Inleiding
Een nas, een opslagsysteem dat verbonden is met een lokaal netwerk, is in de afgelopen jaren een mainstream-product geworden. Voorheen waren het saaie kastjes, die in een bedrijf onder een bureau waren weggeschoven. Vreemd is die ontwikkeling niet; consumenten genereren steeds meer data en willen die deels lokaal opslaan en er snel over kunnen beschikken. Ook bij veiligheid, in de vorm van back-ups, kan de nas een belangrijke rol vervullen.
Hoewel steeds meer bedrijven nas-systemen zijn gaan aanbieden die ook geschikt zijn voor de consumentenmarkt, is het Taiwanese merk Synology met zijn DiskStation- en RackStation-systemen in de afgelopen jaren zeer succesvol gebleken op de Nederlandse markt. Volgens bezitters van een Synology-nas zijn daar diverse redenen voor. De systemen zijn scherp geprijsd en presteren doorgaans prima, maar vooral de firmware, die luistert naar de naam DiskStation Manager, wordt vaak als sterkste punt genoemd. Synology heeft onlangs met de nodige tamtam een publieke bètaversie 5.0 van DSM vrijgegeven.
In deze achtergrond bekijken we de interessantste vernieuwingen in DiskStation Manager 5.0 bèta. Ook proberen we te achterhalen wat de sterke en zwakke kanten van DSM zijn, en waar ruimte is voor toekomstige verbeteringen.
Nieuw gezicht
De bèta van DSM 5.0 kan geïnstalleerd worden op alle Synology nas-modellen waarvan het typenummer eindigt op 10 of hoger. Ook moet de laatste versie uit de 4-serie, 4.3 om precies te zijn, al op de nas zijn geplaatst. Wie, om mogelijke problemen te voorkomen, nog geen bètaversie wil draaien op zijn nas, kan alvast een kijkje nemen bij een live demo van Synology.
Op onze test-nas, een eenvoudige DS213j, installeerden we zonder veel moeite DSM 5.0 bèta. Na de verplichte herstart wordt een moderner ogend inlogscherm in de browser getoond. De weerwidget linksboven is in onze optiek een wat vreemde keuze van de Synology-ontwikkelaars, want je grijpt niet naar een inlogscherm om het weerbericht te bekijken.
/i/1390826320.png?f=imagenormal)
Eenmaal op de desktop worden de belangrijkste cosmetische veranderingen van DSM 5.0 direct zichtbaar. Zo ontbreken de standaardwidgets en er staan slechts enkele iconen op het bureaublad. Bovendien zijn de iconen systeembreed flink herzien; de afbeeldingen zijn groter en 'platgeslagen'. Visueel vinden we het een vooruitgang. Ook maken de grotere iconen het mogelijk om DSM goed te bedienen op touchscreens en schermen met hoge resoluties, zoals 4k- of Retina-displays. Het vernieuwde hoofdmenu profiteert eveneens van de vernieuwde vormgeving; iconen zijn beter herkenbaar en de full screen lay-out helpt bij het zoeken naar de juiste applicatie of instelling.

In DSM 5.0 is het voortaan mogelijk om als gebruiker zelf te bepalen welke widgets op de desktop te zien zijn. Daarvoor is in de taakbalk rechtsbovenin een nieuw icoon te vinden. Na het openen van het achterliggende venster kan de gebruiker de widgets van of naar de desktop slepen. Daarnaast zijn widgets te verslepen en te minimaliseren, ons inziens een nuttige toevoeging, maar we zouden nog graag wat meer keuzemogelijkheden krijgen in het widgetaanbod.
/i/1390851162.png?f=imagenormal)
Instellingen en packages
Een nas draait veelal op Linux. In dit besturingssysteem spelen gebruikers en gebruikersgroepen in meer dan één opzicht een sleutelrol. Omdat ook de nas-systemen van Synology Linux als basis hebben, vormt het instellen van gebruikers en groepen een belangrijk onderdeel van de nas-configuratie. Daarnaast spelen de diverse services en daemons voor de netwerkfunctionaliteit een voorname rol. De uitdaging is om al deze instelmogelijkheden op een logische en gebruiksvriendelijke manier te presenteren.
In een poging een en ander te vergemakkelijken bevat DSM 5.0 een overzichtelijker configuratiescherm. Ten opzichte van DSM 4.3 is het aantal iconen verlaagd. Ook is de navigatielijst die de diverse instelschermen toont, prettig in het gebruik. Overigens merken we hierbij op dat de kwaliteit van de Nederlandse vertalingen in de firmware goed is; dit was bij oudere DSM-releases wel eens anders.
/i/1390827878.png?f=thumb)
Het packagebeheer is in DSM 5.0 ook ten goede veranderd. Zo kunnen geïnstalleerde pakketten zichzelf automatisch updaten, een proces dat op bijvoorbeeld Linux-servers en -desktops al vaak geautomatiseerd verloopt, maar op DiskStation nog niet mogelijk was. Groot voordeel is dat de gebruiker niet zelf actie hoeft te ondernemen. Bovendien zijn de laatste versies aanwezig en verkleint dit de kans op beveiligingsproblemen.
Bij de update naar DSM 5.0 bleven al onze bestaande packages functioneren, ook die uit externe bron. Daarbij is voor de gemiddelde tweaker de repository van SynoCommunity een uitkomst. Een groot aantal pakketten die niet bij Synology zijn te vinden, kunnen hier alsnog geïnstalleerd worden. Voorbeelden van populaire pakketten zijn Sabnzbd, Couch Potato en BitTorrent Sync.
De ingebouwde bestandsmanager heeft voortaan de mogelijkheid om bestanden lokaal te zippen en te unzippen, een nuttige toevoeging zo leert de praktijk. Ook kan de filemanager thumbnails van afbeeldingen tonen.
Wie een probleem heeft met zijn Synology-hardware in combinatie met DSM 5.0, kan voortaan via het Support Center een supportticket samen met logboekdata naar de fabrikant sturen. Daarvoor is wel een MyDS-account nodig. Ook moet het probleem in het Engels in de ticket worden omschreven. De gebruiker kan in de instellingen aangeven of hij een supportmedewerker tijdelijk toegang geeft tot de webinterface van zijn router, om hem zo in staat te stellen een probleem te verhelpen.
Sync en cloudopslag
Een nas heeft als voordeel en tegelijk nadeel dat hij eigen opslag biedt, waardoor de gebruiker zelf verantwoordelijk is. Cloudopslagdiensten, zoals we die kennen van Google, Microsoft en Apple, maar ook van Dropbox en Box, bieden als groot voordeel dat zij online altijd te benaderen zijn en veelal via diverse soorten apparaten, zoals mobieltjes, tablets en laptops. Om de bereikbaarheid van een nas, die veelal achter een firewall van bijvoorbeeld een router of modem staat, te vergroten werkt Synology met zijn app Cloud Station.
/i/1390908758.png?f=imagenormal)
In de vernieuwde versie van Cloud Station is het mogelijk om '2-way-sync' toe te passen vanaf een pc, tablet of mobieltje met de bijbehorende sync-software. Overigens kan een share op een nas tijdens het syncen in DSM 5.0 ook ingesteld worden als 'alleen lezen', zodat er een 'data pushing'-functie ontstaat. Verder is het eenvoudiger om een sync-share op te zetten met een andere DiskStation-nas en is het mogelijk om een koppeling te maken met de cloudopslagdiensten Dropbox, Google Drive en Baidu.
In een korte test vanaf een Windows-pc blijkt de sync-functionaliteit van Cloud Station eenvoudig te werken. Ook vanaf een mobieltje zijn mappen en bestanden te synchroniseren met de nas, prettig om bijvoorbeeld zojuist gemaakte foto's veilig te stellen. Wel is er om de nas van buiten te kunnen bereiken een zogeheten QuickConnect ID nodig. Deze is al tijdens de installatie van DSM 5.0 aan te maken.
Zakelijke features en andere verbeteringen
De nas-systemen met vier of meer drivebays en de opslagsystemen uit de RackStation-serie doen het goed bij het midden- en kleinbedrijf. Ondanks de brede functionaliteit binnen DSM voor zakelijke toepassingsgebieden, heeft Synology in versie 5.0 een aantal nieuwe features toegevoegd die het beheer van meer dan één nas-systeem moeten vergemakkelijken. Synology heeft deze functionaliteit de wat obligate term 'Smart' meegegeven. Zo biedt DSM 5.0 Smart Hub, Smart Management en Smart Governance onder de centrale noemer Central Management System.
/i/1381315617.jpeg?f=imagenormal)
Allereerst biedt Smart Hub een interface voor unified monitoring. Daarmee kan een systeembeheerder vanaf een centrale managementserver notificaties en logs van verschillende DiskStations raadplegen. Ook de prestaties en het netwerkgebruik worden volgens Synology inzichtelijker via de monitoringtool. Smart Governance sluit hier nauw op aan; dit systeem biedt de mogelijkheid om het installeren van nieuwe opslagsystemen, ook bekend als provisioning, te automatiseren. Zo kunnen firewall-rules snel op verschillende nas-systemen worden toegepast. Smart Governance met verbeterde remote-acces-mogelijkheden en centraal pakkettenbeheer moeten daarbij aansluiten.
Synology claimt in bepaalde scenario's de prestaties te hebben verbeterd
Ook nuttig is de toevoeging van een verbeterde snapshot-mogelijkheid in de Snapshot Manager. Daarbij kan de gebruiker terugkeren naar oudere versies van een bestand. Snapshot Manager werkt samen met vSphere van VMware en met Windows-besturingssystemen.
Synology claimt ook in bepaalde scenario's de prestaties te hebben verbeterd met DSM 5.0. Zo kunnen twee solid state drives in raid 1-modus als cache voor lees- en schrijfacties worden ingezet, waardoor de snelheid volgens de fabrikant kan verdubbelen. Dit geldt overigens alleen voor XS- en XS+-modellen.
Bij het gebruik van iscsi zou door diverse optimalisaties een snelheidswinst met een factor zeven haalbaar zijn als wordt gekeken naar het aantal iops. Ook zou er winst worden behaald door het toepassen van geheugencompressie op inactieve applicaties, waardoor de grafische interface en andere applicaties soepeler zouden draaien. Verder belooft Synology betere prestaties als op een netwerk AFP, ofwel Apple Filing Protocol, wordt gebruikt. Afhankelijk van het routermodel zou de snelheidswinst ten opzichte van DSM 4.3 circa 25 tot 30 procent bedragen.
Ten slotte is de ondersteuning voor wifi-usb-modules verbeterd. Er kunnen twee wifi-sticks in een DiskStation worden geprikt, waarbij de eerste stick op de 2,4GHz-band kan werken en de tweede op 5GHz. Ook kan de nas op deze wijze worden ingezet als bridge, om zo het bereik van een wifi-netwerk te vergroten.
Mobiele apps, Photo Station en Video Station
Voor zowel Android als iOS heeft Synology tal van apps beschikbaar om je investering in een nas ook op mobiel vlak nuttig te maken. Zo is er DS File om bestanden direct te benaderen en een app om bestanden te benaderen via de eerder aangehaalde syncdienst DS Cloud. Ook zijn er specifieke apps voor het benaderen van multimedia op het opslagsysteem, met de namen DS Video, DS Audio en DS Photo+. Nieuw is dat Synology zich nu ook deels richt op Windows Phone-gebruikers. Zo zijn voor Microsofts mobiele besturingssysteem de apps DS File, DS Download, DS Video en DS Audio beschikbaar.
:fill(white)/i/1390914974.jpeg?f=thumb)
Vanuit de DS Audio-app op de nas is het voortaan mogelijk om transcoding te activeren. Dit is handig als je bijvoorbeeld je muziek via je mobiele telefoon wil beluisteren en de bandbreedte beperkt is. Er zijn drie kwaliteitsniveaus beschikbaar. Niet alle nas-modellen ondersteunen de transcodingoptie echter; dit is gerelateerd aan de beschikbare processorkracht. Overigens kunnen modellen met een x86-processor zelf de juiste bitrate selecteren op basis van de bandbreedte.
De Photo Station-app op de nas biedt gebruikers de mogelijkheid om via een webinterface of via de mobiele apps een fotocollectie te beheren. Versie 6 van de web-app biedt de mogelijkheid om foto's op verschillende plaatsen in een album neer te zetten in een boomstructuur. Ook is er een koppeling met YouTube gelegd. Photo Station blijft ondanks de nieuwe features een soepel draaiende web-app, waardoor de meeste gebruikers er goed mee uit de voeten kunnen.
/i/1390915487.png?f=imagenormal)
Synology heeft ook aan Video Station gesleuteld. Aan videobestanden kunnen voortaan eigen covers of filmposters worden toegevoegd. Ook kunnen bezitters van een Apple TV voortaan 5.1-surround-sound afspelen. Verder kunnen bezitters van een Chromecast-dongle voortaan ook terecht bij Video Station, evenals bezitters van een Samsung-tv met smart-tv-functionaliteit die de nieuwe client-app installeren.
De toekomst van DSM
Synology ontwikkelt de DiskStation Manager-software in Taiwan. De laatste release van DSM, de 4.3-versie, is al enkele jaren oud en volgens productmanager Wayne An is er aan DSM 5 met een steeds groter team gewerkt. "Ons r&d-team bestaat momenteel uit ongeveer tweehonderd medewerkers", zo laat hij aan Tweakers weten. Het meest complexe tijdens het ontwikkelproces was naar Ans mening de ontwikkeling van het Central Management System, dat de basis moet vormen voor de nieuwe beheerfunctionaliteit voor zakelijke gebruikers. "Dit moest van de grond af worden opgebouwd. Ook de mogelijkheid om gemakkelijk clusters te bouwen moesten we geheel opnieuw ontwikkelen."
Moeilijk te schatten is welke rol bijvoorbeeld de pc over twee jaar speelt
Volgens An is de nieuwe userinterface de belangrijkste verbetering voor de consument. De interface is voornamelijk opgebouwd op basis van html5-technologie, samen met JavaScript en css. Verder zou bij de ontwikkeling van de DSM 5.0-interface vooral ook op de snelheid gelet zijn. Onze ervaring is inderdaad dat de gui soepeler reageert dan de interface van DSM 4.3, terwijl ook de animaties vloeiender zijn.
De opkomst van cloudopslagdiensten als Dropbox vormt volgens An geen bedreiging voor Synology, hoewel het bedrijf zelf geen publieke cloudopslag in de aanbieding heeft. "Dropbox zien we meer als een partner dan als een directe concurrent. We geloven meer in een hybride strategie, waarbij de publieke cloud ook een rol speelt."
Welke rol en vorm DSM in de toekomst krijgt, kan An niet voorspellen. Zo denkt de Synology-manager dat het moeilijk te schatten is welke rol bijvoorbeeld de pc over twee jaar speelt. Uitspraken over hoe DSM 6.0 vorm zal krijgen, durft An dan ook niet te doen.
/i/1390987344.png?f=imagenormal)
Conclusie
Met DSM 5.0 lijkt, voor zover we een bèta als basis kunnen nemen, Synology een interessante firmware-update te hebben ontwikkeld, waarin een duidelijke stap voorwaarts wordt gezet. Het zichtbaarst voor de gebruiker is uiteraard de vernieuwde interface. Deze is gebruiksvriendelijker en mooier vormgegeven. Ook is de navigatie gemakkelijker, door duidelijkere iconen en een betere indeling. Bovendien reageert de webinterface beter.
Wij denken dat het bedrijf een voorsprong heeft op de meeste concurrenten
Synology gaat ook met zijn tijd mee door, waar nuttig, cloudopslagdiensten te integreren, al zou dit verder uitgewerkt kunnen worden en mogen er meer diensten worden ondersteund. Ook de aanvullende mobiele apps, een platform dat door steeds meer Synology-gebruikers zal worden gebruikt, steken inmiddels goed in elkaar.
Voor de zakelijke markt is de komst van betere beheertools een zegen. Zo kunnen systeembeheerders met verschillende Synology-nassen onder hun vleugels veel sneller bepaalde beheeracties uitvoeren of de opslagcapaciteit vergroten.
Synology heeft met DSM 5.0 een compleet besturingssysteem voor nas-systemen nog verder weten te verbeteren en uit te breiden. Wij denken dat het bedrijf door veel aandacht te besteden aan zijn software nog steeds een voorsprong heeft op de meeste concurrenten. Zoals Synology zelf aangeeft, is de markt echter zeer dynamisch en is het de vraag hoe die er over een paar jaar bijligt. Tot die tijd zullen vermoedelijk veel gebruikers profiteren van de mogelijkheden die deze firmware te bieden heeft.