Spore ruim een half jaar voor het in de winkel ligt

Cell Phase

"Beschouw Spore niet als een offlinegame", stelt Thomas Vu, de producer die belast is met de gameplay, oftewel de speelbaarheid van het spel. "Het is singleplay, dat wel, maar met een stevige online component." Om het beeld nog raadselachtiger te maken, voegt hij er aan toe: "Will wilde eigenlijk een singleplay-mmo maken."

Welkom in de wondere wereld van Spore. De Will waar Vu het over heeft is uiteraard Will Wright, de bedenker van ongeveer alles dat Sim in de naam heeft; voornaamste wapenfeiten: SimCity en The Sims. Vu kon niet om de bedenker van het concept van Spore heen tijdens de demonstratie die hij aan Tweakers.net gaf. De hand van Wright is overduidelijk. Uitgever Electronic Arts is vroeg met de demonstratie. Spore verschijnt pas over ruim een half jaar in de winkel. Het spel is bijna af, stelt de uitgever, maar tijdens de demonstratie zou blijken dat er nog wel wat losse eindjes over zijn.

Cell Phase

Spore ontleent zijn naam aan het voortplantingsmechanisme van primitieve levensvormen als bacteriën en paddenstoelen. Een spore is doorgaans een aseksuele cel die kan uitgroeien tot een volwaardig organisme. Dat is ook precies wat er in Spore te gebeuren staat. Je start het spel met een eencellig wezentje dat rondzwemt in de oersoep van een willekeurige planeet. Het wezentje zwemt door water dat vol leven zit. Om je beestje zwemmen allerlei andere wezentjes en zweven organische brokstukken. Er zwemmen ook al de eerste meercellige wezens, die als enorme monsters op je kleine wezentje afkomen en het dreigen te verorberen. De kunst is dus om de meercellige wezens te ontwijken en de andere eencelligen en plantaardige brokstukken op te vreten. Na een keer of vijf met succes iets verorberd te hebben, zal je wezentje groeien.

De camera zoomt ogenblikkelijk uit, van 10,000 keer ingezoomd naar slechts 1000 keer vergroting. De omgeving verandert echter weinig. Nog steeds word je omringd door zwemmende beestjes van gelijke grootte en plantaardige brokstukken, en nog steeds zwemmen er grotere beesten rond die het op je voorzien hebben. Door te eten groei je niet alleen, zo nu en dan win je er ook een brokje dna mee. Met dat dna kun je je beestje aanpassen. Zodra je het eerste dna opgepikt hebt, start de eerste editor van het spel op, de Creature Editor. Het dna dient als bouwsteen voor je beestje. Welk stukje dna je opvist is willekeurig. Ik viste een stekel op, die ik vervolgens op een willekeurige plaats op mijn tot dan toe vrij vormeloze beestje kon plaatsen. Met het verzamelen van stukjes dna begint het rollenspel in Spore. De stukjes dna zijn onderdelen die je op je beest kan plakken om zo bepaalde waarden ervan te opwaarderen. De stekel verhoogde de aanvalskracht van mijn beest. Deze eerste fase van het spel, de Cell Phase, duurt ongeveer twintig minuten. Na nog een paar keer uitzoomen is je beest klaar om de oersoep te verlaten en aan land te gaan.

Creature Phase

Je beest aanpassen wordt nog belangrijker in de volgende fase van het spel, de Creature Phase. Daarin gaat je beest aan land en zal het al snel andere beesten tegenkomen. Die hebben zich allemaal al vermenigvuldigd tot een kleine stam van een stuk of acht wezens. In het contact met die andere stammen kun je kiezen voor een vriendelijke benadering of een vijandelijke. Kies je voor vriendelijk, dan kun je proberen een beest van een andere stam te paaien door een soort dansje uit te voeren. Als het beest dat je probeert te paaien even ver gevorderd is op de evolutionaire ladder, is de kans op succes groot. Bij beesten die al verder zijn in hun ontwikkeling is de kans op succes een stuk kleiner. Als je eenmaal bevriend bent met een stam, zullen ze geschenken aan je geven, in de vorm van nieuwe brokken dna. Als je kiest voor een vijandelijke benadering, wordt het vechten. Dat gebeurt op een manier die bekend is van rollenspellen. Elk beest heeft bepaalde eigenschappen als snelheid en kracht. De optelsom van die eigenschappen bepaalt de uitkomst van het gevecht. Je slachtoffers zullen, net als in de Cell Phase, zo af en toe brokken dna aan je overdragen.

Dat dna is er in twee vormen. Er zijn de doorsnee brokken die verreweg het meest voorkomen. Af en toe krijg je echter ook een speciaal stuk dna, in de vorm van een nieuw onderdeel voor je beest. De gewone brokken dna dienen daarbij als betaalmiddel. Dat betaal je om onderdelen aan je beest te mogen toevoegen. Eén van de eerste uitbreidingen die je op zult pikken, is een uitbreiding van je hersenen, die ervoor zorgt dat je je kunt vermenigvuldigen. Met de andere delen dna kun je, net als in de Cell Phase, je beest 'pimpen'. De keuzemogelijkheden zijn in de Creature Phase echter een stuk uitgebreider. In deze fase bepaal je hoe je beest, en daarmee je volk er voor het verdere verloop van het spel uit zal zien. Je kunt je beest uitbreiden met benen, armen, handen, voeten en allerlei speciale onderdelen als hoorns, de stekel van een schorpioen, een puist die gif kan spuiten, maar ook basale onderdelen als ogen en een mond. Alle onderdelen zijn er in verschillende vormen. Voor de mond van je beest kun je bijvoorbeeld kiezen uit de indrukwekkende kaken van een roofdier, maar ook een snavel of de malende kaken van een planteneter. Als je het juiste brok dna tenminste weet te vinden.

Elk deel geeft je bepaalde eigenschappen als kracht en uithoudingsvermogen. Net als de romp van je beest, kun je de losse onderdelen nog flink aanpassen. Benen kunnen heel eenvoudig kort en dik of juist dun en lang gemaakt worden. Elk onderdeel kan op een willekeurige plaats op de romp geplakt worden, naar alle kanten gedraaid en bovendien groter of kleiner gemaakt en van kleur veranderd. Elk onderdeel kan bovendien gedupliceerd worden. Dus als je eenmaal een been hebt bemachtigd, kun je je beest zoveel benen geven als je wilt. Wezens kunnen wel vleugels krijgen, maar niet vliegen. Hooguit vlak boven de grond zweven. Beesten kunnen ook niet terug naar zee. Alleen op land is er leven mogelijk in Spore.

Het doel in de Creature Phase is om de dominante stam te worden. De makers zijn er nog niet helemaal uit hoe ze de kunstmatige intelligentie van het spel willen laten reageren op je handelingen. Nu is het zo dat alle omringende stammen neutraal zijn en zullen reageren op je handelswijze. Benader je ze vriendelijk, dan reageren ze ook vriendelijk. Maar ontwikkelaar Maxis overweegt nog om een klein aantal stammen standaard vijandig te maken en een klein aantal standaard vriendelijk. Je krijgt in de Creature Phase eenvoudige missies als 'verzamel drie schelpen' of 'wordt vrienden met drie leden van die stam'. Handelingen als vrienden maken of vijanden slachten en het volbrengen van missies levert ervaring op als in een rollenspel. Het is de manier om je beest te laten evolueren en in kracht en aanzien te laten groeien, en de manier om door te groeien naar de volgende fase.

Spore online

Uitwisselen

Aan het einde van de Creature Phase is je beest wel zo’n beetje klaar. Dan komt ook het moment dat je het kunt delen met anderen. Maxis hoopt dat spelers aan anderen willen laten zien wat ze gemaakt hebben en maakt dat ook op verschillende manieren mogelijk. Naast de Creature Editor speelt de Sporepedia daarin een centrale rol. Dat is een grote databank waar spelers hun creaties aan kunnen toevoegen, die andere spelers vervolgens kunnen importeren in hun spel. Je bundelt wat je gemaakt hebt in een zogenaamde Sporecast. Die kan bestaan uit het beest dat je gemaakt hebt, maar ook uit de gebouwen, voertuigen en ruimteschepen die je in de latere fases van het spel kan maken.

Het is in Spore heel makkelijk om alles wat je maakt een vergelijkbaar uiterlijk te geven en die stijlkenmerken kun je zelfs opslaan als een theme. Maxis hoopt dat spelers thematisch gesorteerde Sporecasts op de Sporepedia gaan plaatsen. Daarin is genoeg te verzinnen. Een set met beesten, huizen, voertuigen en ruimteschepen gebaseerd op Star Wars bijvoorbeeld, of een set geïnspireerd door Valentijnsdag. Alles wat op de Sporepedia staat kun je downloaden en vervolgens (offline) in je eigen versie van Spore gebruiken. Je kunt zelf voortborduren op een set die van de Sporepedia gehaald hebt. Het leuke is dat degene die de set gemaakt heeft kan zien wat er met de set gebeurt. Zodra je weer contact maakt met Sporepedia, zal er informatie over de set teruggezonden worden.

Om up- en downloaden te stimuleren heeft Maxis geprobeerd de hoeveelheid data zo klein mogelijk te maken en dat is goed gelukt. Een beest, gebouw of voertuig is slechts 8Kb. Dat is inclusief het icoon dat je in het spel te zien krijgt. Alle data die nodig is om het beest, gebouw of voertuig vervolgens in het spel tot leven te wekken, zit zelfs opgeslagen in dat ene icoon. Er is ook ondersteuning voor Youtube ingebouwd. Het is heel eenvoudig om beelden uit het spel in de vorm van een video op te nemen en die direct op Youtube te plaatsen. Vooraf je inloggegevens invoeren en klaar is Kees.

Publiek

Dat maakt ook gelijk duidelijk wat uitgever Electronic Arts voor ogen heeft. Het hoopt met Spore een even groot publiek te bereiken als met The Sims. Spore is in alles een zogenaamde casual game, ofwel een game voor het grote publiek. Er zit van alles in. De simpele gameplay van de Pong's en Mario's in de Cell Phase, wat simpele hack and slash in de Creature Phase, een beetje rts in de Tribe Phase en een snufje Civ in, jawel, de Civilization Phase. De Space Phase zou een soort mmo-light moeten worden, maar dan dus offline. Centraal in de strategie van EA staan de editors en dan met name de Creature Editor. Die zal voordat Spore in de winkel ligt al gratis te downloaden zijn en ook de met de gratis versie gemaakte beesten kunnen in de Sporepedia geplaatst worden. De Creature Editor werkt kinderlijk eenvoudig en sleutelen aan nieuwe beesten is erg leuk.

De techniek achter de editor is erg interessant. Maxis had een probleem toen het bedacht dat een dergelijke editor in het spel zou komen. Het vormgeven van de beesten is daarbij geen probleem, maar wel het laten bewegen ervan. Gebruikelijk is dat een lid van het grafische team van de ontwikkelaar per beest de bewegingen verzint. In Spore is dat niet mogelijk. Spelers kunnen geheel zelf bepalen hoe een beest eruitziet en hebben daarbij zoveel vrijheid dat het voor Maxis onmogelijk is om de bewegingen van alle mogelijke beesten vooraf te verzinnen en maken. Dus moest Maxis zoeken naar een manier waarop het spel op basis van de vorm van het gemaakte beest zelf enigszins realistische bewegingen kan verzinnen en daar is men verrassend goed in geslaagd.

De laatste fases

Evolutie

In de Cell Phase speelt het nog niet zo, maar vanaf de Creature Phase dient je de beesten onder je hoede tevreden te houden. In de Creature Phase gebeurt dat door de beesten van je stam regelmatig te laten eten. Dat doen ze niet zelf, je dient ze zelf te laten eten. Beesten hebben twee balkjes die hun status weergeven. Een blauwe die hun gezondheid aangeeft en een oranje die aangeeft of ze genoeg energie hebben. Verbruikte energie kan aangevuld worden door het beest te laten eten. In de latere fases van het spel zul je ook de geest tevreden moeten houden. Dat doe je door gebouwen neer te zetten. Die zijn er in grofweg twee smaken, gebouwen die goed zijn voor je (bescheiden) economie en gebouwen die goed zijn voor het geestelijk leven van je stam. Onder de laatste soort vallen niet alleen kerken, maar ook verdedigingswerken die je rond je nederzetting kunt bouwen.

In de Tribe Phase begint het bouwen van een nederzetting. De gameplay is vergelijkbaar met een rts. Dat wil zeggen, materiaal verzamelen om gebouwen neer te zetten die je mogelijkheden vergroten en die nieuwe mogelijkheden gebruiken om de andere nederzettingen in de buurt te onderwerpen. Dat kan weer goedschiks en kwaadschiks. De gameplay in de Tribe Phase blijft erg eenvoudig. Je beesten hebben geen wapens of speciale aanvals- of verdedigingsmogelijkheden.

Dat wordt anders in de Civ Phase, waar je je nederzetting kunt uitbreiden met defensieve gebouwen. Zoals te verwachten in een Civ Phase, zijn er verschillende manieren om de rivaliserende beschavingen aan je kant te krijgen. Uiteraard is er de militaire manier, maar je kunt ook op religieuze wijze proberen de andere beschavingen te onderwerpen, of op economische wijze. De militaire en economische manier zijn redelijk standaard. Om een rivaliserende beschaving op religieuze wijze te onderwerpen, dien je voertuigen te maken die religieuze propaganda over andere nederzettingen kan uitbraken. Uiteraard kan de belaagde nederzetting proberen tegenmaatregelen te nemen. Wie de meeste religieuze herrie maakt, wint de loyaliteit van de onderdanen. Uiteraard kun je de gebouwen die je neerzet in de Civ Phase via een nieuwe editor weer net zo makkelijk vormgeven als de beesten in de Creature Phase.

Dat kan ook met de ruimteschepen die je tot je beschikking krijgt in de Space Phase. Als het namelijk gelukt is om de dominante beschaving te worden op de startplaneet, kun je proberen andere te veroveren. Uiteraard is er een editor waarmee je je ruimteschip geheel naar eigen inzicht kunt vormgeven. Van simpele vliegende schotels tot ingewikkelde constructies als de Enterprise uit Star Trek. Je ruimteschip is uit te rusten met kanonnen, lasers en een warp-drive om sneller door de ruimte te kunnen reizen. De nuttigste uitbreiding is echter de traction beam, waarmee je voorwerpen op het oppervlak van een vreemde planeet kunt neerlaten. Zo kun je beginnen met het koloniseren van andere planeten, want uiteraard is dat het doel.

Conclusie

Voor je een vreemde planeet kunt bezetten, dien je hem eerst gereed te maken. Zo zul je eerst leven op de planeet moeten introduceren door planten en bomen van een andere planeet op te takelen en op de nieuwe planeet neer te laten. De volgende stap is het introduceren van planteneters en daarna het introduceren van vleesetende dieren. Niet alle planeten zullen onbewoond zijn. Uiteraard is er concurrentie in de vorm van andere, ontwikkelde samenlevingen die net als jij over wapens en ruimteschepen zullen beschikken. Interessanter is waar dit naar leidt, want planeten zijn er genoeg in het universum van Spore en koloniseren of veroveren is een paar keer leuk, maar daarna lijkt de lol er wel af. Opvallend was dan ook dat Thomas Vu aangaf dat Spore een einde heeft, terwijl dat in de games van Will Wright niet gebruikelijk is. "You can beat the game", aldus Vu. Hij wilde niet verklappen hoe het spel zal eindigen.

Hoewel het doel in elke fase gelijk is (het onderwerpen van de omgeving), is Spore eigenlijk een verzameling van vijf korte games met hetzelfde thema. Om het casual karakter van de game te benadrukken, is het mogelijk.om te beginnen waar je wilt. Je kunt dus gelijk aan de Space Phase beginnen als die je het meeste aanspreekt. Je kunt dan kiezen uit een flinke voorraad door Maxis gemaakte beschavingen om mee te spelen, al kun je natuurlijk ook kiezen uit het aanbod op Sporepedia. Om het ook de wat meer ervaren gamers naar de zin te maken, zal Spore een Hard Mode krijgen. Om die reden zijn er ook verrassingen ingebouwd in de vorm van natuurrampen die je planeet van tijd tot tijd zullen treffen. Denk daarbij aan stormen en vloedgolven die je beschaving zullen bedreigen. Er zijn ook monsters van het formaat Godzilla die je volk zullen bedreigen. Vooral in de eerste fases van het spel is je beschaving niet opgewassen tegen deze monsters, die zo nu en dan opduiken. Maxis weet nog niet of deze monsters in de Space Phase te verslaan zullen zijn, of dat je ze bijvoorbeeld met een ruimteschip naar een andere planeet kunt vervoeren.