Door Jelle Stuip

Redacteur

Lenovo ThinkPad X1 Yoga Preview

Eerste laptop met een oledscherm

07-01-2016 • 19:33

78

Multipage-opmaak

Inleiding

Op de 2016-editie van de CES heeft Lenovo groots uitgepakt, zoals het eigenlijk elk jaar doet. De fabrikant onthulde onder andere nieuwe IdeaPads, nieuwe gamehardware die in samenwerking met Razer gebouwd is, en natuurlijk nieuwe laptops in de immer succesvolle ThinkPad-serie.

Eén product springt eruit en dat is de ThinkPad X1 Yoga. De X1 Yoga is een convertible met Lenovo's welbekende 360 graden draaibare 'Yoga-scherm'. Het scharnier zelf is niet nieuw en ook de toepassing in een ThinkPad-convertible hebben we al eerder gezien. Wat wel nieuw is, is het gebruikte paneel. Lenovo is namelijk de eerste fabrikant die een oledscherm toepast in een convertible die Windows draait.

Oled: voor het eerst op een laptop

Oledpanelen komen we al sinds 2009 tegen in smartphones en in 2013 introduceerden Samsung en LG hun eerste televisies met oledpanelen. Het heeft dus even geduurd voordat laptops aan de beurt waren, maar met de X1 Yoga is de eerste laptop met oledscherm een feit.

Het grote verschil tussen lcd- en oledschermen is de manier waarop de subpixels verlicht worden. Bij lcd's wordt een backlight gebruikt die het hele scherm verlicht. Dit licht kan nooit volledig worden tegengehouden, waardoor zwart niet helemaal als zwart kan worden weergegeven. Bij oleds speelt dat probleem niet, doordat de subpixels bestaan uit leds en er dus geen backlight nodig is. De leds kunnen bij het weergeven van zwart helemaal worden uitgeschakeld, waardoor een oledscherm theoretisch gezien een oneindig hoog contrast heeft.

Lenovo ThinkPad X1 Yoga

De diepe zwartwaarden hebben tot gevolg dat het beeld van de X1 Yoga er indrukwekkend uitziet, vooral bij de contrastrijke afbeeldingen die Lenovo uiteraard op de demomodellen liet zien. De resolutie van het scherm bedraagt 2560x1440 pixels, waardoor je niet alleen indrukwekkende kleuren, maar ook scherpe plaatjes voorgeschoteld krijgt.

Lcd's kunnen zich niet meten met het indrukwekkende contrast van oledschermen, maar oled heeft niet alleen voordelen. Een nadeel is bijvoorbeeld het risico op inbranden bij het weergeven van statisch beeld, zoals bijvoorbeeld de taakbalk van Windows. We hebben aan verschillende Lenovo-medewerkers gevraagd of en hoe het risico op inbranden voorkomen wordt, maar we kregen geen eensluidend antwoord. Wat wel duidelijk werd, is dat Lenovo intensief met Samsung, de fabrikant van het paneel, heeft samengewerkt. Samsungs ruime ervaring met oledschermen moet voorkomen dat het scherm inbrandt.

Lenovo ThinkPad X1 Yoga

Een tweede nadeel van oledschermen is de energieconsumptie. Die varieert afhankelijk van wat wordt weergegeven. Bij de weergave van veel lichte tinten, zoals bij browsen of het gebruik van kantoorsoftware, ligt het opgenomen vermogen hoger dan bij de weergave van veel donkere tinten. Volgens een medewerker van Lenovo is het verschil in accuduur tussen de lcd- en de oledversie van de X1 Yoga echter klein, en zou de oleduitvoering slechts een halfuur op de accuduur van elf uur inleveren.

Hardware: verwachte upgrade

Bij een nieuwe laptop hoort natuurlijk ook nieuwe hardware. De X1 Yoga krijgt, zoals je kunt verwachten, dan ook de beschikking over Intel Skylake-processors. Welke configuraties er in Nederland en België geleverd zullen worden, is nog niet bekend, en de prijzen evenmin. Wel is duidelijk dat er naast een oleduitvoering goedkopere modellen met een full-hd- en een 2560x1440-lcd geleverd zullen worden. De huidige goedkoopste uitvoering in de VS kost 1440 dollar, terwijl de versie met 2560x1440-pixelscherm voor 1800 dollar over de toonbank gaat. De meerprijs voor een oledscherm zal in ieder geval tweehonderd dollar bedragen en als Lenovo dezelfde prijzen hanteert, zul je voor tweeduizend dollar een laptop met een oledscherm kunnen kopen.

Yoga X1: verbeteren met kleine tweaks

Op het oledscherm na verschilt de ThinkPad X1 Yoga op het eerste gezicht weinig van zijn voorganger, de ThinkPad Yoga. De opvallendste mogelijkheid van de ThinkPad Yoga is natuurlijk het scherm dat volledig om de behuizing heen te klappen is. Daarvoor worden dezelfde stevige metalen scharnieren gebruikt, die zich al in de ThinkPad Yoga en ook de Yoga 2 Pro bewezen hebben.

Lenovo ThinkPad X1 Yoga

Voor de behuizing van de X1 Yoga is hetzelfde donkergrijze plastic gebruikt dat we op veel andere ThinkPad-laptops zien. Niet iedereen is gecharmeerd van het ThinkPad-ontwerp, maar het plastic voelt wel erg stevig aan. Til je de X1 Yoga op, dan valt op dat de laptop bijzonder licht aanvoelt. Het gewicht bedraagt net geen 1300 gram, wat een flinke verbetering is ten opzichte van de vorige ThinkPad Yoga, die nog 1900 gram woog.

Toetsenbord, touchpad en nieuwe stylus

Het gebruikte toetsenbord en de touchpad kennen we ook van de ThinkPad Yoga en andere ThinkPad-laptops. De ThinkPad-toetsenborden zijn voorzien van toetsen met een klein 'kuiltje', waardoor je vingers makkelijk naar het midden van de toets glijden. Daarnaast hebben de toetsen relatief veel travel, waardoor het comfortabel typen is. Ook de touchpad is lekker groot en natuurlijk mag de kenmerkende trackpoint, die in het midden van het toetsenbord prijkt, niet ontbreken.

Wel nieuw is de actieve stylus, die aan de rechterzijkant in de Yoga geschoven kan worden. De stylus is een centimeter of tien lang en is prima geschikt om aantekeningen te maken, maar werkt voor langdurig gebruik niet zo comfortabel als een dikkere stylus, zoals bijvoorbeeld die van de Surface Pro 4. Dat is waarschijnlijk ook niet het idee achter de Yoga-stylus, die juist zijn praktisch nut bewijst doordat hij makkelijk mee te nemen is. Stop je de stylus terug in de X1 Yoga, dan wordt de accu automatisch opgeladen. Is de accu leeg terwijl je met de stylus aan het werk bent, dan volstaat het om de stylus gedurende slechts vijftien seconden terug in de houder te stoppen, om de accu weer voor tachtig procent te laden.

Lenovo ThinkPad X1 Yoga
Lenovo ThinkPad X1 YOgaLenovo ThinkPad X1 Yoga

De grootste veranderingen aan de buitenkant van de X1 Yoga betreffen dus de praktische stylus en de iets dunnere en vooral lichtere behuizing. Aan het goede toetsenbord, de stevige scharnieren en de grote touchpad is gelukkig vrijwel niets veranderd, maar door het lagere gewicht en de nieuwe stylus is de nieuwe ThinkPad Yoga alleen maar beter dan zijn voorganger.

Voorlopige conclusie

Met de ThinkPad X1 Yoga heeft Lenovo een aantal beproefde ingrediënten gecombineerd tot een succesvolle convertible. Het prettig tikkende toetsenbord, de stevige plastic behuizing en de scharnieren die het scherm om de behuizing laten klappen, kenden we al van de vorige ThinkPad Yoga en we zijn blij dat daar niets aan veranderd is.

Nieuw is de stylus, die in de behuizing schuift en die je daardoor altijd bij de hand hebt. Dat is handig, maar de stylus is wel erg klein en dus niet geschikt om langdurig te worden gebruikt.

De belangrijkste vernieuwing aan de ThinkPad Yoga is natuurlijk de optie om de convertible uit te rusten met een oledscherm. Dankzij het hoge contrast en de dito resolutie zien beelden op het Yoga-scherm er in ieder geval fantastisch uit. In hoeverre de X1 Yoga last heeft van de mogelijke nadelen van oled: inbranden en een hogere energieconsumptie, zullen we later in een uitgebreide review moeten onderzoeken.

Voorlopig biedt Lenovo de oledoptie exclusief aan bij de ThinkPad Yoga, maar we juichen de toepassing van oledschermen op laptops toe. We hopen dat er in de toekomst meer ThinkPads van een oledscherm worden voorzien en dat veel fabrikanten Lenovo's voorbeeld zullen volgen.

Reacties (78)

78
77
45
3
0
21
Wijzig sortering
2016 en nog steeds zo'n kietelaar in het midden van het toetsenbord. Wie gebruikt het überhaupt?
meer mensen dan je denkt. Ook door andere merken (veelal op de businesslijn) wordt deze nog gebruikt. Ben er zelf ook fan van. vollop aan het typen, en hoef voor die kleine muisklik die ik eventueel moet doen, mijn handen niet te verplaatsen.

[Reactie gewijzigd door Yoshi op 23 juli 2024 04:30]

Idem

Het idee dat dit met 'de tijd' te maken heeft lijkt me een drogredenering..? (@densoN)
Er zijn tegenwoordig veel betere invoermethoden dan zo'n lelijk pieletje dat (bij mij althans) op je toetsenbord altijd maar in de weg zit. Dat heeft met de tijd te maken omdat de techniek door te tijd wordt verbeterd. Geen drogreden dus...
[offtopic vrees ik]
'Lelijk' is bijzonder subjectief.., je bevestigd eerder mijn statement.

Ik weet bovendien geen betere methode om je laptop met de andere hand te bedienden dan je gewend bent (een voorbeeld), ik ben rechts, met het trackpoint kan de laptop rechts vasthouden en link bedienen. Ik heb meer van dit soort voorbeelden. Niet enkel van mezelf.
Anoniem: 221563 @Cekootje8 januari 2016 16:20
Voor andere zit een trackpad weer in de weg, wanneer je bijvoorbeeld aan het typen bent. Raak je per ongeluk even je trackpad aan, staat je muiscursor weer helemaal ergens anders. En om iedere keer voordat je gaat tikken nu je trackpad uit te zetten om het vervolgens weer aan te zetten...

Er zijn zat situaties waarin de combi van beide ideaal is :)
Hier zo'n fossiel. Mijn werklaptop is op dit moment een Lenovo t440s, en ben als een kind zo blij. Ik ben een pak productiever wanneer ik niet constant mijn hand moet optillen en naar een externe muis of touchpad moet bewegen iedere keer als ik de muis wat moet bewegen. In mijn werk waar ik veel aan het typen ben (emails, memo's, rapporten) is het rode stipje van onschatbare waarde ;). Ik zou zelfs het tegenovergestelde durven te poneren; We zijn in 2016, waarom gebruikt ondertussen niet iedereen het?

Thuis is een ander verhaal, als ik op mijn prive laptop bezig ben zit ik veelal een beetje te surfen zonder echt veel te typen. Dan is een touchpad prima. Wanneer ik met fotografie bezig ben, heb ik juist een muis nodig om precies te werk te gaan.

Maar voor een ieder die veel moet typen, is er wat mij betreft geen beter alternatief.
Iemand met dezelfde ervaring én die een diepere duik heeft genomen in de UltraNav Software?
Fantastisch spul naar mijn idee!
Als je veel tikt is het heel handig dat je je handen kan laten staan als je even de cursor wil verplaatsen. Daarnaast zat mensen die liever de trackpoint gebruiken tegenover een touchpad.
Mijn vader gebruikt het veel. Ik vertel hem altijd dat een touchpad veel sneller werkt als hijd e gevoeligheid hoger zet, maar hij wil er niets van weten.
Heb het liefst een Wacom tablet of echte muis, maar als ik moet kiezen tussen een touchpad of zo'n track point, dan kies ik absoluut voor de track point!
Wie gebruikt het überhaupt?
Mensen die het gewend zijn? Als je er eenmaal mee gewerkt hebt dan zie je het nut er wel van in, en/of mis je het als je een laptop gebruikt die het niet heeft.

Ik heb jaren lang op IBM laptops gewerkt. Toen ik niet meer op IBM/Lenovo werkte heb ik dat kietelaartje eerlijk gezegd de eerste periode behoorlijk gemist.

Het is namelijk super handig om de cursor te bedienen zonder je handen te moeten verplaatsen. Als je je vingers in een normale type houding hebt is het ideaal gepositioneerd om even snel met je wijsvinger de cursor te bedienen. Met een trackpad is dat lastiger.
Die kietelaar is de beste muis ervaring die je kunt hebben op een laptop. Werkt heerlijk.
Anoniem: 148406 @densoN8 januari 2016 13:56
Ik kan met die trackpad rommel niet werken. En ik heb de indruk dat die dingen alleen maar slechter worden. Ik ben ook heel blij met de clitoris op mijn ThinkPad X121e!
Ik bijvoorbeeld. Voor mij is het een argument om weer een lenovo of Toshiba aan te schaffen, m'n hp Elitebook heeft er trouwens ook een maar niet zo geweldig uitgewerkt.

Je moet er even aan wennen (en gewoon even niet zeuren). Dan vergeet je het touchpad snel.
Het aantal positieve reacties verrast me. Zoals iemand anders ook al aanhaalde vraag ik me nog wel af of de kietelaar echt praktischer is dan de touchpad met een wat hogere sensitivity. Zo geeft iemand hierboven aan zijn hand te moeten verplaatsen om de touchpad te gebruiken, wat bij mij niet het geval is. Wellicht dat de indeling van de touchpad en 'muisknoppen' hier een rol bij speelt? Ik zie bijv. bij deze lenovo dat de muisknoppen boven het touchpad zitten, bij mijn elitebook zitten deze eronder waardoor de afstand tussen spatiebalk en touchpad een stuk kleiner is.

Desalniettemin zal ik een poging wagen!

[Reactie gewijzigd door densoN op 23 juli 2024 04:30]

Weet je hoe ontzettend slecht de touchpads van Lenovo laptops zijn?

Ik heb er heel veel spijt van 1 te hebben gekocht, vooral door het uitermate slechte keyboard en touchpad. Dat er superfish spyware op stond bij aankoop hielp ook niet mee overigens..
ThinkPads hebben nooit Superfish gehad (voorzover ik weer) en bijvoorbeeld te T420 heeft geen chicklet toetsenbord...
Ik ondermeer. En bljkbaar nog wat mensen, want toen ze bij de 450 series de trackpoint knoppen herwerkt hadden, was er genoeg feedback om hun een 451 serie te laten introduceren met de oude input opties.
Terug naar de tijd van de screensavers :P
Zat ik zelf ook aan te denken. Maar misschien is af en toe de oledjes om de minuut, aan en uit laten gaan voor een milliseconde ook al genoeg? Geen idee. Iemand die daar meer verstand van heeft?
Bij de Dell 30" 5K OLED wordt zoiets dergelijks toegepast. In een draaiende beweging. Niet zichtbaar voor de gebruiker.
Of misschien gewoon low persistence net zoals in VR HMDs? : p
(aka het scherm gaat tussen elke 2 frames gewoon ffies helemaal uit)
Dan staat het scherm feitelijk niet eens de helft van de tijd aan, en blur is een stuk minder :D helderheid word dan ook minder uiteraard, maar meestal wil ik ze toch minder fel.
Moet het ook iets meer dan 60hz zijn, anders zie je misschien flickering.

Anyways hopelijk volgend jaar losse OLED monitors :D

EDIT: OMG DIE 30" 4K 120hz OLED MONITOR VAN DELL!! DROOOOOLLLLL

[Reactie gewijzigd door HighEnde op 23 juli 2024 04:30]

Refreshrate hoeft niet omhoog. Het gaat om de tijd dat het scherm uit staat.

60 Hz: 1 / 60 = 16.67 ms

Als je het scherm elke frame 1 ms helemaal uit laat staan, en 15.67 ms aan laat staan, dan zie je dat niet, ondanks dat de refreshrate zo laag is.
Tja maar blur wordt nog minder als het scherm nog korter aanstaat. Volgens mij staat het paneel van de rift elke frame iets van 2 ms aan en staat het de restrerende 11.3ms uit (75hz, DK2). Wat voor een merkbaar vloeiender beeld zorgt.
Ja, ik ben ook benieuwd naar de techniek die men gebruikt om inbranding te voorkomen. Ik hoop dat dit duidelijk wordt in de review(s). Ik vind OLED fantastisch om naar te kijken. Wat een mooie kleuren en diepe zwartwaarden. Geweldig!
Is het niet handig als je lange accuduur wilt, dat je een browser plugin installeert die alle zwarte text op witte achtergronden inverteert?
Pfff, dit korte filmpje laat precies zien waarom een touchscreen op een laptop totaal niet lekker werkt. Althans, ik zou helemaal gek worden van de gewiebel van het scherm door te slappe scharnieren.
En daarom klapt deze dus volledig om, zodat je hem als tablet kan gebruiken, stevig in je handen. Trouwens ik zie niks wiebelig, alleen dat het niet ergonomisch lijkt.
2:16. De constructie is niet stijf genoeg naar mijn smaak, of Jelle zet erg veel kracht op de stylus. Microsoft gebruikt voor de Surface een kickstand, die dit hele probleem in een keer verhelpt. Wat betreft Lenovo denk ik dat ze dat wellicht iets beter hadden kunnen ontwerpen. Als ik op het scherm van mijn laptop druk dan wiebelt die niet zoveel als ik in dit filmpje zie. Al heeft dat natuurlijk ook te maken met het feit dat 1 scharnier minder instabiliteit teweeg brengt dan 2.
Anoniem: 175233 @klonic8 januari 2016 12:17
Niemand schrijft met een stylus wanneer het scherm in laptop modus staat...
Je klapt 'm dan om. En dan is het gewoon stabiel.

Verder drukt Jelle vermoedelijk ook gewoon verschrikkelijk hard. Mijn Thinkpad Yoga 14 met AES stylus beweegt veel minder. Anders moet het zijn dat de X1 veel instabieler is dan de vorige Thinkpad Yoga's, en dat lijkt me wonderlijk bij het topmodel...
Ik heb sinds hij uit is een Ideapad Yoga 13, mijn vrouw heeft de opvolger ervan. Het eerste slappe scharnier moet ik nog tegenkomen, ze zijn hartstikke stevig gebouwd. Ook na het meerdere keren laten vallen van de laptop.

Ik snap niet waarom mensen nog een laptop kopen die geen convertible is.
Een ander nadeel is dat het op een verticaal scherm niet lekker werkt gedurende een lange tijd. Steve Jobs geeft dat in [url=\"https://www.youtube.com/watch?v=9TcJ45Y2z30\"]dit[/url] filmpje ook aan. En ik ben het met hem eens, al is een verticaal touchscreen bij kortstondig gebruik geen probleem. Daarom is het een goed idee om het mogelijk te maken om je laptopscherm als tablet te gebruiken. Al vind ik een oplossing zoals Microsoft voor de Surface bedacht heeft beter dan de oplossing van Lenovo.

[Reactie gewijzigd door klonic op 23 juli 2024 04:30]

Anoniem: 175233 @klonic8 januari 2016 12:19
De surface oplossing is handiger als je 'm primair als tablet gebruikt, maar minder handig als je 'm primair als laptop gebruikt. Daarbij vindt ik de Yoga oplossing beter.
Daarom is nu dus ook de Surface Book.
Respect dat ze dit doen. Iemand moet de eerste zijn.

Is inbranding een issue bij moderne Samsung oleds? Ik merk er zelf nog niks van na een jaar 20u per week screen-on time. Hopelijk snel een 25" oled desktop monitor.
Anoniem: 583079 @stefanv7 januari 2016 20:42
Een laptop gebruik je wel een stuk intensiever dan een telefoon, en bepaalde delen van het scherm zijn er wellicht statischer..

Een laptop heeft ook een langere verwachte levensduur...

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 583079 op 23 juli 2024 04:30]

Mijn Nexus 6 van April 2015 heeft een OLED scherm, en de burn in is op dit moment al zo significant dat ik al aan het overwegen ben om het toestel te vervangen.

Kritieke punten zijn de knoppen balk onderaan (waar de 3 Android toetsen zitten) en links boven waar elke dag 2 uur het flitsmeister icoontje is te vinden. Op dit moment is dat icoontje daar altijd te zien.... Ik hou mijn hart vast voor een laptop met OLED scherm waar veelal rechtsboven de drie bekende Windows knoppen zitten en linksonder het startmenu.
Hmm, vreemd, zowel mijn bijna 3jaar oude S4 als mijn S6 hebben er geen last van, voor zover ik kan zien. Alhoewel ik wel moet zeggen dat die hardware knoppen hebben ;)
Bij de Galaxy Note 3 zie ik wel duidelijk dat de statusbalk ingebrand is, bij een exemplaar dat niet eens zo superintensief gebruikt is.

[Reactie gewijzigd door Aham brahmasmi op 23 juli 2024 04:30]

Toch wel een korte accuduur?
(Aangezien veel webpagina's in de browsers licht van kleur zijn.)

Voor de rest ziet de laptop ziet er echt super uit.
Over het beeldscherm twijfel ik nog wel.
goh, zal wel meevallen denk ik. Maar het zou maar iets korter moeten zijn volgens de mensen van Lenovo (wij van wc eend :p ). Wordt dus wachten op de eerste benchmarks. En anders doe je zoals ik thuis, meeste webpagina's worden standaard met donkergrijze achtergrond geladen. (hoewel dat bij mij te maken heeft, dat ik gewoon niet teveel wit verdraag :p )

[Reactie gewijzigd door Yoshi op 23 juli 2024 04:30]

Donkergrijs voegt niet veel toe voor oled. Je moet dan toch echt puur zwart hebben.
Met moderne OLED panelen kunnen individuele pixels een gradatie aan intensiteits waarden aannemen dus donkergrijs zal wel degelijk minder stroom verbruiken dan wit. Anders zou je bij foto's en films zwarte gaten in je beeld krijgen, dat was nog bij de Galaxy Nexus nog wel het geval
Wat ik heel gaaf vind aan deze yoga is dat bij het volledig omklappen van het scherm het toetsen van het toetsenbord naar beneden zakken, zo dat het een vlak oppervlak wordt en je geen uitstekende toetsen van het chiclet keyboard hebt.

EDIT dt fout eruit gehaald 8)7

[Reactie gewijzigd door Clemens123 op 23 juli 2024 04:30]

Ik heb nu bijna 2 jaar de eerste versie van de Thinkpad Yoga in bezit. Destijds ook gekocht vanwege de 'tablet'-modus., het verzonken toetsenbord etc.. Het blijft een mooi apparaat om te zien en is zeer degelijk.
Echter heb ik de tablet modus in totaal nog geen 10x gebruikt. de Yoga is naar mijn mening te zwaar om als echte tablet te gebruiken, tenzij je het op je schoot/bureau legt. Het hielp ook niet dat er destijds niet veel goede apps beschikbaar waren. Wellicht zijn die er nu wel en hopelijk is met Windows 10 de gebruikservaring ook verbeterd.
Opmerkelijk dat het juist op de Thinkpad serie wordt geïntroduceerd. Die kocht je tot nu toe niet bepaald vanwege de sprankelende kleuren - of het krachtige geluid.
Maar - daarop was de Yoga wellicht al die tijd al een uitzondering?
Thinkpad koop je primair om één reden: kwaliteit en degelijkheid. Kennelijk passen de oled schermpjes in dat rijtje :). Overigens komt er ook gewoon een versie zonder oled.
Yess.. Daar issie dan :-)
Had 'm enkele weken geleden al kort in mijn handen gehad en was direct verkocht.
Ga er privé absoluut ééntje bestellen!
Ik denk dat nu Windows 10 op de markt is, een van de nadelen van oled enigszins verkleind is. Je kan nu eindelijk een donker thema kiezen, waardoor er veel zwart op het scherm te zien is. Als je wilt dat de accu het een beetje volhoud, moet je daar sowieso voor gaan.
Volgens mij was er al jaren het Xbox thema ( Royal black of zoiets ). Was min war te donker.
Apart dat jullie belangrijke dingen toch niet vermelden over deze laptop, volgens de review van Linustechtips is het OLED model aanzienlijk lichter en over het toetsenbord die de toetsen terugtrekt als je hem volledig omklapt naar tablet mode word ook niks gezegd.

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.