Inleiding
De afgelopen jaren heeft Asus diverse pogingen ondernomen om de grenzen van formfactors en van besturingssystemen op te zoeken. De laptops en desktops die het resultaat daarvan zijn krijgen meestal de 'Transformer'-merknaam mee en draaien in sommige gevallen zowel Windows als Android.
De werking van die systemen is niet altijd even eenvoudig en het komt er dan meestal op neer dat er voor ieder besturingssysteem een aparte set hardware nodig is, of dat Android geëmuleerd wordt met software als BlueStacks, waarbij wat betreft prestaties niet het onderste uit de kan kan worden gehaald.
Dat was Asus blijkbaar ook een doorn in het oog en met de Asus Transformer Book Duet maakt de fabrikant een einde aan die overbodige hardware. Android en Windows draaien allebei native op dezelfde Core i7-processor en het wisselen tussen de besturingssystemen gaat binnen vier seconden. Tijdens de CES kregen we de kans om te kijken of het concept ècht doet wat het belooft.
In de video wordt enkele malen de S0 power state genoemd, terwijl er sprake moet zijn van een lagere power state. Van welke power state de Duet bij het wisselen wel gebruikmaakt kon Asus ons niet precies vertellen.
Transformeren en switchen
Asus bouwde met de Duet een welbekende convertible - of Transformer zoals Asus het zelf graag noemt - met een losse tablet en een toetsenborddock. De 13,3"- tablet klikt in het toetsenbord vast en kan met een druk op de knop in het midden van het toetsenborddock weer losgehaald worden. Een speciale toets op het toetsenbord is verantwoordelijk voor het maken van de switch van Windows 8.1 naar Android 4.2.
Het eerste dat opvalt als je de tablet uit het dock haalt is dat ze allebei goedkoop aanvoelen. De naadjes en randjes zijn niet erg mooi afgewerkt en de plastic behuizing van zowel de tablet als het dock voelt niet erg stevig aan en laat zich een stukje indrukken. De Duet in kwestie was nog geen retail-model, dus hopelijk wordt de afwerking in de uiteindelijke versie nog verbeterd.
:fill(white)/i/1389442110.jpeg?f=thumb)
Het toetsenborddock levert de Duet drie extra usb-poorten, een ethernet- en een hdmi-aansluiting op. De dock bevat ook een harde schijf die door beide besturingssystemen benaderd kan worden. Een extra accu, die Asus in eerdere Transformer-toetsenborddocks met enige regelmaat inbouwde, is afwezig.
Als we de tablet vervolgens aanzetten wordt Windows gestart. Wie daarna te snel op de 'wisseltoets' drukt om naar Android te gaan krijgt een melding nog even te wachten totdat Windows klaar is met opstarten. Dat gaat vrij vlot en binnen een seconde of twintig kan Android vervolgens starten. Daarbij wordt Windows in een slaapstand gezet, gaat het scherm heel even op zwart en vervolgens verschijnt het door Asus aangepaste bootscherm van Android 4.2.
:fill(white)/i/1389442105.jpeg?f=thumb)
Draait Android dan ook een beetje soepel op die x86-hardware? Dat kunnen we alleen maar bevestigen. Ondanks dat Android beter geoptimaliseerd is voor arm-processors, beschikt de i7-cpu over genoeg rauwe processorkracht om het OS zonder moeite aan te sturen. De HD 4200-gpu is eveneens van een andere klasse dan veel smartphone-gpu's en draaide de games die we testten moeiteloos en zonder enige hapering.
Hard- en software
De hardware waarop Windows en Android draaien is geintegreerd in de tablet. Er zullen varianten met Core i3-processors op de markt komen, maar voor ons - en andere media - had Asus natuurlijk het topmodel in de serie uitgestald en dat blijkt een Core i7 4610Y-processor en een full hd-scherm te bevatten. Die processor wordt bijgestaan door 4GB werkgeheugen en er is een 128GB ssd aanwezig. In het toetsenborddock bevindt zich vervolgens een harde schijf van - in dit geval - een terabyte.
:fill(white)/i/1389442112.jpeg?f=thumb)
We wilden natuurlijk precies weten hoe het wisselen tussen de besturingssystemen werkte, maar Asus kon ons daarbij niet helpen. Een medewerker vertelde dat Windows bij de switch naar Android in de S0 power state ging, maar gezien het feit dat S0 juist voor de hoogste state staat, lijkt dat verhaal niet te kloppen. Vermoedelijk gaat het dus om hybrid sleep, ofwel S3+S4.
Om die hybride slaapmodus mogelijk te maken wordt het werkgeheugen verdeeld over de beide besturingssystemen. Windows blijkt van de totale 4GB nog maar 2,4GB over te houden. Het is niet duidelijk of er ook een versie van de Duet met meer werkgeheugen zal komen, maar we mogen hopen van wel, want 2,4GB is wel erg beperkt voor Windows.
:fill(white)/i/1389442104.jpeg?f=thumb)
Ook de partitionering van de ssd valt op. Blijkbaar is de installatie van de twee besturingssystemen iets complexer dan de ruimte op de ssd in tweeën te hakken, want de ssd is in ongeveer 15 partities opgedeeld, waarvan de kleinste 20MB per stuk waren. Vermoedelijk gaat het om extra opstart- herstel- en swappartities die het draaien van beide besturingssytemen mogelijk maken. Hopelijk kunnen we de Transformer Duet binnenkort uitgebreid reviewen om nog wat meer duidelijkheid te krijgen over de werking van de beide besturingssystemen en natuurlijk om de prestaties te staven met benchmarkresultaten.
Voorlopige conclusie
Na een tijdje met de Duet gespeeld te hebben bleef èèn vraag bij ons hangen: wat is het nut van Android en Windows tegelijk op een computer? De eerste netbooks, met Android stammen uit 2009 en draaiden Windows XP en Android 2.x of Android 3.0. Beide besturingssystemen lagen wat functionaliteit betreft mijlenver uit elkaar. Windows XP was écht een desktop- en laptopbesturingssysteem, terwijl Android in eerste instantie voor smartphones werd ontwikkeld. Vijf jaar later is dat verschil afgenomen. Windows 8 is geoptimaliseerd voor touchscreens, er komen steeds meer Windows-apps, en als er geen app beschikbaar is, dan is er meestal ook nog wel een webversie van dezelfde software beschikbaar.
Op een tablet is Android dus niet zonder meer het besturingssysteem van voorkeur en het is dus maar de vraag of je Android vaak zult gebruiken. Gebruikers die voor dat ene Android-appje of die ene game niet naar hun smartphone willen grijpen, of een groter scherm prefereren, zijn met de Duet enorm geholpen, maar het is de vraag of het hebben van meerdere besturingssystemen voor een doorsnee gebruiker voordelen opelevert.
Een ding is in ieder geval wel duidelijk; als je inderdaad Android regelmatig gebruikt op de Duet, dan draait het besturingssysteem als een trein, en bovendien zorgt de manier van switchen ervoor dat je direct verder kan werken als je weer terugwisselt. Daarmee heeft Asus de beide besturingssystemen op de best mogelijke manier gecombineerd; niet herstarten, maar toch native gebruikmaken van de beschikbare hardware.
Tot slot de prijs; die vormt eveneens een sterk punt van deze laptop. De Transformer Duet gaat 600 dollar kosten en inclusief btw zou dat neerkomen op 535 euro. Voor dat geld krijg je een Core i3-processor, 4GB geheugen, een 64GB ssd, een 320GB harde schijf en een schermresolutie van - helaas - 1366x768 pixels. Ondanks de lage resolutie is dat geen verkeerde prijs voor een convertible met ssd en harde schijf, waar ook nog eens Android op draait.