Inleiding: de reus wordt wakker
Inleiding: de reus wordt wakker
Het verhaal is inmiddels bekend; Nokia leek onaantastbaar in de mobiele markt en verkocht veruit de meeste smartphones en mobieltjes, maar ook reuzen kunnen vallen en dat is precies wat er gebeurde. Terwijl Nokia onverstoord doorging met het maken van Symbian-telefoons, veroverde de concurrentie de markt voor smartphones en ging die er met de buit vandoor. Vooral Samsung en Apple troefden Nokia op pijnlijke wijze af.
In 2010 ging het roer om. Ceo Olli-Pekka Kallasvuo werd de laan uitgestuurd en het Finse bedrijf kwam onder leiding te staan van een Canadees, afkomstig van Microsoft: Stephen Elop. Elop liet vervolgens Symbian en diens beoogde opvolger MeeGo vallen ten gunste van Microsofts Windows Phone. Zijn redenering was dat de strijd zou worden uitgevochten tussen ecosystemen, niet tussen toestellen, en Nokia had niet het geld of de positie om een eigen ecosysteem op te zetten. Eind 2011 kwamen de eerste vruchten van de samenwerking met Microsoft in de winkel: de Lumia 800 en Lumia 710. Die toestellen deden het niet slecht, maar betekenden ook niet de ommekeer. Het bleef financieel slecht gaan met Nokia en dat is tot op de dag van vandaag zo gebleven.
Waar Elop ook op hamerde, was om meer projecten van de r&d-afdeling om te zetten in features voor producten. Zo kwam deze zomer de 808 PureView uit, een telefoon met een 41Mp-camera, die de ruis probeert weg te krijgen uit plaatjes door de informatie uit zeven pixels te combineren tot een pixel.
De Lumia 920 combineert enkele factoren die het toestel op papier tot het meest innovatieve van dit najaar maken. Zo is de camera opgehangen met veren om optische beeldstabilisatie mogelijk te maken, heeft de sensor een verbeterde lichtgevoeligheid en kan het scherm dankzij technologie van Synaptics ook met handschoenen worden bediend.
Het is echter niet alleen goed nieuws. De adviesprijs van de Lumia 920 voor de Nederlandse markt deed de wenkbrauwen fronsen. Waar de 920 in de Verenigde Staten zonder abonnement 450 dollar, omgerekend 350 euro kost, ligt de prijs voor Nederland op 600 euro. Ter vergelijking: de HTC 8X kost in de VS 550 dollar en de adviesprijs in Nederland is 550 euro. Andere fabrikanten maken hun gadgets vaak al duurder in Europa door de dollarprijs een op een om te zetten. Als Nokia dat ook had gedaan, zou de Lumia 920 450 euro hebben gekost. Nu betaal je een derde meer voor hetzelfde toestel. Op vragen van Tweakers hierover had Nokia geen antwoord.
Aan de andere kant heeft de Lumia 920 in Duitsland 650 euro als adviesprijs meegekregen. Bovendien krijg je voor die 600 euro in Nederland ook een draadloze lader die normaal volgens Nokia 70 euro kost en een opslaggeheugen ter grootte van 32GB, terwijl de HTC 8X voor op papier 50 euro minder ook 16GB minder biedt. De 920 is dus wel aardig aan de prijs, maar niet schokkend duur. De telefoon in de VS kopen is geen optie: er zit een provider-lock op van AT&T, waardoor een Nederlandse simkaart niet zomaar werkt.
De prijs sluit uiteraard niet uit dat de Lumia 920 waar voor zijn geld biedt. Tweakers trok de wanten aan, ging de kou in en testte de nieuwigheden van deze telefoon. Veel mensen zien hierin hét alternatief voor iPhones en de grijze massa van Android-toestellen, maar kan hij die rol vervullen?
Update: Na het installeren van een update bleek de camera veel beter te presteren. Dit verhaal en de score zijn daarop aangepast.
Scherm: trek je handschoenen aan
Nokia geeft het scherm van de Lumia 920 de naam PureMotion HD+, een mond vol, hoewel het niet direct veel zegt. Dat is gelijk het grootste nadeel van het scherm; het zal Nokia niet meevallen om uit te leggen wat er zo spectaculair aan is.
/i/1354801927.jpeg?f=imagenormal)
In overdrive
PureMotion HD+ levert volgens Nokia beelden op die vloeiender zijn door een hogere refreshrate. In een whitepaper wordt uitgelegd dat dit te maken heeft met iets wat Nokia 'panel overdrive' noemt. Daarbij krijgen individuele pixels op het moment waarop de kleur wisselt, een hogere spanning dan in schermen gebruikelijk is. Daardoor wordt het wisselen van kleuren sneller afgehandeld dan het produceren van een nieuw frame op het scherm. Het gevolg is dat het scherm niet stottert en ook bij scrollen alles scherper wordt weergeven. Volgens Nokia is dat bij andere smartphones niet het geval, omdat daarbij de tijd die nodig is om de pixels van kleur te laten veranderen langer is dan de tijd tussen twee frames. De technologie is overigens niet nieuw of door Nokia ontwikkeld, maar bestaat al langer. Alleen heeft nog niet eerder een smartphonefabrikant er de nadruk op gelegd.
/i/1347278518.png?f=thumb)
De theorie is mooi, maar de vraag is wat je ervan ziet in de praktijk. Het antwoord is: bitter weinig. Het scrollen gaat niet vloeiender dan op de HTC 8X en in een directe vergelijking is niet te zien dat de letters mooier blijven of dat er minder frames worden geskipt. Het ligt voor de hand te concluderen dat concurrenten van de Lumia 920 ook een hogere refreshrate hebben dan enkele jaren geleden gebruikelijk was. In vergelijking met goedkopere schermen, zoals dat van bijvoorbeeld de Windows Phone 7.5-telefoon Acer Allegro, is wel een duidelijk verschil te zien, maar in vergelijking met de directe concurrentie maakt Nokia hier geen verschil.
Resolutie: meer scherm, minder info
Het 'PureMotion'-gedeelte van de naam verwijst naar panel overdrive, het 'HD+'-gedeelte geeft aan wat de resolutie is. Terwijl hd staat voor 1280x720 pixels, wat bij tv's ooit de lachwekkende naam 'hd ready' droeg, heeft het scherm van de Lumia 920 1280x768 pixels; er zijn dus 48 extra beeldlijnen in de breedte. Nokia doet dat misschien vanwege de compatibiliteit. Windows Phone 7-apps draaien op 800x480 pixels, dezelfde 15:9-beeldverhouding als 1280x768 pixels. Elementen hoeven daardoor niet te worden uitgerekt.
Daar staat tegenover dat Windows Phone 8 niet zo vriendelijk is tegenover deze beeldverhouding. Er past namelijk evenveel in beeld als bij 800x480 pixels, maar verticaal minder dan bij 1280x720 beeldpunten. Bij 16:9-schermen schuift alles op het scherm een beetje naar boven op. Wat dat betreft is 1280x768 pixels gek genoeg een achteruitgang ten opzichte van 1280x720 pixels. In de breedte krijg je wel een beetje extra ruimte, maar in de interface van Windows Phone valt dat niet of nauwelijks op. In een directe vergelijking met de 8X is dat goed te zien: alles ligt iets hoger op de 8X, en er past meer info op het scherm.

Dankzij de beeldverhouding zijn tiles ook veel groter dan op de HTC 8X, terwijl het scherm slechts een klein beetje groter is. De kleine tiles zijn simpelweg niet echt klein op de Lumia 920. Interface-elementen, zoals submenu's en icoontjes, zijn wel ongeveer even groot op beide toestellen.
Scherm | Lumia 920 | Lumia 820 | HTC 8X | Galaxy S III | iPhone 5 |
Diagonaal |
4,5 |
4,3 |
4,3 |
4,8 |
4" |
Resolutie |
1280x768 |
800x480 |
1280x720 |
1280x720 |
1136x640 |
Pixels per inch |
332 |
217 |
341 |
306 |
326 |
Technologie |
PureMotion HD+, lcd |
ClearBlack Amoled |
Slcd2 |
Super Amoled HD |
Ips-lcd 'Retina'
|
De resolutie in combinatie met de schermgrootte maakt dat het aantal pixels per inch uitkomt op 332, een tikkeltje hoger dan dat van de iPhone 5. De Windows Phone 8X van HTC heeft met 341ppi een net iets scherper, maar ook kleiner scherm. Beide zijn lcd's; Nokia gebruikte in de Lumia 800 en 900 nog amoled-schermen.
Bedienen met handschoenen aan
Met de winter voor de deur heeft de Lumia 920 een feature die goed van pas kan komen: een technologie die Nokia 'Super Sensitive Touch' noemt. Overigens ontwikkelde niet Nokia, maar schermmaker Synaptics deze technologie. Iets soortegelijks was te zien in de Sony Xperia Sola. Sony noemt zijn technologie daar 'floating touch' en gebruikt deze ook om bediening met handschoenen mogelijk te maken. Ook kan een willekeurig object worden gebruikt. Floating touch is overigens gemaakt door Sony en Cypress Technologies, niet door Synaptics. De werking is anders: de Xperia Sola heeft, naast de gebruikelijke laag van 'mutual capacitance' op touchscreens, een laag van 'self capacitance' toegevoegd. Die laag is gevoeliger voor verstoringen, omdat de spanning hoger is en dus aanrakingen sneller kan registereren.
De Lumia 920 heeft geen tweede laag, maar een laag waarvan de spanning vermoedelijk hoger gezet kan worden, waardoor hij objecten sneller herkent. Dat kan door de integratie van diverse elementen in het scherm. Zo zijn de aanraakgevoelige laag en de lcd in elkaar geschoven, net als bij de iPhone 5 en Nexus 4, en zijn diverse drivers bij elkaar gevoegd.
Helaas!
De video die je probeert te bekijken is niet langer beschikbaar op Tweakers.net.
Demonstratievideo van Nokia over Super Sensitive Touch op de Nokia Lumia 920Bijkomend effect is dat je het scherm ook kunt bedienen door je vinger iets boven het scherm te houden, mits je daarvoor de telefoon met een object of handschoen hebt bediend. Super Sensitive Touch is in de instellingen overigens uit te schakelen. Het werkt door het voorwerp waarmee je het scherm wilt bedienen enkele seconden op het scherm te houden. Daarna kan het worden gebruikt zoals ook de vingertoppen kunnen worden gebruikt. Het werkt dus niet alleen met handschoenen, maar met veel willekeurige objecten. Dat biedt voordelen. Zo kun je van allerlei objecten een stylus maken om bijvoorbeeld te tekenen, al is het niet zo nauwkeurig als een drukgevoelig touchscreen of een scherm dat voor een bepaalde stylus is gemaakt, zoals dat van Samsungs Galaxy Note-toestellen. Het nadeel met dikke handschoenen aan is dat schermelementen niet groter of anders worden weergegeven. Wie dus met een temperatuur van -10 graden Celsius een berichtje wil typen, zal vaak alsnog zijn handschoenen uitdoen. Sterker nog: met dikke handschoenen bleek het al een uitdaging om bij kleinere live tiles de juiste aan te wijzen. Met dunne handwarmers is dat issue een stuk minder aanwezig.
Super Sensitive Touch heeft niet alleen een zekere 'patsfactor', het is in sommige gevallen echt nuttig, vooral bij het opnemen van telefoons of zaken waarbij geen tekstinvoer nodig is. Het is echter niet de oplossing om de telefoon altijd met handschoenen aan te kunnen gebruiken; daarvoor gaat er nog altijd niets boven hardwarematige knoppen.
Scherm getest: echt zo goed?
In zonlicht
Nokia besteedt veel aandacht aan de afleesbaarheid van schermen in direct zonlicht. Zo krikte het de helderheid van zijn cameratelefoon 808 PureView op tot 500 nits, veel hoger dan andere amoled-schermen. Bovendien hebben Nokia's van de afgelopen jaren een polarisatiefilter om reflecties tegen te gaan, iets wat Nokia ClearBlack noemt. Omdat de Lumia 920 een lcd heeft, kan de helderheid nog verder worden opgekrikt om de afleesbaarheid buiten te vergroten. Dat is ook gebeurd; het scherm kan meer dan 100 nits feller dan dat van de Lumia 800 en 900. Met een helderheid van 388 nits valt het tussen de verschillende schermtypen in de middenmoot.
In direct zonlicht doet het scherm het goed. Het is niet zo goed afleesbaar als het WhiteMagic-scherm van de Sony Xperia P, maar het kan wel mee met de top van de markt, zoals de iPhone 5 en HTC One X. Dat is een enorme prestatie gezien de mindere helderheid van het scherm en een duidelijke indicatie dat de polarisatiefilters van Nokia echt iets toevoegen.
De helderheid van de Lumia 920 blijft achter bij die van veel concurrenten, maar zoals gezegd maakt de ClearBlack-technologie die achterstand onder felle lichtomstandigheden goed. Wit is verder een mooi soort wit, dat er feller uitziet dan op het scherm van directe concurrent HTC 8X.
Zwartwaarde |
Telefoon / tablet | Schermtype | In nits, lager is beter |
Samsung Galaxy Note II |
Super Amoled HD |
*
0,000 |
Nokia Lumia 900 |
Super Amoled Plus |
*
0,000 |
Nokia 808 PureView |
Amoled |
*
0,000 |
Samsung Galaxy S III |
Super Amoled HD |
*
0,001 |
Galaxy Nexus (4.2) |
Super Amoled HD |
*
0,009 |
Nokia Lumia 800 |
Amoled |
*
0,019 |
Google Nexus 4 |
IPS lcd |
**
0,280 |
HTC 8X |
IPS lcd |
***
0,376 |
HTC One X+ |
IPS lcd |
***
0,393 |
HTC One X (4.1) |
IPS lcd |
***
0,394 |
Sony Xperia Sola |
TN lcd |
****
0,402 |
HTC Radar |
TN lcd |
****
0,424 |
Apple iPhone 5 |
IPS lcd |
****
0,432 |
Apple iPhone 4S |
IPS lcd |
****
0,450 |
Nokia Lumia 920 |
IPS lcd |
****
0,490 |
Nokia Lumia 710 |
IPS lcd |
*****
0,530 |
Sony Xperia T |
IPS lcd |
*****
0,538 |
Sony Xperia S |
IPS lcd |
*****
0,550 |
LG Optimus 4X HD |
IPS lcd |
*****
0,572 |
Prada Phone by LG 3.0 |
IPS lcd |
******
0,632 |
Sony Xperia P |
WhiteMagic |
*********
0,960 |
De zwartwaarde is voor Windows Phones nog wat belangrijker dan voor veel andere toestellen, omdat veel gebruikers het zwarte thema gebruiken. Daarin excelleert de Lumia 920 niet. Sterker: het is duidelijk bij lange na geen zwart en dat is jammer. De amoled-schermen van de Lumia 800 en 900 maken dat de interface daar wat spectaculairder oogt dan op deze Lumia 920.
Het contrast, het verschil in lichtopbrengst tussen zwart en wit, is bij de Lumia 920 opvallend laag. Op het moment dat de helderheid naar beneden wordt gebracht, wordt het contrast wel beter; het stijgt dan naar boven de 800. Op de hoogste helderheid valt het scherm op dit punt tegen, maar niet veel gebruikers zullen zich daaraan storen.
Gemiddelde kleurfout |
Telefoon / tablet | Schermtype | In Delta E 1994, lager is beter |
HTC One X (4.1) |
IPS lcd |
*
1,6400 |
Apple iPhone 5 |
IPS lcd |
*
1,6900 |
HTC One X+ |
IPS lcd |
**
3,1400 |
HTC 8X |
IPS lcd |
**
3,7100 |
Nokia Lumia 920 |
IPS lcd |
**
3,7400 |
Google Nexus 4 |
IPS lcd |
**
4,2000 |
Sony Xperia T |
IPS lcd |
****
6,9000 |
Samsung Galaxy S III |
Super Amoled HD |
****
8,1600 |
Samsung Galaxy Note II |
Super Amoled HD |
*******
12,7000 |
De gemiddelde kleurfout wordt gemeten in Delta E 1994 en duidt aan in hoeverre het scherm kleuren natuurgetrouw weergeeft. Een waarde van onder de 2 is niet zichtbaar met het blote oog, onder de 5 is het niet storend en boven de 5 is het zichtbaar. Met een waarde boven de 10 worden kleuren zo vervormd weergegeven dat ze er in sommige gevallen uitzien als andere kleuren.
De Lumia 920 doet het uitstekend. De gemiddelde kleurfout is met een waarde onder de 4 prima. Hierbij moet aangetekend worden dat de kleurfouten vooral zitten in twee kleuren: blauw en magenta. Dat is goed te zien op een screenshot van de gamut-test.
/i/1354023970.png?f=imagenormal)
Vooral de weergave van blauw wijkt sterk af van de werkelijkheid, blauw lijkt wel lichtblauw en dat is jammer.
De kleurtemperatuur van de Lumia 920 is prima. Met 6769 zit hij dicht op de ideale waarde van 6500 graden. Kleuren zien er, behalve blauw, dan ook prima uit op het scherm en het is fijn om naar te kijken.
Al met al doet het scherm het prima, maar het is niet het beste scherm op de markt; om die prijs strijden toestellen als de HTC One X, iPhone 5 en Nexus 4. Het is wel beter dan dat van veel andere smartphones en vooral de afleesbaarheid in zonlicht is een groot pluspunt. Op gebied van contrast laat dit scherm het een beetje afweten.
Camera: een tweede PureView -update
De theorie
De camera van de Lumia 920 heeft het label PureView meegekregen. Bovendien schept Nokia op over zijn mogelijkheden om onder donkere lichtomstandigheden veel licht te vangen en dus beter bruikbare foto's te maken. Dat komt door een combinatie van de optische beeldstabilisatie en de mogelijkheid om de lens mede daardoor langer open te laten staan.
De beeldstabilisatie wordt bereikt door de camera met veren op te hangen in de behuizing, zo zegt Nokia. Het werkt in feite niet anders dan bij veel andere camera's met optische beeldstabilisatie. Waar in veel camera's alleen de lens de bewegingen van de hand compenseert, wordt in de Lumia 920 de hele cameramodule bewogen. De input komt uit de gyroscoop. Nokia claimt dat de beeldstabilisatie honderden keren per seconde compenserende bewegingen kan maken.
Om de camera bij te staan is bovendien een 'nieuwe generatie led-flitser' gemaakt, die een korte puls kan afgeven om bij te schijnen. Deze is nog altijd niet zo kort als de puls van een xenon-flitser, zo zegt de fabrikant, maar kort genoeg om bewegende objecten goed in beeld te brengen.
De camera heeft 8,7 megapixels, al worden die uiteraard nooit allemaal ingezet. Ze zijn bedoeld om 16:9 en 4:3-plaatjes te kunnen maken. Dankzij de Snapdragon S4-processor kan de resolutie van video's worden opgekrikt naar 1080p; de video's moeten ook profiteren van de optische beeldstabilisatie en van Rich Recording; een technologie van Nokia waarbij drie microfoons op het toestel worden ingezet opdat geluiden tot 140dB zonder vervorming worden opgenomen. Daarmee kun je een concert opnemen zonder dat het geluid raar klinkt.
/i/1354276367.jpeg?f=imagenormal)
Interface
De interface van de camera van de Lumia 920 is dezelfde als die van andere toestellen. Enkele knoppen bieden snelle opties, terwijl met een druk op de drie puntjes meer opties kunnen worden geopend. De befaamde Nacht-modus moet in die 'geavanceerde instellingen' worden aangezet. De snelle opties zijn schakelen naar video, naar frontcamera, naar flitser en lenzen, en naar kleine camera-apps.
/i/1354614201.png?f=thumb)
Nokia heeft zijn best gedaan op de virtuele lenzen en daar zijn een paar leuke camera-apps uitgekomen, zoals de lenzen Cinemagraph en Slimme Opname. Cinemagraph kan je bekend voorkomen, omdat onder de naam Cinemagram een app met dezelfde functionaliteit uitkwam voor iOS. Het is software waarmee een bepaald deel van een foto geanimeerd kan worden. Dat wekt de indruk van een deels geanimeerde gif. Slimme Opname heeft diverse functies en komt uit de stal van Nokia's aankoop Scalado. Zo kan het een groepsfoto maken door vijf opnames achter elkaar te maken, waarna van iedereen apart de beste foto kan worden gekozen. De software combineert dan die gezichten. Ook leuk is de optie om 'achtergrondobjecten', zoals voorbijgangers, achteraf te verwijderen. Ook dat werkt door het combineren van foto's.
Daarnaast is Photobeamer te downloaden. Daarmee wordt een foto na het selecteren van de afbeelding in de app geüpload naar de server van Photobeamer.com. Vervolgens kan een qr-code gescand worden, waarna de foto razend snel op een willekeurig scherm getoverd kan worden. Dat werkt onder meer met andere smartphones, tablets, laptops en zelfs tv's als die een browser aan boord hebben.
Ook City Lens werkt met de camera en is net zoiets als Layar. Het plot info over nabijgelegen plaatsen op een camerabeeld als het toestel in landscape wordt gehouden. In portrait wordt de info in een lijst weergegeven.
Veel van deze apps staan niet out-of-the-box op het toestel, al staan er wel snelkoppelingen naar Cinemagraph en Slimme Opname, omdat de set-up dan te lang zou duren volgens Nokia. Dat is een valide argument; het installeren van apps tijdens de set-up duurt nu al rond de 5 minuten.
/i/1354289788.png?f=thumb)
Foto's
De camera van ons reviewexemplaar van de Lumia 920 is in veel omstandigheden belabberd. Om te beginnen met foto's in gewoon daglicht: die zijn minder scherp dan plaatjes van de concurrentie. Alsof dat nog niet erg genoeg is, zijn de kleuren ook nog eens zwaar oververzadigd, terwijl Nokia zich doorgaans laat voorstaan op natuurlijke kleuren. De top van de markt - de iPhone 5, Galaxy S III en vooral Nokia's eigen 808 PureView - maken in daglicht veel betere foto's. Ook de HTC 8X doet het in daglicht iets beter. Bij objecten dichtbij gaat het scherpstellen wel iets beter, al excelleert de Lumia 920 ook daar niet.
Omdat Nokia zo hoog opgeeft van de camera, hebben we contact opgenomen met de fabrikant om te vragen of het reviewexemplaar wellicht een defect bevatte. Op het eigen forum van Nokia zijn meer meldingen te vinden van hetzelfde probleem, waardoor het mogelijk gaat om een breed probleem.
Een officiële verklaring is er niet, maar een bron meldt dat de fabrikant het probleem kan reproduceren, heeft onderkend en werkt aan een update die het moet oplossen. Hopelijk staat die update op het toestel als het uitkomt in Nederland. Intussen is het gokken waaraan het ligt. Het is in elk geval slordig en eigenlijk onacceptabel dat zo'n bug bij een internationale release nog kan bestaan. Mocht er een update komen, dan zullen wij de camera opnieuw testen en deze review zo mogelijk van een update voorzien.
Update, 19 december: Nokia heeft een tweede exemplaar toegezonden van de Lumia 920; daarop hebben wij de update met de camerafix - officieel nog niet beschikbaar - op weten te flashen. De resultaten wijken behoorlijk af van de resultaten hieronder. Je kunt de nieuwe resultaten vinden in het aparte verhaal, waarin de daglichtfoto's van de camera van de telefoon opnieuw onder de loep is genomen.

Deze foto's zijn een 100-procentscrop van de full-size foto's die onder aan deze pagina staan. In de praktijk zoom je zelden in tot dit niveau, maar ook zonder die zoom is te zien dat de Lumia 920 mindere foto's aflevert dan de concurrentie.
In low-light zijn de foto's met de standaardinstellingen ook niet best. Er zijn echter twee 'scenes' in de camera-instellingen verborgen, die maken dat de lensopening langer open blijft en dus meer licht vangt: nacht en nachtportret. Als je die vergeet aan te zetten, zijn foto's van de 920 niet veel beter of slechter dan die van de 8X.
Er zijn echter ook twee nachtstanden. Die doen niets meer dan de sluiter langer openhouden. In een shot uit de hand bij schemering staat de sluiter in normale stand 1/50 seconde open, in nachtstand is dat 1/10 seconde. Dat kan, afhankelijk van de omstandigheden, nog verder omhooggetrokken worden naar 1/4 seconde. Nokia denkt daarmee weg te komen door de beeldstabilisatie, maar in de praktijk werkt dat vaak nog niet goed. Dezelfde problemen als zich overdag voordoen met focussen steken daar de kop op. In de nachtstand vangt de Lumia 920 meer licht dan het menselijk oog waarneemt. Dat betekent dat het een mooi effect geeft als je bijvoorbeeld foto's maakt in een uitgaansgelegenheid. De foto's zijn echter verre van natuurlijk. Een nachtelijke hemel boven gebouwen lijkt al snel een schemering op de foto's; het zijn geen echte 'nachtfoto's'.
De low-light-foto's geven het spectaculairste resultaat als foto's worden genomen van een stad bij nacht of schemering. Dit zijn twee foto's vanaf hetzelfde punt met vaste ondergrond van de skyline van Amsterdam tijdens schemering, een half uur tot drie kwartier voor zonsopkomst.

De vergelijking met andere smartphones is moeilijk te maken. Zij hebben immers niet out-of-the-box de mogelijkheid om de sluiter langer te laten openstaan. Om dat op een Galaxy S III van Samsung toch voor elkaar te krijgen, kun je de app Night Camera gebruiken, die 8 beelden achter elkaar neemt met verschillende belichtingswaarden en deze combineert. De app is alleen goed bruikbaar voor nachtstillevens en doet er minstens een halve minuut over om een foto te maken.

Ook op dit moment was het nog ver voor zonsopgang en dus veel donkerder dan de foto's doen vermoeden. Zelfs met de app doet de Galaxy S III het minder en blijkt het voordeel van de Lumia 920 in deze 'thuiswedstrijd'.
Om een wat gangbaarder fotomoment onder gecontroleerde omstandigheden te creëren, hebben we in onze studio alle verlichting uitgezet, op de lampen in de desk en het logo na. Het gevolg is dat er een paar felle lichtbronnen zijn, terwijl de rest daardoor matig verlicht wordt. Dat is niet alleen lastig voor de camera's, het geeft ook een idee van hoe de camera het doet in de omgeving van bijvoorbeeld een uitgaansgelegenheid.

De beeldstabilisatie werkt redelijk tot goed. Het is niet te verwachten dat de plaatjes hetzelfde zijn als wanneer ze gemaakt worden met een vaste ondergrond en dat blijkt ook; de telefoon op een vaste ondergrond zetten werkt het beste. Net als bij alle andere cameratelefoons geldt ook hier dat de fotograaf in feite belangrijker is dan de camera: het kiezen van de juiste instellingen, en het vinden van een goede ondergrond of zelfs een statief en dergelijke, wegen meer dan de camerakwaliteit zelf.
Video's zien er redelijk goed uit, al is de audio ondanks de Rich Recording minder dan bij de 808 PureView; het geluid lijkt in mono te worden opgenomen in plaats van in stereo. Desondanks is het geluid beter dan op menige andere smartphone. Bovendien laat de stabilisatie op video pas echt zijn kwaltiteit zien; video's schokken veel minder. Daar staat tegenover dat de camera bij nieuwe lichtomstandigheden langer nodig heeft dan andere camera's om de kleurtoon aan te passen. Hij doet dat vaak in twee of drie keer en soms zelfs zonder dat de lichtomstandigheden veranderen. In deze voorbeeldvideo is de eerste helft uit de hand gefilmd en daarna is het toestel op een vaste ondergrond gezet, zodat het verschil zichtbaar is.
Helaas!
De video die je probeert te bekijken is niet langer beschikbaar op Tweakers.net.
Accu: prima bij gebruik, slecht in stand-by
We hebben de accuduur gemeten aan de hand van vier tests: browsen, video bekijken, bellen en de telefoon in stand-by laten staan. Daarbij staat wifi aan, en bij telefonie en in stand-by is 3g ingeschakeld. De schermhelderheid bedraagt 250 nits of komt daar zo dicht mogelijk bij in de buurt. Uitleg over onze testmethode en wat we verstaan onder zwaar, gemiddeld en licht gebruik, vind je in het achtergrondverhaal over onze accutests. In de praktijk hangt de accuduur natuurlijk ook af van zaken als het gebruikte netwerk en de geïnstalleerde apps. Bovendien kan het verbruik van exemplaar tot exemplaar verschillen.
Op Windows Phone 7.5 kwamen we nog enkele problemen tegen met accutests. De browsertest faalde na drie kwartier door de implementatie van JavaScript. Vandaar dat je geen andere Lumia's ziet in de onderstaande tabellen. Inmiddels is dat opgelost en voltooit IE10 op Windows Phone 8 onze accutests zonder problemen. De videotest kunnen we nog steeds niet draaien, omdat we video's of video-playlists niet kunnen loopen totdat de accu leeg is. Daarvoor hebben we een work-around bedacht; we loopen het filmpje op de pc en zetten het bestand vervolgens over op de telefoon.
Er zit een knoepert van een bug in de firmware van de Lumia 920; bij de vier stand-by-tests die wij hebben gedaan, trad drie keer een bug op die maakte dat de accu binnen 16 uur gemiddeld 19 procent leegliep. Dat was na een harde reset en zonder apps van derden op het toestel, zodat de oorzaak bij Nokia of Microsoft gezocht moet worden. We hebben beide resultaten, met en zonder bug, meegenomen, hoewel de bug bij ons vaker wel dan niet optrad.
De 2000mAh-accu van de Lumia 920, met een energie-inhoud van 7,4Wh, houdt het bij intensief gebruik redelijk vol. Met 14 of 15 uur gaat hij bijna even lang mee als de Galaxy S III van Samsung. De echte accutoppers, zoals de Galaxy Note II en iPhone 5, gaan nog altijd langer mee in onze tests.
Dat de bug grote invloed heeft, blijkt uit deze score. Met de bug scoort hij lager dan de HTC 8X. In het ene geval dat de bug niet optreedt, kan hij langer meegaan, maar twee dagen zul je met dit verbruik desondanks net niet halen.
Met licht gebruik haalt de Lumia 920 2,5 dag en daarmee doet alleen de Galaxy Nexus het minder. Toppers halen ongeveer het dubbele. Al met al kun je concluderen dat, totdat een fix wordt uitgerold, gebruikers vermoedelijk elke dag zullen moeten opladen. Als de bug niet optreedt, doet hij het ineens goed; het toestel gaat dan 4,5 dag mee en dat is niet uitzonderlijk, maar prima. Het kan echter niet genoeg benadrukt worden: de bug lijkt willekeurig op te treden en daardoor is er dus altijd een kans dat de accu sneller leeg is dan de bedoeling is.
Draadloos laden

De Lumia 920 ondersteunt draadloos laden via de Qi-standaard, iets wat onder meer de Nexus 4 van Google en LG ook heeft. Nokia levert in Nederland tijdelijk een draadloze lader mee.
De draadloze lader is een matje waarop het toestel gelegd moet worden. De lader heeft geen magneetjes om het toestel recht te leggen, maar dat is ook niet nodig; hij laadt onder vrijwel elke hoek op. Leuk detail is dat hij in veel gevallen onder een bureau of tafel geplakt kan worden, waarna het opladen erdoorheen plaatsvindt, zolang het materiaal niet te dik is.
Uiterlijk: zwaargewicht van polycarbonaat
Als het uiterlijk van de Lumia 920 je enigszins bekend voorkomt, kan dat kloppen. Het toestel lijkt veel op de Lumia 800 en Lumia 900. Ook het materiaal is hetzelfde: gekleurd polycarbonaat, een dure naam voor gehard kunststof. Het materiaal wordt inmiddels algemeen gebruikt in de smartphone-industrie, door onder meer Samsung en HTC. Het eerste wat opvalt is de kleur. Nokia heeft besloten het meest naar buiten te treden met felgekleurde versies en het moet gezegd worden: het is verfrissend om weer eens wat anders te zien dan zwart, grijs en wit. Felle kleuren werden in het verleden alleen gebruikt voor 'ladyphones', die snel zijn uitgestorven. Sindsdien waren felle kleuren uit. Alleen zwart en wit werden algemeen gebruikt. Het reviewexemplaar is de rode variant.
De meningen lopen uiteen, maar in elk geval veel van de mannen die hem zagen vonden hem er goedkoop uitzien. In plaats van de associatie met een sportauto waar Nokia op hoopte, zagen velen hem als een goedkoop stuk speelgoed. Dat komt vooral door de gladde afwerking in combinatie met de rode kleur. Een matte variant had vermoedelijk op meer enthousiasme kunnen rekenen. De zwarte en grijze variant hebben een matte afwerking, maar die hebben we niet kunnen testen. De Lumia 800 die we hebben getest was wel zwart en die kreeg enthousiastere reacties.
De Lumia 920 valt al op als je hem ziet, maar er valt ook iets op als je hem voor het eerst vastpakt; hij is groot, relatief dik en zwaar. Vooral in dat laatste opzicht zet hij de trend door die Nokia heeft ingezet. Waar Apple de iPhone 5 groter en lichter maakte dan zijn voorganger, heeft Nokia de Lumia 920 juist zwaarder gemaakt dan bijvoorbeeld de 900.
:fill(white)/i/1354801924.jpeg?f=thumb)
| Lumia 920 | Lumia 820 | L900 | L800 | iPhone 5 | Galaxy S3 |
Lengte |
130mm |
124mm |
128mm |
116mm |
123mm |
137mm |
Breedte |
71mm |
69mm |
68mm |
61mm |
58mm |
71mm |
Dikte |
10,7mm |
9,9mm |
11,6mm |
12,1mm |
7,6mm |
8,6mm |
Gewicht |
187g |
160g |
163g |
142g |
112g |
133g |
Scherm |
4,5" |
4,3" |
4,3" |
3,7" |
4,0" |
4,8" |
De Lumia 920 is de zwaarste telefoon die we hier in lange tijd hebben getest. Zelfs de grote Galaxy Note II is met 179 gram lichter dan deze telefoon. Het gewicht heeft de nodige nadelen. Zo voelt hij zwaarder in de hand en in de broekzak. Veel mensen gebruikten het woord baksteen om hun eerste indruk te omschrijven. Het gewicht is bovendien bij ons reviewexemplaar hoger dan Nokia opgeeft. In plaats van 185 gram geeft de weegschaal 187 gram aan. Vaak zien we dat omgekeerd en is het werkelijke gewicht iets lager dan de wat fabrikant zegt. Het hoge gewicht is vermoedelijk grotendeels toe te schrijven aan de camera. Het draadloos laden levert geen extra gewicht op, iets wat HTC bewijst met een providerversie van de 130 gram wegende HTC 8X. Ook de accu kan geen reden zijn; die is niet groter dan bijvoorbeeld die van de veel lichtere Samsung Galaxy S III.
De dikte valt mee, maar met 10,7mm is hij aanmerkelijk dikker dan concurrentie. De dikte van high-end smartphones laat zich nog maar zelden meten in dubbele cijfers. Het gewicht en de afmetingen zijn zeker een factor voor wie beslist of hij dit toestel wil aanschaffen. Het is aan te raden hem voor aankoop even vast te houden.
De Lumia 920 heeft geen fysieke knop aan de voorkant, in tegenstelling tot bijvoorbeeld de Samsung Ativ S. Daardoor moet de gebruiker altijd de knop aan de zijkant gebruiken om het toestel 'wakker' te maken. Dat is dankzij de goede plaatsing van de vergrendelknop geen groot probleem. De lay-out van de knoppen komt overeen met die van de eerdere Lumia's. Aan de linkerkant zitten geen knoppen, terwijl aan de rechterkant de cameraknop, vergrendelknop en volumeknoppen te vinden zijn. De micro-usb-ingang zit aan de onderkant, de 3,5mm-ingang is aan de bovenkant te vinden.
De bouwkwaliteit voelt solide aan. Er zijn geen bewegende onderdelen en in tegenstelling tot de Lumia 800 rammelen de knoppen niet bij schudden. De achterkant heeft bovendien geen bult om de camera te huisvesten, wat het toestel een strakke uitstraling geeft.
Nokia heeft ervoor gekozen om het gebolde glas van de Lumia 800 bij de 920 terug te laten komen. Het werkt veel fijner dan het platte scherm van de Lumia 900, dat enigszins scherpe randen heeft, maar het is ergonomisch minder fijn voor de vingers dan de 800, waarin de bolling sterker is. Een mooi detail is dat de buitenkant geen fcc- of ce-nummers toont; de behuizing is volledig ontdaan van keurmerken en andere details. Die zitten aan de binnenkant van het microsimslot.
Een notificatieled ontbreekt op de Lumia 920. Omdat Windows Phone in tegenstelling tot Symbian niet standaard notificaties weergeeft zonder op een knop te drukken, zal de gebruiker altijd even het scherm moeten activeren om te zien of er nog gemiste notificaties zijn.
Geluid en netwerken
De belkwaliteit van de Lumia 920 behoort tot de betere op de markt. Omgevingsgeluid lijkt goed gefilterd te worden en gesprekken kunnen daardoor in veel omstandigheden makkelijk worden gevoerd. HD Voice wordt ook ondersteund, maar dat is niet uitgebreid getest.
Het bereik van de telefoon is ook prima. Tijdens de testperiode traden geen problemen op met het bereik van 3g, wifi, gps of andere zaken. De gps-module is niet zo gevoelig als in sommige toestellen die Nokia heeft gemaakt en die binnenshuis ook vaak makkelijk een fix kregen, maar het is zeker niet minder dan bij de meeste andere toestellen. Wel verbindt Windows Phone af en toe niet opnieuw met een bekend wifi-netwerk als de gebruiker ergens binnenkomt. Dat is een algemeen issue van Windows Phone en is dus niet toe te schrijven aan Nokia.

Software: Nokia op WP8
Windows Phone 8
De Lumia 920 draait Windows Phone 8, een nieuwe versie van Microsofts mobiele besturingssysteem. Hoewel Nokia de nodige zaken aanpast, werken alle Windows Phone-toestellen in de basis hetzelfde. Voor uitleg over en tests met Windows Phone 8 kun je het beste terecht bij het uitgebreide achtergrondverhaal.
Hoewel er meer dan 120.000 apps zijn voor Windows Phone, is er nog weinig verschenen dat gebruikmaakt van de specifieke mogelijkheden van Windows Phone 8. Veel mensen zullen apps treffen die ze willen gebruiken, maar wie wil weten of de voor hem of haar belangrijke apps op het platform te downloaden zijn, kan dat vooraf checken in de webversie van de Store.
Nokia-apps
Nokia voegt een aantal eigen apps toe aan Windows Phone 8 en die zijn behoorlijk nuttig. Nokia voegt met zijn apps als enige van de Windows Phone-fabrikanten veel toe aan Windows Phone, zaken die met 3rd party apps niet of alleen tegen betaling toegevoegd kunnen worden.
De belangrijkste toevoeging blijft Nokia Rijden, de navigatie-app die volledig offline kan worden gebruikt. Bij de eerste keer starten zoekt hij de locatie van het toestel op en biedt hij aan om via wifi kaarten van het desbetreffende land te downloaden, samen met een stem in de taal van het besturingssysteem. Daarna kan de gebruiker offline navigeren. Fabrikanten van andere Windows Phones mogen Nokia Rijden overigens ook meeleveren, maar of ze dat gaan doen, is onduidelijk. De versie van Nokia Rijden is een testversie en heet Nokia Drive+ Beta. Dat duidt erop dat de +-versie voor Nokia's blijft, terwijl de kale navigatie-app ook door andere fabrikanten kan worden meegeleverd. De +-versie zal in de toekomst onder andere My Commute kennen, een functie die bijhoudt welke routes de gebruiker rijdt en waarschuwt als er een file staat zonder dat de app geopend hoeft te worden.
Ook Nokia Music is een belangrijke app. De interessantste functie is Mix Radio, een streaming-muziekdienst die volledig gratis en zonder inloggen muziekkanalen aanbiedt. Die kanalen zijn gekoppeld aan muziekstromingen als rock of pop, evenementen of bijzondere gebeurtenissen en hitparades. Natuurlijk kunnen songs ook los worden aangeschaft.
Handig zijn verder nog Contactenoverdracht, waarmee de lijst contactpersonen op de oude telefoon via bluetooth kan worden overgezet, en Creative Studio, waarmee foto's kunnen worden bewerkt. Nokia OV zit ook standaard op het toestel, maar werkt in Nederland nog zeer beperkt. Bovendien is er met 9292 een prima alternatief voorhanden voor Nederlandse gebruikers.
Frontpage laden (automatisch) |
Telefoon / tablet | OS | In seconden, lager is beter |
Apple iPhone 5 |
iOS 6 |
*
0,16 |
Samsung Galaxy Note II |
Android 4.1 |
*
0,31 |
Samsung Galaxy S III - 4.1 |
Android 4.1.1 |
*
0,34 |
HTC One X+ |
Android 4.1 |
*
0,36 |
HTC One X (4.1) |
Android 4.1 |
*
0,44 |
Nexus 4 |
Android 4.2 |
*
0,47 |
Nokia N9 |
Maemo |
**
0,66 |
Nokia Lumia 800 |
Windows Phone 7.5 |
**
0,73 |
Nokia Lumia 920 |
Windows Phone 8 |
**
0,82 |
HTC 8X |
Windows Phone 8 |
**
0,83 |
Nokia 808 PureView |
Symbian Belle FP1 |
*******
2,54 |
De browser van Windows Phone 8 is IE10 en die werkt vloeiend, maar niet in alle opzichten even snel. Dat blijkt onder meer uit onze Frontpage Laden-test. Daarbij wordt een statische frontpage van augustus vorig jaar 35x geladen en worden de hoogste en laagste resultaten weggestreept. De Lumia 920 scoort ongeveer gelijk aan de HTC 8X, maar minder dan de Lumia 800 van vorig jaar, ondanks de veel krachtigere hardware. Het is gissen waaraan dat ligt, maar omdat de 8X hetzelfde presteert lijkt het erop dat er iets in de caching of in de rendering is aangepast dat in het nadeel werkt van de WP8-smartphones.
De Lumia 920 scoort ook op BrowserMark 2.0 geen bijzonder hoge score, maar houdt in elk geval de HTC One X en Galaxy Nexus bij. Onze ervaring met deze test is nog niet zo groot, maar hij meet veel meer zaken dan de oude BrowserMark. Het voordeel van een nieuwe test is bovendien dat fabrikanten minder makkelijk software ervoor kunnen optimaliseren, een voordeel dat binnen enige tijd zal wegvallen.
Update, maandag: Op verzoek van veel lezers is BrowserMark 2.0 opnieuw gedaan. Hoewel de score aanvankelijk gelijk bleef, bleek dat de browser bij een tweede test veel hoger scoorde. Het waarom is onduidelijk. Voor de HTC 8X geldt hetzelfde.
Omdat de scores zo fluctueren, durven we aan deze test dus geen conclusies te verbinden. Onder sommige omstandigheden scoort de Lumia 920 heel goed, maar het is onduidelijk welke dat zijn. We laten de resultaten daarom staan ter referentie, maar BrowserMark is geen benchmark waaraan we momenteel iets kunnen aflezen.
Op de benchmark Peacekeeper, vooral gericht op JavaScript, is hetzelfde beeld zichtbaar. De Lumia 920 scoort zeker niet slecht met 334 punten, maar moet het geweld van de smartphones op Android en iOS laten voorgaan. Het is de vraag in hoeverre gebruikers daar in de praktijk last van hebben; de browser is dan niet de snelste, hij werkt wel vloeiend en rendert veel pagina's prima, en dat maakt in de gebruikservaring veel goed. Nadeel blijft dat sommige sites IE10 op WP8 niet zien als smartphonebrowser en dus of halve wap-sites of desktopsites serveren.
Alternatieven
De voornaamste concurrent voor de Lumia 920 is de HTC Windows Phone 8X. Snufjes als Super Sensitive Touch en apps als Nokia Rijden ontbreken, maar verder lijken de toestellen veel op elkaar. De 8X heeft 16GB opslaggeheugen tegenover 32GB van de Lumia 920. De huidige prijs van de 8X, onder de 500 euro, is wel aantrekkelijker.
De Lumia 820 draait net als de 920 en HTC 8X op Windows Phone 8. Met zijn scherm met lage resolutie en minder spectaculair uiterlijk is hij minder aantrekkelijk dan de andere twee. Hij heeft bovendien een behoorlijk hoge prijs voor zijn specificaties. Hij heeft een opslaggeheugen van 8GB, uitbreidbaar door middel van een micro-sdhc-slot.
De laatste van de Windows Phone 8-toestellen voor de Nederlandse markt is de Ativ S van Samsung. Hij heeft het grootste scherm van allemaal: 4,8" en dat is bovendien een amoled-paneel met diepe zwartwaarde en verzadigde kleuren. De software die Samsung toevoegt aan Windows Phone is echter minimaal.
Voor de adviesprijs van de Lumia 920 kun je ook de 32GB-versie halen van de Galaxy S III, de succesvolste telefoon van dit jaar op Android. De telefoon heeft een snelle quadcore-processor en hetzelfde scherm als de Ativ S. Hij draait op Android 4.1 in plaats van Windows Phone 8.
Ook te koop in de prijsklasse van de Lumia 920 is de iPhone 4S. Dit toestel heeft minder opslaggeheugen dan de Lumia 920, maar draait iOS, waarvoor meer apps zijn uitgekomen. Het scherm is met 3,5" wel klein naar hedendaagse maatstaven.
Is een Lumia met het oudere Windows Phone 7.5 nog aantrekkelijk? De prijs ligt inmiddels onder 250 euro en daarvoor krijg je een mooi ontworpen, soepel werkende telefoon. Uiteraard is hij veel minder snel dan de Lumia 920 en heeft veel van de snufjes niet. Bovendien is het scherm met 3,7" klein en de resolutie laag.
Specs
Merk en type |
Merk |
Nokia |
Productserie |
Lumia |
Type |
920 |
Toestel |
Telefoonmodel |
Bar |
Invoermethode |
Touchscreen |
Gsm-besturingssysteem |
Windows Mobile / Windows Phone |
Versie besturingssysteem |
Windows Phone 8 |
Beeldscherm |
Schermresolutie |
1280x768 |
Schermdiagonaal |
4.5" |
Schermtype |
Lcd |
Multitouch-touchscreen |
Ja |
Touchscreentechniek |
Capacitief |
Camera |
Cameraresolutie |
8,7Mp |
Camera-autofocus |
Ja |
Optische zoom |
4x |
Gsm-flitsertype |
Dubbele led |
Resolutie video-opname |
1920x1080 (full hd 1080p) |
Functionaliteit |
Berichten |
E-mail, mms, sms |
Gsm-taal |
Nederlands |
Mp3-ringtone |
Ja |
Audioformaten |
Aac, aac+, amr-nb, amr-wb, eaac+, mp3, Mpeg 4, wav, wma |
Videoformaten |
3gp, h.263, h.264, Mpeg 4, wmv |
Gps |
Ja |
Gsm-functies |
A2dp (bluetooth stereo), bewegingssensor, dlna, handsfree, kompas, tril, voicerecorder, wifi direct |
Verbindingen |
Mobiele netwerken |
Edge, gprs, hsdpa, hspa, lte, umts |
Frequentiebereik (gsm/umts) |
850MHz, 900MHz, 1800MHz , 1900MHz , 2100MHz |
Verbinding (wlan) |
802.11a, 802.11b, 802.11g, 802.11n |
Bluetooth-versie |
Bluetooth (versie onbekend) |
Overige draadloze verbindingen |
Near field communication (nfc) |
Gsm-connector |
3,5mm-headset |
Technische kenmerken |
Gsm-chipset |
Qualcomm Snapdragon S4 (MSM8960) |
Processorsnelheid |
1,5GHz |
Cpu-core |
Dual |
Werkgeheugen |
1GB |
Opslaggeheugen |
32GB |
Accu |
Gesprekstijd |
10u |
Stand-by-tijd |
400u |
Accucapaciteit |
2000mAh |
Uiterlijk |
Kleuren |
Geel |
Gewicht (gram) |
185g |
Lengte |
130mm |
Breedte |
70mm |
Hoogte / diepte |
10mm |
Overige specificaties |
Meegeleverde gsm-accessoires |
Datakabel, headset bedraad, oplader |
Bijzonderheden |
PureMotion HD+, PureView, RichRecording |
Conclusie: en nu bughunten
Nokia ziet zichzelf als uitdager op de mobiele markt en zo zouden we volgens de fabrikant ook de telefoons moeten zien. Door de eigen weg die Nokia kiest in ontwerp, kleur en features, is de Lumia 920 momenteel inderdaad de meest onderscheidende smartphone op de markt en dat zal ook zo zijn als hij in januari 2013 in Nederland uitkomt.
Dat neemt niet weg dat de Lumia 920 hinderlijke nadelen heeft. Enkele daarvan waren te voorkomen en vormen grote problemen. Zo loopt de accu in veel gevallen zonder goede reden razend snel leeg en produceert de camera veel foto's die niet scherp zijn en oververzadigde kleuren hebben. Het is onacceptabel dat Nokia, dat juist van zowel de accu als de camera een verkoopargument heeft gemaakt, zulke bugs heeft zitten in een toestel dat al is uitgekomen, in onder meer Duitsland en de VS. Nokia is naar verluidt al bezig met een fix van in ieder geval de matige cameraresultaten.
Dat zijn alleen nog de nadelen die relatief eenvoudig te repareren zijn. Er zijn ook andere keerzijdes aan het toestel. Zo is hij erg zwaar voor een telefoon, en groot en dik voor zijn schermgrootte. Ook zijn er weinig apps uitgekomen specifiek voor Windows Phone 8 en zou je vooraf moeten nagaan of de voor jou belangrijke apps er zijn voor Windows Phone. Het zal voor veel mensen voldoende zijn, maar mensen die zwaar hechten aan bijvoorbeeld Instagram of Flipboard, kunnen niet bij Windows Phone terecht. Daar komt bij dat nieuwe apps vaak eerst op Android en iOS uitkomen. Windows Phone haalt de achterstand daardoor niet snel in.
De nieuwe Nokia onderscheidt zich ook op diverse punten positief van de concurrentie. Het scherm is niet bijzonder fel, maar is dankzij ClearBlack goed af te lezen in zonlicht. Bovendien geeft het scherm veel kleuren prima weer. De software die Nokia maakt voor Windows Phone voegt veel toe, zoals navigatie, een muziekstream-app en leuke camerasoftware als Slimme Opname en animated gif-concurrent Cinemagraph.
Nokia claimt met de Lumia 920 de meest innovatieve telefoon ter wereld te hebben. Er valt het nodige op af te dingen; een variant op Super Sensitive Touch is eerder gedaan door Sony, draadloos laden door diverse fabrikanten als LG en Palm. De optische beeldstabilisatie voor de camera is wel echt nieuw. Nokia lijkt goed naar Apple te hebben gekeken en heeft diverse nieuwigheden softwarematig voorzien van veel extra's en begeleid door doeltreffende marketing.
Mocht je geen problemen hebben met de nadelen, zoals de pittige aanschafprijs en het behoorlijke gewicht, dan wacht er een prima toestel, met snelle en complete software, een camera met leuke software en een meer dan goed scherm. De extraatjes die echt werken, zoals Slimme Opname in de camera, Super Sensitive Touch en een meegeleverde draadloze lader, maken bovendien dat hij een paar pluspuntjes heeft ten opzichte van veel concurrenten.
Het is lang niet de beste smartphone op de markt, maar het is een spannende underdog met grote aantrekkingskracht. Als het Nokia lukt om de bugs met de accu en de camera voor de release in Nederland te repareren, kan hij er nog een ster bijkrijgen en als de prijs bij de release veel lager uit blijkt te vallen, komt zelfs de maximale score van vijf sterren in zicht. Zoals hij nu is, kunnen we hem echter niet meer geven dan een dikke drie sterren.
Er zit een groot gat tussen innoveren en het optimaal toepassen van die innovaties. Nokia en de Lumia 920 zitten beide momenteel in dat gat - en hoe sneller Nokia in staat is om zijn innovatiekracht in volle glorie te tonen, hoe beter dat is voor de fabrikant en kopers van deze Lumia 920.
Update, 19 december: Nokia heeft een tweede exemplaar opgestuurd. Daarmee zijn de accutesten enkele malen herhaald, waarbij de bug niet meer is optreden: ook bij het originele reviewexemplaar is de bug afgelopen weken niet meer naar voren gekomen. Omdat het erop lijkt dat het gaat om enkele incidenten, is de score voor accuduur verhoogd.
De komende update hebben we ook op onofficiële wijze kunnen flashen op het tweede exemplaar, waarna de cameraprestaties ook zijn verbeterd. Die resultaten zijn in een apart verhaal terug te lezen. Ook die score is daarom verhoogd. Omdat het ging om twee belangrijke elementen in de beoordeling, is de Algemene Beoordeling verhoofd van drie naar vier sterren en verdient deze telefoon na de update het predikaat 'Goed'. Of de update op Nederlandse toestellen zal staan bij release, is nog niet duidelijk; in elk geval zal hij bij release of vlak erna worden verspreid.
Pluspunten
+ Snelle software en nuttige Nokia-apps
+ Opvallend, onderscheidend ontwerp
+ Scherm goed af te lezen in zonlicht, te bedienen met handschoenen
Minpunten
- Relatief groot en zwaar
- Maakt vaak onscherpe foto's
- Bug in energiebeheer, waardoor accu soms leegloopt
Eindoordeel