De Deense justitie heeft besloten tijdelijk te stoppen met het gebruik van telecommunicatiedata als bewijs voor een veroordeling in strafzaken. Dat hangt samen met eerder ontdekte fouten. Er moeten nu wellicht meer dan 10.000 eerdere zaken onderzocht worden.
Het Deense ministerie van Justitie schrijft dat het nieuwe informatie van de nationale politie heeft ontvangen, waaruit blijkt dat er ernstige fouten zijn ontdekt in het gebruik van telecommunicatiedata in criminele strafzaken. Op basis daarvan heeft de procureur-generaal in Denemarken besloten om het gebruik van deze data als bewijs voor een veroordeling of als basis voor de arrestatie van verdachten tijdelijk te staken. Volgens de Deense minister van Justitie, Nick Hækkerup, is er voortdurend nieuwe informatie over fouten in dit dossier naar boven gekomen. Hij stelt dat dit het vertrouwen in het justitie-apparaat aantast en vindt de maatregel dan ook gerechtvaardigd en noodzakelijk.
Deze maatregel geldt tot 18 oktober; in die twee maanden worden de fouten verder onderzocht en wordt gekeken naar wat dit heeft veroorzaakt. Een aantal juristen onderzoekt deze kwestie al langer; zij onderzoeken de omvang van het juridische probleem en proberen te komen tot richtlijnen voor het afhandelen van zaken die wellicht zijn beïnvloed door de fouten.
Volgens de minister gaat het specifiek om fouten met betrekking tot de omzetting van de geografische coördinaten, om te komen tot de locatie van de aangestraalde zendmast. Hij stelt dat dit betekent dat in criminele strafzaken wellicht verkeerde mastlocaties zijn gebruikt. Die locaties worden op hun beurt weer gebruikt om de locatie van een telefoon te kunnen vaststellen of die locatie in ieder geval aannemelijk te maken. De minister spreekt over verschillende concrete fouten in de ruwe data die de politie heeft ontvangen van de telecombedrijven. Het probleem zou deels veroorzaakt zijn door de it-systemen bij de politie en deels door de systemen van telecomproviders. De minister zegt dat het nog onduidelijk is hoe ernstig de fouten precies zijn en hoe groot de gevolgen zijn.
De minister schrijft voor dat justitie nu alle lopende zaken moet doorlopen waarbij het om mogelijke celstraffen gaat. Als telecommunicatiedata een rol speelt in een lopende zaak, moet de zaak wellicht opnieuw worden aangevangen. In zaken die al een vonnis hebben gekregen, moet de staat de rechtbank verzoeken om de zaak uit te stellen zodat door kan worden gegaan met de bewijsvoering.
In een eerder stadium werd gezegd dat het gaat om 10.700 zaken tussen 2012 en maart 2019, waarbij telecommunicatiedata een rol heeft gespeeld, schrijft onder meer Finans. Dat aantal zal echter nog hoger kunnen worden, omdat nu ook de zaken van vóór 2012 meegenomen moeten worden.
Hoeveel zaken zijn beïnvloed door fouten bij de locatiegegevens van smartphones en daarmee tot andere uitkomsten hadden geleid als er geen fouten waren gemaakt, is onduidelijk. Wellicht moeten er op termijn mensen worden vrijgelaten. Doorgaans wordt iemand niet alleen op basis van locatiedata veroordeeld, maar geldt het als steunbewijs dat kan bijdragen aan een uiteindelijk veroordeling.