Fair-playoverklokken
Af en toe gebeuren er op het forum van Tweakers.net dermate interessante zaken, dat we ze de Frontpagebezoeker niet willen onthouden. Deze keer hebben we een onderwerp in de aanbieding dat altijd al een prominente rol in de geschiedenis van Tweakers.net heeft gespeeld: het overklokken. Hieronder vind je een verslag van de GoT Fair play 3D overclock contest, die onlangs in het Die Hard Overclocking-forum is gehouden.

Een 'Fair play 3D overclock contest'?
Voor de doorgewinterde DOC-ganger zal het allemaal gesneden koek zijn, maar voor Tweakers die zich niet dagelijks tussen de phasechangekoelers en tec's begeven is een woordje uitleg wel op zijn plaats. Het is natuurlijk erg leuk voor overklokkers om de resultaten die met een videokaart gehaald werden onderling te vergelijken, maar weinig mensen beschikken over exact dezelfde hardware. Dit maakt het moeilijk de behaalde resultaten te vergelijken. Bij een fair-playcontest wordt daarom een bepaald type videokaart gebruikt die alle deelnemers van de wedstrijd moeten aanschaffen. Zo zijn de behaalde resultaten niet meer afhankelijk van de hardware, maar wordt er een beroep gedaan op de vaardigheden van de overklokker. Door bovendien van een low-end videokaart gebruik te maken, wordt ervoor gezorgd dat de gpu de bottleneck van het systeem vormt, zodat een zware cpu of snel werkgeheugen betrekkelijk weinig invloed op het resultaat heeft. Een op de videokaart toegespitste benchmark moet de laatste verschilletjes tussen de deelnemers gladstrijken.
De organisatie
De tweede editie van de wedstrijd - de eerste is in maart vorig jaar gehouden - werd opgedragen aan AMD64, een trouwe bezoeker van de Tweaking-hoofdgroep die helaas enige tijd geleden bij een auto-ongeluk om het leven is gekomen.
De bedoeling van een overklokwedstrijd is uiteraard om te proberen de videokaart zo te mishandelen dat er zoveel mogelijk frames per seconde gehaald kunnen worden. Door de kloksnelheid van het geheugen en van de core van de videokaart omhoog te schroeven, kunnen de prestaties van de kaart in kwestie verbeteren, maar als de instellingen te extreem worden, bestaat het risico dat de kaart slecht of helemaal niet meer functioneert. De deelnemers waren buiten de keuze van de videokaart helemaal vrij om te kiezen welke trucs ze zouden gebruiken voor een zo hoog mogelijke score.
Voor het meten van de prestaties werd gekozen voor Nature, een onderdeel van de benchmarksuite 3DMark2001 SE. Er is voor de Nature-test gekozen omdat deze de overige onderdelen van de computer buiten beschouwing laat. Als lijdend voorwerp werd een nVidia Aopen Aeolus 6600 256MB DDR1 PCI-express videokaart uitgezocht, een redelijk eenvoudige kaart van ongeveer 50 euro. De kaarten werden gezamenlijk ingekocht en door de organisatie aan de deelnemers verstuurd.

De videokaarten liggen klaar voor verzending
De wedstrijd
Nadat de kaarten door de 25 deelnemers ontvangen waren kon de wedstrijd beginnen. De Aeolus 6600 heeft standaard een core- en geheugenfrequentie van respectievelijk 300 en 400MHz. Met die waardes haalt de passief gekoelde kaart ongeveer 48fps in de Nature-test. Dat is een weinig indrukwekkende score en dat moet dus beter kunnen.
De eerste resultaten werden al snel neergezet: zonder aanpassingen aan de koeling bleek er, met frequenties van 425/500, al bijna 63 fps uit de kaart te trekken. De framerates liepen daarna snel op. De hoogste score met normale koeling werd in eerste instantie door Syngrow gehaald: ruim 116 fps met wat hulp van zogenaamde Level of Detail-tweaks en een ventilator die het standaard koelblok van wat extra koele lucht moest voorzien.

Een van de kaarten uit de doos gehaald
Hoewel met softwarematig overklokken wel prestatiewinst geboekt kan worden, valt de echte winst te behalen door het voltage van de core en het geheugen aan te passen. Dit gebeurt op iedere kaart weer anders, het is dus vaak een heel gepuzzel om uit te vinden hoe dit op de specifieke kaart moet. De eer voor het uitvogelen van de Vcore-mod gaat naar DesertShooter, en al snel wist hij met aanpassingen aan het voltage de 130fps-grens te naderen. Het uitzoeken van de geheugen-voltmod bleek een stuk lastiger, maar met wat hulp van onder andere Savale kon DesertShooter ook dit voor elkaar krijgen. Dat het spelen met voltages niet helemaal zonder risico is kan Savale tegenwoordig bevestigen: hij hielp zijn kaart eigenhandig om zeep, en ook de kaart van rimpeldinky overleefde de wedstrijd niet. De kaart krijgt het uiteraard erg warm tijdens de martelpraktijken, een gewone huis-tuin-en-keukenkoeling is dus vaak niet meer voldoende. Een phasechangeopstelling, zoals die onder andere door Extera werd gebruikt, komt dan meer in de buurt. Deze methode om temperaturen onder nul te bereiken is vergelijkbaar met de werking van een normale koelkast.

De opstelling van medeorganisator Extera
Halverwege januari kwam Syngrow met zijn phasechangesysteem aan de leiding met 154 fps. Deze score was begin februari door nog niemand verbeterd. Op 5 februari wist Rol-Co - een van de organisatoren - hier echter verandering in te brengen. Hij perste een hele frame per seconde meer uit de kaart. Deze score werd al snel weer verbeterd door Syngrow, die 159 beelden per seconde behaalde. Deze scores werden neergezet met temperaturen ver beneden de nul graden Celsius. Reg-Edit zette met behulp van 'gewone' waterkoeling echter een indrukwekkende 158 fps neer, zodat meteen duidelijk was dat kennis minstens zo belangrijk is als goed materiaal.

De opstelling van Reg-Edit
De uitslag
Uiteindelijk wist Syngrow op de laatste dag van de wedstrijd een score van 164,1 frames per seconde te halen. Hij is daarmee winnaar van de wedstrijd geworden. Reg-Edit eindigde op de tweede plaats en Rol-Co werd derde. Wij willen hen allen van harte feliciteren.

Een screenshot van de winnende score (klik voor volledig beeld)
Voor de winnaar stelt Tweakers.net nog een leuke prijs beschikbaar. Veel plezier ermee, Syngrow, en we zijn uiteraard benieuwd wat je daarmee kunt bereiken 

Inmiddels zijn de voorbereidingen voor een volgende wedstrijd al gestart. Iedereen die ook wel eens een poging wil wagen kan in dit topic terecht.