij zijn dat jij er geen probleem mee hebt als hij zonder problemen of restricties inspraak kan krijgen. Bijvoorbeeld over het doortrekken van die snelweg, ongeveer 20 meter langs jouw huis. Of over de school van jouw kinderen, die zich vast ook wel met 600.000 euro minder per jaar kan redden! En och, aangezien "Jan met de Pet" geen fan is van sporten, zal hij graag van de gelegenheid gebruik maken om online het advies te geven om de subsidies voor jouw Hockeyclub maar te schrappen, volgend jaar.

Doe meneer "met de Pet" de groeten. Je ziet hem vast snel, en anders wel een van zijn "like-minded" vrienden. Er lopen er immers veel van rond in Nederland. Heel veel.

[WizX]

Lol, ik denk dat jullie hier inderdaad beide een punt hebben. In hoeverre laat je de burger meebeslissen? Ik hoop dat men bij de gemeente zo verstandig is om reacties en inzendingen in het juiste perspectief te plaatsen om vervolgens te beslissen wat men er mee doet. Ik denk dat we het er wel over eens zijn dat dit in ieder geval niet anoniem moet kunnen.

[Verwijderd]

Prachtig stukje, ik moet er in ieder geval om lachen. "Jan met de Pet moet gewoon zijn waffel houden, belasting betalen en naar zijn werk gaan en wij, de wijze elite, beslissen wel wat er goed voor hem is."

Was ook een populaire gedachte in de Sovjet Unie!

Voor zover bekend was volksvertegenwoordiging nu niet echt een kernpunt in de USSR terwijl het hier de basis is voor ons staatsbestel. Als je het gemiddelde nivieau van commentaar op T.net ziet is het een zeer goed idee dat we ons er met zijn alle niet al te veel van aantrekken. Ik bedoel maar, jouw reactie getuigd niet bepaald van groot inzicht. Ik ben doodsbang van een samenleving waarin het mensen die de USSR met Nederland vergelijken meer invloed hebben op bestuur dan dat ze nu hebben.

Bravo KiKiA. Ik stem en ik heb precies de hoeveelheid inspraak die ik hebben wil.

[Verwijderd]

Ik vergelijk Nederland helemaal niet met de USSR, ik vergelijk Kikia met een Sovjet intellectueel. (ook overdreven én niet erg aardig, maar wel echt wat anders.)

[Verwijderd]

Ik snap KiKiA wel....af en toe komt er bij een gemeente een hippe communicatiemedewerker binnenwandelen en die vindt dat er een community opgezet moet worden. Leuk een gemeente met 25.000 inwoners, dat is dan je doelgroep.

Bij niet-controversiële kwesties heb je 0 reacties, of misschien één lokaal raadslid dat zijn mening ook daar kwijt wil. Het interesseert gewoon niemand. Bij controversiële kwesties, die snelweg die door jouw achtertuin komt, wordt het een klaagmuur. Stel je de discussie voor: de nieuwe iPad komt uit en alleen de Microsoft-fanboys mogen reageren. Zo zal de discussie er uit gaan zien.

Een community is alleen levensvatbaar als deze een bepaalde massa heeft. Bij die paar stamgasten in de lokale kroeg hoor je ook alleen dezelfde zure rommel voorbij komen. Die massa is voor kleine gemeenten gewoon niet haalbaar, te kleine doelgroep.

Daarnaast leggen de meeste bedrijven te veel de focus op de fancy shit die ze kunnen doen. 3D wandelen door bestemmingsplannen, twitter embedden, flashy intro's en youtube-filmpjes van wethouders die daar hun politieke relaas kunnen doen enz. enz. De burger wil gewoon in lekentaal weten wat dat voor hem betekent en in lekentaal kunnen vertellen wat zijn bezwaar is.

Overigens komt er op inspraakavonden vaak ook geen hond opdagen, behalve als er die snelweg dreigt te komen.

[wildhagen]

Ik vind de oplossing die mijn gemeente, Roosendaal, hanteert wel een aardige. Die hebben een zogenaamd Digipanel opgericht. Doe er zelf ook al ruim een jaar aan mee.

Enkele keren per jaar worden aan dat digipanel een aantal stellingen voorgelegd over dingen die op dat moment in de gemeente spelen (o.a. maar niet alleen qua besluiten), en kan je aangeven of je het er wel of niet mee eens bent, of je geen mening hebt, en meestal (niet altijd) kan je je antwoord ook nog beargumenteren.

Op die manier heb je ook inspraak, zei het op een meer constructieve manier als dat iedereen maar wat kan roepen op een forum of site, want om daar consensus in te bereiken lijkt me niet doenlijk, plus dat je natuurlijk altijd mensen hebt die liggen te zieken (dat zie je op anonieme sites al gebeuren bijvoorbeeld).

Zoiets zou men dus wat mij betreft landelijk voor alle gemeenten mogen invoeren, en ook voor de rijksoverheid zou ik dit soort dingen wel een goed idee vinden.

[Dakdoef]

Gemeenten zijn inderdaad nog erg terughoudend met nieuwe technologie, al wordt het wel steeds beter. Probleem is dat men veel last heeft van legacy. Veel gemeenten werken bijvoorbeeld nog met IE6 omdat men ook veel systemen heeft die alleen draaien op IE6 (webbased dus).

@enkrsian. 1.2 miljoen niet veel voor een website?? ik wil niet veel zeggen, maar dat is enorm veel. Los daarvan is Internetconsultatie.nl volgens mij gewoon een subsite van www.overheid.nl. Ook als de site niet veel gebruikt wordt is het een beetje jammer van het geld.

[wildhagen]

@enkrsian. 1.2 miljoen niet veel voor een website?? ik wil niet veel zeggen, maar dat is enorm veel. Los daarvan is Internetconsultatie.nl volgens mij gewoon een subsite van www.overheid.nl. Ook als de site niet veel gebruikt wordt is het een beetje jammer van het geld.

De kosten zitten natuurlijk niet alleen in de website alleen, maar ook in de back-end servers, de infrastructuur eromheen, en het ontwerp, bouwen, beveiligen en onderhouden van de gehele omgeving. En dat laatste gebeurt over het algemeen door een externe partij, wat de kosten ook nog wat hoger maakt.

Ik heb in diverse gemeentes gewerkt, en de back-end van dit soort mooie systemen is vaak best wel complex te noemen. De burger ziet alleen de site, maar dat is maar een heel klein onderdeeltje van het gehele systeem.

Ik vind 1.2 miljoen euro idd ook niet echt veel.

[Reactie gewijzigd door wildhagen op 2 augustus 2024 19:02]

[Verwijderd]

Het is inderdaad een stuk makkelijker via internet je vergunningen aanvragen doen.
Dan is 1.2 miljoen niet veel geld voor een website met super veel verkeer

[tukkerpaddy]

Die 1,2 miljoen euro gaat over de website internetconsultatie.nl, maar ik maak nergens uit op dat die site succesvol is of veel verkeer genereert.

(edit typo)

[Reactie gewijzigd door tukkerpaddy op 2 augustus 2024 19:02]

[Verwijderd]

het gaat niet om vergunningen aanvragen, maar om inspraak dat is heel wat anders.
het gaat ook niet om een forum, dat is ook wat anders [maar zit wel dichterbij inspraak]

[koentjuh1987]

Het is niet alleen het inspraakmogelijkheid. De mail van een gemeente wordt ook niet altijd beantwoord. In enkele gevallen wordt er niet geantwoord of moet je weken wachten of een fatsoenlijk antwoord.

Het aanvragen van een vergunning is een goede zaak en verhelpt mogelijk veel administratieve rompslomp. Het digitaliseren van processen binnen een gemeente mag van mij wel wat stappen maken.

[WizX]

In het geval van gemeente Rotterdam (aanvragen parkeervergunning) moet ik zeggen dat het erg fijn werkt. Je kan ook de status van je aanvraag bekijken/laten mailen als deze wijzigt en dat schept wel een stuk rust bij de aanvrager.

Inspraak heb ik geen ervaring mee, maar hier vraag ik me af of reageren op onderwerpen uberhaupt zin heeft en of daar iets mee gedaan wordt. Misschien dat iets in de vorm van een poll dan nuttiger is? Hmmm...

[HellPunk]

In de stad waar ik woon kan je online een afspraak maken voor de ophaling van grofvuil. Werkt helemaal perfect, alleen moet je daarna alsnog langs het loket om de stickers op te halen die je op het grofvuil moet plakken. Een mooi voorbeeld van hoe het niet moet, dus

[wildhagen]

Uit onderzoeken blijkt verder dat slechts 16 procent van de lokale overheden een interactieve website of community heeft opgezet.

Tsja, de vraag is, wat zou zo'n community toevoegen? Dat zou gewoon een forum worden, waarvan er op Internet al zoveel zijn lijkt me? Zou alleen maar door belastingen betaald worden, ik denk dat dat geld wel nuttiger besteed zou kunnen worden, maar dat is dan mijn mening.

Daarnaast moet je zo'n forum weer beheren en onderhouden, denk aan moderators enzo. Dat kost dus weer mankracht, en veel gemeenten zijn (uit eigen (werk)ervaring) qua werkdruk toch al behoorlijk overbelast (te weinig werknemers, te veel werkzaamheden), dat zou de werkdruk alleen maar doen toenemen, waardoor de wachtlijsten nog langer worden en besluiten nog langer op zich laten wachten.

[Engineer]

Bij een interactieve website moet je denk ik eerder denken aan bestemmingsplan wijzigingen online aanvragen, verhuizingen doorgeven, het volk laten stemmen op bepaalde keuzes die de gemeente moet maken, etc.

Lijkt mij vrij gemakkelijk in ieder geval.

Een forum is veel te inefficient kwa informatie verwerking, plus op fora heerst nogal es een apart cultuurtje t.o.v. de normale IRL bevolking waardoor je geen neutrale metingen kan maken wat het volk wil.

[DJMaze]

In Groningen werkt het perfect!
Kan zelfs online een gemeentelijke afspraak maken, op tijd binnen lopen en dan direkt aan de beurt. Hoef je niet ellen lang te wachten met een nummertje.

Een forum zou dus volgens mij er niet echt hoeven te zijn.

[JB Zimmerman]

De gemeente Amsterdam heeft een goed initiatief voor inspraak mogelijkheden:

http://www.amsterdam.nl/amsterdamopent

Hier kunnen mensen meedenken en stemmen op ideeën om bepaalde problemen op te lossen zoals bijvoorbeeld het fiets parkeer probleem in Amsterdam.

[OzBoz]

In Deventer is met nu gestart met 'Deventer Bezinnigt'. Daarbij de mogelijkheid voor burgers inspraak te hebben in de manieren om de komende jaren 16 miljoen te bezuinigen.

Via een online formulier kunnen burgers een nieuwe maatregel aandragen of reageren op reeds bestaande voorstellen zoals op deze pagina.

Misschien dat Deventer wat dat betreft een uitzondering is maar ik vind het wel netjes gedaan zo.

[Verwijderd]

Gelukkig zijn er wel degelijk gemeenten die stappen maken. Zo hebben wij een co-creatie platform gemaakt voor Bussum dat komende week in gebruik genomen gaat worden.

Zie http://gemeentebussum.RedesignMe.com