Android L Preview

Zelf aan de slag met Googles nieuwe OS

Inleiding

Het releaseschema van nieuwe Android-versies ging in de laatste jaren volgens hetzelfde stramien: in juni, tijdens zijn I/O-ontwikkelaarsconferentie, bracht Google een update voor Android uit om een halfjaar later, net voor de feestdagen, opnieuw met een update te komen. De zomerupdate ging in de laatste twee jaar vergezeld van een nieuwe Nexus-tablet, terwijl de najaarsrelease tegelijk met een nieuwe Nexus-telefoon werd uitgebracht.

Dit jaar doet Google het anders. De komende Android-release, die door Google vooralsnog wordt aangeduid als 'Android L' komt dit najaar uit, vermoedelijk zonder nieuwe Nexus-telefoon, maar Google brengt nu al een previewversie uit. Die is bedoeld voor ontwikkelaars en telefoonfabrikanten, en Google hoopt dat zij zich dankzij de previewversie goed kunnen voorbereiden op de échte release, die in het najaar moet plaatsvinden. Dat zou dan moeten betekenen dat apps en hardware sneller compatibel zijn met de nieuwe Android-versie.

Google noemt deze L-release de grootste release van Android tot nu toe en als we de vernieuwingen op papier bekijken, lijken ze niet te overdrijven. Zo krijgt 'Android L' een nieuwe visuele stijl, een nieuwe runtime, uitgebreide notificatiemogelijkheden, een nieuwe camera-api, slimmere ontgrendelmogelijkheden en een betere accuduur, om maar een paar voorbeelden te noemen. Genoeg redenen voor ons om deze previewversie op zowel een Nexus 5 als een Nexus 7 te installeren en op ontdekkingstocht te gaan.

Een nieuwe visuele stijl: Material Design

De laatste keer dat Google een compleet nieuwe visuele stijl voor Android introduceerde, was met Android 3.0 Honeycomb. Deze Holo-interface leek zo weggelopen uit de film Tron en bestond grotendeels uit zwarte achtergronden met veel blauwe accenten, en enigszins futuristische details en vormen. Google is de ontwerptaal van Android sindsdien gewoon 'holo' blijven noemen, maar het uiterlijk van de apps en interface veranderden wel degelijk. Zo introduceerde Google 'cards'; kleine witte rechtoeken met informatie, die we vooral kennen van Google Now. Ook werd de kleurstelling steeds lichter en ging de manier waarop apps ingedeeld waren op de schop.

Helaas!
De video die je probeert te bekijken is niet langer beschikbaar op Tweakers.net.

Met de L-release van Android wordt de 'holo'-aanduiding met pensioen gestuurd en introduceert Google een nieuwe stijl die het 'Material Design' noemt. De nieuwe stijl is volgens Google gebaseerd op papier en inkt, in virtuele vorm natuurlijk. Apps moeten worden opgebouwd uit stukjes virtueel papier, waarbij van elk stukje papier bekend moet zijn op welk niveau het zich bevindt. Een app kan op die manier diepte bevatten en die informatie kan vervolgens ingezet worden bij het opzetten van animaties. Onderdelen van de lay-out kunnen dan over- of onder elkaar doorschuiven, bijvoorbeeld als een gebruiker binnen een applicatie naar een nieuwe pagina gaat. Animaties zijn dus belangrijk in Material Design.

Het klinkt allemaal een beetje zweverig, maar het resultaat vinden we mooi ogen. Het betekent in de praktijk ook dat je in Android L meer animaties binnen de apps van Google zal zien en ook meer kleine details op dat gebied in de interface. Tik je een element aan, dan zie je wat Google een 'touch ripple' noemt en bereik je het einde van een scrollbare lijst, dan zie je een soort golvende schaduw om dat aan te geven. Gecombineerd met enkele nieuwe animaties voor de transities tussen verschillende apps heeft het tot gevolg dat Android L wat levendiger oogt dan voorgaande versies.

Ook de balk met virtuele knoppen heeft een make-over gehad en Google lijkt daarvoor goed naar Sony gekeken te hebben. De terugknop is nu een driehoekje, de multitaskingknop een vierkant en de homeknop een rondje. Voeg nog een kruisje toe en je hebt de vier facebuttons van de PlayStation-controller. We snappen de wijziging niet goed, want aan deze abstracte figuren valt niet af te lezen wat hun functie is.

Nog lang niet alle apps zijn voorzien van een nieuw likje verf. Het overgrote deel van Googles apps, waaronder Gmail, Maps, Hangouts, de Play Store, en de kalender, moet nog geüpdatet worden. In de huidige versie zijn alleen de bel-app en de rekenmachine bijgewerkt. De ideeën van Google klinken echter goed en de nieuwe stijl staat ons in de apps waar hij al wel doorgevoerd is in ieder geval niet tegen.

Google heeft een speciale webpagina online gezet waarop het uitgebreid beschrijft wat deze nieuwe stijl allemaal inhoudt, met veel voorbeelden van typografie, animaties en lay-outprincipes. Wil je dus echt alles weten wat er te weten valt over Material Design, dan kun je het beste daar terecht.

Notificaties op veel meer plekken

De wijzigingen zijn natuurlijk niet alleen visueel, ook op functioneel vlak heeft Google wijzigingen doorgevoerd en op sommige gebieden is het een combinatie van beide. Van alle delen van de interface is de launcher misschien nog wel het minst aangepast. De knop om het app-overzicht te openen is nu wit in plaats van transparant, maar verder kun je aan de launcher eigenlijk niet zien dat het om een nieuwe versie van Android gaat.

Zodra je echter het notificatieoverzicht naar beneden trekt, word je begroet door de eerste grote vernieuwing. Voorheen kende dit overzicht eigenlijk twee pagina's waartussen je kon wisselen met een knopje in de rechter bovenhoek. Op de eerste stond een overzicht van al je notificaties, terwijl de tweede gereserveerd was voor verschillende quick toggles om zaken als wifi en bluetooth snel mee aan en uit te zetten. Google heeft die twee nu in één lay-out geïntegreerd.

Als je van de bovenste rand naar beneden veegt, zie je eerst je notificaties, als je dan nog een keer veegt, schuiven de notificaties verder naar beneden en wordt die ruimte opgevuld met een nieuw toggle-menu. Het gaat niet meer om een symmetrische grid zoals voorheen; bovenaan staan eerst knoppen voor wifi en bluetooth en daaronder staan minder vaak gebruikte instellingen als locatie, rotatie en vliegtuigmodus.

We vinden het niet per se makkelijker werken, maar ook niet slechter. Je moet nog steeds twee handelingen uitvoeren om bij de toggles te komen, dus wat snelheid betreft verandert er weinig. Wel storend is dat wanneer je het toggle-menu tevoorschijn haalt, de notificaties onderaan blijven staan, maar niet meer aan te klikken of weg te swipen zijn. Dat wordt visueel echter niet aangegeven en het werkt daardoor verwarrend. Ook ontbreekt een knop om alle notificaties in één keer weg te halen. Hopelijk is dat een foutje van Googles kant en zien we die mogelijkheid in de uiteindelijke versie wel terug.

Die notificaties zelf zijn in Android L ook op de schop gegaan. Om te beginnen visueel, ze worden nu weergegeven met zwarte tekst op witte achtergrond en ze zijn gescheiden van elkaar, net als cards in Google Now. Notificaties lijken geen samengepakte lijst meer, maar individuele elementen die in het notificatieoverzicht zweven.

Dat is niet de enige plek waar ze te zien zijn. Nieuwe notificaties verschijnen namelijk niet enkel als icoontje bovenaan, maar worden soms ook in beeld getoond, boven op de app die op dat moment openstaat. Deze Heads Up-notificaties maken het eenvoudiger om op een binnenkomende notificatie te reageren en we raakten er heel snel aan gewend. Ontwikkelaars kunnen bepalen of hun app ook Heads Up-notificaties moet laten zien en Android doet zelf ook aan filtering, zodat alleen belangrijke meldingen op deze manier weergegeven worden.

Er is nog een derde plek waar notificaties weergegeven worden: op het lockscreen. In Android L hoef je dus niet meer je telefoon te ontgrendelen om notificaties te bekijken en dat vinden we een van de fijnste nieuwe features in deze release. Het is een functie die iOS al jaren heeft, maar daardoor niet minder welkom.

Als je gebruikmaakt van een wachtwoord of andere vorm van beveiliging, worden notificaties nog steeds getoond; om de telefoon te ontgrendelen moet je dan eerst omhoog vegen. Android zal in een dergelijke situatie niet bij elke notificatie de exacte inhoud weergeven. Zo kun je wel zien dat je een e-mail van iemand hebt ontvangen, maar krijg je niet de eerste regels van de tekst te zien. Welke notificatie-inhoud wel en niet zichtbaar is, wordt nu nog door Android bepaald, maar ontwikkelaars kunnen in Android L ook zelf aangeven of de informatie in een notificatie zichtbaar mag zijn in alle situaties.

Nieuwe features en instelmogelijkheden

De nieuwe visuele stijl en de uitgebreide notificaties zijn in het dagelijks gebruik de meest opvallende features, maar Android L zit verder nog vol met andere grote en kleine vernieuwingen. Een eerste is het multitaskingoverzicht. In de lijn van het Material Design worden de openstaande apps nu met diepte weergegeven, als een stapel screenshots waarbij de meest recent gebruikte app bovenop ligt. Als je hier doorheen scrollt, geeft het een leuk 3d-effect.

Belangrijker is dat het voor app-ontwikkelaars mogelijk is om meerdere onderdelen van een app terug te laten komen in dit overzicht. Het makkelijkste voorbeeld is de browser; bij Android 4.4 zie je enkel Chrome in het overzicht, maar niet welke tabs openstaan. In Android L is het mogelijk om elke tab een eigen plekje in het menu te geven, zodat je direct tussen apps en tabs kunt switchen. In de preview werkt dit echter nog niet.

Ook het instellingenmenu, dat eigenlijk sinds Android Gingerbread dezelfde look and feel had, is op de schop gegaan en heeft nu een witte achtergrond en turqoise letters en icoontjes. Daarnaast is er nu een zoekfunctie aanwezig, zodat je niet door alle instellingen hoeft te grasduinen, maar snel bij de instelling kunt komen die je zoekt. Vooral met dat laatste zijn we erg blij. Op grotere schermen, zoals bijvoorbeeld dat van een Nexus 7, wordt het menu nu in meerdere kolommen weergegeven, zodat er minder loze witruimte is en je minder hoeft te scrollen.

Do not disturb, accu-opties en schermhelderheid

Kijken we naar wat er allemaal te vinden is dat instellingenmenu, dan komen we enkele nieuwe features tegen, bijvoorbeeld de do not disturb-modus. Dat is opnieuw een feature die we al kennen van andere fabrikanten, maar het is fijn dat Google het nu standaard heeft ingebouwd. Je kunt er simpelweg alle notificaties mee uitzetten, handmatig, of tussen gezette tijden. Handig voor tijdens een vergadering of bijvoorbeeld 's nachts.

Het accu-overzicht geeft nu meer informatie over hoe het stroomverbruik verloopt over langere tijd en probeert daarbij ook te voorspellen hoe lang de accu nog mee zal gaan. Als de telefoon aan de lader hangt, wordt onder aan het lockscreen aangegeven hoe lang het nog duurt tot de accu vol is. Ook is er nu een besparingsmodus aanwezig, vergelijkbaar met wat Sony, HTC en Samsung al aanbieden. In die stand wordt de processor teruggeklokt en gaat de schermhelderheid omlaag om zo de accuduur wat te verlengen.

Die schermhelderheid wordt nu anders geregeld dan je gewend bent. Je krijgt niet meer de keuze tussen handmatig instellen en een automatische stand, maar tussen handmatig en adaptive. Dat betekent dat de gebruiker met een slider instelt hoe helder het scherm grofweg moet zijn en de software rondom dat helderheidsniveau kleine correcties kan uitvoeren aan de hand van de lichtsensor. Apple gebruikt voor iOS een vergelijkbaar systeem. We hebben nog niet lang genoeg met Android L gewerkt om te kunnen zeggen of het een positieve of negatieve verandering is, dus dat oordeel laten we nog even op de plank liggen.

Wel zit er nog een bug in de nieuwe helderheidsregelaar, waardoor hij bij veel omgevingslicht terugschakelt naar zijn allerdonkerste instelling. Gevolg is dat het scherm niet meer leesbaar is en uit lijkt te staan. Daarmee is het apparaat na enkele seconden na het inschakelen telkens onbruikbaar. Wie deze bug ervaart - wij hadden hem op een Nexus 7 - kan hem niet oplossen met een harde reset of zelfs opnieuw flashen; de enige oplossing is een extreem donkere ruimte inlopen om daar de functie uit te schakelen.

Nieuwe look voor het toetsenbord

Het toetsenbord is ook visueel op de schop gegaan, maar daar zijn we op het eerste gezicht niet zo blij mee. Er is nu geen sprake meer van individuele toetsen, maar van één groot oppervlak waar de letters op zijn afgebeeld, zonder lijnen om ze van elkaar te scheiden. Het ziet er lekker minimalistisch uit, maar het werkt minder fijn, omdat je voor je gevoel veel preciezer te werk moet gaan. Gelukkig is de onderliggende techniek van het toetsenbord nog steeds dik in orde. De nieuwe look voegt naar ons idee niets toe en had achterwege mogen blijven.

Onder de motorkap: ART, 64-bit en Project Volta

Android L is de eerste versie van het besturingssysteem die niet meer met de virtuele machine Dalvik werkt voor het draaien van apps. Deze just in time compiler heeft plaats gemaakt voor de Android Runtime, of ART, die gebruikmaakt van ahead of time compiling. In de praktijk betekent het dat de java-code bij het installeren van apps gecompileerd wordt en niet als de app gestart wordt. Daarnaast zou de garbage collection in ART sterk verbeterd zijn. Niet alleen wordt er efficiënter met geheugen omgesprongen, maar als ongebruikt geheugen verzameld en vrijgegeven wordt, heeft dit volgens Google minder invloed op de algehele prestaties van de telefoon of tablet. Minder plotselinge haperingen dus.

ART is volgens Google in de ideale situatie twee keer zo snel als Dalvik. De benchmark AndEBench heeft een speciale subtest, die alleen naar de prestaties van java-code kijkt en in die test is het verschil fors, maar het gaat niet om een verdubbeling. De Nexus 5 is met Android L in die test een dikke dertig procent sneller en ook daar zijn we eigenlijk al van onder de indruk. Wat je er in de praktijk van merkt, is moeilijk te zeggen. De Nexus 5 was ook met Android KitKat een erg snelle telefoon en we vermoeden dat je het verschil tussen Dalvik en ART eerder bij midrange-telefoons zal merken dan bij high-end toestellen.

Een ander voordeel van ART is de 64bit-compatibiliteit, voor zowel ARM als x86. Dat betekent dat er bij Intels nieuwe Atom-socs gebruikgemaakt wordt van de x86-64 instructieset om zaken te versnellen en bij komende 64bit-ARM-chips zal gebruikgemaakt worden van de extra functies en instructies die de ARMv8-instructieset biedt. Natuurlijk is ook de rest van Android nu volledig 64bit-compatibel waardoor het in theorie mogelijk is om grote hoeveelheden geheugen aan te spreken. De noodzaak daartoe is tot nu toe niet groot gebleken, dus daarvan zullen we in de toekomst pas de vruchten plukken.

Project Volta

Google houdt ervan om bepaalde wijzigingen te bundelen en een mooie naam te geven. Bij Android 4.1 werd bijvoorbeeld Project Butter geïntroduceerd, een reeks wijzigingen die het besturingssysteem sneller maakte. In Android 4.4 volgde Project Svelte, wijzigingen om het geheugengebruik terug te dringen, en Android L kent Project Volta, bedoeld om de accuduur te verbeteren. Volta bestaat voor een groot deel uit tools waarmee ontwikkelaars beter kunnen zien op welke manier hun apps de accu belasten, zodat ze dit kunnen verbeteren. Er zijn echter ook zaken aangepast waarvan de gebruiker als het goed is voordeel heeft.

Er is nu een Job Scheduler die achtergrondprocessen van apps kan verzamelen en uitvoert op het optimale moment. Ontwikkelaars kunnen bijvoorbeeld aangeven dat een bepaalde actie uitgevoerd moet worden als het apparaat verbinding maakt met wifi, aan de lader hangt of juist idle is. Op dit moment moeten ontwikkelaars daarvoor nog het apparaat van tijd tot tijd wakker maken om te kijken of de situatie veranderd is. Met de Job Scheduler kunnen ze dit door Android laten afhandelen waardoor het apparaat als het goed is minder vaak wakker gemaakt wordt.

Een nieuwe camera-api

Android L bevat verder de nieuwe camera-api waarover we maanden geleden al schreven. Momenteel maakt de Google Camera-app er ogenschijnlijk nog geen gebruik van, maar de nieuwe api maakt het mogelijk om een burstmodus te implementeren en daarnaast is er de optie om foto's op te slaan in het raw-formaat dng. We hebben aan ontwikkelaars van Googles camera-app gevraagd of deze feature in de toekomst toegevoegd zal worden, maar daar wilden ze nog geen antwoord op geven.

Tot slot

De versie van Android L die Google heeft uitgebracht is duidelijk nog niet af. Het nieuwe Material Design-ontwerp is nog lang niet op alle plekken doorgevoerd en de meeste apps van Google zien er onveranderd uit. De L-preview is op visueel gebied een soort monster van Frankenstein en dat maakt het moeilijk om een goede algehele indruk te krijgen van het nieuwe ontwerp. De mock-ups en demo's die Google heeft getoond maken echter indruk en de delen van het besturingssysteem die al wel aangepast zijn, zien er strak uit.

We snappen overigens goed dat Google nu al met een release komt, want deze interface zal het best uit de bus komen als ook third-party-apps netjes integreren. Anders krijg je hetzelfde effect als bij de introductie van iOS 7, toen sommige oude apps erg uit de toon vielen.

Op functioneel vlak bevat de L-release een paar nieuwe features die zeer gewenst zijn, zoals de lockscreen-notificaties en de do-not-disturb-modus. Het nieuwe notificatiemenu kan in onze ogen nog wel wat werk gebruiken, net als het toetsenbord. Features als het nieuwe multitaskingmenu, ART en Project Volta hebben daarnaast de potentie om de gebruikservaring flink te verbeteren.

De L-preview is vooral een voorproefje, want in de keynote werden zaken genoemd die nog niet in deze build te vinden zijn, zoals extra privacyinstellingen en 'slim ontgrendelen', waarbij gekozen kan worden om bijvoorbeeld alleen buiten de deur een ontgrendelpatroon te tonen. We kunnen ons goed voorstellen dat er zelfs features zijn waar Google het expres niet over gehad heeft, zodat er nog wat verrassingen overblijven voor de release.

Die release zal ergens dit najaar plaatsvinden. Of Google in de de tussentijd nog met nieuwe previews komt, zoals Apple met zijn iOS-bèta's doet, is nog niet bekend. Ten slotte moeten mensen die van plan zijn de preview te installeren weten dat er nog bugs aanwezig zijn en bepaalde apps, zoals die van Twitter, SwiftKey en Facebook, niet of niet goed werken. Op de redactie is zelfs een Nexus 7 tijdelijk onbruikbaar geworden doordat het scherm geen echt zichtbaar beeld weergaf. Het is dus niet aan te raden deze preview te installeren op een apparaat dat je dagelijks nodig hebt.

Reacties (127)

[Haunting_Spirit]

Ziet er veel belovend uit! Wel jammer van het toggle-menu. Zouden ze beter net als bij HTC Sense kunnen doen, 1 vinger vegen naar beneden is notificaties, 2 vingers (of meer) is toggle-menu.

Vind het een positieve verandering in uiterlijk en zal met smart uitzien naar de update.

[3raser]

Je moet nog steeds twee handelingen uitvoeren om bij de toggles te komen, dus wat snelheid betreft verandert er weinig.

Ik weet het niet hoor, maar mijn Nexus 5 laat gewoon de toggles zien als ik met 2 vingers de notificatiebalk omlaag trek. Is Tweakers hier niet van op de hoogte? Dus de snelheid veranderd dus wel degelijk, tenzij Tweakers vergeten is te testen of er in deze nieuwe versie ook met 2 vingers kan worden gewerkt?

[Iris91]

Je krijgt inderdaad de toggles te zien als je met 2 vingers naar beneden veegt op een telefoon (ook op mijn Nexus 4). Op een tablet is deze functionaliteit er ook (Nexus 7). Echter dan is het niet 1 of 2 vingers, maar vanaf de linkerhelft of rechterhelft naar beneden vegen. Hoe dan ook, 1 handeling om bij je toggles te komen. Geen 2.
Daarmee vraag ik me gelijk af of er niet ook zo'n mogelijkheid zit in de Android L? Misschien ook even 2 vingers proberen?

Verder vind ik het design er over het algemeen goed uit zien. De lichte kleuren en minimalistische vormen spreken me wel aan. En die verandering kan ik ook wel hebben. Er is ook een hoop functionaliteit toegevoegd die naar mijn idee wel meerwaarde heeft, zoals bijvoorbeeld de do not disturb functie. Ik zou ook nog graag zo'n zaklamp functionaliteit in het toggle menu zien.

[arbitter]

Misschien doelen ze erop dat het met 1 vinger nog niet te bedienen is in 1 handeling. Dat vind ik ook jammer aan KitKat. Ik gebruik mijn toestel graag met 1 hand, maar om dan iets te moeten doen met 2 vingers is redelijk onhandig. In CyogenMod zit daar een handige verbetering in - als je op de rechterhelft van het scherm naar onder veegt is dat hetzelfde als met twee vingers in stock android. Op de linkerhelft naar beneden sliden is dan hetzelfde als met 1 vinger in stock android.

Er moet toch een manier mogelijk gemaakt worden om het in één één-vinger handeling af te ronden lijkt me, gezien het gewoon onpraktisch is zo en toch frequent gebruikt wordt bij vele mensen.

[Boy]

Dit was bij stock Android 4.x ook het geval, is geen HTC dingetjes...

[Kliko]

Dat klinkt inderdaad wel logisch, al is het op het eerste gezicht niet obvious dat het zo werkt. (in het geval dat je de telefoon voor het eerst in je handen krijgt). Maar dat is natuurlijk sowieso al het geval bij dit menu.

Voor mijn ouders was het een openbaring toen ik een keer met mijn vinger van boven naar beneden gleed over het scherm. Ineens konden we al die vervelende/gekke icoontjes verwijderen.

[sanderjvp]

Ik zou liever een oplossing zien zoals bijvoorbeeld MIUI het heeft.

Dat je onderaan twee knoppen hebt zitten waarmee je kan kiezen tussen toggles en notificaties. En als je geen notificaties hebt, dat hij dan automatisch op de toggles pagina gaat.

Ter verduidelijking: http://www.android-hilfe....imus-p990-miuitoggles.png

[Enai]

Of de bovenrand van het scherm in twee splitsen. Swipe links naar beneden voor notificaties, swipe rechts naar beneden voor toggles.

[sanderjvp]

Dat is minder handig als je een groter scherm hebt. Dan is de linker bovenhoek moeilijk te bereiken. Knoppen onderin vind ik dus makkelijker

[Paffelton]

Is er al ergens bekend welke telefoons deze update gaan krijgen? Krijgt bijvoorbeeld een Moto X deze software update?

[arnoudwokke]

Zo goed als zeker:
Google: Nexus 5, Nexus 7 (2013) (Nexus 4 en Nexus 7 2012 zijn ouder dan 18 maanden, zullen dus waarschijnlijk geen update krijgen)
Motorola: Moto X
HTC: One M8, One M7

Waarschijnlijk:
Samsung: Galaxy S5 (+ varianten), Galaxy K Zoom, Galaxy Note 3, Galaxy S4 (+varianten)
Sony: Xperia Z2, Z1 Compact, Z1
LG: G3, G Pro 2, G2, G Pro
Motorola: Moto G

Voor de rest is het een beetje gokken en afwachten: soms krijgen meer toestellen een update dan bij andere updates. Misschien vraagt Android L wel meer van de processor door die fancy animaties en blijven veel goedkopere toestellen maximaal op 4.4. Er is simpelweg nog weinig over bekend.

[Reactie gewijzigd door arnoudwokke op 22 juli 2024 16:40]

[RebelwaClue]

Ik weet niet zeker of de Nexus 4 geen update krijgt, weliswaar ouder dan 18 maanden, maar de hardware kan het makkelijk aan. Als je kijkt waarom de Samsung Nexus toen geen KitKat kreeg, was dat ivm de Texas Instruments chips aan boord.

[Bierdopje120]

Ik zou de Moto G bij waarschijnlijk neerzetten. Ik weet overigens niet meer hoe up to date het is maar las laatst dit bericht:

http://www.techzine.nl/ni...motorola-blijkt-vals.html

Dat de melding voor de update onder een nepprofiel was geplaatst.

[Mizgala28]

Nou als Moto G die update krijgt ben ik wel heel erg boos, dan mag Nexus 4 ouder zijn, het is een krachtiger toestel dan de Moto G, zou belachelijk zijn zeker omdat die het met gemak aankan.

[SuperNull]

Niet al te boos worden
Zowel de Moto G als Nexus 4 krijgen zo goed als zeker uiteindelijk wel Android L support via Cyanogenmod.

[Mizgala28]

Klopt maar als ik zie hoe CM bij mijn zusjes GN de accu opslurpt.

Gelukkig heeft N4 meer gangbare hardware en qua andere OS'en ook keuze zat maar is het meer een principe kwestie waarom de zwakkere wel een update en de snellere niet?

Maar goed we zijn er nog niet wie weet brengt google wel de update uit.

[computerjunky]

Tja dit geeft wel weer aan hoe flawed android nog steeds is als het op updates aankomt.
Het word tijd dat skins, kernels en drivers los komen van android en gewoon als een app of plugin werken waardoor ze met een tooltje in een rom te injecteren zijn.
Op die manier kunnen we gewoon de laatste updates downloaden en instaleren en simpelweg de laatste rom flashen.

Is natuurlijk maar een voorbeeld maar een dergelijk systeem zou ideaal zijn en updates duren dan nog geen uren ipv een half jaar tot een jaar of helemaal niet.

Ik denk dat mijn huidige quad core telefoon de nieuwe android makkelijk draait terwijl er niet eens android 4.2 voor gekomen is.
Sterker nog ik denk dat Android Q er nog prima op zal draaien.
Alle telefoons met een quad core en 1 gb ram zijn meer dan snel genoeg om de komende 5 jaar alles nog prima te draaien.
natuurlijk zijn de dan al lang overleden maar dat is het punt niet.

[Hakkow]

Google vernieuwt wat mij betreft veel te snel het design van de interface. Op deze manier kunnen ontwikkelaars maar moeilijk meekomen met alle wijzigingen, en krijg je dus nooit een uniform uiterlijk van apps en OS.
Ontwikkelaar die nu veel tijd gaan investeren om huidige apps aan te passen naar de nieuwe standaard, kunnen over een half jaar weer opnieuw beginnen omdat ze bedacht hebben toch weer van Cards af te stappen.

[VySio]

Ik vind het persoonlijk wel noodzakelijk. Als ik alle animaties zie wordt ik daar echt vrolijk van. Alles lijkt veel smoother te lopen. De responsive interaction en transitions zijn echt prachtig. Het huidige design is verouderd. Het gaat inderdaad ten koste van een paar dingen maar het moet een keer helemaal op de schop zoals nu.

[donny007]

Ik vind het persoonlijk wel noodzakelijk. Als ik alle animaties zie wordt ik daar echt vrolijk van. Alles lijkt veel smoother te lopen

Die animaties zijn er voor om hele korte laadtijden te verbergen, zo oogt het dus een stuk vloeiender. In de praktijk duurt het proces nog even lang (of zelf langer als het laden sneller is dan de animatie).

Als ik snel door een applicatie wil gaan is het vervelend dat ik tientallen milliseconden onderbroken wordt door allerlei animaties.

[RebelwaClue]

Ik denk dat je bedoelt dat animaties bedoeld zijn om lange laadtijden te verbergen. Hele korte laadtijden zou ik zelf niet willen verbergen

[thefal]

Dat niet alleen, animaties kunnen ook de flow van een app duidelijker maken. Een van de ontwerpers heeft het hier over gehad, hier is veel rekening mee gehouden in windows phone (helaas bijna alleen bij system apps want devs doen er verder niks mee). En zoals VySio zegt, het ziet er veel gaver uit.

Niet voor niks dat men Windows Phone altijd sneller vind, zo voelt het namelijk, zelfs als dat eigenlijk niet zo is (zelf getest naar een Android en iOS aparaat). Als de animaties maar snel genoeg zijn zullen ze niet in de weg zitten en heb je het beste van beide werelden.

[NSG]

De (in mijn ogen) afschuwelijke interface die met Android Honeycomb is geïntroduceerd is voor mij de directe aanleiding geweest om over te stappen naar wat nieuws, iOS, WP en toen weer iOS. Tot op heden heb ik nooit de verbetering gezien in Android waar ik op heb gewacht. Maar met deze strakke interface en alle andere verbeterpunten, ga ik serieus overwegen om weer de overstap te maken naar Android!

[DarkSide]

Vindt dat wel meevallen. By honycomb was er een verandering.
En deze draait nu al weer een aantal jaar.
Vondt HC een welkome verandering ten op zichten van vorige edities. En was voor mij een reden om niet perse een skin te draaien.

Nu dus weer een verandering, maar volgens mij blijft een groot deel in de basis gehandhaafd.
Dit ziet er echter wel erg gelikt uit.

[bobje99]

Google is dus op zoek naar het 'ideale uiterlijk'. Over de jaren hebben ze aardig wat verschillende mogelijkheden geprobeerd en weet ik veel of deze versie de 'ultieme versie' is. Het heeft imho niet zo veel zin om een uniform uiterlijk te creëren, wanneer er nog allemaal optimalisatiemogelijkheden zijn. Eerst de basis goed krijgen, daarna details.

Verder ben ik benieuwd wat ze er van maken! Interface lijkt bijvoorbeeld ook makkelijker te gebruiken voor in de auto (zie ook dat artikel van Android Auto). Veel dingen zijn imho ook onzin, de veranderingen in notificatiebalk (op de nexus 7 vond ik dat handig gedaan!, links op 't scherm naar beneden slepen: normale notificaties en rechts op 't scherm naar beneden slepen: andere menu-ding) of het toetsenbord.. zijn niet echt dingen die noodzakelijk veranderd moesten worden..

Maar andere nieuwe mogelijkheden; bijvoorbeeld pas lockscreen tonen wanneer je niet thuis bent.. zijn handige functies die al mogelijk hadden moeten zijn (was vast ook wel zo te regelen via apps)

[Maulwurfje]

Ik geloof niet dat ze zomaar even van Material Design gaan afstappen. App ontwikkelaars hebben het trouwens "gemakkelijk". Google heeft handige richtlijnen, hulptools en developertools om prachtige -in stijl, apps te maken. Polymer moet hiervoor volgens mij zorgen.

[Anoniem: 463321]

Google vernieuwt wat mij betreft veel te snel het design van de interface. Op deze manier kunnen ontwikkelaars maar moeilijk meekomen met alle wijzigingen, en krijg je dus nooit een uniform uiterlijk van apps en OS.

Sommige zaken zijn al jaren onveranderd in Android en nog steeds zijn er vele ontwikkelaars die zich niet aan de richtlijnen van Google houden. Die verzinnen hun eigen interface of passen de richtlijnen deels toe. Dat is eerder de reden dat je geen uniform geheel krijgt dan de volgens jou snelle wijzigingen van Google.

Buiten dat lijkt het er nu op dat er niet zo heel veel veranderd aan de interfacekant dus zoveel moeite hoeven ontwikkelaars ook weer niet te doen om bij te blijven.

[Enai]

Eigenlijk zou het mogelijk kunnen/moeten zijn om een API aan te bieden die niet verandert maar resulteert in een andere look afhankelijk van de versie van het OS. Net zoals een Win95-applicatie op Win7 glazen randen heeft en op Win8 de post it-look overneemt.

[Brammos85]

Toegegeven, als ik dit zo lees word ik er wel vrolijk van. Eindelijk wat sygnificante wijzigingen aan het Android systeem, en men lijkt nog lang niet klaar te zijn met deze release. De wijziging in de knoppenbalk onderaan is inderdaad onbegrijpelijk; leuk dit strakke knoppen maar er is nu totaal geen logica in te vinden wat ze zouden doen. Niet handig voor nieuwe Android gebruikers!

[sanderjvp]

Ik geef toe dat de knoppen nu minder intuïtief eruit ziet, maar als je Android al kent, merk je er geloof ik niks van. Alles zit namelijk nog op dezelfde plek.

Ook als je Android nog nooit hebt gebruikt, weet je het wel na een paar keer proberen.

Verder zit er ook een voordeel aan. Als iemand die er geen verstand van heeft vragen heeft over die knoppen, kan je nu gewoon zeggen 'driehoekje', 'rondje' en 'vierkantje'.

Hiervoor moest je zeggen 'dat ene pijl achtige ding', 'dat huisje (dat eigenlijk ook op een pijltje omhoog leek)', en 'dat ene rechtse multitask ding'.

[RebelwaClue]

Je kan natuurlijk ook uitleggen door te zeggen linker, midden en rechter knop

[sanderjvp]

Dan krijg je weer het probleem dat sommige fabrikanten de knoppen nog wel eens omwisselen of dat er een vierde (menu) knop bij kan komen.

Ik ben verder eigenlijk benieuwd hoe de menu knop er eigenlijk uitziet in apps die hem nog gewoon in de knoppenbalk onderin hebben zitten. Is het nog gewoon die 3 puntjes/streepjes boven elkaar zoals we hem kennen van Honeycomb en later? Of hebben ze deze ook een ander design gegeven?

[RebelwaClue]

Dat is wel een goeie ja, Bij Samsung zit de back knop rechts en de takenknop links. Wat ik zelf overigens fijner vind, heb dat dus ook omgedraaid op mijn Nexus 5.

[spNk]

Ik vind dat juist totaal onlogisch. Terug is eigenlijk altijd een pijl naar links, aan de linkerkant (joh..), bijvoorbeeld in browsers, 2d-games en ook in onze taal is dat zo.

[Duc0]

Wat is het toch fijn dat je dat op je eigen toestel in kan richten zoals jij dat wenst en logisch vindt.

[spNk]

Mja, dat kan met de huidige toestellen niet.

[RebelwaClue]

Dat kan, maar gebruik de back knop meer dan de takenknop en vind het fijner als deze rechts zit

[spNk]

Volgens mij heeft Google die "taken" (menu) knop eigenlijk al verworpen. Maar dit is alleen bij apps die zich aan de Google richtlijnen houden.

[arjan1995]

De terugknop is nog logisch (pijltje naar links). Het rondje is dubieus en het vierkantje is helemaal onduidelijk. Ik zou daar als ik nog niets over deze versie had gehoord niet meetee van zeggen dat het de multitasking-knop is.

[Fish_from_96]

Het rondje is opzich toch ook wel te begrijpen voor nieuwe gebruikers, de apple home knop is immers ook gewoon een ronde knop. Dus zeker ook voor mensen die overstappen van een iphone/ipad moet het gewoon te begrijpen zijn.

[thepillow86]

Ja een ronde knop met een vierkantje erop! Dus ze hadden ook een vierkantje als home knop kunnen kiezen voor android. Het is nogal arbitrair.

[Fish_from_96]

De homeknop van de iphone 5s niet en ik bedoel maar te zeggen dat die specifieke groep gebruikers het wel zouden herkennen.

[Anoniem: 463321]

Hiervoor moest je zeggen 'dat ene pijl achtige ding', 'dat huisje (dat eigenlijk ook op een pijltje omhoog leek)', en 'dat ene rechtse multitask ding'.

Tja, als jij gaat zeggen 'multitask ding' dan is het niet vreemd dat niemand je begrijpt.

Oude gebruikers wennen snel aan de nieuwe afbeeldingen want de knoppen zitten op dezelfde plek. Nieuwe gebruikers leren de functie wel zoals oude gebruikers dat ook deden met de huidige afbeeldingen.

[sanderjvp]

Hoe wil je het dan noemen? Dat ene vierkantje met dat half zichtbare vierkantje erachter?

Je tweede zin had ik inderdaad ook al genoemd. Het zal geen problemen opleveren lijkt mij, al vind ik deze iconen wel minder logisch en mooi dan de oude.

[Brammos85]

Hmm, nog niet over nagedacht, zit inderdaad wel logica in

[mailis]

Zoals jij die verwijzingen naar de iconen uitlegt, is wel logisch. Maar het zou mij niet verbazen als ze tot de release in oktober hier nog een wijziging in aanbrengen...

[Martinspire]

Het is vooral visueel significant. Vind de overige features nog wat mager vanuit consumenten-perspectief. Niet dat ik veel meer had verwacht, maar een hele grote update is dit ook niet. Zijn vooral veel behind-the-scenes dingen die ze toevoegen.

[Maulwurfje]

Google introduceert via de playstore het heel jaar door nieuwe apps en updates. Android releases zijn tegenwoordig inderdaad minder groot (zichtbaar) voor de consument. Maar het skelet (android) heeft met L toch echt wel een super grote update gehad.

[Kliko]

Ik zit persoonlijk niet te wachten op notificaties in mijn lock-screen. Bij iOS vind ik het namelijk ook niet erg prettig (als ik me in zou leven in een iPhone-bezitter).

Als ik ergens mijn telefoon neerleg/laat liggen kan iedereen mijn berichten lezen zonder mijn scherm te unlocken. Vind ik niet erg handig, aangezien niet iedereen hoeft te zien wat de inhoud van je berichten is. Daarnaast gaat bij elke message je scherm aan, lijkt me niet zo voordelig voor je accu.

Gelukkig kunnen we dit ook uitschakelen als ik het goed lees...

Keyboard, zoals al beschreven wordt, lijkt me ook een drama. Worden goede tijden voor betaalde keyboardapp-ontwikkelaars.

[yorroy]

Bij iOS werkte dit juist fantastisch. Je kon zelfs per app aangeven hoe je notificaties wil, via het lockscreen, als een popup of in het notificatiemenu of alledrie.
Ik ben overgestapt van iPhone naar een Nexus maar dat mis ik echt wel van iOS

[Anoniem: 591901]

Inderdaad.. mis ook echt bepaalde dingen van iOS toen ik naar Android overstapte. Ergste vindt ik denk ik wel dat de camera niet meer op het lockscreen zit. Jammer!

[Polster]

Er zit in KitKat standaard een camera widget op het lockscreen. Ik meen dat dit al vanaf JellyBean het geval is.

[maradesign]

De camera zit bij L nog steeds op het lockscreen in de huidige dev versie hoor. Je veegt omhoog voor unlock, links voor contacten en rechts voor camera.

Er gaat vast nog wel wat veranderen aan de notificaties. Je moet nu meerdere keren vegen voor je alle te zien krijgt. 1 keer voor je settings icoontje en je profielfoto tweede keer krijg je de toggles te zien. En ALS je notificaties hebt moet je volgens mij nog een keer vegen. Maar hoe ze op het lockscreen worden weergegeven vind ik wel prettig. Twee keer tikken op ze te openen ook.

Plus je kan niet alle notificaties in een keer weg halen zoals kitkat dat nu heeft met dat knopje rechts boven. Maar nogmaals is dev. Maar ben er tot nu toe wel tevreden mee. Mis alleen het knopje om alle notificaties weg te vegen.

[Reactie gewijzigd door maradesign op 22 juli 2024 16:40]

[LoeWn]

Ik heb zelf met custom rom ook notifications op mijn lockscreen. Hierbij is het zo dat als jij een pattern gebruikt, je van een notification alleen kan zien van welke app hij afkomstig is. Dus bijvoorbeeld "Whatsapp - 1 new message".
Als je geen pattern hebt, zoals ik in dit geval vegen heb, krijg je de gehele notificaties te zien.
Scherm gaat in tegenstelling tot IOS niet aan. (Wel bij het activeren van Active Display)

Ik ga er vvanuit dat Google zoiets zelf ook bedenkt, of dat je het zelf in kan stellen.
Jij wilt nnamelijk niet dat je meteen de notificaties kan zien vanwege privacy. Terwijl ik ze juist zo snel mogelijk wil zien, puur voor snelheid/gemak.

[gnu]

Scherm gaat niet aan bij notificaties (wat ik juist mis t.o.v. de iPhone).
Daarnaast kan je instellen hoeveel informatie er op je lockscreen wordt weergeven en welke apps wel en niet op het lockscreen worden weergeven.

[Jeroenneman]

Form over function...

Toetsenbord en de onscreen buttons zijn het voorbeeld van designers die het even niet meer wisten.

Wat kon er duidelijker zijn dat het "terug pijltje"? Een driehoekje???
Ook dat recent apps menu verspilt veel scherm ruimte.
En het notificatie center wordt er ook niet duidelijker op..

[Artimunor]

Ik vind het driehoekje (vanwege hoe hij gekanteld staat) ook op een pijltje terug lijken hoor.
Dit is juist een teken van integraal design, de homeknop een cirkel (zoek maar eens op de betekenis als je dat intuitief niet aanvoelt, zegt de term "circle of trust" je iets?) is ook erg 'speaking' en voor de hand liggend. het vierkantje iets minder maar dat went denk ik wel.

Persoonlijk vind ik de notificaties juist te duidelijk, ze springen pijnlijk in het oog doordat ze een groot wit blok zijn tegen een donkere achtergrond, ik vermoed dat het de bedoeling is om ze in het oog te laten springen, fijn vind ik het niet, maar onduidelijk zoals jij beweert kan ik het niet noemen.
Ik hoop dat ze in te stellen zijn met een style zodat ze wat minder in het oog springen, en zo niet dan programmeer ik dat zelf wel.

Ik ben over het algemeen zelf wel te spreken over de getoonde aanpassingen.

[Jeroenneman]

Alleen hoeft het driehoekje niet te lijken op een pijltje.

Wat lijkt er meer op een pijltje dan een pijltje?
En die "circle of trust"? We hebben het hier over een home button hé? Dat huisje zat er om een reden. De "home" button.

En dat vierkantje? Tja, het zal allemaal wel.

Duidelijk een paar designers die zijn doorgeschoten.

Over de notificaties: Ik vind het persoonlijk vervelend dat ze niet meer worden getoond op een rustige zwarte achtergrond, maar dat ze ook hier gaan werken met transparantie.

[Artimunor]

Heel catchy hoor dat doorgeschoten designers, maar ik denk niet dat de designers hier zelf voor verantwoordelijk zijn, maar dat hier juist door psychologen en een heel team een besluit over genomen is, met uiteindelijke verantwoordelijkheid ergens hoog in het management.
Google is er heel goed van op de hoogte dat de presentatie kan maken of breken, hun design filosofie is altijd geweest:: zo simpel mogelijk, en dat leven ze nou juist ook na met die simpele basis vormen.
Ik denk dat als het grote publiek gewend is dit door de meeste als handig ervaren gaat worden.

[Splorky]

denk dat hype ook een grote factor is.
IOS en Windows zijn al plat, nu komt Android ook met 'plat'.

Misschien dat de alomvattende psychologie van de mens is ontdekt en dat plat goed is voor de mens maar geef mij maar icoontjes die uit meer dan 1 kleur(en) bestaan, en mooie afgeronde hoeken met lichte schaduw. Ok ik ben geen designer maar weet wel dat ik plat en sober niet mooi vind en kan niet wachten tot dat het huidige design template van plat is overgewaaid

[Artimunor]

maar was niet juist google de eerste was met simpel en plat ipv shiny?
googles websites waren altijd al simpel en plat, het is juist de concurentie van google die 'ook' plat gegaan is.
android was al ten dele plat, en nu laten ze hun O.S. meer op hun huisstyle lijken.

[brick5492]

Ik vind dat rondje cirkeltje en vierkantje juist heel mooi. Zat al lang te wachten op een nieuwe Android UI en dit ziet er prachtig uit . Als Android gebruiker weet ik toch wel zonder kijken waar de home/back/recents knop zit, en deze mooie PS controller stijl maakt het nog wat mooier ook

[Anoniem: 463321]

Dit is juist een teken van integraal design, de homeknop een cirkel (zoek maar eens op de betekenis als je dat intuitief niet aanvoelt, zegt de term "circle of trust" je iets?) is ook erg 'speaking' en voor de hand liggend.

Voor de hand liggend? Teken van integraal design? Circle of trust? Hahaha. Sure, erg speaking. Als je deze termen al nodig hebt om de functie van een cirkel uit te leggen van klopt er iets niet.


"zoek maar eens op de betekenis als je dat intuitief niet aanvoelt" Dus ik moet de betekenis van de cirkel gaan opzoeken als ik die intuitief niet aanvoel? Wat je daar ook mee moge bedoelen. Maar ik weet wel dat als ik iets moet opzoeken het dus niet intuitief is en dus geen goed design.

Zoek ook eens op circle of trust in Google.

[Artimunor]

een cirkel is een cultureel overdraagbaar archetype, niet iedereen is gezegend met overgedragen cultuur, degene die dat wel zijn (ik vermoed een grote meerderheid) voelt intuitief deze betekenis aan, "circle of trust" is een voorbeeld van een gezegde waaruit blijkt dat een cirkel iets is wat je nabij staat.

[Enai]

Dat recent apps-menu is gewoon Aero Flip 3D.

Tja.

[lasharor]

Hoe zit het dan met het vernieuwde lockscreen dat nu op basis van je omgeving kan bepalen of er wel of geen lock getoond moet worden? Dat is in mijn ogen wel een goede feature maar heb ik hier niet terug kunnen lezen. Zit die nog niet in de preview?

Stukje van android community over deze feature:

Unlocking is getting a bit of an upgrade, too. Your Android device with “L” will now recognize an approved device like a smartwatch. If you’re wearing one of them, your security layer — like a PIN — will disable. Once you’re not wearing the watch, it reverts back to the lockscreen path you choose. The same can be said of WiFi connections, and other devices like tablets nearby. It can even recognize a specific voice imprint.

[hiostu]

Maar begrijp ik dus goed dat als Android herkend dat je op een vertrouwd Wifi netwerk zit je lockscreen niet meer werkt (als je dat instelt)? Lijkt me namelijk toch een potentieel gevaarlijke functie. Zoals al eerder is aangetoond door hackers is het mogelijk om een netwerk te spoofen en kun je dus een telefoon unlocken door alleen maar te zorgen dat de telefoon denkt dat hij met een vertrouwd netwerk is verbonden. Dat is weer te achterhalen doordat de telefoon vaak de SSIDs uitzend waar hij mee wil verbinden.

[lasharor]

In de presentatie van deze feature werd een combinatie van de telefoon en een smartwatch getoond. Waar ze dan waarschijnlijk gewoon gebruik maken van Bluetooth low energy icm zo'n proximity profiel (dus op basis van signaalsterkte kan je dan ongeveer berekenen hoe ver je van het apparaat verwijderd bent.) Anyways, wanneer de telefoon dus in de hand of ergens rond die smartwatch is dan is er geen lockscreen. Zonder smartwatch wel.

Kan helaas het stukje niet meer vinden in de keynote, dat is wat duidelijker dan mijn verhaal

[hiostu]

Volgens jouw tekst is het Smartphone OF Wifi netwerken.

[Luca]

Oa. een smartwatch werkt echter ook gewoon.

[landerpauwels]

Ben ik de enige of is L nogal traag wanneer er aps aan het istaleren zijn? Verder wel snel.

[R-v-R]

"In de praktijk betekent het dat de java-code bij het installeren van apps gecompileerd wordt en niet als de app gestart wordt."

Tijdens het installeren worden de apps gecompileerd dus dat je telefoon dan wat trager wordt zou prima kunnen kloppen.

[landerpauwels]

Ja heb ik vroeger ook altijd gehad met mijn SGS1 maar met Kitkat op mijn Nexus 5 was de lag tijdens het installeren van apps minimaal. Nu kon ik de app drawer niet eens open doen zonder 2 seconden vertragen te hebben of haperingen.
Maar ja het is nog beta dus dat versta ik volledig.

[Dannydekr]

"We snappen overigens goed dat Google nu al met een release komt, want deze interface zal het best uit de bus komen als ook third-party-apps netjes integreren. Anders krijg je hetzelfde effect als bij de introductie van iOS 7, toen sommige oude apps erg uit de toon vielen."

Dit is natuurlijk niet juist. Apple had al zeer spoedig een developer-beta van iOS 7 uitgebracht, maanden voor de echte release.

[Mizgala28]

Maar Apple dwong ook app makers om spoedig de nieuwe look in apps te gebruiken, Google zal dit waarschijnlijk niet doen dus het duurt veel langer.

[TMC]

Je snapt zijn punt niet geloof ik.

Tweakers beargumenteert dat het slim is dat Google L nu al vrijgeeft, zodat de apps bij de echte release niet uit de toom vallen, zoals bij iOS 7 het geval was. Echter, iOS 7 was ook al maanden voor de echte release uitgegeven. Dus het argument van Tweakers klopt niet.

Tevens dwong Apple pas de iOS 7 stijl te gebruiken enkele maanden na de release van iOS 7, dus dat argument gaat hier niet op.

[donny007]

Ik zie zelf graag ook een system-wide donker thema (Holo dark kleurstijl), 's nachts is dat veel rustiger voor de ogen.

[Jorick]

Als ik dit bekijk dan lijkt het er op dat er een light en een dark thema komen van het Material Design, net zoals er Holo Dark en Holo Light thema's waren voor het Holo ontwerp. De vraag is echter of je die thema's ook systeembreed toe kunt passen (denk het haast niet), want op dit moment is het zo dat je als ontwikkelaar op applicatie niveau een thema kunt kiezen.

[Reactie gewijzigd door Jorick op 22 juli 2024 16:40]