Metal Gear Solid 4: Guns of the Patriots

Intro & Voorgeschiedenis

PS3 game Het is opmerkelijk om te zien welke indruk de eerste Metal Gear Solid op de Playstation ooit op mij heeft gemaakt. Weliswaar verschenen Metal Gear Solid 2 en 3 in de afgelopen jaren, maar tijdens de installatieprocedure van Metal Gear Solid 4: Guns of the Patriots dwaalden mijn gedachten voornamelijk af naar MGS, op de oude, grijze Playstation. Als de dag van gisteren herinner ik me het gevecht met Revolver Ocelot, het sniper-duel met Sniper Wolf, en hoe ik me achter de banken verstopte in het kantoor van Psycho Manthis. Die laatste confrontatie hoort eigenlijk als een klassieker in de boeken te staan, al was het maar vanwege het trucje waarbij je de Playstation-controller in de tweede poort moest stoppen.

Metal Gear Solid 4 zit vol verwijzingen naar het verhaal dat in de eerdere games werd gevolgd. Je kunt MGS 4 wel spelen als je de vorige games niet kent, maar dat maakt het verhaal een stuk minder interessant. En dat is zonde, want het verhaal is een van de belangrijkste aspecten waarmee Hideo Kojima, de geestelijk vader van Metal Gear Solid, de serie zijn kracht heeft gegeven. Daarom, speciaal voor wie eigenlijk geen idee heeft waar het over gaat, eerst een korte samenvatting van het Metal Gear-verhaal tot nu toe.

Metal Gear

Centraal figuur in de Metal Gear-reeks is Solid Snake. Solid is kunstmatig 'verwekt', met dank aan een topsoldaat genaamd Big Boss. Om te voorkomen dat de perfecte genen van Big Boss in vijandelijke handen vallen, heeft de Amerikaanse regering er ooit voor gezorgd dat hij zich niet kon voortplanten. Wel werden drie klonen gemaakt van zijn dna-samples. Eén kloon kreeg alle dominante genen (Liquid Snake), een andere kreeg de recessieve genen (Solid Snake) en nummer drie werd een een-op-eenkopie van Big Boss (Solidus Snake). Deze laatste kloon werd, onder een andere naam, president van de Verenigde Staten. Hij was echter ook lid van de criminele organisatie Death Cell, en vond de dood in Metal Gear Solid 2: Sons of Liberty. Solidus' geadopteerde zoon Raiden is in dat spel de hoofdpersoon.

Liquid en Solid groeiden uit tot elkaars tegenpolen, waarbij Liquid voornamelijk aan de zijde van 'het kwaad' stond. Dat kwam het best tot uiting in Metal Gear Solid, waarin Solid verhinderde dat Liquid de gigantische lopende tank Metal Gear REX zou stelen. Liquid lijkt aan het eind van MGS te sterven, maar hij keert terug in het lichaam van Revolver Ocelot. Het karakter waarin het lichaam van Ocelot is gecombineerd met de geest van Liquid Snake gaat sindsdien door het leven als Liquid Ocelot.

Verwarring

Behalve Liquid heeft Solid Snake nog een andere aartsvijand: Big Boss zelf. In de eerste game van de spelserie ontdekt Solid dat Big Boss een centrale rol speelt in een crimineel complot, dat het voorzien heeft op Metal Gear prototype TX-55. Hij lijkt hem te doden, maar Big Boss keert terug in Metal Gear 2, dat nog voor de eerste Metal Gear Solid-game verscheen. Ook daarin verslaat Solid zijn 'vader', die daarna niet meer terugkeert - althans niet in chronologisch opzicht. In Metal Gear Solid 3: Snake Eater speelt Big Boss weliswaar de hoofdrol, maar dit spel speelt zich af in de jaren '60 van de 20e eeuw. Rond de release van MGS 3 ontstond wat verwarring, omdat Solid een kloon van Big Boss is en dus erg op hem lijkt. Er bestond onduidelijkheid over wie de hoofdpersoon was: Big Boss of Solid Snake. Dit werd nog versterkt doordat Big Boss in het spel was voorzien van de codenaam Naked Snake.

En dan nu de stap naar Metal Gear Solid 4: Guns of the Patriots. Terwijl Solid Snake door versnelde ouderdom met gezondheidsproblemen kampt, wordt hij door zijn oude opdrachtgever, voormalig kolonel Roy Campbell, aan het werk gezet. Hij moet naar het Midden-Oosten, waar Liquid Ocelot is gesignaleerd. Dit in een wereld waarin alles wordt overschaduwd door de macht van The Patriots, een AI-systeem dat streeft naar totale controle.

Stealth en camouflage

Kort na de introscène van deel 4 kom je in een oorlogssituatie in het Midden-Oosten terecht. Aan de ene kant staan de troepen van de Private Military Companies (PMC), aan de andere kant de rebellen. Hoewel 'Old Snake' als rebel het slagveld betreedt, is hij onpartijdig. Dat zorgt vanaf het begin voor interessante situaties. Hij lijkt een gewild doelwit voor zowel rebellen als PMC-soldaten, maar gelukkig hebben de twee partijen voornamelijk oog voor elkaar. Daardoor weet Solid toch zijn weg te vinden en het slagveld te overleven.

Het eerste level van Metal Gear Solid 4 is meteen een lekkere binnenkomer. Zonder te verklappen wat er gebeurt, kan ik je vertellen dat mijn hartslag binnen een paar minuten flink omhoog schoot. Bij een 'Tactical Espionage Action' game moet je je op een flinke dosis spanning voorbereiden, maar MGS 4 overtreft alle verwachtingen.

Kameleon

Dat 'hartslag-moment' was erg herkenbaar en bracht direct de eerder genoemde herinneringen aan Metal Gear Solid weer boven. Heel even wilde ik de disc weggooien: ik kan me wel meer relaxte dingen voorstellen dan urenlang vol spanning te zitten gamen. Hoewel 'Guns of the Patriots' afwisseling kent in tempo en in soorten gameplay, ligt het zwaartepunt absoluut op stealth action. Daartoe krijg je van Solids oude vriend Otacon de nodig zaken mee, waarvan het OctoCamo-pak het belangrijkste is.

Dit pak heeft als eigenschap dat het zich aanpast aan de omgeving, als Snake op de grond ligt of zich tegen een muur drukt. Sta je tegen een muur, dan krijgt Snake's pak een keurig baksteenprintje. Lig je in het gras, dan zal het pak zich daar ook weer aan aanpassen. Dit heeft steeds invloed op een van de belangrijkste meters in het spel: de camouflage-meter. Hoe hoger het percentage dat wordt aangegeven, hoe beter je bent verborgen. Met de juiste camouflage kun je praktisch onder de neus van vijandelijke soldaten door kruipen, al is hun scherpte afhankelijk van de moeilijkheidsgraad. Maar op welk niveau je ook speelt, het blijft enorm spannend om op klaarlichte dag langs vijanden te sneaken.

Het is volgens hardcore-gamers mogelijk om het hele spel te spelen zonder één keer te worden ontdekt en, los van de eindbazen, zonder iemand te doden. Die hint had ik blijkbaar gemist, met als resultaat dat na act 1 mijn teller al op 67 doden stond. Je begrijpt natuurlijk al dat ik dus wél werd opgemerkt. Als dat gebeurt gaat er, net als in de oude Metal Gear-spellen, een alarm af, waarna je je moet verstoppen tot je de alarm-, evasion- en caution-fase door bent. Pas als de vijandelijke soldaten een 'all clear' geven, kan Solid zich weer soepeltjes voortbewegen. Na verloop van tijd word je handiger in het verdwijnen en neemt de angst om gevonden te worden iets af. Maar word je te slordig, dan drukt het spel je ook net zo hard weer met je neus op de feiten en zul je van je af moeten bijten.

Gadgets

Zoals in elke spionage-game vormen opletten en langzaam voortbewegen ook in MGS 4 de sleutels tot succes. Snake kent echter nog wat extra trucjes die kunnen helpen. Ten eerste is er de Solid Eye. Dit high-tech ooglapje voorziet Snake niet alleen van night vision, maar werkt ook als een radar waarop levende wezens zichtbaar zijn. Solid Eye werkt met een batterij, dus je kunt dit hulpstuk niet non-stop gebruiken.

Het tweede hulpmiddel is de Metal Gear Mark 2. Deze minirobot zorgt ervoor dat Solid constant een directe lijn heeft met Otacon. Bovendien kan de Mark 2 het terrein verkennen. De robot kan in volledige stealthmodus opereren en ongestoord bekijken wat de beste route is voor Snake. Bovendien kan de Mark 2 vijanden bewusteloos 'zappen' met een stroomstoot, waarna het voor Snake een koud kunstje is om dat bewusteloze nekkie even door te snijden. Al is dat laatste niet de bedoeling, uiteraard.

Aan dergelijke hulpmiddelen heb je uiteraard alleen iets als je er op de juiste manier gebruik van kunt maken. Gelukkig is met de besturing weinig mis, al kunnen er enkele kanttekeningen bij worden geplaatst. Zo had het 'tegen een muur aan leunen' beter uitgewerkt kunnen worden. Te vaak ramde ik op het driehoekje maar snapte het spel mijn bedoeling niet, of was het onduidelijk of ik wel of niet tegen het betreffende muurtje stond. Dat laatste is belangrijk, want pas als je echt tegen een muurtje leunt, kopieert de OctoCamo de omgeving op je pak en ben je goed gecamoufleerd. Ook bij het beklimmen van trappen verloopt de besturing soms niet erg soepel. Het driehoekje staat in zo'n situatie voor 'beklim de trap', maar het spel kiest regelmatig voor 'knuffel de muur naast de trap'. Niet handig als je maar een paar seconden tijd hebt, voordat vijandelijke soldaten langs lopen.

De prijs van oorlog

Mensen ombrengen is trouwens niet erg effectief. De meeste vijanden keren na een tijdje weer terug. Iemand vermoorden doe je enkel om voorbij een bepaald punt te komen. Je kunt de fatale methode dus prima inruilen voor een pistool met slaappijltjes. Pas hiermee echter op als je op Normal speelt, want het spel wordt er iets te gemakkelijk door. De charme van Metal Gear is dat je vol spanning door vijandelijk gebied sluipt. Met je verdovingspistool kun je tegenstanders op een ontspannen manier in slaap schieten, om vervolgens op je dooie akkertje verder te lopen. Veel spanning levert dat natuurlijk niet op.

Je bent volledig vrij in je aanpak. Wil je als superspion spelen en niet ontdekt worden, dan kan dit. Er is echter ook een grote hoeveelheid wapens beschikbaar, die zich prima lenen om hele legers mee af te knallen. Ik koos voor de - in mijn ogen geloofwaardige - middenweg. Als er íets is dat ik onrealistisch vind in een game, is het wel dat je klakkeloos moet aannemen dat een willekeurig hoofdpersoon drieduizend soldaten kan afslachten. Kortom: ik vermeed gevechten als er veel vijanden in de buurt waren, en schakelde vijanden vooral uit door ze af te leiden en ze van achter neer te halen, liefst met een headshot. Eén schot, één dode: zo doen topspionnen dat.

Nanomachines

Die aanpak loont in Metal Gear Solid 4. Zeker op hogere moeilijkheidsniveaus is het raadzaam om zuinig met wapens en munitie om te gaan. Dat heeft met name te maken met de nanomachines, waar alle soldaten van de PMC mee zijn geïnjecteerd. Deze nanomachines zijn voorzien van ID-tags, die corresponderen met hun uitrusting en hun wapens. Iemand zonder de juiste ID-tag kan het bijbehorende wapen niet gebruiken, daarom is het gros van de wapens die Snake op de grond vindt in feite onbruikbaar. Er is echter wel een oplossing voor dit probleem.

Die oplossing wordt aangeboden door Drebin, die in wapens handelt en ze witwast. Drebin kan wapens loskoppelen van hun ID-tags en ze daardoor bruikbaar maken voor Snake. Hoe hij dat doet is in eerste instantie een mysterie, maar het wordt later in het verhaal duidelijk. Tot die tijd is het prima zaken doen met Drebin, zolang je niet teveel slachtoffers maakt. Drebin baseert zijn prijzen namelijk op de 'War Price', een variabele die is gebaseerd op de lengte en bloederigheid van oorlogen. Ellende drijft de prijs op, want oorlogshandelingen zorgen voor meer vraag naar wapens. Hoe minder slachtoffers je maakt, hoe goedkoper de spullen van Drebin zijn. Op lagere moeilijkheidsgraden niet iets om je druk over te maken, maar op 'Big Boss'-niveau zeker wel.

Wat maakt Metal Gear nou Metal Gear?

Het klinkt allemaal alsof de nieuwe Metal Gear Solid een leuk actiespel is. Maar het is veel meer dan dat. Metal Gear Solid 4: Guns of the Patriots is een game waar Playstation 3-eigenaren maanden, soms zelfs jaren, naar uit hebben gekeken. Dat heeft alles te maken met het verhaal en de setting. Als de vorige games uit de serie iets hebben bewezen, dan is het wel dat Hideo Kojima een meester is in het bedenken van sterke plottwists. Ook in Metal Gear Solid 4 is die gave zichtbaar.

Verschillende elementen in het spel zorgen voor een ijzersterke sfeer. Metal Gear Solid 4 grijpt je vast en laat je niet meer los. Je bent constant ergens mee bezig, nooit heb je het idee dat een stuk van het spel bestaat uit zinloze opvulling. Daar komt bij dat het spel er ge-wel-dig uitziet, de graphics zijn tot in detail verzorgd.

Cutscenes

De cutscenes zijn prachtig uitgewerkt. De voice-acting is top, de lipsync klopt tot in de puntjes, kortom: het is geweldig om hiernaar te kijken. Dat is maar goed ook, want Metal Gear Solid 4 beschikt over flink wat cutscenes. Vooraf was ik hier sceptisch over, maar ik moet zeggen dat het me alleszins mee is gevallen. De game biedt de mogelijkheid tot skippen, pauzeren en soms zelfs tot tussendoor opslaan, waardoor je een cutscene niet direct hoeft te bekijken. Ik raad dat echter wel aan, zeker als je lekker in het spel zit. Metal Gear Solid 4 voelt door de tussenfilmpjes een beetje aan als een interactieve film.

Voor fans van de serie is het mooiste daaraan misschien nog wel dat het om de afsluitende film gaat. Guns of the Patriots is de laatste Metal Gear Solid-game die door Hideo Kojima wordt gemaakt, en dat blijkt. Geen enkel onderwerp wordt geschuwd en vrijwel elk belangrijk - nog levend - personage uit de vorige spellen maakt zijn opwachting. Veelvuldig worden er links gelegd met de vorige games. Op zulke moment kun je op het kruisje drukken om korte flashbacks te zien, maar die zeggen je alleen iets als je de betreffende games hebt gespeeld.

Baasgevechten

Het verhaal en de talloze plotwendingen zijn misschien wel de sterkste punten van Metal Gear Solid 4. Toch is er nog een aspect waarmee het spel zich onderscheidt van andere games. Er zitten in Metal Gear Solid 4 scènes die nu al klassiek kunnen worden genoemd. Zonder te verklappen wat er precies gebeurt, durf ik te beweren dat de laatste twee gevechten zich met gemak in het rijtje met 'spectaculairste baasgevechten' aller tijden scharen. Kun je écht niet wachten, zoek dan op internet naar screenshots en een bepaalde trailer. Wij zullen de kiekjes waar ik op doel hier niet plaatsen, maar als je ze elders even bekijkt, zul je snel doorkrijgen wat er zo bijzonder aan een van die gevechten is.

Metal Gear Online

Als extra, bovenop de singleplayer-modus, heeft uitgever Konami ook Metal Gear Online nog op de disc gezet. Ongetwijfeld zeer interessant, maar ik heb me voor deze review toegelegd op de singleplayer-modus en kan om die reden moeilijk een waarde-oordeel geven. Een korte impressie van de multiplay-mogelijkheden is echter op zijn plaats, omdat veel mensen net zo hard op 'MGO' hebben gewacht als op 'MGS4'.

Metal Gear Online kan met zestien man tegelijk worden gespeeld, waarbij iedereen zijn eigen, geregistreerde soldaat heeft. Bij het online aanmelden leg je de identiteit van je soldaat vast, die daarna wordt opgeslagen en niet meer kan worden aangepast. Wil je toch een andere soldaat, dan zul je een extra slot moeten kopen om er een aan te kunnen maken.

De aangeboden spelmodi zijn redelijk standaard, maar de game onderscheidt zich wel op andere gebieden. Je kunt je personage voorzien van bepaalde kwaliteiten, die allemaal specifieke voordelen met zich meebrengen. Zo kan iemand die veel punten heeft besteed aan het gebruiken van wapens sneller herladen, terwijl een ander zich toelegt op Close Quarters Combat, wat hem juist zonder wapens goed maakt. Op die manier krijg je uiteenlopende soldaten, die allemaal hun sterke en zwakke punten hebben.

Een ander uniek punt aan Metal Gear Online sluit aan bij de singleplayer-modus: het Sons of the Patriots-systeem. Eerder in deze review werd hier, onder het kopje 'Nanomachines', een en ander over uitgelegd. Nanomachines zorgen er voor dat de Patriots controle hebben over alle soldaten, maar het biedt die soldaten zelf ook voordelen, en in de multiplayer-mode ondervind je dat aan den lijve. 'SOP' zorgt er namelijk voor dat alle teamleden met elkaar in verbinding staan. Door jezelf met het driehoekje aan een teamgenoot te linken, sta je in contact met hem en met iedereen waarmee hij in contact staat. Zo weet je precies waar je nodig bent en wordt informatie over vijanden direct gedeeld, zodat opereren als team gemakkelijker wordt. Inventief, en bovendien een leuke koppeling naar het singleplayerdeel.

De online spelmodi zijn dus redelijk voor de hand liggend, maar er is een uitzondering. In 'Sneaking' speel je als Solid Snake en ben je onafhankelijk van de twee teams. De missie van Snake is om zoveel mogelijk dogtags van dode soldaten te verzamelen, terwijl de andere teams scoren door elkaar te bevechten en door Snake om te leggen. Aangezien hij beschikt over zijn OctoCamo en de Solid Eye, is hij echter een lastig te spotten doelwit.

Metal Gear Online biedt zeker meerwaarde als je Metal Gear Solid 4 in singleplay (meerdere malen..) hebt uitgespeeld. Zoals gezegd gaat mijn voorkeur duidelijk uit naar het verhaal - niet voor niets is Metal Gear Solid 4 de afsluiter van de spelserie, en alleen om die reden al interessanter dan Metal Gear Online. Het is echter goed dat multiplay is toegevoegd, ook al kampt het online spelen nog met de nodige bugs en kan het spel daardoor af en toe vastlopen. Toch een smetje op het spelplezier, dat hopelijk door een patch kan worden verholpen.

Conclusie

Zo komen we aan het einde van een lange review. Metal Gear Solid 4: Guns of the Patriots is een van de beste games die ik ooit heb gespeeld. Het spel legt Grand Theft Auto IV het vuur aan de schenen in de competite voor de beste game van 2008, al kun je die games natuurlijk niet vergelijken. Ik heb Metal Gear Solid 4 echter als meeslepender dan GTA IV ervaren. Het verhaal is sterk, de omgevingen gevarieerd en verzorgd, de graphics mooi en de sfeer fantastisch.

Solid Snake Dit alles wordt vergezeld door een gameplay die wordt gekenmerkt door bijzondere stealth-features, maar je bent als speler vrij om het aan te pakken zoals jij dat nodig acht. Heb je geen zin om urenlang rond te sneaken, dan pak je een gun, pas je hem aan naar je persoonlijke wensen en schiet je zowel de rebellen als de PMC's aan gort. Of je de Metal Gear Solid-ervaring daardoor goed meekrijgt weet ik niet, maar het kan wel. Tel daar enkele zeer spectaculaire gameplay-ervaringen en een ultiem eindbaas-gevecht bij op, en je begrijpt dat Metal Gear Solid 4 eigenlijk verplichte kost is voor elke Playstation 3-bezitter. Mensen die eerder Metal Gear Solid-games hebben gespeeld hoeven al helemaal niet te twijfelen, omdat deel vier, als afsluiter van de serie, de vorige games meerwaarde geeft door de destijds open gelaten vragen definitief te beantwoorden.

Zoals op de vorige pagina al aangegeven, weeg ik Metal Gear Online niet mee in het eindcijfer, omdat ik dat deel van het spel niet genoeg heb kunnen spelen voor een volwaardige review van dat onderdeel. Wel vind ik de aanwezigheid van een online modus op zichzelf een pluspunt, en de aanwezigheid van bijgaande bugs uiteraard een minpunt. Zie dat echter los van het cijfer, dat puur op de singleplayer-modus van Metal Gear Solid 4 is gebaseerd.

Pluspunten:

+ Wat een sfeer
+ Wat een graphics
+ Wat een verhaal
+ Passend einde aan de serie
+ Spannend
+ Sneaken werkt goed
+ Metal Gear Online

Minpunten:

- Actieknop af en toe wat onhandig
- Soms duren die cutscenes wel érg lang
- Metal Gear Online bugs en crashes

Cijfer: 9,5

Titel	Metal Gear Solid 4: Guns of the Patriots
Platform	Playstation 3
Ontwikkelaar	Kojima Productions
Uitgever	Konami
Releasedatum	12 juni 2008