Inleiding
Het is eigenlijk een wonder dat Jolla nog aanwezig was op dit Mobile World Congress. Het optimistische verhaal van vorig jaar over de Jolla Tablet bleek achteraf visserslatijn en het Finse bedrijf ontsnapte een paar jaar geleden ternauwernood aan een faillissement vanwege een financiering die maar niet rond leek te komen.
De aanwezigheid van Jolla dit jaar bleek bescheiden. De grote stand van vorig jaar is ingeruild voor een anoniem wit hokje ergens achter op de beurs, bedoeld voor meetings. We gingen langs, maar er zat op dat moment niemand en er was geen telefoon te bekennen. Jolla had wel een bijeenkomst in een hotel buiten de beursvloer om nieuws te delen over met wie het in zee gaat: het Indiase Intex, het Afrikaanse MiFone en het Nederlandse Fairphone.
Jolla had twee telefoons met Sailfish OS 2.0 om te laten zien. De eerste is een oude bekende, want die is van Nederlandse bodem: de Fairphone 2. Iedereen met dat toestel kan Sailfish zelf uitproberen. De tweede was een geheel nieuw toestel, met een bijzondere naam: Intex Aqua Fish.
/i/2000970667.jpeg?f=imagenormal)
De telefoon
Intex is geen bekende naam in Nederland, maar op de stand pocht het bedrijf dat het de grootste smartphonemaker van India is. Om een beeld te geven: het leverde vorig jaar rond de vijftien miljoen smartphones. Daarmee plaatst de fabrikant zich tussen aan de ene kant kleintjes als HTC en BlackBerry, en aan de andere kant iets grotere als Sony.
/i/2000970695.jpeg?f=imagenormal)
De naam Aqua Fish klinkt misschien een beetje opvallend, maar daar is een goede reden voor. Aqua is simpelweg een naam die Intex gebruikt voor smartphones, zoals Samsung de naam Galaxy heeft en Sony voor zijn toestellen Xperia gebruikt. De Fish komt uiteraard van Sailfish, het besturingssysteem dat erop draait.
Intex maakt normaal Android-smartphones in de budgetklasse en de Aqua Fish is evenmin een high-end toestel. Hij zal tussen 80 en 140 euro gaan kosten, maar een exacte prijs is nog niet bekend. Hij lijkt veel op de originele Jolla van een paar jaar geleden, met een ontwerp dat uit twee helften lijkt te bestaan. De Aqua Fish heeft echter geen ondersteuning voor The Other Half, het systeem van opklikbare modules voor de Jolla om functies toe te voegen.
Het toestel is een beetje dikkig, maar voelt verder prima aan. Het is gemaakt van een stroef soort kunststof zoals Lumia's van een paar jaar geleden en voelt aan als een duurdere telefoon dan het is. Het is wel wat hoekig, maar een mooie telefoon voor deze prijsklasse.
De specs zijn die van een budgettelefoon. De Aqua Fish heeft een 5"-lcd met een resolutie van 1280x720 pixels. Wat vooral opvalt, is dat het scherm best fel en helder kan, en dat ook het contrast op het oog in orde is. Het wekt de indruk geen bijzonder scherp, maar wel een mooi scherm te zijn. De soc is een Snapdragon 212 van Qualcomm, met vier Cortex A7-kernen op 1,3GHz en een Adreno 304-gpu. Ondanks de naam mag je van deze soc ongeveer evenveel verwachten als van de aloude Snapdragon 400 uit bijvoorbeeld de eerste twee Moto G's van Motorola en veel Lumia-telefoons. Het toestel ondersteunt dualsim en 4g.
De telefoon loopt, ondanks de goedkope hardware, tot onze grote verrassing vlot en vloeiend. Hij heeft alleen moeite bij het laden van iets zwaardere apps, maar mede dankzij het geheugen van 2GB gaat multitasking prima als apps eenmaal geladen zijn.
De 8-megapixelcamera leek niets om over naar huis te schrijven en maakte op de goed verlichte stand vage foto's. De frontcamera bleek helemaal wazige plaatjes te schieten, maar je mag van een dergelijk toestel uiteraard ook niet te veel verwachten.
Sailfish OS 2.0
De Aqua Fish draait Sailfish OS 2.0.2. Dat lijkt veel op Saiflish OS 1.0, maar omdat veel mensen dat niet zullen kennen, nemen we de basiselementen nog even door. Er is geen traditioneel homescreen met widgets, maar Sailfish is net als BlackBerry 10 gebaseerd op een scherm met openstaande vensters.
Dat zijn live vensters. Als je de telefoon draait, draait het homescreen niet mee, maar de browser bijvoorbeeld kan dan wel de pagina die zichtbaar is roteren: een duidelijk teken dat je inderdaad naar een live weergave kijkt van wat de app aan het doen is. Naast een live weergave van de app kan de software ook controls weergeven in een dergelijk venster. Zo is het mogelijk om snel muziek op pauze te zetten. Apps sluiten gaat via een veegbeweging.
Het hoofdmenu zit 'onder' dat homescreen en is dus te openen door een veeg naar boven. Daarin zijn alle apps op verticale pagina's gerangschikt. Links van het homescreen is de pagina met notificaties te vinden. Dat is een eigen 'homescreen' en geen balk die je naar beneden trekt. Sailfish neemt de ruimte om notificaties weer te geven en wie veel meldingen heeft, zal dus een tijdje moeten scrollen.
Rechts van het homescreen zit een nieuw element: SuperApps. Dat is iets wat het meest lijkt op widgets, behalve dan dat gebruikers het niet zelf kunnen kiezen. De fabrikant of provider kiest wat daar staat. Het zou kunnen dat sommige gebruikers dat aardig vinden, maar het wekt de indruk dat Jolla bloatware heeft ingebouwd. Gelukkig is het geen verplichting om er langs te vegen. De bloatware is ongetwijfeld onderdeel van Jolla's verdienmodel.
De bediening van de interface verloopt via gebaren. Menu-opties zijn te openen met een veeg naar onderen, waarna ze bovenaan in het scherm verschijnen. Selecteren doe je door het scherm los te laten als de highlight op de gewenste optie staat. Dat is een systeem dat verrekte handig werkt met één hand. Teruggaan naar het homescreen werkt door vanaf links naar binnen te vegen. Via een fade-out verdwijnt de app en verschijnt die in het klein op het homescreen.
/i/2000970669.jpeg?f=imagenormal)
Het besturingssysteem heeft een manier om Android-apps te draaien, waardoor er in theorie veel apps beschikbaar zijn. Sailfish OS 2.0 werkt prima, maar niet significant beter of minder dan versie 1.0. Wie goed met besturingssystemen als MeeGo en BlackBerry 10 kan omgaan, zal zich in de interface van Sailfish als een vis in het water voelen. Het is Jolla bovendien gelukt om het goed te laten draaien op budgethardware, en dat kan een belangrijke stap zijn om in delen van de wereld als India en Afrika succes te hebben.
Tot slot
De Intex Aqua Fish die te zien was op de beursvloer is een prototype. De uiteindelijke versie moet op 25 april uitkomen op de Indiase markt en zal vermoedelijk nooit zijn weg vinden naar Europese winkels. Dat is jammer, want meer keuze in besturingssystemen is nooit slecht.
De indruk die blijft hangen is dat de Aqua Fish een veel duurdere telefoon had kunnen zijn. Hij voelt goed aan, heeft een scherm dat er meer dan redelijk uitziet en ondanks de low-end processor werkt hij als een zonnetje. Dat is niet iets wat veel budgetsmartphones kunnen nazeggen.
Daarmee is er nieuwe hoop ontstaan voor Jolla. Het Finse bedrijf, waarvan de roots in de Linux-tak van Nokia liggen, is er nog anno 2016 en dit voorjaar komt eindelijk de tweede Sailfish-smartphone uit. We blijven het met interesse volgen en zijn benieuwd of Sailfish in de oceaan van smartphones wat deining kan veroorzaken.
