In dit derde deel van de P45-roundup kijken we naar de Asus P5Q Deluxe en de P5Q3 Deluxe, die net als de eerder besproken moederborden beschikken over een uitgebreide featureset. De P5Q en P5Q3 verschillen op twee punten van elkaar. De P5Q ondersteunt ddr2-geheugen, terwijl de P5Q3 een ddr3-moederbord is. Daarnaast heeft de P5Q3 wifi-functionaliteit aan boord. Wat de overige eigenschappen betreft verschillen de twee echter niet.
Op de P5Q Deluxe vinden we een heatpipe voor de koeling van de chipset en de vrm, zoals op de meeste highend-borden van vandaag de dag. Op de heatpipe staat het EPU-logo, waarmee Asus aangeeft dat de modellen beschikken over energiebesparende mogelijkheden. De modellen uit de P5Q-serie van Asus ondersteunen tot 16GB geheugen.
Allereerst nemen we een kijkje naar de inhoud van de doos. Naast het moederbord zijn er 6 sata-kabels met haakse connectors en 2 sata-kabels met normale connectors meegeleverd. Verder vinden we ook 2 molex-naar-2x-sata-converters, een pata-en fdd-kabel, een usb- en firewire-dongle, een zakje Q-connectors, een backplate en 2 handleidingen. Bij de P5Q3 zitten ook nog 2 antenne's in de doos.
Specificaties
| Merk en Type |
|---|
| Merk | Asus |
| Tyoe | P5Q Deluxe |
| Technische Specificaties |
|---|
| Socket | 775 |
| Moederbord Chipset | Intel P45 |
| Form Factor | ATX |
| Geheugen Type | 4x ddr2 |
| Interfaces |
|---|
| Card Interface (moederbord) | 2x pci, 2x pci-e 1x, 3x pci-e 16x |
| Hardeschijf bus (intern) | pata-133, 8x sata-300 |
| Raid | Raid 0, raid 1, raid 5, raid 10 |
| Externe verbindingen |
|---|
| Verbinding (lan) | 2x lan 1Gbps |
| Verbinding (usb/fw) | 2x Firewire 400, 10x usb 2.0 |
| Verbinding (overige) | Audio, esata |
Als we naar de Asus P5Q kijken is het het eerste wat opvalt dat Asus voor een andere indeling van de slots heeft gekozen dan MSI en Gigabyte. Het bovenste pci-e-x1-slot wordt opgevolgd door een standaard pci-slot. Hieronder treffen we een pci-e-x16-slot aan, die wordt gevolgd door weer een x1- en standaard pci-slot en daar weer onder zitten twee x16-slots. Van de onderste twee x16-slots heeft er één een maximale doorvoer van x8, terwijl bij de andere maximaal x4 heeft.
De pci-e-x16-slots zijn zo geplaatst dat de meeste onderdelen lange kaarten niet in de weg zitten. Er wordt gebruik gemaakt van gekantelde connectoren, zodat de kabels niet zullen hinderen. Opvallend is dat het bij deze connectoren niet mogelijk is om er sata-kabels in te prikken met 'klipjes', zoals je die tegenwoordig veel ziet. Asus levert daarom ook nog de ouderwetse kabels mee, die niet vastgeklikt worden in de connector.
Het enige aspect dat we erg vreemd vonden is dat er zich achter de gekantelde connectoren nog een normale connector bevindt die de videokaart in het primaire x16-slot wel degelijk hindert. Een gekantelde sata-kabel is ook geen optie, omdat daarvoor het dimm-slot te dichtbij ligt. Voor het relatief laaggeplaatste pci-e-x16-slot zou je verwachten dat de dimm-slots niet in de weg zitten. Deze zijn echter ook naar beneden geplaatst, zodat deze alsnog vrij dicht op de videokaart zitten.
Asus wijkt met de hoeveelheid usb-poorten af van de andere fabrikanten. Er zitten tien usb-poorten op het bord, in plaats van de twaalf waar de P45-chipset over kan bezitten. Op zich zijn tien poorten voldoende voor de gemiddelde gebruiker, al zouden er gemakkelijk twaalf poorten geplaatst kunnen worden: er is genoeg ruimte op de backplate boven de firewire-connector.
Evenals Gigabyte en MSI gebruikt ook Asus duurzame onderdelen voor zijn moederborden, zoals low-rds-mosfets en solid capacitors. Asus heeft maar liefst een 16 phase vrm geïmplementeerd op de P5Q. Dit zou moeten zorgen voor een koelere vrm ten opzichte van 6 en 12 phase vrm's zoals op MSI en Gigabyte borden te vinden is. Met deze onderdelen komt ook de energiebesparing om de hoek kijken. De Asus heeft een 'EPU'-chip op het bord zitten, waarmee het systeem de mogelijkheid heeft om het energieverbruik van de cpu, drives, vga, chipset, geheugen en fans terug te dringen. Dit wordt aangestuurd door de 'Sixengine'-applicatie in Windows.
Mocht het nodig zijn om de heatpipe van extra koeling te voorzien, dan kan dat want Asus levert nog een extra fan mee. Deze fan kan op de heatpipe geklikt worden en blaast dan lucht naar beneden op de heatsink, waardoor deze gekoeld wordt. De ventilator is vrij klein en de geluidsproductie valt mee, al constateren we dat deze wel een beetje fluit. Op zich is de fan niet nodig bij normaal gebruik, omdat de heatpipe dan prima in staat is om de warmte af te voeren. Alleen bij overklokken en een slechte airflow zal het onderdeel echt nodig zijn.
De Asus heeft zijn moederbord van een onboard power- en resetswitch voorzien, wat makkelijk is als deze op de testbank ligt. Op de doos staat dat er ook een cmos-clearswitch opzit, zodat je niet moeilijk hoeft te doen met jumpers. Op zowel de ddr2- als de ddr3-variant van de P5Q is deze switch echter niet te vinden en de handleiding maakt er ook geen melding van.
Onder de connectoren van de backplate op de P5Q3 steekt nog een wifi-kaart die twee antenne-aansluitingen heeft aan de achterkant. De antennes die meegeleverd worden kunnen hierop geschroefd worden en er zit ongeveer een meter kabel aan, zodat ze prima op de meeste bureaus of systeemkasten geplaatst kunnen worden. De antennes bestaan uit ronde voetjes waarop de antennes omhooggeklapt kunnen worden zodat ze signaal op kunnen vangen. De voetjes zijn voorzien van twee kleine magneten waardoor ze goed blijven staan op metalen oppervlakken, en de ontvangst is prima te noemen. Zelfs zonder dat we de antennes aansluiten hebben we vol bereik op een Linksys-router die twee meter verderop staat. Nu is dat natuurlijk niet echt een geweldige afstand, maar zonder externe antenne is deze ontvangst ronduit goed te noemen.
Het eerste dat op zal vallen bij het inbouwen van het moederbord in een systeemkast is het i/o-shield. Asus is op het lumineuze idee gekomen om de achterkant te voorzien van een soort schuim, zodat er geen scherpe randen meer aanzitten. Veel tweakers zullen de keren dat ze hun handen hebben opengehaald aan zo'n ding al niet meer kunnen tellen, dus het is te hopen dat deze trend zich doorzet en we die binnenkort bij meerdere fabrikanten zullen zien.
Het installeren van een cpu-koeler gaat wat lastig. Ook bij dit bord is de Arctic Freezer 7 pro gebruikt en die past alleen met de fan naar boven gericht. De heatpipe die op het bord zit is wellicht wat te groot voor grote fans. Het is dus aan te raden om even te controleren of een andere cpu-koeler dan de standaardkoeler van Intel gaat passen zonder problemen.
Asus levert een setje q-connectors mee, voor het voorpaneel waar de powerbutton en dergelijke opgaan: één voor de usb en één voor de firewire. Hier zijn de losse kabels van de connectors op te prikken zodat deze in één keer op de header op het moederbord geprikt kunnen worden. Op de connector staat ook netjes aangegeven waar welke pin voor is, wat erg makkelijk is als er gebruik gemaakt wordt van losse kabels. Vreemd is wel dat er voor de frontaudio geen q-connector bijgeleverd is.
Op de driverschijf die meegeleverd is staat de Asus instAll-applicatie. Deze utility kan automatisch alle drivers installeren die nog niet aanwezig zijn en er wordt ook vermeld welke drivers een reboot nodig hebben. Het installeren duurt echter heel lang, zeker in vergelijking met de eerder geteste Gigabyte. Bij dat moederbord waren de drivers binnen een minuut of tien geïnstalleerd, op de Asus duurt het een goede 45 minuten.
De driver-cd is overigens bootable, wat betekent dat als de optische drive als primair bootapparaat staat ingesteld je de cd er wel uit moet halen. Een andere oplossing is natuurlijk de bootvolgorde veranderen in het bios. Nadat het systeem was geïnstalleerd met de driverdisk viel het systeem continu uit na het inloggen en het laden van de programma's. De boosdoener bleek uiteindelijk de Asus Sixengine-applicatie te zijn. Nadat deze was uitgezet in veilige modus startte het systeem zonder verdere problemen op en werd de driverinstallatie netjes afgerond.
De reden waarom de schijf met drivers bootable is, is niet geheel duidelijk. Het booten met het schijfje resulteert namelijk in een 'missing or bad command interpretor', oftewel een missende command.com die Freedos nodig heeft om te kunnen werken. In de handleiding staat niet vermeld wat de mogelijkheden zijn van de bootable cd.
Verder wordt er ook een Asus update-applicatie bijgeleverd waarmee het bios kan worden bijgewerkt. Deze maakt verbinding met een van de ftp-servers van Asus en checkt automatisch op nieuwe downloads. De gebruiker kan op de autoselect-knop drukken om automatisch een server te selecteren en dit werkt allemaal erg gemakkelijk. Het enige nadeel is dat als een server vol zit, het niet mogelijk is om een andere server te kiezen, zonder de utility weer te verlaten.
De Sixengine is een applicatie die de mogelijkheid biedt om het stroomverbruik op een aantal punten terug te dringen. Vanuit deze utility kunnen de cpu, vga, chipset, geheugen, harde schijf en fan worden aangestuurd. Om de videokaart energiezuiniger zijn werk te laten doen is vereist dat het een Asus-kaart betreft die op de QVL genoemd staat. De Sixengine heeft vijf modi voor energiebesparing, die liggen tussen maximale besparing en turbo modus. De gebruiker heeft uiteraard ook de mogelijkheid om deze zelf in te stellen. Een groot nadeel van de Sixengine is dat deze alleen werkt als het systeem niet overgeklokt is. Hoe de Sixengine presteert zal aan bod komen bij de benchmarks van de borden.
Bios
Niet zozeer het bios zelf, maar de handleiding die bij de P5Q3 meegeleverd is valt op. Het bios is een van de onderdelen waar een gemiddelde gebruiker toch even het boekje bij moet pakken en ook de gevorderde gebruiker vindt het soms handig om er even iets in op te zoeken, zeker omdat ieder merk veel onderdelen anders benoemt. De handleiding geeft echter helemaal geen informatie over het bios. Het P5Q-boekwerk heeft wel een biossectie, dus we gaan er vanuit dat het ondanks dat het de juiste handleiding betreft er een fout is gemaakt bij de P5Q3.
Bij het aanzetten van het moederbord krijgen we eerst een splashscreen te zien, voor de post van het systeem. In dit scherm is het mogelijk om naar de Express Gate te gaan. Dit is een chip die op het moederbord zit en waar een klein besturingssysteem op draait, dat binnen 5 seconden te starten is en gebruikt kan worden voor basistaken als internet, e-mail, chat en Skype. In het bios is in te stellen hoe lang het splashscherm moet blijven staan. Ook is zowel de optie om het uit te zetten als de optie om te wachten op een reactie van de gebruiker aanwezig.
Omdat we zeer benieuwd waren naar de werking en de opstarttijd van het besturingssysteem, wilden we deze functionaliteit gelijk uitproberen. De Express Gate op dit bord werkte echter niet. Het startupscherm kwam wel tevoorschijn, maar daar bleef het bij. De debuggerkaart die in het pci-slot zat versprong niet, wat er duidelijk op wees dat het systeem stil stond. Omdat we de beschikking hadden over meerdere borden is het ook geprobeerd op een tweede P5Q3 en de P5Q. De andere P5Q3 deed hetzelfde als de eerste en op de P5Q werd wel het setupscherm geladen. Na het invullen van de datum en tijd sloeg het beeld echter op zwart. Uiteraard zijn verschillende hardware-instellingen geprobeerd, voor zover de hardware voor handen was, maar de Express Gate kregen we op deze borden niet aan de praat.
Het bios op het moederbord is erg uitgebreid en Asus heeft een heldere onderverdeling gemaakt waarin alles duidelijk bij elkaar staat. Alle storage gerelateerde onderdelen staan bij elkaar, evenals de delen die op de cpu betrekking heeft. Hierdoor is er redelijk makkelijk om wegwijs te worden in het bios.
Bij het onderdeel 'Tweaker' zijn alle overklokinstellingen te vinden, die net als bij de andere P45-borden vrij uitgebreid zijn. Het voltage voor de cpu, cpu pll, cpu gtl reference, fsb, dram, northbridge, southbridge en sata zijn aan te passen. Dit kan ook bij dit bios gewoon door cijfers in te voeren, zodat snel de juiste waarde gekozen kan worden.
De hardwaremonitor die in het bios aanwezig is werkt prima. Wat de voltages betreft zijn de afwijkingen minimaal ( <1%) ten opzichte van wat de multimeter aangeeft. Daarnaast is de monitor vrij compleet: zowel de cpu-core als de 3,3V-, 5V- en 12V-lijn zijn uit te lezen. In de hardware-monitor is ook de cpu- en chassis-fan te regelen door middel van de 'Q-Fan Control'. Hiermee kan gekozen worden voor een standaard-, stil- of turbo-profiel, waarop de fansnelheid zich zal aanpassen.
De biosrecovery-utility op dit bord werkt erg goed. Zelfs als het systeem gereset wordt tijdens het schrijven van de bootblock, wat normaal gesproken fataal is, boot het systeem alsnog vanaf het backup-bios en zal het bios zonder problemen hersteld worden naar de versie op de backupchip.
:fill(white)/i/1214309204.jpg?f=thumb)
:fill(white)/i/1214309205.jpg?f=thumb)
:fill(white)/i/1214309206.jpg?f=thumb)
:fill(white)/i/1214309207.jpg?f=thumb)
Naast de Deluxe-variant heeft Asus nog een aantal modellen in de P5Q-serie geïntroduceerd. Hieronder het overzicht met de bijbehorende adviesprijzen. Zoals te zien is heeft Asus de ddr3-Deluxe een adviesprijs meegegeven die 15 euro hoger ligt dan de ddr2-P5Q Deluxe. Over de Premium valt nog te melden dat deze over 4 lan 1Gbps-verbindingen beschikt, terwijl de Maximus II Formula op gamers gericht is en de Supreme FX X-Fi-audiokaart van Asus aan boord heeft.
| Model | Adviesprijzen |
|---|
| P5Q Premium | €264 |
| Maximus II Formula | €235 |
| P5Q3 Deluxe | €194 |
| P5Q Deluxe | €179 |
| P5Q-E | €142 |
| P5QC | €142 |
| P5Q Pro | €123 |
| P5Q | €113 |
De prestaties van de drie moederborden die de revue zijn gepasseerd worden in een volgend uitgebreid artikel besproken. Onder andere zal daarbij worden gekeken naar de energiebesparende eigenschappen van de P45-borden van Gigabyte, MSI en Asus.
:fill(white):strip_exif()/i/1221210082.jpg?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/1214581578.jpg?f=thumbmedium)
/u/153140/1.JPG?f=community)
:strip_exif()/u/26632/dosprompt2.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/173976/Grandstand07_70x55.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/13680/crop5a8998eb833c3_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/257104/crop657b2db257e18_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/13101/icon.gif?f=community){kind=icon}
:strip_icc():strip_exif()/u/55082/sven_jpg.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/161287/plaatjes%2520tweakers.jpg?f=community){kind=small}
. Maar dit zijn dingen die ik gewoon uitzet, omdat ik toch geen FDD gebruik en ik weinig zin heb in een driveletter waar niets achterhangt (wat alleen maar problemen kan geven).:strip_icc():strip_exif()/u/58559/icoon%25201.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/159720/crop6429efb9a1ed3.jpg?f=community){kind=small}
)
en het kan zelfs gebruikmaken van de onboard Wifi (waar overigens geen antenne in is gedraaid, 5 meter vanaf hier +plafond -->Linksys WRT150N).
:strip_icc():strip_exif()/u/54320/crop66d223ef9f585_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/55093/UPpharoah.jpg?f=community){kind=small}
