De wondere wereld van TFT monitoren

Jeroen Hennissen van Hardwareinfo.net heeft een artikel online gezet getiteld: "De wondere wereld van TFT monitoren". In dit artikel wordt ingegaan op de werking van de Thin Film Transistor schermen, hoe zit dat nu precies met die die polariserende filters en vloeibare kristallen? Vervolgens worden de verschillen met een normaal CRT beeldkannon gepresenteerd. Ook vind je in het artikel wat informatie over begrippen die bij TFT schermen belangrijk zijn, zoals de helderheid, de contrastratio, refreshrate, de kijkhoek en diverse kwaliteitsnormen:

We hebben het al eens eerder geconcludeerd: ga naar een winkel, vergelijk een aantal schermen en beslis dan welke u neemt.
Bij TFT schermen geldt deze regel des te meer. Gezien de defecte pixels die een TFT scherm kan bevatten, of de matige helderheid (door een slechte achtergrondverlichting), zijn de onderlinge verschillen tussen merken en modellen groter.

Overweegt u een TFT scherm aan te schaffen, let dan vooral op de volgende eigenschappen (aangegeven is aanbevolen waarden per eigenschap):

• Brightness ≥ 200 cd/m2
• Contrast ratio ≥ 300:1
• Kapote pixels (en de pixel policy van de fabrikant) < 5
• Kijkhoek ≥140 graden

Laat in een winkel verschillende schermen waar u in geïnteresseerd bent, uitvoerig demonstreren en neem het gedemonstreerde model dat u bevalt mee. Immers, dat het demomodel er goed uitziet, is geen garantie voor het model in de doos!

Met dank aan Anoniem: 26109 voor de tip.

Reacties (43)

[Anoniem: 33851]

Ik snap het misschien niet helemaal, maar in het stukje wordt gesproken over REFRESH RATE...dat hebben TFT-monitoren toch helemaal niet...

[TheEagle]

In de review staat ook hartstikke duidelijk uitgelegd wat er wordt bedoelt met de refresh rate. Gewoon even wat verder lezen dan het eerste "niet-helemaal-kloppende" woordje.

[Anoniem: 33089]

Nou enof ze die hebben, m'n pa heeft er 1...en daar kun je echt de refreshrate kiezen...

Het enige verschil is dat je em bij een CTX monitor em zieet flikkeren bij een lage rate en hier niet

Nja zoiets dan

[Anoniem: 33851]

Bij een monitor is de refresh rate toch het aantal keer per seceonde dat er een beeld gevormd wordt (omdat elektronenbundel van de ene naar de andere hoek moet. Hier is sprake van kristallen die constant aangestuurd worden.

Is het dan niet de refreshrate van de videokaart die je instelt?

[Anoniem: 33089]

Ja okee, das wel waar, maar bij een TFT-monitor moeten de beelden toch ook ververst worden??? als je dus 75Hz neemt ververst ie dus 75 keer per seconde het beeld net als bij een CRT, maar dan anders

En als jij een 1 of andere gare monitor kiest(moet je nu maar eens doen) dan verandert die refreshrate die je kan instellen ook(dus afhankelijk van de monitor die je bij je in windows hebt gekozen....

[Anoniem: 29646]

Nee hoor, TFT is veel statischer: als het pixel signaal van de videokaart niet veranderd, dan veranderd de pixel op het scherm ook niet. Geen 'verversing' dus (Behalve als je dan een slechte, knipperende, backlight hebt).
De 'refresh'-rate die wel is de up-time en down-time van de pixels: hoe lang doet zo'n pixel erover om van kleur te veranderen. Als dat te lang duurt worden snelle spelletjes vervelend vanwege het nabeeld, maar voor office apps is dit geen probleem. Staat trouwens goed beschreven in het artikel.

edit:
re:dion_b De 'refresh rate' waar jij het over hebt is het aantal keer per seconden dat een beeld vanuit de PC aan de achterliggende electronica van de TFT wordt aangeboden. Die electronica bepaalt of een pixel wel of niet veranderd moet worden, maar de pixel refresh't in principe niet, die blijft hezelfde of gaat zo snel als ie kan over op de volgende kleur. Dus zo'n 'refresh rate' is niet zo interessant, zolang het maar sneller of gelijk is aan de pixel change time.

[dion_b]

Pardon? Zo'n TFT heeft wel degelijk een refresh rate- gewoon hoeveel keer een beeld vanuit de PC naar de monitor doorgestuurd wordt.

Reden voor het verschil met CRT (en de verwarring) is dat bij een TFT het beeld constant blijft tussen twee refreshes, terwijl het bij een CRT langzaam uitdooft in de fosforlaag. As de refreshrate bij een CRT te laag is, wordt de fosfor zo donker dat je het waarneemt als geflikker- waar je niet blij van wordt. Een TFT heeft hier geen last van.

Wel last van de response time, maar brammus legt dat hieronder prima uit.

[Makkelijk]

Volgens mij draaien meeste TFT monitoren gewoon op 60hz.. bij een CRT monitor moet hij bij elke refresh van boven naar onder het hele beeld pixel voor pixel opbouwen, linksbovenste pixel eerst, dan naar rechts werken, regel lager enz.. tot rechtsonder pixel.. daarom zie je op 60hz het beeld al een soort van knipperen (60x deze procedure per seconde) bij minder zie je de beeldopbouw.. Bij TFT monitoren is er uiteraard nog steeds een refresh rate (dit is er altijd en bij elke vorm van beeldweergave. Zolang een monitor niet van te voren weet wat er gaat gebeuren athans, moet alles real time gebeuren (voorbeeld: als een speciale (niet bestaande) monitor al weet dat het scherm nu zwart is en over 10 seconden wit kan hij dat stappenloos morphen in principe, maar een monitor WEET nog niet wat er gaat komen dus moet hij X per seconde de huidige beeldinformatie ophalen) maar goed een TFT bouwd het scherm dus met alle pixels tegelijk op dus 60hz is al meer dan zat.. (immers hij moet niet steeds van boven naar onder in die 1/60ste seconde).. even iets duidelijker voor wie het nog niet snapt.. je hebt een zaklamp.. die zet je 1x per seconde aan/uit... de CRT zaklamp die heeft hem eerst een tiende seconde aan, en dan de rest van de seconde uit.. of liever gezegd, in de rest van de seconde uit is hij bezig opnieuw het beeld op te bouwen helemaal. Maar voor de zaklamp is dit UIT. bij een TFT is hij 99/100e seconde AAN (Statisch) en wordt hij dan in 1/100e gerefreshed en is de zaklamp dus UIT.. in dat laatste idee heb je bij het 1x per seconde aan/uit zetten van zaklamp niet het idee dat hij knipperd. in het eerste WEL

[brammus]

Nou, geen refreshrate, maar wel een respons-time...

Bij CRT moet de pixel steeds ververst worden, want er worden electronen afgeschoten tegen de voorkant v/d buis.
Bij TFT (lcd), is dat niet van toepassing, want een (sub)pixel is ofwel aan, owel uit...
Hier geldt dus de tijd die nodig is om een (sub)pixel te activeren...

[GrauweGans]

Ik vind het een wat oppervlakkig verhaal. Geen info over de voor- en nadelen van een DVI-interface versus Ramdac, en ook geen woord over de calibratiemogelijkheden bij (semi-)professionele beeldbewerking. Voor fotobewerking blijft de CRT nog altijd superieur omdat die een veel groter deel van het spectrum kan weergeven, en ook beter af te regelen is.

[Beaves]

Voor fotobewerking blijft de CRT nog altijd superieur omdat die een veel groter deel van het spectrum kan weergeven, en ook beter af te regelen is.

En het feit dat een TFT nooit een egaal kleurenverloop heeft, wat goed te zien is als je een achtergrond hebt die uit één kleur bestaat. Dan zie je gewoon verschillen in kleuren ontstaan die je absoluut niet wilt hebben als je aan het designen bent, zeker niet als je aan color proofing doet.

Voor normaal office gebruik is een TFT wel ideaal, weinig stroomvebruikt, weinig ruimte en lekker rustig voor de ogen.

[TheGhostInc]

Alsof een CRT zo kleur echt is, het is maar net wat je fijn vind, alleen de moire effecten zoals jij ze beschrijft zijn storend, maar of een kleur net iets paarser is dan dat jij bedoeld had gebeurd nu ook al.
Iedereen kan z'n monitor anders instellen, daarnaast ook nog zoiets als de 'temperatuur' van je CRT, waardoor er nog meer verschillen ontstaan.

* 786562 TheGhostInc

[Anoniem: 39993]

Hm, ik heb tijdens het werk toch regelmatig een witte achtergrond met wat zwarte lettertjes erop. En soms blijft die wel zeg maar 2 uur aan een stuk zo staan, met wat andere lettertjes. Dat noemen ze een tekstverwerker. O ja, na die 2 uur heb ik pauze, en zet ik de monitor uit.

Als je niet 'werkt' achter een PC komt het inderdaad waarschijnlijk niet zo vaak voor.

[Anoniem: 41002]

Met een tft kan je best wel goed gamen. Je moet er wel voor zorgen dat je een TFT koopt met 40-30ms response-time hebt. Dit is TFT3. de oudere TFT schermen, TFT2 hebben een meestal maar een snelheid van 50ms en zijn dan te langzaam waardoor je vervagingen en onscherpe stukken op je beeld krijgt.

[LawnMowerMan]

Nu alleen nog goedkoper worden en dan gaan we massaal naar de winkel...

[jona]

Toch kleven er nog steeds nadelen aan TFT-schermen zoals ook in deze review staan.
De optimale resolutie (voor 15" 1024x768) is de enige resolutie die goed wordt weergegeven. Lager krijg je een zwarte rand en hoger kan niet. Je zit dus vast aan die resoutie. Echt high-res gaming kan dus niet. En bv low-res DOS-games krijgen een heel klein venstertje.

[jaspov]

"Lager krijg je een zwarte rand en hoger kan niet"

Ja en nee!

Bij flatpanels kan je nooit hoger dan de optimale resolutie. Een normaal 17"scherm (normale resolutie 1024x768) kan soms ook tot 1600x1200. Ziet er niet uit maar het kan. Bij een flatpanel kan je nooit hoger.

Lager kan wel. Oude flatpanels doen dan wat jij beschrijft: balken om het scherm, als je 800x600 bekijkt op een 15" 1024x768 scherm je dus precies 800x600 pixels in het midden ziet en daaromheen wordt de rest opgevuld. Dit is klein doch scherp.

De meeste nieuwe panels kunnen nu echter ook als het ware zoomen. Een 1024x768 panel kan dus ook 800x600 weergeven, echter dit is niet heel erg fraai. Komt omdat ie nu eenmaal pixels heeft met een vaste grootte en die staan aan of uit...

[Anoniem: 39489]

Nou zit ik hier achter mijn Thinkpad A21p met een 15 inch 1600x1200 scherm, en die doet dus wel dynamische scaling (dus geen zwarte rand). Bij 800x600 is dat het mooiste (200% vergroting), maar ook 640x480, 1024x768 en 1280x1024 zien er heel schappelijk uit.

Ook mijn Thinkpad A20p (met een 15 inch 1400x1050 scherm) kan dit, en ook dat ziet er heel aardig uit.

Wat ik nu graag zou willen is dat dit soort laptop TFT schermen ook gewoon verkrijgbaar zou worden, zodat ik op mijn desktop PC ook lekker op 1600x1200 bezig kan zijn.

--jeroen

[zaadstra]

IBM is inderdaad goed bezig, ik geloof dat ze een heel slim font hebben gemaakt (wat je ziet bij booten en in dos boxen) dat ook ingezoomd er perfect uitziet.
De zoomfunctie doet het voor windows ook best goed, deze kwaliteit zou ook in standaard LCD schermen moeten zitten

[porn*]

Helaas zijn ze vergeten erbij te zetten dat als je gamer bent, dat je scherm dan ook een maximale response-time van 40ms mag hebben omdat je anders 'ghosting' krijgt...

[TD-er]

dat heet "tearing", oftewel dat je beeld in stukken getrokken wordt. Dit is niet alleen bij TFT's zo, maar ook bij gewone monitoren.
D'r is op GoT een hele discussie aan de gang waarin veel hierover wordt uitgelegd:
20\" TFT scherm van Dell

[porn*]

Nee tearing is wanneer je ziet dat het beeld 'gevouwen' wordt, bijv. bij snelle 3D-games op 60Hz met vsync af. Je ziet af en toe dat er een soort van vouw in het midden van het scherm ontstaat.

Ghosting is het wazig en lichtjes blokkerig zijn van een snel bewegend beeld op TFT, een beetje zoals in de software van Logitech, daarmee kun je ook zoiets nabootsen dmv. het pointer trail heel hoog te zetten.

[Vastloper]

Je hebt helemaal gelijk verder alleen het ghosten nabootsen kun je niet goed doen door mouse trail te gebruiken. Sterker nog dat is te gebruiken om ghosten tegen te gaan. Ik heb een tijdje op een lcd scherm gewerkt waar ghosting erg duidelijk was en daarbij krijg je dus juist als je je muis snel beweegt dat je je muis niet meer ziet omdat hij op de tussenliggende plaatsen te kort aanwezig was voor de pixels om goed op te lichten hierdoor raak je zonder mouse trail dus echt heel snel je cursor kwijt als je die mouse trail aanzet blijft ie op alle tussenliggende plekken wat langer aanwezig waardoor je hem beter kan volgen met ghosting. eigenlijk is dit dus het tegenovergestelde effect. Overigens heb je niks van logitech nodig voor mouse trail dit zat standaard al in windows 95 en mischien wel eerder bij toegankelijkheidsopties.

[porn*]

Ja daar heb je geljik in, maar ik bracht het naar voren om het idee een beetje te geven, zodat je het kan simuleren op een CRT-scherm. Niet hetzelfde, maar het idee wel een beetje.

Ah dat wist ik niet ik installeer die toegankelijkheidsopties nooit

[Anoniem: 16125]

Over die kapotte pixels , Philips , die nu meer en meer in kwaliteit verbeteren , hadden voor TFT toch een nultolerantie kwa bad pixels , dus als er 1 inzat gooiden ze het scherm weg ...

[bobsnl]

Nee... niet helemaal ... ten eerste geldt dat alleen voor enkele modellen; ten tweede geldt dat alleen voor pixels die AAN blijven .. niet voor pixels die UIT blijven.
Als een pixel in de fabriek al aan blijft wordt ie normaliter gewoon uit gezet.

[Denus]

Is het ook niet zo dat je maar tot 16bit kleuren kan, en niet verder?
Deze specs zie ik namelijk ook vaak staan bij TFT monitoren...

[Anoniem: 38659]

Ik heb gisteren op de hcc dagen bij mycom die Iiyama flatscreen monitor gekocht voor 949,- (ik krijg nog 100,- terug van me energiebedrijf omdat me monitor energie zuinig is ) en ik moet zeggen hij is niet slecht.. alleen jammer dat het een 15" is die je maar op 1024 :768.

Enne.. kapotte pixels? als je er maar niet te hard op drukt.. valt allemaal wel mee denk ik hoor.

Alleen ik ben het er idd mee eens dat ze nogal erg prijzig zijn.. maar je heb opeens veel meer ruimte op je bureau hoor >

[Goodielover]

Er schijnt toch iets aparts te zijn met de responsetijden van het scherm en de conclusies die daaraan worden verbonden in dit artikel.

Mijn stelling is:
Niet de responsetime is bepalend voor de maximale fps, maar de rise time danwel de decay time zijn bepalend hiervoor. (net welke het hoogste is)

Voorbeeld van een TFT-MVA-scherm:
The response time is as fast as 25ms.
The rise time is 15 ms, and the decay time is 10 ms or less. The 10 ms response from white to black,
which is the most recognizable transition to
human eyes, is particularly fast.

Bron: http://magazine.fujitsu.com/us/vol35-2/paper11.pdf

Om van frame 1 naar frame 2 te komen vindt slechts één van deze twee acties plaats.
Als 15ms de langste tijd is kom je dus op een minimaal 66 fps. Dan moet je wel helemaal van zwart naar wit gaan en dat is het ergste wat een TFT scherm kan overkomen. Voor elke andere kleurverandering is de responsetijd nog korter en wordt de refreshrate van het scherm bepalender dan de responsetijd.

Dus niet zoals in het artikel staat dat bij 25fps een maximale responsetijd nodig hebt van 40ms. Waarschijnlijk gaat een 50ms een 25fps zat halen.

Het rare is bovendien dat er in het artikel in de volgende alinea wordt uitgelegd dat sommige fabrikanten juist de rise of decay time gebruiken als response time. Snappen zij het nou niet of ik?

[Goodielover]

Er wordt ook wat verteld over 800x600 op een 1024x768 scherm. Als dit toch full-screen wordt gegeven spreekt men van interpolatie.
Het is zo dat er voor interpolatie ook andere technieken zijn dan beschreven in dit artikel.
In plaats van meerdere pixels gelijk aan te sturen kunnen de aangrenzende pixels ook met een soort tussenwaarde aangeven, waardoor het beeld weer wat natuurlijker overkomt.
Zeker op dit vlak verschillen de fabrikanten nog wel.
Alleen bij games of video kan ik me trouwens voorstellen dat je naar een lagere resolutie gaat.

[feuniks]

Kan je eigenlijk een beetje gamen op een tft monitor?

Ja dat kan... maar waarschijnlijk is je monitor dan vele malen duurder dan de rest van je systeem.

[d-motion]

Absoluut... Heb hier een "goedkope" LiteOn 15" TFT staan en heb vandaag heel wat uurtjes zitten te spelen vandaag!

Voor een kleine Fl.1000,- (Nu mischien minder) hebbie een hele fijne monitor! Ik denk dat ik dus in de toekomst nog een 17" erbij haal en mijn LG 17" Flatron 795 de deur ga wijzen!

Ook hetgeen dat een 15" TFT 'ongeveer' gelijk staat aan een 17" CRT is mij enorm meegevallen!

Volgende keer ga ik toch echt in een winkel waar er meerdere TFT's staan vergelijken. Ik ben nu gewoon naar de winkel gelopen en de goedkoopste 15" TFT gekocht die ze daar hadden en had nu toch ietsjes beter moeten kijken aangezien die markt enorm snel loopt!

[Anoniem: 39993]

Ik heb wel eens een game gespeeld op een TFT. Een NEC 1810 18 inch effectief. Op zo'n monitor gaat het perfect. Klein nadeel: nu nog een dikke 6 ruggen.

Op een 15 inch scherm van 1000 piek is het echt al een stuk minder, en wie wil er nou 15 inch? Liever een 22 inch CRT met vlakke beeldbuis dan. Voor een dikke 2000 piek heb je een van de betere Iiyama's.

[Chadi]

ja dat kan heel goed ik heb een EIZO FlexScan 18.1"echt prachtig vooral bij hoge resoluties. Dat ding was alleen duur 10.000 gulden.