Inleiding
Hoe groot mag een smartphone zijn, en hoe klein een tablet? Deze vraag dringt zich steeds meer op nu fabrikanten de grenzen tussen smartphones en tablets actief aan het verkennen zijn. Tot voor kort was het simpel: een device met 7"-scherm is een tablet, een toestel met een 4,3"-scherm mag nog een smartphone heten.
Toen bracht Dell vorig jaar de eerste Streak uit. Gezien de naamgeving van producten die erna kwamen - smartphones bleken 'Venue' te heten, en tablets 'Streak' - zag Dell het toestel met zijn 5"-scherm als een tablet, hoewel het alle karakteristieken van een telefoon heeft. Samsung deed er vervolgens nog een schepje bovenop met de Galaxy Note. De Note werkt als smartphone, draait een smartphoneversie van Android en kan bellen. Met zijn 5,3"-scherm is hij echter wel heel groot.
Nu is er dan de HTC Titan. HTC heeft de zaken iets subtieler aangepakt: de schermgrootte van het toestel bedraagt 4,7", en omdat de randen om het scherm dunner zijn gemaakt, zou het toestel niet belachelijk veel groter zijn dan zijn voorgangers.
Met de Titan en de kleinere HTC Radar komen ook nog eens de eerste twee Nederlandstalige Windows Phones op de markt. De eerste Windows Phone-smartphones zijn hier te lande al bijna een jaar te koop, maar met beperkingen: de menutaal was niet Nederlands, het toetsenbord kende geen Nederlandse woorden, en diensten als downloadwinkel Marketplace en gameservice Xbox Live werkten niet met Nederlandse Live-accounts.
HTC zal vooral proberen om de Radar aan de man te brengen. Het bedrijf heeft deals gesloten met alle grote retailers en zal met een grote marketingcampagne proberen het toestel onder de aandacht te brengen. HTC ziet de Radar als het belangrijkste toestel, omdat het toch bang is dat de Titan voor veel mensen te groot zal zijn.
Overigens krijgt HTC binnenkort concurrentie van Nokia, dat nog voor het einde van dit jaar Windows Phone-toestellen voor de Nederlandse markt zal uitbrengen. Hoewel het marktaandeel van Nokia flink is geslonken, heeft de fabrikant nog altijd de bekendste en meest vertrouwde naam in de telecommarkt. HTC zegt echter meer voordelen dan nadelen te verwachten van de grote concurrent: zo komt Windows Phone meer onder de aandacht, denkt HTC. "We kunnen de Windows Phone-kar niet in ons eentje trekken", aldus HTC Benelux-directeur Mark Moons.
Tweakers.net nam niet alleen de Radar, maar ook en vooral de Titan onder de loep. Met een 4,7"-scherm, verbeterde camera en snellere processor biedt de Titan op papier de betere prestaties. We onderzoeken hoe het toestel in elkaar steekt, hoe het zich in de praktijk gedraagt, en natuurlijk kijken we of dat enorme ding nog wel in je broekzak past.
/i/1314899055.jpeg?f=imagenormal "HTC Titan")
Uiterlijk en design
Titan
De Titan is de grootste telefoon die we tot nu toe op de redactie hebben gehad - als we de Dell Streak niet meerekenen. Met zijn schermdiagonaal van 4,7" breekt het toestel geen records, maar door de schermresolutie van 800x480 pixels is het toestel wel erg breed geworden.
De Titan is vertoont gelijkenissen met onder meer de Sensation, al is hij wel dunner. De design language die HTC dit jaar hanteert, is terug te zien in de brede speakergrill, de volumeknoppen, de grotendeels metalen achterkant en de plaatsing van aansluitingen.
De design language maakt dat alle HTC's van dit jaar onmiddellijk herkenbaar zijn, maar doet risicoloos aan: wie een HTC heeft gezien, heeft ze allemaal gezien. Het valt te betwijfelen of dat iets uitmaakt: Apple bewijst al enkele jaren dat je met gemak twee jaar aan een telefoonontwerp kunt vasthouden.
De grootte is een ander verhaal. De Titan zal voor sommige mensen - zeg maar: voor veel mensen - een maatje te groot zijn. Omdat het toestel zo breed is, is het lastig om het met één hand te bedienen. Bovendien voel je het toestel duidelijk in de broekzak zitten, ondanks de geringe dikte.
Toestel
| HTC Titan
| HTC Radar
| HTC Sensation
| Galaxy S2
| iPhone 4
|
| Hoogte |
131mm |
121mm |
121mm |
125mm |
115mm |
| Breedte |
71mm |
62mm |
65,4mm |
66mm |
58mm |
| Dikte |
9,9mm |
10,9mm |
10,9mm |
8,5mm |
9,3mm |
| Gewicht |
176g |
137g |
137g |
118g |
137g |
De voorkant van de Titan biedt een donkere aanblik: het scherm, de knoppen, de frontcamera, de notificatieled en het logo liggen allemaal achter dezelfde glasplaat. Omdat de uitgeschakelde lcd donkerder is dan bijvoorbeeld bij de Radar, ziet het geheel strak uit.
De zijkanten en de achterkant vormen samen de accuklep, een ontwerpkeuze die HTC eerder toepaste bij de Sensation en die ook unibody design wordt genoemd. Aan de rechterzijkant zit de dubbele volumeknop en een cameraknop. Als je licht op de cameraknop drukt, stelt het toestel scherp; als je doordrukt, maakt hij een foto. Dit systeem werkt prima.
Onderaan vinden we de eerste microfoon en het mechanisme om de accuklep te openen. De micro-usb-poort zit aan de linkerzijkant. Aan de bovenkant zitten de 3,5mm-ingang voor headsets, de aan-uitknop en de tweede microfoon.
Aan de achterkant zitten de speaker, de dubbele led-flitser en de 8-megapixelcamera. De camera is iets dikker dan de rest van de behuizing, een element dat we sinds de HD2 van twee jaar geleden geregeld terugzien in HTC-telefoons. De camera steekt minder uit dan bij bijvoorbeeld de HD2, waardoor het niet zo ergerlijk is. Het nadeel blijft dat de cameralens snel vies kan worden, een voordeel is dat de speaker wordt gedempt als je het toestel plat op tafel legt.
:fill(white)/i/1318408459.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1318408460.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1318408461.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1318408605.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1318408607.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1318408608.jpeg?f=thumb)
Radar
Het grootste verschil met de Titan zit in de schermgrootte: de Radar heeft een 3,8"-scherm, een diagonaal die anno 2011 hoort bij mid-range smartphones. Het scherm is niet echt klein, maar ook niet groot. HTC heeft er echter niet alles gedaan om het toestel compact te houden: er zit behoorlijk wat ruimte rondom het scherm.
Het scherm is ook veel minder indrukwekkend dan dat van de Titan. Hoewel beide toestellen volgens de specificaties een slcd aan boord hebben, zijn de kleuren bij de Radar fletser, is zwart minder diep en vervagen kleuren sneller onder een wat grotere kijkhoek. Het scherm van de Radar lijkt ook wat verder onder de oppervlakte te liggen.
In het design ligt de nadruk ook minder op zwart: om het scherm en de knoppen heen ligt een metaalkleurige rand, die het begin markeert van de metalen elementen in de behuizing. De kleurstelling komt daardoor overeen met die van de Desire Z van vorig jaar, een toestel waar de Radar toch al aan doet denken.
:fill(white)/i/1318408638.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1318408639.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1318408640.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1318408641.jpeg?f=thumb)
Hardware
De schermen
Hoewel HTC een paar maanden telefoons met amoled-schermen heeft verkocht, is het sinds enige tijd overgestapt op slcd's. Deze schermtechnologie is een licht gewijzigde versie van de gewone lcd. In tegenstelling tot amoleds werken slcd's met een backlight, waardoor ze helderder kunnen zijn.
Het scherm van de Titan heeft een diagonaal van 4,7" en een resolutie van 800x480 pixels. Daarmee ligt het aantal pixels per inch behoorlijk lager dan bij concurrerende toestellen. De HTC-toestellen Sensation en Evo 3D hebben bijvoorbeeld beide een kleiner scherm met een hogere resolutie.
De Radar heeft een scherm met een kleinere diagonaal, maar een even hoge resolutie. Dat zou een scherper en mooier scherm op moeten leveren, maar de lcd van de Radar is van beduidend mindere kwaliteit.
Toestel
| Titan
| Radar
| Sensation
| Desire HD
| iPhone 4
|
| Diagonaal |
4,7" |
3,8" |
4,3" |
4,3" |
3,5" |
| Resolutie |
800x480 |
800x480 |
960x540 |
800x480 |
960x640 |
| PPI |
199 |
245 |
256 |
217 |
326 |
De combinatie van het grote scherm met de relatief lage resolutie leidt ertoe dat de pixeldichtheid van de Titan net onder de 200 ligt, en dat is laag voor een hedendaagse smartphone. HTC had echter geen keus, omdat Microsoft geen hogere resoluties op Windows Phone-toestellen toelaat. Die maatregel is genomen om het ontwikkelaars makkelijker te maken: die hoeven - in elk geval voorlopig - geen rekening te houden met verschillende resoluties, zodat apps zonder aanpassingen op alle toestellen draaien.
De slcd's die HTC gebruikt voor toptoestellen als de Titan worden steeds beter. Waar bij eerdere toestellen het scherm dieper in de behuizing lag, met de Hero - letterlijk - als dieptepunt, komen ze nu steeds dichter aan de oppervlakte te liggen. Daardoor maakt het scherm meer indruk dan bij andere recente HTC's.
De kijkhoeken zijn ook behoorlijk verbeterd. De kleur blijft ook onder een relatief grote verticale en horizontale kijkhoeken behouden. De kijkhoeken zijn nog niet zo spectaculair als bij Samsungs Super Amoled Plus-scherm, maar HTC doet met de Titan in elk geval weer redelijk mee.
| Helderheid |
| Telefoon / Tablet | | Resolutie | in cd/m², hoger is beter |
| BlackBerry Torch 9860 |
3,7 " |
800x480 |
*******
720 |
| Sony Ericsson Xperia Ray |
3,3 " |
854x480 |
******
575 |
| Apple iPhone 4 |
3,5 " |
960x640 |
*****
478 |
| HTC Titan |
4,7 " |
800x480 |
*****
465 |
| HTC Radar |
3,8 " |
800x480 |
****
384 |
| Google Nexus S |
4,0 " |
800x480 |
***
343 |
| Samsung Galaxy S II |
4,3 " |
800x480 |
***
320 |
| Samsung Galaxy S |
4,0 " |
800x480 |
***
309 |
| Nokia N9 |
3,9 " |
854x480 |
***
287 |
Onze helderheidsmetingen bevestigen dat de Titan een ander scherm heeft dan de Radar. Het Titan-scherm is met 465 nits een stuk helderder dan dat van de Radar, en is vergelijkbaar met de iPhone 4. Het Reality-scherm van de Sony Ericsson Xperia Ray en de lichtbak van de BlackBerry Torch 9860 zijn echter nog een stuk feller.
De Radar is veruit de minst felle lcd die we hebben getest: de schermen met een lagere helderheid zijn allemaal van het amoled-type. In de praktijk is het scherm van de Titan beter afleesbaar in direct zonlicht en bij andere felle lichtbronnen.
Hardware Titan
HTC heeft voor zijn Android-tablet Flyer een hoop moeite gedaan om de Qualcomm MSM8255-soc te kunnen overklokken naar 1,5GHz. Dat wordt niet ondersteund door Qualcomm, die voor zulke frequenties de nieuwe MSM8255T-processor heeft ontworpen.
Daardoor heeft HTC nu als enige een Windows Phone waarvan de processor op 1,5GHz is geklokt. De voordelen daarvan zitten niet in de snelheid van de interface of de browser: die worden in Windows Phone 7.5 Mango bepaald door de gpu. Dat is de standaard-gpu van de MSM8255, de Adreno 205, die ook in andere Windows Phone-toestellen zit.
De Titan heeft een werkgeheugen met een grootte van 512MB. Anders dan in Android leidt meer werkgeheugen niet tot vlottere multitasking: er mogen slechts vijf apps naast elkaar gedraaid worden, en dat is zelfs met de minimale systeemeisen probleemloos mogelijk.
Het opslaggeheugen heeft een grootte van 16GB en kan niet worden uitgebreid. Microsoft heeft een unified storage system, waarbij het OS niet vermeldt of gegevens intern of extern worden opgeslagen. Het verwisselen van sd-kaarten zou ertoe leiden dat een toestel volledig gereset moet worden. De Titan beschikt overigens niet over een ingebouwde sd-kaart, maar over eMMC-nand. Dit type flashgeheugen zou sneller werken dan de meeste sd-kaarten.
De Titan heeft een redelijk tot goed netwerkbereik: iets minder dan bij veel Nokia's, maar wat beter dan bij Sony Ericssons en iPhones. Ten slotte is de geluidskwaliteit bij het bellen goed, al blijft het een vreemde gewaarwording om de grote Titan tegen het hoofd te houden.
Hardware Radar
De Radar beschikt over dezelfde Qualcomm MSM8255-soc, maar anders dan bij de Titan is deze op 1GHz geklokt. Dat heeft geen merkbare gevolgen voor de souplesse van de interface, maar in details is het verschil merkbaar: de browser is een tikkeltje langzamer, de camera start trager op en ook in de benchmarks blijkt dat de Radar achterloopt op de Titan. In de dagelijkse praktijk merk je daar overigens weinig van: interface en applicaties profiteren van de hardwareversnelling door de gpu en het toestel is daarmee niet langzamer dan zijn concurrenten.
De Radar beschikt met 8GB over minder opslaggeheugen dan de Titan; het werkgeheugen is met 512MB wel even groot. Daarnaast heeft de camera van de Radar met 5 megapixels een lagere resolutie dan de 8-megapixelcamera van de Titan. De ingebouwde lens van de Radar haalt het ook niet bij die van de Titan en de foto's zijn wat fletser.
Op het gebied van software zijn de toestellen gelijk: HTC heeft dezelfde snufjes, zoals dlna voor het delen van multimediabestanden, op beide toestellen gezet. Wel bleek ons reviewexemplaar van de Radar voorzien van een testrom: er stonden allerlei apps op die HTC intern gebruikt om gegevens te verzamelen over sensors, connectiviteit en dergelijke zaken. Die testrom houden we er maar voor verantwoordelijk dat de verbindingen van de Radar instabiel waren: het testtoestel verloor enkele malen per dag zijn internetverbinding of raakte zelfs het hele mobiele netwerk kwijt.
Software: Windows Phone 7.5
Windows Phone
De HTC Titan en Radar zijn de eerste Nederlandstalige Windows Phone-toestellen. Hoewel het OS al een jaar op toestellen staat, zullen nog veel gebruikers onbekend zijn met de interface. Veel informatie is te vinden in de preview van Windows Phone 7.5, die we deze zomer hebben gemaakt.
Windows Phone is Microsofts besturingssysteem voor smartphones en is gebaseerd op enkele nieuwe principes. Het homescreen is een lijst met live tiles: deze tegels zijn een kruising tussen geanimeerde widgets en snelkoppelingen. De tegels kunnen informatie weergeven die afkomstig is uit de app waar de snelkoppeling naar verwijst: een Twitter-app kan de hoeveelheid nieuwe tweets weergeven, en de Weer-app toont de weersomstandigheden en de temperatuur. Zo kan de gebruiker een overzicht van nieuwe informatie krijgen zonder apps te openen.
Gebruikers kunnen zelf tiles toevoegen. Dat kan een snelkoppeling zijn naar een contactpersoon, een groep contactpersonen of een app, maar ook naar een onderdeel van een app. Bij de Teletekst-app kun je bijvoorbeeld een tile aanmaken die naar de nieuwspagina leidt, maar ook een die direct naar pagina 818 met de wedstrijden in de eredivisie leidt.
:fill(white)/i/1287136229.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1287136230.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1287136231.jpeg?f=thumb)
Ook nieuw zijn de hubs. Met hubs wordt informatie van diverse diensten in een enkel interface gepresenteerd. Zo kunnen in de Mensen-hub statusupdates van Twitter, Facebook, LinkedIn en Windows Live in één lijst bekeken worden, terwijl de bijbehorende live tile afwisselende fotootjes van de diverse contactpersonen laat zien. De Pictures-hub verbindt de fotofeeds van onder meer Windows Live en Facebook. Ook kunnen apps van derden aan bepaalde hubs worden toegevoegd: zo kunnen muziek-apps zich in de Muziek+Video-hub nestelen, terwijl nieuwe games in de Xbox Live-hub te vinden zullen zijn.
:fill(white)/i/1309330518.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1309334408.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1309334410.jpeg?f=thumb)
De derde pijler van Windows Phone is Metro, dat ook in Windows 8 te vinden zal zijn. Metro kenmerkt zich door minimalisme: er is steeds maar een beperkt aantal opties en de iconen zijn eenvoudig vormgegeven, met een cirkeltje eromheen. De naam van een hub of applicatie, bijvoorbeeld Muziek+Video's, is vaak breder dan het scherm zelf. Mede daardoor moeten mensen zien dat je naar de zijkanten kunt scrollen om meer informatie te zien. Dat wordt door Microsoft een 'panoramische interface' genoemd.
:fill(white)/i/1309334421.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1309334430.jpeg?f=thumb)
Microsoft houdt met Windows Phone de touwtjes strak in handen: fabrikanten en gebruikers mogen maar weinig aan het systeem aanpassen. De in Windows Mobile en Android gebruikelijke Launchers zijn bij het nieuwe OS niet toegestaan en ook browsers die niet op IE zijn gebaseerd zijn nog niet in de Marketplace opgedoken. Apps installeren kan alleen via die Marketplace.
Zoals bekend vertonen de Windows Phone-telefoons verder veel overeenkomsten: ze hebben allemaal een groot capacitief touchscreen met daaronder Terug-, Windows- en Zoeken-knoppen. Daarnaast beschikken ze allemaal over een Qualcomm Snapdragon S1 of S2-processor - de QSD8250 of de MSM8x55 - en zijn ze standaard voorzien van 3g, wifi, bluetooth, een camera, fm-radio, een 3,5mm-aansluiting en micro-usb. Al die elementen zijn door Microsoft verplicht gesteld.
Software: een beetje HTC
Microsoft staat stukje bij beetje meer wijzigingen aan Windows Phone toe. Bij de vorige versie mochten fabrikanten alleen een paar apps toevoegen en een eigen sectie in de Marketplace vullen. HTC had als bijzonderheid nog een eigen kleurtje in het instellingenmenu Thema. Inmiddels mag er een stuk meer.
De Titan en de Radar verschillen op diverse punten, maar niet in de meegeleverde software: de firmwares zijn zo goed als identiek.
HTC's wijzigingen
De wijzigingen aan Windows Phone zijn onder te verdelen in drie categorieën: Applicaties, Instellingen en Camera. In alle gevallen gaat het om aanvullingen: er zijn geen features verwijderd en de de interface is niet gewijzigd, zoals HTC dat wel met Windows Mobile en Android deed en doet.
Op het gebied van applicaties heeft HTC vooral multimedia-functionaliteit toegevoegd. Zo is er de dienst HTC Watch, waarmee nu ook in Nederland films gehuurd of gekocht kunnen worden. Huren kost meestal een paar euro, voor het kopen van een film ben je al snel meer dan een tientje kwijt. Zelfs met het grote scherm van de Titan is het bekijken van films echter geen onverdeeld genoegen: de resolutie is niet al te hoog en door de beeldverhouding zijn er zwarte randen te zien.
:fill(white)/i/1318408716.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1318408717.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1318408718.jpeg?f=thumb)
Films kunnen via dlna op een tv worden afgespeeld. Daarvoor is de applicatie Mediaverbinding toegevoegd, die al van Android-toestellen bekend was. Een YouTube-app ontbreekt op het toestel en is ook niet via de Marketplace te krijgen.
Edit dinsdag: De YouTube-app staat wel op de Titan en de Radar, heeft HTC laten weten. Ze ontbraken alleen op de exemplaren die Tweakers.net kreeg.
:fill(white)/i/1318408731.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1318408732.jpeg?f=thumb)
In eerdere versies van Windows Phone 7 zat al de HTC Hub, een applicatie die de bekende klok-weer-widget weergeeft en daarnaast het weer in een live tile kan tonen.
In Instellingen zijn diverse opties onder de noemer Attentive Phone opgenomen, wat in het Nederlands is vertaald als 'Attente Telefoon'. Daaronder zijn bekende functies als 'flip to mute': als je wordt gebeld, kan je de telefoon omdraaien om de ringtone te stoppen. Ook de broekzakmodus, waarbij de ringtone luider klinkt als de telefoon detecteert dat hij in een broekzak zit, valt daaronder. Daarnaast is een sound enhancer toegevoegd; beide toestellen zijn uitgerust met mobiele surround-sound.
:fill(white)/i/1318408714.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1318408715.jpeg?f=thumb)
HTC heeft de camerasoftware flink onder handen genomen. In de vorige versie van Windows Phone was dat een probleem geweest: Microsoft gaf aan welke instellingen de camera moest hebben, hoe dat eruit moest zien en zelfs welke lens de fabrikanten het beste konden inkopen. Ook toen voer HTC overigens al een eigen koers: de Mozart had een afwijkende camera.
Inmiddels is de fotografie-api vrijgegeven en daar heeft HTC vrijelijk gebruik van gemaakt: de 8-megapixelcamera biedt onder meer een burst-modus, gezichtsdetectie en een panorama-mogelijkheid. De api is overigens ook beschikbaar voor ontwikkelaars. Daardoor kunnen er apps gemaakt worden die het live-beeld van de camera gebruiken, zoals Layar, Wikitude en barcode-scanners.
:fill(white)/i/1318408712.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1318408734.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1318408735.jpeg?f=thumb)
| Booten |
| Telefoon / Tablet | SoC | GHz | OS | Seconden, lager = beter |
| Samsung Omnia 7 |
QSD8250 |
1,00 GHz |
WP 7.5 |
*
20,67 |
| HTC Titan |
MSM8255 |
1,5 GHz |
WP 7.5 |
*
21,87 |
| Google Nexus S |
Hummingbird |
1,00 GHz |
Android 2.3 |
*
23,35 |
| Samsung Omnia 7 |
QSD8250 |
1,00 GHz |
WP 7.0 |
*
24,19 |
| Samsung Galaxy S II |
Exynos |
1,20 GHz |
Android 2.3 |
*
24,34 |
| LG Optimus 7 |
QSD8250 |
1,00 GHz |
WP 7 .0 |
*
24,78 |
| HTC Radar |
MSM8255 |
1 GHz |
WP 7.5 |
*
25,75 |
| Nokia N8 |
|
0,68 GHz |
Symbian ^3 |
*
27,36 |
| HTC 7 Trophy |
QSD8250 |
1,00 GHz |
WP 7.0 |
*
29,11 |
| HTC Sensation |
MSM8260 |
1,20 GHz |
Android 2.3 |
*
29,62 |
| Apple iPhone 4 |
Apple A4 |
1,00 GHz |
iOS 4.0 |
**
34,89 |
| HTC Desire HD |
MSM8255 |
1,00 GHz |
Android 2.2 |
***
52,34 |
| SE Xperia Arc |
MSM8255 |
1,00 GHz |
Android 2.3 |
***
55,91 |
| HTC Incredible S |
MSM8255 |
1,00 GHz |
Android 2.2 |
***
56,21 |
| HTC Desire Z |
MSM7230 |
0,80 GHz |
Android 2.2 |
***
64,32 |
| BlackBerry Bold 9900 |
MSM8255 |
1,2 GHz |
BB OS 7 |
****
80,21 |
Windows Phone was al vanaf het begin snel met opstarten en dat is met versie 7.5 niet slechter geworden. Er is echter weinig verschil met de 'oude' telefoons. De Titan start met bijna 22 seconden een paar seconden sneller op dan de Radar, maar de Samsung Omnia 7 met de testversie van Mango bleek nog iets sneller.
Browserprestaties
Windows Phone is nog allesbehalve een volwassen platform. Datzelfde geldt voor de benchmarks die we kunnen doen. Zo werkt door een Javascript-probleem onze eigen browserbenchmark niet. Die ontbreekt dus nog, maar dat zetten we zo snel mogelijk recht.
De benchmarks die we wel kunnen doen, zijn browserbased en meten vooral de prestaties van de browser en de cpu. Er zijn weinig benchmarks die de gpu zwaar belasten en dat is jammer, want in Windows Phone is de gpu vele malen belangrijker dan de cpu. Er zijn wel native benchmarks voor Windows Phone, maar daarvan hebben we nog niet kunnen bepalen welke relevant zijn.
BrowserMark meet de grafische prestaties van de browser, onder meer in Javascript. Hoewel Microsoft hoog opgeeft van de hardwareversnelling in IE9, is daar weinig van te merken: de Titan en de Radar blijven achter bij toestellen die met dezelfde processor werken. Zo is Sony Ericssons Android-toestel Xperia Ray wat sneller, terwijl de BlackBerry's veel betere resultaten laten zien.
Hoewel Javascript een onderdeel is van BrowserMark, hebben we de W3C-test Sunspider ook nog even gedraaid. Hieruit blijkt dat de pure Javascript-prestaties ver achterlopen bij die van de concurrentie. Vooral de Radar stelt teleur, maar ook de prestaties van de Titan vallen, ondanks de hoge kloksnelheid, bepaald niet mee.
| Frontpage laden |
| Telefoon / Tablet | SoC | GHz | OS | Resolutie | Tijd in seconden, lager is beter |
| LG Optimus 2X |
Tegra 2 |
1 GHz |
Android 2.2 |
800x480 |
**
2,75 |
| HTC Incredible S |
MSM8255 |
1 GHz |
Android 2.2 |
800x480 |
**
2,85 |
| HTC Titan |
MSM8255 |
1,50 GHz |
WP 7.5 |
800x480 |
**
3,21 |
| HTC Desire Z |
MSM7230 |
800MHz |
Android 2.2 |
800x480 |
**
3,43 |
| HTC Radar |
MSM8255 |
1 GHz |
WP 7.5 |
800x480 |
***
4,20 |
| HTC 7 Trophy |
QSD8250 |
1 GHz |
WP 7 |
800x480 |
****
6,20 |
| Nokia N8 |
|
680MHz |
Symbian ^3 |
854x480 |
****
6,23 |
| Samsung Omnia 7 |
QSD8250 |
1 GHz |
WP 7 |
800x480 |
****
6,46 |
Ook bij het laden van de frontpage - onze 'klassieke' browserbenchmark - is de Titan fors sneller dan de Radar. De beste scores op deze benchmark werden behaald door de iPhone 4 en de Samsung Galaxy S II, die met lege cache twee tot drie seconden voor het laden van de frontpage nodig hebben.
Accutest en camera
Accutest
Aan onze accutest wordt nog gewerkt: een deel van de accutesten kent nog wat kinderziektes, waardoor de test op de Titan keer op keer voortijdig werd afgebroken.
De test die bijna niet kan mislukken is wel geslaagd. De opzet is vrij simpel: een telefoon belt een uur lang met een andere telefoon met het scherm uit. De telefoon wordt verbonden aan het 3g-netwerk met telkens dezelfde simkaarten. Omdat de telefoons voor de accutest op dezelfde plek liggen en de test ruwweg op dezelfde tijden van de dag wordt uitgevoerd, zijn de omstandigheden zoveel mogelijk gelijk. Ook zijn de telefoons helemaal opgeladen aan het begin van de test.
We moeten wel toegeven dat we moeten vertrouwen op de percentages die de telefoon aangeeft. We nemen aan dat die in veel gevallen niet veel afwijkt van de werkelijkheid, maar er is geen manier om dat te controleren.
Als we de gegevens extrapoleren, kan de Titan ongeveer 10 uur bellen over 3g, evenveel als de Galaxy S II. De BlackBerry's houden het iets minder lang vol. Deze test is enkele keren uitgevoerd, waarna het gemiddelde is genomen.
Accu in dagelijkse praktijk
De Titan heeft een 1600mAh-accu. Het grote scherm levert door de lage resolutie geen enorme aanslag op de accuduur: we kwamen de dag met gemak door, en hielden dan nog wat capaciteit over ook. Toch zal de Titan bij gemiddeld tot zwaar gebruik elke avond aan de lader moeten.
De Radar heeft een 1520mAh-accu. Volgens HTC gaat dit toestel, vanwege het kleinere scherm, langer mee dan de Titan en die claim kunnen we onderschrijven. Met normaal gebruik haalden we tijdens de testperiode ongeveer 30 uur op een volle acculading. Dat valt lang niet tegen.
Camera
De camera van de Titan heeft een stevige upgrade gekregen ten opzichte van de eerdere Windows Phone-toestellen. Bij de vorige generatie Windows Phone-toestellen werden dezelfde lenzen, dezelfde specificaties en dezelfde instellingen in de camera-app gebruikt. HTC heeft het openstellen van de camera-api aangegrepen om veel functionaliteit toe te voegen.
Ten eerste de hardware: de Titan heeft een 8-megapixelcamera, in plaats van de 5-megapixelcamera in vorige Windows Phones. In plaats van een 35mm-lens is een 28mm f/2.2-lens in het toestel gezet. Met deze wijzigingen zou het ruisniveau omlaag zijn gebracht.
:fill(white)/i/1318603733.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1318603734.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1318603735.jpeg?f=thumb)
De videofunctionaliteit is bij de Titan eveneens aangepakt: het toestel kan nu video met een maximale resolutie van 720p vastleggen. Gek genoeg is de standaardresolutie echter 640x480 pixels. Gelukkig onthoudt de camera het als de gebruiker de resolutie op 720p instelt.
De snelheid van de camera van de Titan is fenomenaal: je kan een plaatje schieten in minder dan 2,5 seconden. Dat is veel sneller dan eerdere toestellen met Windows Phone 7. Aangezien HTC de camerasoftware heeft uitgebreid en de resolutie is opgehoogd van 5 naar 8 megapixels, is dat een behoorlijke prestatie.
| Foto maken |
| Telefoon / Tablet | MP | Tijd in seconden, lager is beter |
| HTC Titan |
8 |
****
2,37 |
| HTC Desire HD |
8 |
****
2,76 |
| LG Optimus 7 |
5 |
*****
3,15 |
| HTC Incredible S |
8 |
******
3,49 |
| HTC Desire Z |
5 |
******
3,62 |
| Google Nexus S |
5 |
******
3,81 |
| HTC Radar |
5 |
******
3,93 |
| Samsung Galaxy S II |
8 |
******
3,97 |
| HTC Sensation |
8 |
*******
4,05 |
| Samsung Omnia 7 Mango |
5 |
*******
4,37 |
| Samsung Omnia 7 NoDo |
5 |
*******
4,38 |
| HTC 7 Trophy |
5 |
*******
4,45 |
| Sony Ericsson Xperia Arc |
8,1 |
*******
4,48 |
| BlackBerry Bold 9900 |
5 |
********
4,68 |
| Apple iPhone 4 |
5 |
********
4,96 |
| Nokia N8 |
12 |
*********
5,27 |
De foto's worden niet alleen razendsnel gemaakt, ze zien er bovendien goed uit - beter dan bij veel andere HTC's. Het zijn echter niet de beste foto's die we ooit uit een mobiel zagen komen. Vooral onder mindere lichtomstandigheden presteert de Titan niet optimaal.
De Radar heeft veel van dezelfde opties als de camera van de Titan, maar de lens en de sensor zijn niet aangepast: het blijft dus een 5-megapixelcamera, vermoedelijk dezelfde als die op eerdere toestellen zat. De plaatjes zijn wat aan de fletse kant en missen veel van het detail dat bij de Titan wel zichtbaar is.
Prijzen en specs
| Merk en Productserie |
HTC
|
HTC
|
| Type |
Titan |
Radar |
| |
:fill(white)/i/1315469225.jpeg?f=thumb) |
/i/1316424404.png?f=thumb) |
| Prijs en waardering |
| Prijs |
Onbekend (16 winkels) |
Onbekend (21 winkels) |
| Eerste prijsvermelding |
woensdag 14 september 2011 |
dinsdag 20 september 2011 |
| Waardering |
4.5 van 5 sterren
|
4.5 van 5 sterren
|
| Toestel |
| Telefoonmodel |
bar |
bar |
| Invoermethode |
touchscreen |
touchscreen |
| Besturingssysteem |
Windows Phone / Windows Mobile |
Windows Phone / Windows Mobile |
| Versie besturingssysteem |
Windows Phone 7.5 |
Windows Phone 7.5 |
| Beeldscherm |
| Schermresolutie |
800x480 |
800x480 |
| Schermdiagonaal |
4,7" |
3,8" |
| Schermtype |
lcd |
lcd |
Multitouch
|
ja |
ja |
| Touchscreentechniek |
capacitief |
capacitief |
| Camera |
| Cameraresolutie |
8 megapixel
|
5 megapixel
|
| Autofocus |
ja |
ja |
| Flitsertype |
dubbele led
|
enkele led |
| Functionaliteit |
| Berichten |
e-mail, mms, sms |
e-mail, mms, sms |
| Audioformaten |
mp3 |
mp3 |
| Gps |
ja |
ja |
| Functies |
bewegingssensor, handsfree, kompas |
bewegingssensor, handsfree, kompas |
| Verbindingen |
| Mobiele netwerken |
edge, gprs, hsdpa, hspa, umts |
edge, gprs, hsdpa, hspa, umts |
| Frequentiebereik (gsm/umts) |
850MHz, 900MHz, 1800MHz , 1900MHz |
850MHz, 900MHz, 1800MHz , 1900MHz |
| Wifi |
ja |
ja |
| Wlan |
802.11b, 802.11g, 802.11n |
802.11b, 802.11g, 802.11n |
| Bluetooth |
ja |
ja |
Bluetooth-versie
|
Bluetooth 2.1 |
Bluetooth 2.1 |
| Connectors |
3,5mm headset, micro-usb |
3,5mm headset, micro-usb |
| Technische kenmerken |
| Chipset |
Qualcomm MSM8255 |
Qualcomm MSM8255 |
| Processorsnelheid |
1,5GHz |
1GHz |
| Cpu-cores |
single |
single
|
| Werkgeheugen |
512MB |
512MB |
| Opslaggeheugen |
16GB |
8GB |
| Extern geheugen |
nee |
nee |
| Accu |
| Gesprekstijd |
6u |
7u |
| Stand-by-tijd |
460u |
535u |
| Accucapaciteit |
1600mAh |
1520mAh |
| Accutype |
li-ion |
li-ion |
| Uiterlijk |
| Kleuren |
zwart |
grijs |
| Gewicht |
176g |
137g |
| Lengte |
130mm |
121mm |
| Breedte |
71mm |
62mm |
| Hoogte / Diepte |
9,9mm |
10,9mm |
| Overige specificaties |
| Bijzonderheden |
|
camera's aan voorzijde en achterzijde |
| Telefoon maandlast |
€ 41,25 |
€ 27,06 |
| Telefoon totaallast |
€ 495,- |
€ 324,75 |
Conclusie
De HTC Titan is niet alleen groot, maar ook groots: hij presteert merkbaar beter dan de Radar en dan vorige Windows Phone-toestellen, het scherm is mooier dan dat van oudere HTC's en de camera is voor een smartphone heel behoorlijk.
Windows Phone is bovendien als OS langzamerhand aan het opgroeien. Belangrijke toepassingen als WhatsApp zijn inmiddels beschikbaar, al voelen apps nog niet zo snel aan als op andere platformen. Het OS werkt desondanks vlot en vloeiend en het crasht nooit.
Maar afgezien van alle voordelen is de Titan gewoon een uitvergrote versie van de Radar. Windows Phone werkt prima op schermen rond de 4", maar er past geen letter extra op een een 4,7"-scherm. Door de grote lettertypes, tiles, iconen en afbeeldingen is het wel prima geschikt voor mensen die geen bril willen opzetten als ze hun smartphone gebruiken: je moet behoorlijk bij- of verziend zijn om zaken op het scherm niet te kunnen lezen.
Het toestel zal echter voor veel mensen een maatje te groot zijn. Wie kleine handen heeft, zal de Titan niet met één hand kunnen bedienen en daarnaast is het toestel merkbaar in je broekzak aanwezig - ook al is het niet hinderlijk. Voor alle mensen die met de Titan niet uit de voeten kunnen, is de kleinere Radar een meer dan goed alternatief.
:fill(white)/i/1318408608.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1309330518.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1309334408.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1309334410.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1309334421.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1309334430.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1318408716.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1318408717.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1318408731.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1318408732.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1318408714.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1318408715.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1318408712.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1318408734.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1318408735.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1318603733.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1318603734.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1318603735.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white):strip_exif()/i/1315469225.jpeg?f=thumbsmall "HTC Titan Zwart")
:strip_exif()/i/1316424404.png?f=thumbsmall "HTC Radar Grijs")
:fill(white):strip_exif()/i/1315469103.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/1315469225.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/u/280177/Afbeelding1.jpg?f=community)
/u/269377/arnoud8bit.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/295228/cortana.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/179238/crop5641af1748ed7_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/372807/regenbui.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/76569/garfield14.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/30814/newgot.gif?f=community){kind=small}
/u/9258/killbill.png?f=community){kind=small}
/u/1176/crop635f8931b2b68_cropped.png?f=community){kind=small}
En dit zijn nog maar een paar belangrijke voorbeelden, ik kan nog wel even doorgaan :strip_icc():strip_exif()/u/141198/crop6164051fbcf31.jpg?f=community){kind=small}
/u/179105/crop5e14ab18a929c_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/249917/jaapschaap.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/329979/avatartweakers.jpg?f=community){kind=avatar}
/u/398610/icon-html5.png?f=community){kind=icon}
:strip_icc():strip_exif()/u/71115/plus222.jpg?f=community){kind=small}