Diverse techreviewers zeggen, naar aanleiding van vragen van youtuber Mrwhosetheboss, dat de accu van hun oudere Samsung-telefoon opzwelt. Dat is verklaarbaar, maar het is ook een probleem voor iedereen die een oude telefoon in een la wil laten liggen.
Meteen toen ik het doosje opendeed, zag ik dat er iets mis was. De telefoon lag er raar in, anders dan hij hoort te liggen. Voorzichtig pakte ik de telefoon uit het doosje en toen was het al snel duidelijk; de accu was opgezwollen en de achterkant was losgeraakt. Het was een fascinerend en tegelijk een beetje eng gezicht.
Dit gebeurde rond 2015 en welke telefoon het precies was, weet ik niet meer. Het zou kunnen dat het een Samsung was. In al die jaren dat ik telefoons uit de opslag heb gepakt om wat voor reden dan ook, is het de enige keer dat dit is gebeurd bij Tweakers. Bij sommigen gebeurt het kennelijk vaker. Youtuber Mrwhosetheboss vroeg dinsdagavond in een video aandacht voor dit probleem met specifiek telefoons van Samsung. Bij hem waren het verschillende modellen die opgezwollen accu's bleken te hebben, van de Galaxy S6 uit 2015 tot de Z Fold2 en S20 FE uit 2020.
Opgezwollen accu's van Samsung-telefoons. Bron: Mrwhosetheboss
Hoe kan een accu opzwellen?
Dat een accu na verloop van tijd opzwelt, is geen raar fenomeen; het is zelfs heel bekend van lithium-accu's. Dat ligt aan het uiteenvallen van de elektrolyt, die tussen de anode en kathode van de accu zit.
Die decompositie is een natuurlijk proces en gebeurt in alle accu's, al kun je als gebruiker wel invloed hebben op hoe snel dat gaat. Een lithiumaccu mag niet te lang leeg blijven, want dan komt de spanning onder een bepaald minimum. Dan kan een deel van het koper van de anode oplossen in de elektrolyt. De koperionen kunnen door chemische reductie aan de anode blijven kleven en dendrieten veroorzaken. Die dendrieten kunnen op hun beurt kortsluiting in de accu veroorzaken. Er kunnen andere factoren van invloed zijn, zoals de omgevingstemperatuur. De 'outgassing' in accu's komt dan door de oplosmiddelen in de elektrolyt, zoals di-ethylcarbonaat en dimethylcarbonaat. Die verliezen hun structuur door de temperatuur en daardoor komen gassen vrij.
Bij die slijtage komen gassen vrij als koolstofmonoxide en koolstofdioxide, en die nemen meer ruimte in. Omdat een accu een afgesloten eenheid is, kan het gas nergens heen en zet het druk op de behuizing. De behuizing breidt daardoor uit in de richting van de zwakste plek en dat is in een smartphone vaak de achterkant van het toestel. Dat veroorzaakt de zwelling, die in sommige gevallen de achterkant losmaakt van het frame.
Waarom dit juist bij techreviewers gebeurt
De reden dat de zwellingen meer lijken op te treden bij techreviewers dan bij gewone gebruikers, hangt samen met de mate van gebruik. Veel techreviewers gebruiken telefoons intensief in de reviewperiode en als een fabrikant een toestel niet terugvraagt, leggen ze het in de opslag en gebruiken ze het alleen nog voor vergelijkingen op het gebied van bijvoorbeeld camera of design, of bij het bespreken van een grote upgrade.
Een telefoon ligt daardoor dus lang in de opslag en daarbij is het van cruciaal belang dat hij niet leeg is, want een lege accu geeft risico op decompositie van de elektrolyt. Dat is ook de reden dat het in het testlab van Tweakers gebruikelijk is om smartphones weg te leggen met de accu niet helemaal leeg en niet helemaal vol. Dat is de veiligste manier.
:strip_exif()/i/2005373158.jpeg?f=imagemedium)
Dat heeft kennelijk effect. Er liggen tientallen reviewexemplaren van Samsung-smartphones van de afgelopen zeven tot acht jaar in onze opslag en bij inspectie bleek niet een daarvan een opgezwollen accu te hebben. Bij andere afdelingen van het bedrijf zijn mensen daar minder consequent in en bij onder meer laptops van Apple, HP en Dell zijn daardoor opgezwollen accu's geconstateerd.
De reden dat dit bij Samsung meer lijkt voor te komen, ligt niet voor de hand. Wellicht gebruikt Samsung een specifieke leverancier of specifieke chemie voor zijn accu's. Het kan ook zijn dat er veel meer reviewexemplaren van Samsung-smartphones in omloop zijn en blijven, waardoor het probleem meer opvalt. Het is nog onduidelijk of dit specifiek een probleem is voor Samsung-telefoons, want alle accu's degraderen in de loop van de tijd.
Opgezwollen accu's in de Galaxy Z Fold2 (links) en S20 FE. Bron: MrWhoseTheBoss
Wat dit betekent voor jou
De meeste mensen zijn geen techreviewers en hebben geen tientallen of honderden smartphones in de opslag liggen. Het belangrijkste is om als je besluit om telefoons voor langere tijd op te slaan, dat te doen met een accu die niet vol of leeg is. Ook is het goed om af en toe oude telefoons uit die la of van de zolder te halen en een tijdje op te laden om dit probleem te voorkomen. Dan nog kan het optreden en voor als dat gebeurt, heeft iFixit een stappenplan online. Hier volgt een schematische weergave van wat je kunt doen als je denkt dat je mogelijk te maken hebt met een opgezwollen accu.
Stap | Wat je kunt doen | Wat je zeker niet moet doen |
Inspecteren | Ruik of het apparaat een zoete, metalen geur heeft | Kom niet dicht bij het apparaat met je gezicht |
Bekijk of de accu groter is dan normaal | Prik bij het openmaken van het apparaat niet richting accu | |
Verwijderen | Doe dit in een goed geventileerde ruimte, liefst buiten | Laad het apparaat niet meer op |
Pak er een metalen emmer zand of vuurvaste container bij | Gebruik geen water | |
Verwijder de accu door eventuele lijm los te weken met oplosmiddel en met plastic gereedschap | Gebruik geen metalen gereedschap | |
Afvoeren | Gooi het apparaat weg bij het klein chemisch afval | Gooi het apparaat niet bij het gewone afval |
Tot slot
Samsung is bezig met onderzoek naar de zaak, zegt het bedrijf in een reactie tegen Tweakers. "We zijn op de hoogte van deze kwestie en zijn bezig met technische onderzoeken. We verzoeken klanten, met vragen over hun Samsung-apparaat, contact op te nemen met hun lokale klantenservice."
Het tumult dat ontstaat naar aanleiding van de video, is vooral een herinnering voor gebruikers om goed te zorgen voor accu's. Het zijn kleine brandhaarden en ze zijn bij slijtage mogelijk gevaarlijk. Bij lang niet iedereen zullen ze opzwellen, maar het kan gebeuren en het is goed om te weten wat je dan moet doen.
Het is niet te voorkomen dat accu's slijten en problemen opleveren; het is wel te voorkomen dat het snel gebeurt. Als je je telefoon dagelijks gebruikt, is er niet direct reden tot zorg. Bij accu's die in apparaten in opslag liggen, zijn die zorgen terecht. Dit is een uitgelezen moment om even de la met oude smartphones te openen om te checken of ze allemaal nog oké zijn.