Sony X91C Preview

Grote en dunne uhdtv met hdr

Inleiding

Eerder dit jaar konden we op de CES in Las Vegas al even kennis maken met 's werelds dunste lcdtv: de Sony X90C, die op het dunste punt nog geen 5mm dik is. De Japanse elektronicagigant toonde op de IFA in Berlijn een grotere versie van deze tv aan: de X91C.

Deze uhdtv kan hdr-beelden weergeven en heeft een resolutie van 3840x2160 pixels. Het is een uit de kluiten gewassen tv, met een schermmaat van 75", omgerekend bijna 190cm. Als Sony de X91C net zo dun had gemaakt als de X90C, dan was de tv natuurlijk veel te flexibel geworden en zou het paneel snel beschadigd raken, dus is het scherm op het dunste punt nu 15mm dik. Daarmee is het nog altijd een zeer platte tv.

Het toestel is overigens niet overal zo dun. Onderaan is het een stuk dikker, zodat er in de behuizing ook nog plaats is voor de benodigde aanstuurelektronica, luidsprekers en aansluitingen. Ook op het dikste punt is de tv echter niet dik, want meer dan een paar centimeter is het niet.

Ondanks de platte behuizing heeft Sony zijn best gedaan om er goede luidsprekers in te stoppen. We hebben ze op de beursvloer helaas niet goed kunnen beluisteren, maar de tweewegsystemen met woofers van zes centimeter beloven een heel aardig geluid. We verwachten niet al te veel van het stereobeeld, omdat de luidsprekers niet naar voren, maar naar beneden gericht zijn.

Hoewel we sommige elementen van deze tv op Sony's stand op de IFA nog niet echt goed konden beoordelen, zo was het niet mogelijk om naar hdr-content te kijken, konden we het niet laten om deze tv van dichtbij te gaan bekijken.

Uiterlijk en muurmontage

Sony heeft de laatste jaren veel aandacht besteed aan het uiterlijk van zijn televisies en dat is bij de X91C niet anders. Het ontwerp oogt strak en er is gebruikgemaakt van mooie materialen, die prachtig zijn afgewerkt. De zwarte bezels zijn smal, waardoor er aan de voorkant bijna alleen maar beeld te zien is. De behuizing valt niet meer op. De twee poten aan de zijkanten vallen juist wel op, omdat ze niet zwart zijn, maar metaalkleurig, met een geborstelde afwerking. Ook de bovenste rand van de tv is aan de bovenkant geborsteld afgewerkt.

Je kunt het uiterlijk van de X91C nog strakker maken door de pootjes aan de zijkanten te verwijderen en de tv aan de muur te hangen. Sony levert hiervoor een speciale muurbeugel mee, die in twee gaten aan de bovenkant van het dikkere gedeelte van de tv valt. Hierdoor komt de onderkant strak tegen de muur te hangen. Om te voorkomen dat er dan koelingsproblemen ontstaan, zitten er alleen koelsleuven aan de boven- en onderkant van de behuizing. Omdat er op de stand geen aan de muur gemonteerde X91C is te vinden, is de muurbeugel op de foto die van een X90C. Die ziet er hetzelfde uit, maar is alleen wat kleiner.

De bevestiging aan de muur kan voor sommigen problemen opleveren, want enkele aansluitingen zijn recht naar achteren gemonteerd, waardoor ze, doordat de tv strak tegen de muur hangt, zo goed als onbereikbaar zijn geworden. Gelukkig zijn de belangrijkste aansluitingen aan de zijkant, achter een net afdekklepje ondergebracht. Het zijn voornamelijk analoge aansluitingen die naar recht achteren zijn gemonteerd. De meeste mensen hebben die niet meer nodig, maar er zullen nog genoeg tv-kijkers zijn die gebruik willen maken van de rj-45-netwerkaansluiting of de Toslink- digitale audio-uitgang.

Android TV

De X91C draait op Googles Android TV, dat onderhuids draait op Android 5.0 Lollipop. Dat betekent dat er veel apps voor beschikbaar zijn die je gewoon uit de Play Store kunt halen. Het aanbod van apps is groot, maar lang niet zo groot als het aantal apps dat beschikbaar is voor telefoons en tablets die op Android draaien. Dit komt doordat de ontwikkelaar van de app aanpassingen moet maken voor het gebruik zonder touchscreen. Soms zijn hiervoor geen aanpassingen nodig, maar heeft de ontwikkelaar simpelweg niet aangegeven dat de app op televisies werkt, waardoor hij alsnog niet in de Play Store verschijnt. Voor een beetje tweaker hoeft dat geen probleem te zijn, want het installeren van apk-bestanden vanaf een usb-stick is ook mogelijk, al heb je dan natuurlijk geen garantie dat de app daadwerkelijk werkt.

Googles Android TV is een besturingssysteem met veel potentie, maar de vorige tv van Sony die we op de redactie hadden, de X85C, viel juist op softwaregebied nogal tegen. De software was nog erg buggy en sommige delen waren nog niet af. Zo konden er bijvoorbeeld nog geen programma's worden opgenomen op een aangesloten harde schijf.

Sony heeft inmiddels verschillende updates uitgebracht die Android TV soepeler moeten laten werken en we hopen dat de software inmiddels op een wat meer volwassen niveau zit, maar dat hebben we op de beurs niet kunnen controleren.

Tot slot

Het beeld van de X91C zag er op de beursvloer erg mooi uit, maar verder kun je het onder de lastige lichtomstandigheden op de Sony-stand niet goed beoordelen. Daarmee wachten we dan ook totdat de tv op de redactie is voor een review.

Ook kregen we geen hdr-content te zien op de X91C en dat was nu juist interessant geweest, omdat Sony geen gebruikmaakt van een full array local dimming backlight. Hierdoor lijkt het niet mogelijk om de grote helderheidsverschillen die voor hdr-materiaal nodig zijn te realiseren. Op de vraag hoe Sony dit kunstje dan toch klaarspeelt, gaf de fabrikant geen duidelijk antwoord.

Voorlopig zal er in elk geval nauwelijks hdr-beeldmaterieel beschikbaar zijn. Sony-televisies zijn hiervoor voorlopig aangewezen op de videodienst van Amazon, en die is op dit moment niet beschikbaar in Nederland en België. Wanneer deze dienst wel beschikbaar zal zijn, is niet bekend. In een later stadium zal het ook mogelijk zijn om via Netflix aan hdr-content te komen. De serie Marco Polo, een eigen productie van Netflix, is de eerste die in hdr beschikbaar is. Wanneer hdr-ondersteuning voor Netflix naar Sony-televisies komt, is nog niet bekend.

De X91C heeft een adviesprijs van 6000 euro meegekregen; waarschijnlijk komt de daadwerkelijke winkelprijs daar wat onder te liggen. Een zeer stevige prijs dus, waarmee deze tv voor de meesten buiten hun budget valt. 75" is dan ook wel een grote maat, waarop uhd-beelden echt tot hun recht komen. De tv moet over twee weken al in de winkels staan, maar het zou best kunnen dat de X91C eerst in Duitsland beschikbaar zal zijn, en pas later in Nederland en België.

Reacties (26)

[TimMer]

Waar ik benieuwd naar ben: wat zijn de daadwerkelijke afzetcijfers van televisies van 65" en groter?

Ik kan mij niet voorstellen dat heel veel mensen dit in hun woonkamer wensen, aangezien 50" meestal al te groot is voor de WAF en het inderdaad wel enorme zwarte joekels zijn in je woonkamer.

[aliberto]

Ik heb al 3 jaar 65 inch/165cm, ik heb moeite om op kleinere televisies te kijken. Sinds kort heb ik een bril maar die hoef ik niet in mijn woonkamer op te zetten. Mijn Panasonic VT20 heeft voor huidige begrippen relatief dikke bezels/randen. Ik denk dat als ik nu zou vergelijken qua totaal formaat zou mijn 65" tv overeenkomen met een 70 tot 75 inch tv. Gezien het feit dat in mijn ogen plasma nog steeds superieur is tegenover LCD/LED blijft deze VT20 mooi in huis zijn werk doen. Maar ik zou liever nog grotere televisie willen dan 65 inch om het echte bioscoopgevoel thuis te creëren. Ik ben ooit begonnen met 37cm beeldbuis en in de loop der jaren heb ik 82cm/32", 94cm/37",107cm/42", 119cm/47", 127cm/50", 132cm/52", 140cm/55". Misschien vergeet ik er nog een paar. Meeste televisies bleven maar kort in bezit (max. 2 a 3 jaar) vaak door niet mijn favoriete merk te kunnen vinden qua bediening en menustructuur of toch technologische gebreken in mijn ogen. Maar ik wilde steeds groter kijken en ben perfectionistisch aangelegd en dat is soms een hele dure hobby. Momenteel zijn de huidige maten in huis 165cm woonkamer, 119cm (LED/LCD combi) slaapkamer en kantoor 94cm (LED). Voor mij is mijn jarenlange zoektocht naar perfectie geëindigd bij het merk Panasonic. Maar het doet me haast pijn dat de andere 2 televisies in huis LCD of LED varianten zijn. Nu maar wachten op betaalbare relatief grote Panasonic OLED televisies.

Vele mensen vonden eerst mijn 65" televisie asociaal. Nu hoor ik bij steeds meer mensen dat hun oude kleinere televisie niet meer volstaat en dat ze groter willen kijken. Mensen zijn bang voor verandering maar als het uiteindelijk meer voordeel oplevert dan willen ze niet terug. Soms is het verstandiger om in 1 keer een grote televisie aan te schaffen dan zoals in mijn geval elke 2 a 3 jaar een iets grotere tv te kopen. Uiteindelijk ben je veel goedkoper uit en heb je niet telkens het dagelijkse gevoel van had ik toch maar groter gekocht of iets in die trant.

[Reactie gewijzigd door aliberto op 26 juli 2024 22:36]

[rjmno1]

Ja ik wacht wel jaren voordat ik een nieuwe tv koop.
Ik heb zelf een sony en ben er dik tevreden mee ,gewoon full hd tv.
Alleen de techfreaks onder ons willen altijd het neusje van de zalm hebben,en ik denk zelf dat je ook zo eentje bent.
Maar deze tv waar dus deze revieuw op berust ziet er heel erg strak uit.
En ook nog eens met de 4k resolutie.
Nu rijst de vraag bij mij wat zou nu beter zijn een 4k tv of een amoled tv?
Of misschien een mengelmoes daarvan.?
ik denk dat bij grotere schermen een hogere reolutie een must is,ook al is het zo dat je dan misschien niet de pixels ziet.
had zelf ook al gezien dat er 4k monitoren voor de pc in omloop waren.
Het is gewoon een kwestie van tijd voordat deze prijzen lager worden.
De meeste mensen kopen pas een nieuwe tv als de oude kapot is.

[Reactie gewijzigd door rjmno1 op 26 juli 2024 22:36]

[PostHEX]

Vind het wel meevallen dat Aliberto per definitie een 'techfreak' zou zijn, alleen maar omdat hij een groter beeld prefereert. Daarnaast is het absurd dat mensen zoals Aliberto überhaupt vreemd worden gevonden als ze een groot beeld willen. De ruime meerderheid van de mensen in dit land gaan binnen elk jaar geregeld naar de bioscoop voorexact een grotere film ervaring, en de schermen zijn daar zelfs groter dan ooit in je woonkamer past. Ik denk dat een dergelijke collectieve afstraffing eerder voortkomt uit jaloezie. Dat, of minstens een gebrek aan openstaan voor andermans perspectieven.

Dat gezegd; als je geen haast hebt, zou ik door sparen -- of simpelweg wachten als je al een redelijk budget achter de hand hebt -- voor een OLED TV. Dat is wat ik doe. Heb momenteel rond de 1000€ beschikbaar, en over een paar jaar 2000€. Zeer waarschijnlijk zullen de prijzen voor een UHD OLED TV tussen nu en een paar jaar (5 jaar maximaal, maar dat is dan ook het meest negatieve scenario) rond dat niveau liggen. FHD OLED TVs liggen nu al tegen de 2000€ lat aan. Over het algemeen zijn de prijzen de afgelopen 2 jaar enorm hard naar beneden gegaan, dankzij verbeteringen in de productie technieken.

[Vizzie]

Techfreak klinkt misschien wat negatief, maar als je elke 2 a 3 jaar een nieuwe TV koopt om een groter scherm en beter beeld en andere nieuwe snufje te kunnen hebben kan je wat mij betreft zeker aangemerkt worden als tech-enthousiasteling of -liefhebber.

Niet dat daar iets mis mee is, het is juist leuk als iemand ergens enthousiast over is. Ik denk ook dat je techfreak in die context moet lezen.

Persoonlijk vind ik mijn 42 inch plasma van Panasonic nog wel prima tot de panasonic OLED's een beetje betaalbaar worden en er varianten zonder krom scherm verschijnen, maar de volgende TV wordt vast groter dan 42 inch, maar 65 inch vind ik voor onze woonkamer te groot en voor onze ogen hebben we het niet nodig.

[6Pac]

Mooie preview, maar zijn kleinere broertje, de X90C, is alweer een tijdje beschikbaar, dus komt hier nog een uitgebreide review van?

[Wesley-groet]

Wacht ik eigenlijk ook nog op idd. Preview is er wel al

[bogy]

review is simpel; het werd al in de preview gezegd; het is een grote jongen aan de muur, er zit android op die dit keer wel vlot zou moeten lopen op de tv, maar wil je echt goed beeld, dan kies je toch beter voor een oled tv; een lcd kan eenmaal niet tippen aan oled, al is het maar omdat je met die constante backlight zit waardoor je geen perfect zwart kan weergeven.

sinds ik zelf ook in contact ben gekomen met oled schermen (heb een rgb amoled scherm in m'n smartphone, dus géén pentile crap) ben ik ook meteen verkocht aan dit schermtype... het is gewoon zoveel beter dan lcd... ik kan het nog het best omschrijven als 'laat een plasma en een lcd wat kindjes maken, en haal dan de beste eruit' je hebt scherp beeld en elke pixel heeft de kwaliteit die een plasmaschem je vroege bood maar dan zonder die massive hitte en stroomverbruik. ook gaan deze schermen lekker lang mee en doven de pixels niet uit na een tijdje zoals plasmas doen. zwart is zwart en niet donkergrijs zoals bij lcd wegens dat backlight, bij oled heb je dat niet want de pixel zelf licht op..

Zorg wel dat je RGB layout hebt zodat je echt een vlijmscherm beeld hebt en blijf ver weg van de zgn 'pentile' arrangementen waarbij de subpixels anders liggen en bij tekst een minder scherpe indruk achter laten. een 5" 720p met rgb ziet er veel beter uit dan een 5" fullhd (1080p) met pentile. Voor zover ik weet waren wel enkel die eerste S-reeksen van samsung met een pentile amoled scherm... bv de nieuwe A-reeks heeft RGB oled en ik neem aan dat men vooor televisies ook wel oled zal gebruiken.

[6Pac]

Mooie toevoeging, maar niet iedereen heeft buget voor een groot oled scherm en wil misschien wel het beste wat lcd te bieden heeft, daarom zijn de uitgebreide reviews by tweakers een zo'n goede uitkomst.

De X90C (65") is al werkend te zien bij de mediamark, om een voorbeeld te noemen, maar je kan daar simpelweg niet alles testen. Overigens is het een prachtig scherm, en je wilt toch een goede review lezen voor je de knoop doorhakt om hem aan te schaffen, en daar wacht ik uiteindelijk op.

[wjn]

Als er een review komt, graag wat aandacht hoe de mediaplayer met een USB stick met foto's omgaat.

(De laatste "smart" TV's van Panasonic kunnen er niet mee omgaan, die proberen eerst alle foto's in te lezen, wat onwerkbaar is met 1000+ foto's.)

[WokeBroke]

heeft hij nou binnen de bezels eerst een zwart randje van een paar millimeter. En vervolgens een zwart naar transparante gradient. En dat voor 6000 euro? Bij mijn Samsung UE55JU7000L begint het beeld direct binnen de bezels. Dat ziet er toch een heel stuk mooier uit.

[Ruben1123]

Zou dit ook een ander beeldpaneel zijn dan de 75x85c? Of zou het alleen een dunnere behuizing zijn?

[triplecore]

Prachtige televisie met zeer capabele specificaties. Android TV als smart OS heeft natuurlijk als voordeel dat je weer een setup-box kan missen, zoals de Google Nexus Player. Daarnaast met sterke ondersteuning vanuit Google. Tevens zijn er diverse controllers beschikbaar vanuit bijvoorbeeld Logitech om Android games (+Films) te besturen. Plus out of the box ondersteuning voor Chromecast, Photo share en Voice Search.

Ook een belangrijk detail, de televisie heeft ondersteuning voor passieve 3D. Brillen zijn vanuit Sony vrij goedkoop (9 Britse pond op UK site) en daarmee zeer geschikt voor een familie.

Punt blijft natuurlijk wel de prijs, maar dankzij de upgrade kan er ook worden gekeken naar de goedkopere X90 en X85. Tot zover zeer onder de indruk van Sony.

[Fireshade]

Voorlopig zal er in elk geval nauwelijks hdr-beeldmaterieel beschikbaar zijn. Sony-televisies zijn hiervoor voorlopig aangewezen op de videodienst van Amazon, en die is op dit moment niet beschikbaar in Nederland en België.

Je zou zeggen dat Sony -met al zijn productietakken- zijn eigen HDR demo materiaal wel kan maken. Het is tenslotte wel een speerpunt van hun tv's nu en in de toekomst.

Persoonlijk vind ik het erg jammer dat Sony (populistisch) voor Googles Android heeft gekozen, en niet bijv, Firefox OS. Ik zit niet te wachten op nog meer gebruikersprofilering :-/

[blackTIE]

Fijn die pootjes aan de zijkant...not. Andere fabrikanten hebben daar ook een handje van. Vanuit oogpunt stabiliteit vanwege deze grootte natuurlijk wel handig, maar IKEA zal goede zaken doen met de verkoop van brede audio/tv-meubeliair...

[Macboe]

Daar heb je gelijk in, voor mij alleen geen IKEA meubels Het nadeel van deze pootjes vind ik het kabel management. Verder zien deze er wel strak en blitz uit!

[Reactie gewijzigd door Macboe op 26 juli 2024 22:36]

[FreakGIB]

Als ze het op de zelfde manier hebben gedaan als op mijn KD 65X8505B
dan kan je die pootjes ook op ongeveer 1 derde vanuit het midden plaatsen
en past hij dus wel op een smallere kast.

[mdj84nl]

als er 1 ding lelijk is, is het een tv op een meubel die kleiner is dan de tv zelf. Dus maakt het geen ruk uit als je pootjes aan de zijkant staan.

Daarbij, wie hangt dit soort tvs nou niet op?

[Nieuwevolger]

niet verkeerd z'n splinterdunne tv aan je muur met en diagonaal van een volwassen man aan de muur, de prijs is ook niet zo heel gek voor dat formaat.

[Macboe]

Bedankt voor de preview, ik vind zelf het model niet zo mooi van dit toestel. Maar nu valt bij ons thuis Sony meestal buiten de mand qua design. Wel mooi om te zien dat Sony nu ook Android gebruikt. Komt er nog een review van de Philips 7100, 7150, 7600? Vooral het laatste model lijkt mij een review waard gezien het EISA award.

Bedankt voor de video!

[Reactie gewijzigd door Macboe op 26 juli 2024 22:36]