Inleiding: daar is hij weer
Het is inmiddels een traditie in de telecomindustrie: in de zomer of het najaar presenteert Apple een nieuwe iPhone. Ook een traditie is dat elk vernieuwend model afgewisseld wordt met een minder spectaculaire upgrade. Inmiddels zijn we weer aan een grote update toe: de laatste grote vernieuwing van de iPhone was in 2010, toen de iPhone 4 een scherm met hogere resolutie en een nieuw design bracht.
Wat ook vaste prik is, is de constante stroom geruchten, waarmee het internet wordt overspoeld in de maanden voor de presentatie. Het begint met vage geruchten over releasedatum en mogelijke nieuwe features en langzaamaan worden die steeds concreter. Uiteindelijk heeft iedereen die de markt goed volgt voor de presentatie veelal een beeld van wat de nieuwe iPhone brengt.
De iPhone 5 wijkt in één opzicht af van alle andere iPhones en dat is het scherm: al sinds 2007 heeft de iPhone een 3,5"-scherm met 3:2-beeldverhouding. Dat is nu anders: deze iPhone kent een 4"-beeldscherm met 16:9-beeldverhouding.
Wat ook afwijkt, is dat Tweakers.net deze keer niet aanwezig is bij de presentatie. Bij de iPhone 4S en de nieuwe iPad mochten we nog wel een uitnodiging ontvangen om hands-on te gaan, deze keer bleef de uitnodiging om onduidelijke redenen achterwege.
In dit verhaal vind je een technische vergelijking van deze nieuwe iPhone met de iPhone 4S en concurrenten, maar geen hands-on ervaringen.
Helaas!
De video die je probeert te bekijken is niet langer beschikbaar op Tweakers.net.
Uiterlijk en hardware: Apple A6
Uiterlijk en design
Apple heeft het design van de iPhone 4 duidelijk als basis genomen voor het ontwerp van deze nieuwe iPhone. Toch zijn er veel duidelijke verschillen te herkennen.
Ten eerste is de achterkant niet helemaal meer van glas. In plaats daarvan zitten er glazen strips aan de boven- en onderkant en is de rest gemaakt van aluminium. De achterkant heeft twee tinten: bij de witte versie is dat wit en grijs, bij de zwarte is dat zwart en donkergrijs.
Behalve de langere behuizing is er aan de voorkant niet veel veranderd. Aan de zijkanten zitten de knoppen op dezelfde plaats, maar de 3,5mm-jack is verplaatst naar de onderkant van de telefoon. De speakers zijn verkleind, maar volgens Apple is het geluid dat eruit komt wel beter.
Opvallend is het gewicht: hoewel de telefoon langer is, is het gewicht juist flink afgenomen. Met 112 gram is het onder de duurdere smartphones een van de lichtste, zo niet de lichtste. De Galaxy S II van Samsung en Xperia P van Sony zijn een klein beetje zwaarder. Daarbij is vooral de Xperia P vergelijkbaar, omdat ook die een in-cell lcd heeft met een diagonaal van 4" en bovendien eveneens grotendeels van aluminium is gemaakt.
Toestel | Hoogte (mm) | Breedte (mm) | Dikte (mm) | Gewicht |
iPhone 5 |
123,8 |
58,6 |
7,6 |
112g |
iPhone 4S |
115,2 |
58,6 |
9,3 |
140g |
iPhone 3GS |
115,5 |
62,1 |
12,3 |
135g |
Galaxy S3 |
136,6 |
70,6 |
8,6 |
133g |
Galaxy S2 |
125,3 |
66,1 |
8,5 |
116g |
Lumia 920 |
130,3 |
70,8 |
10,7 |
185g |
Xperia P |
122,0 |
59,5 |
10,5 |
120g |
:fill(white)/i/1347480195.jpeg?f=thumb)
Dock connector, nano-sim
Na de introductie van de Thunderbolt-poort voor desktops, heeft nu ook de poort voor iOS-devices een naam gekregen. De vervanger van de 30-pins connector die sinds 2003 bestaat heet Lightning. Lightning heeft acht digitale pins en daardoor zijn veel accessoires wellicht niet compatibel zonder - en sommige zelfs met - adapter.
De connector is - helaas - niet compatibel met micro-usb, waardoor kabels van Apple niet voor andere telefoons gebruikt kunnen worden en kabels van andere telefoons niet in iPhones passen. Dat is een gemiste kans om compatibliteit in te bouwen.

Het voordeel van Lightning is dat je hem niet verkeerd in de iPhone kan duwen: hij is symmetrisch en past dus altijd. Bij micro-usb gaat dat nog wel eens mis.
De iPhone 5 werkt niet langer met microsim, maar met de door Apple bedachte nano-sim. De chip is daarbij hetzelfde, maar er is nog minder ruimte rondom de aansluitingen dan bij de micro-sim. De stap is lastig, want veel mensen hebben net een micro-sim. Of bijknippen makkelijk is, zal moeten blijken.
Daarnaast heeft Apple een microfoon extra toegevoegd, onder meer zodat spraakbesturing Siri de gebruiker dan beter zou verstaan. Ook wordt hd voice ondersteund: het helderdere geluid bij bellen is prettig voor de mensen die dat nog doen.
/i/1347476419.png?f=imagenormal)
Apple A6
Apple was niet scheutig met details over de gebruikte hardware. Bij de presentatie van eerdere processors was dat al niet anders; Apple benadrukt graag dat de processors en gpu's beter zijn dan die van de concurrentie en voldoende zijn om de interface en apps vloeiend te laten lopen. Vaak blijft het daar dan bij. Toch zijn er enkele zaken duidelijk over de soc, die de nieuwe iPhone aandrijft. Zo claimt Apple dat zowel het cpu- als het gpu-gedeelte van de soc twee keer zo snel is geworden.
Daarbij zijn een aantal mogelijkheden, maar volgens het doorgaans goed ingevoerde Anandtech gebruikt de Apple A6 Cortex A15-cores. Daarmee zou de iPhone 5 de eerste aangekondigde telefoon zijn die over een soc met deze nieuwe micro-architectuur beschikt. Cortex A15 volgt Cortex A9 op en moet onder meer zuinigere processors en betere prestaties opleveren.
Het lijkt in elk geval duidelijk dat een 'die shrink' heeft plaatsgevonden: in plaats van een 45nm-procedé zal de A6 gebakken worden op 32nm, waarbij het vermoedelijk gaat om Samsungs LP HK+MG-procedé.
Over de gpu is zo mogelijk nog meer onduidelijk dan over de cpu: tot nu toe gebruikte Apple PowerVR-gpu's van Imagination in zijn iOS-devices. De iPhone 4S heeft een SGX543MP2 en de nieuwe iPad beschikt over een SGX543MP4. De kans bestaat dat de iPhone 5 ook de SGX543MP4 heeft, maar voor de hand ligt het niet: die gpu met vier cores slurpt energie en neemt bovendien veel ruimte in beslag: Apple claimt juist dat de A6 in totaal 22 procent kleiner is dan de A5-processor.

Scherm: groter en dunner
Het scherm is misschien wel een van de punten waarop de nieuwe iPhone het meest afwijkt van de vorige.
Schermverhouding: doei 3:2
Vanaf de eerste iPhone in 2007 hebben iPhones een 3:2-verhouding gehad. Dat is onhandig voor het bekijken van fullscreen-video's, omdat die vaak in 16:9-verhouding willen afspelen. Het gevolg is dat je of met grote zwarte balken zit, of dat de video fullscreen afspeelt en delen van het beeld 'afhakt'.
Het scherm van de nieuwe iPhone is langer, waardoor de schermverhouding wijzigt van 3:2 naar 16:9. De diagonaal is 4" en de resolutie is meegegroeid: in plaats van 960x640 is het 1136x640 pixels. De pixeldichtheid blijft daardoor hetzelfde; 326 pixels per inch.
Ontwikkelaars zullen hun apps snel moeten updaten: applicaties zullen niet mooi worden weergegeven op de iPhone 5. Apps zonder updates worden op de native resolutie weergegeven, waarbij dus zwarte balken boven en onder de app staan. Door het uitrekken van bepaalde elementen niet automatisch te doen, geeft Apple een sterk signaal aan ontwikkelaars: je moet snel updaten, anders zullen mensen met een iPhone 5 in je app een rare ervaring hebben.
In-cell
Niet alleen de beeldverhouding en resolutie is aangepast: ook is het scherm voorzien van een nieuwe technologie. Er is namelijk een schermlaag tussenuit gehaald: de laag met de touch-sensoren. Die touch-sensoren zitten nu in de lcd zelf ingebouwd.
Deze 'in-cell' technologie, in de industrie ook aangeduid als tsic, oftewel touch-sensor-in-cell, maakt het scherm dunner en maakt dus ook een dunnere behuizing mogelijk. Ook betekent het dat de lcd dichter onder de glasplaat ligt, wat een gunstig effect heeft op de weergave van kleuren. Ook prestaties buitenshuis kunnen daardoor worden opgekrikt omdat er minder licht wordt gereflecteerd door het scherm. Apple claimt een 44 procent betere kleurverzadiging. De helderheid en het contrast die Apple claimt blijven gelijk, met respectievelijk 500 nits en 1:800.
De technologie van in-cell bestaat al sinds 2007, maar was jarenlang niet rijp voor massaproductie. Het probleem van tsic-schermen is dat ze moeilijk afgedekt konden worden, waardoor bijvoorbeeld een laagje Gorilla Glass dus niet mogelijk was. Dat probleem is nu kennelijk opgelost. Sony gebruikte in-cell touch ook al voor zijn mid-range model Xperia P eerder dit jaar en ook de HTC One X beschikt waarschijnlijk over deze schermtechnologie.
Toestel | Technologie | USP | Resolutie | Diagonaal | PPI |
iPhone 5 |
ips-lcd |
in-cell |
1136x640 |
4" |
326 |
iPhone 4 |
ips-lcd |
hoog ppi |
960x640 |
3,5" |
326 |
iPhone 3GS |
lcd |
- |
480x320 |
3,5" |
163 |
Galaxy S3 |
amoled |
in-cell, hd |
1280x720 |
4,8" |
306 |
Lumia 920 |
ips-lcd |
overdrive |
1280x768 |
4,5" |
332 |
Xperia P |
WhiteMagic-lcd |
helderheid, in-cell |
960x540 |
4" |
275 |
/i/1347476418.png?f=imagenormal)
/i/1347477109.jpeg?f=imagenormal)
Software: iOS 6
Uiteraard komt een nieuwe iPhone uit met een nieuwe versie van iOS: zo gaat dat al sinds 2008 en de iPhone 5 is geen uitzondering. De nieuwe versie van iOS werd al in juni gepresenteerd en er zitten geen spannende nieuwe features in die je met een update niet op de iPhone 4S kunt krijgen.
iOS 6
De Kaarten-app heeft een grote update gehad: Google Maps is niet langer de kaartenleverancier, maar Apple heeft besloten het heft in eigen hand te nemen. Daarvoor is een samenwerking gesloten met onder meer het Nederlandse TomTom.
Er komen ook nieuwe features bij, waarbij onder andere turn-by-turn-navigatie standaard in het OS zit. Daarnaast is er ook verkeersinformatie te vinden in de applicatie. Er is een 3d-modus om steden met een 'bird's eye view' te bekijken. De versie die Apple tijdens de keynote toonde is uitgebreider dan die in de bèta's van iOS te zien was: meer gebouwen lijken in 3d te worden weergegeven.
Ook brengt iOS 6 onder meer de langverwachte integratie met Facebook. Dat werkt ongeveer hetzelfde als met Twitter, dat sinds iOS 5 in Apples mobiele besturingssysteem is verweven. Na inloggen kunnen systeemapps van de login gebruik maken, waardoor bijvoorbeeld een foto snel gedeeld kan worden op Facebook. Bovendien kunnen apps in de App Store worden 'geliked' en kun je zien welke apps door Facebook-contacten 'leuk' zijn bevonden. Daarnaast worden Facebook-evenementen getoond in de kalender, iets dat Android en Windows Phone al langer ondersteunen. Facebook-contacten zullen ook verschijnen in de contactenlijst.
In Safari zijn ook enkele wijzigingen doorgevoerd. Zo worden tabbladen automatisch via iCloud gesynchroniseerd en wordt de zoekbalk in de adresbalk gestopt, zoals in de browser voor Android al jaren het geval is. Daarnaast kunnen websites ook fullscreen in landscape-modus bekeken worden. Er is een Niet Storen-knop toegevoegd aan de instellingen en een telefoontje kan met een nieuwe knop snel worden beantwoord met een tekstberichtje.
Nieuw is de app Passbook, een overzicht van mobiele toegangstickets en klantenkaarten. De app werkt met gps, waardoor een qr-code op het lockscreen kan worden getoond als de gebruiker op de plek van bestemming aankomt, bijvoorbeeld een bioscoop, koffiehuis of winkel.
Apple maakt het delen van Photo Streams in iOS 6 mogelijk. De Photo Stream kan gedeeld worden met contactpersonen, die daardoor kunnen reageren op foto's. Videobeldienst Facetime werkt in iOS 6 voor het eerst over 3g. Ook worden het telefoonnummer en Apple ID gecombineerd, waardoor een Facetime-telefoontje op een iPhone kan worden beantwoord via een iPad of Mac. Ook is 'VIP Mail' toegevoegd aan de mail-client, een feature die ook in OS X Mountain Lion zit. Daarmee wordt mail van bepaalde contactpersonen van een ster voorzien. Ook wordt het markeren of 'flaggen' van mail ondersteund.
Ook heeft Apple aanpassingen gemaakt in spraakbesturing Siri. Zo kan de 'virtuele assistent' nu apps starten, iets dat in iOS 5 niet mogelijk was. Ook moet een knop in diverse automodellen komen om Siri te starten vanaf het stuur, zodat de bestuurder de iPhone kan besturen zonder naar de iPhone te kijken of hem aan te raken. Er komen veel nieuwe talen bij waarin Siri zal werken, maar Nederlands zal ook in iOS 6 vooralsnog niet worden ondersteund.
Tot slot: volgens verwachting
De presentatie van een nieuw product maakt het meeste indruk als er veel verrassende elementen in zitten. Nokia deed dat bijvoorbeeld vorige week met de Lumia 920, waarvan je het scherm met handschoenen kunt bedienen. Maar Apple zelf heeft ook vaak verrast met nieuwe designs of nieuwe features.
Daarom zijn lekken ook zo erg voor een bedrijf als Apple: het neemt het element van verrassing weg. Dat was bij de presentatie van de iPhone 5 erger dan het ooit geweest is. Vrijwel alles, van het design tot aan de hoofdtelefoontjes toe, was van tevoren uitgelekt. Slechts enkele details waren verborgen gebleven.
Daardoor is het verleidelijk te denken dat de iPhone 5 geen grote upgrade is. Dat is het echter wel: in vrijwel alle opzichten zijn wijzigingen doorgevoerd. Het scherm is groter en bevat nieuwe technologie, de behuizing is dunner en veel lichter en de cpu-kernen zijn hoogstwaarschijnlijk gebaseerd op een gloednieuw core-ontwerp.
Apple heeft ervoor gekozen om op een breed terrein vernieuwingen toe te passen, in plaats van een grote vernieuwing centraal te stellen, zoals het vorig jaar deed met Siri in de iPhone 4S.
Het is allemaal de vraag hoe al die vernieuwingen in de praktijk zullen uitpakken. Voorlopig hebben we de zesde generatie iPhone nog niet in de hand kunnen houden, laat staan enige tijd dagelijks gebruiken. Pas dan kunnen we beoordelen in hoeverre deze iPhone 5 echt veel beter is dan de inmiddels goedkopere iPhone 4S.
/i/1347476417.png?f=imagenormal)