Inleiding
Inleiding
Tijdens het WK voetbal van 2006 werd de aftrap van hdtv in Nederland gegeven. Het ging toen nog om experimenten en er waren destijds maar weinig mensen die de benodigde apparatuur in huis hadden. Twee jaar later, dit keer tijdens het EK, werd een tweede poging gedaan om hdtv te introduceren en dit keer was er meer hardware beschikbaar. Ook was in 2008 duidelijk geworden dat blu-ray de 'format war' van hd dvd gewonnen had. Toen in 2009 de publieke omroep met hd-uitzendingen begon, stond niets de brede acceptatie van hdtv meer in de weg.
Inmiddels is hd de norm geworden en nu 3d-televisie niet blijkt aan te slaan bij het grote publiek, is het de beurt aan ultra hd om consumenten naar de winkels te lokken. Ultra high definition heeft zowel horizontaal als verticaal tweemaal zo veel beeldpunten als 'gewone' hd, waardoor de resolutie dus uitkomt op 3840×2160 pixels. Horizontaal gezien is dit slechts 256 pixels minder dan de 4k-standaard uit de cinemawereld, waardoor de termen 4k en uhd in de praktijk door elkaar gebruikt worden.
Sony heeft met de X9-serie als een van de eerste fabrikanten 'betaalbare' uhdtv's in de winkels staan. Er zijn een 55"- en een 65"-model, die voor ongeveer 4000 en 5500 euro van eigenaar wisselen. Dat zijn nog steeds flinke bedragen, maar het is al aanzienlijk minder dan de 20.000 euro die de eerste uhdtv’s moesten kosten. Wij bekeken het 65"-model en vroegen ons af wat de meerwaarde boven een conventionele hdtv is.
Ultra high definition
Om gelijk maar met de resolutie te beginnen: bij het kijken naar 4k-materiaal weet de X9 direct te overtuigen. Sony heeft voor deze review een demovideospeler met 4k-materiaal meegeleverd, wat goed laat zien waartoe uhdtv in staat is. De hogere resolutie laat de kleinste details zien en maakt echt indruk. Het is duidelijk dat we hier met de nieuwe generatie televisies te maken hebben.
Het is wel belangrijk om niet te ver van de televisie af te zitten. Op anderhalve meter afstand is het beeld spectaculair, maar op drie meter is het verschil met hd al een stuk minder goed te zien. Dit legt gelijk een probleem bloot met uhdtv. Hoewel een 65”-televisie naar huidige maatstaven niet klein is, moet je nog altijd dichtbij zitten om optimaal te genieten van het beeld. Het 55”-model is voor het kijken naar 4k-materiaal dan ook aan de kleine kant.
Er is op dit moment nog nauwelijks 4k-materiaal beschikbaar. Op de Nederlandse tv is zelfs hd nog niet volledig ingeburgerd en worden nog altijd programma´s in standaarddefinitie geproduceerd. Bovendien zal het nog jaren duren voordat tv-producenten over 4k gaan nadenken, aangezien apparatuur in de televisiewereld in zeer lange perioden wordt afgeschreven. Ook de huidige blu-ray-standaard is niet geschikt voor 4k; er moet eerst een nieuwe standaard komen voordat je 4k-beeldmateriaal op fysieke dragers kunt kopen. Om aan 4k-materiaal te komen zijn we dus voorlopig aangewezen op het internet. YouTube heeft bijvoorbeeld een aantal 4k-filmpjes, maar met de ingebouwde YouTube-app van de X9 lukt het niet om ze op de volledige resolutie te bekijken.
In de VS levert Sony de FMP-X1 4k-videospeler. Deze is voorzien van een harde schijf waarop een aantal 4k-films staat en via Sony’s Video Unlimited 4k-dienst zullen er meer films en series, tegen betaling, beschikbaar worden gesteld. Sony heeft vooralsnog geen plannen om de 4k-videospeler en de Video Unlimited 4k-dienst in Europa aan te bieden. Voorlopig is de enige manier om 4k-video op de X9 te bekijken het aansluiten van een snelle pc om het schaarse 4k-materiaal dat op het internet te vinden is mee af te spelen. Het meeste beeldmateriaal zal van lagere resoluties naar de native uhd-resolutie geschaald moeten worden. Sony belooft met zijn X-Reality Pro-scaling-engine bijna 4k-kwaliteit als je goed hd-bronmateriaal gebruikt. Bij het kijken naar opgeschaalde blu-rays is het beeld prima, maar lang niet zo goed als met echt 4k-materiaal.
:fill(white)/i/1377010895.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1377010896.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1377010898.jpeg?f=thumb)
Voorbereid op de toekomst?
Sony is met de X9-serie een van de eerste spelers op de nog jonge uhdtv-markt. En in verschillende opzichten is het bedrijf eigenlijk te vroeg met een uhdtv gekomen. Zo zijn dvb-standaarden voor digitale tv nog niet geschikt voor uhd. Er moeten dus eerst nog nieuwe standaarden komen en het is nog maar de vraag of de X9-serie deze dan zal ondersteunen. Ook kent de huidige hdmi-standaard vanwege bandbreedtebeperkingen een maximale framerate van 30fps bij uhd-resolutie. Naar verwachting wordt er in het najaar een nieuwe hdmi-standaard gepresenteerd die deze beperking opheft, maar of de X9-serie een upgrade zal krijgen naar de nieuwe standaard, is nog niet duidelijk.
Bij de X9 zit hdmi-ingang 4 op een apart printje en deze kan dus in theorie eenvoudig worden vervangen. Dit printje is bij enkele Amerikaanse X9-bezitters al vervangen om compatibiliteit met de daar al leverbare FMP-X1 4k-videospeler te garanderen, al ging het bij deze boardswaps waarschijnlijk vooral om de implementatie van hdcp 2.x drm.
De maximale uhd-framerate van 30fps is geen probleem bij het kijken naar films, omdat die zo goed als altijd op 24fps zijn opgenomen. Bij het kijken naar bijvoorbeeld sport schiet de lage framerate echter ernstig tekort en ziet het beeld er schokkerig uit. Sony heeft op de X9-serie zijn Motionflow-interpolatietechniek ingebouwd, die ook op 4k zijn werk doet, maar juist bij het kijken naar snel bewegende beelden, zoals bij voetbal, zijn de nodige artefacten te zien. Bij het kijken naar sport kun je dus eigenlijk niet om een hogere framerate heen en dat maakt de X9-serie voorlopig alleen interessant voor het kijken naar films en series die op 24fps zijn geschoten.
Uiterlijk en bediening
Het opvallendste aspect van de behuizing is de manier waarop de luidsprekers gemonteerd zijn. Waar bij de meeste platte tv’s de luidsprekers aan de onder- of zijkant zijn verstopt, plaatst Sony ze bij de X9 vol in het zicht. Aan de zijkanten naast het beeldscherm zitten zes uitsparingen in de glasplaat, met daarin evenzoveel luidsprekers. Het is een nogal uitgesproken ontwerp, dat de meesten heel mooi of juist erg lelijk vinden.
/i/1377088373.jpeg?f=imagenormal "Sony 65X9005A-speaker")
De randen naast het scherm met daarin de luidsprekers zijn 127mm breed. De randen boven en onder het scherm zijn respectievelijk 23 en 36mm. Midden onder het scherm vinden we het Sony-logo met daaronder een led-indicator die verschillende kleuren kan aannemen om de status van de tv weer te geven. Je kunt zelf in het menu aangeven in welke situaties de indicator moet oplichten. Het is ook mogelijk om de indicator geheel uit te schakelen.
De tv is geplaatst op een verchroomde, ronde voet, die niet verstelbaar is. De voet heeft een diameter van 40cm, en een rand van 10mm dik en 24mm hoog. De tv kan ook door middel van vesa-schroefgaten aan de muur bevestigd worden. Aan de achterkant zitten onderaan twee basreflexluidsprekers, waardoor de tv aan de onderkant ongeveer 10cm diep is.
Vanaf de achterkant gezien zitten geheel rechts een paar usb-poorten en een aantal knoppen die Sony aan het zicht heeft willen onttrekken. De knoppen zijn vanaf de voorkant slechts op de tast te vinden. Gelukkig zul je ze in de praktijk bijna nooit nodig hebben en gebruik je een van de twee meegeleverde afstandsbedieningen.
Iets verder naar links op de achterkant vinden we een usb-aansluiting voor een harddisk, waarmee de tv kan opnemen. Daaronder zitten een hdmi-aansluiting met mhl-ondersteuning, een 3,5mm-jack voor analoge audio uit en een ci+-slot. Weer verder naar links zitten een rj-45-aansluiting voor netwerk, een scart-aansluiting, een componentaansluiting en een toslink- optische geluidsuitgang. Daaronder treffen we de antenneaansluitingen: een voor kabel-tv of Digitenne en een voor rechtstreekse aansluiting op een satellietschotel. Ook zijn hier de laaste twee hdmi-aansluitingen te vinden, waarmee het totaal op vier komt.
:fill(white)/i/1377010894.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1377010899.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1377010900.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1377010893.jpeg?f=thumb)
Afstandsbedieningen
Sony levert twee afstandsbedieningen mee. Een grote infraroodafstandsbediening van 199x49x19mm en een klein One-touch-model van 160x34x15mm met nfc, die via de 2,4GHz-band met de tv communiceert.
De conventionele afstandsbediening blinkt niet uit qua ergonomie, maar zal snel genoeg wennen. Centraal vinden we een ronde d-pad met een selectieknop in het midden. Daaromheen zitten knoppen voor het Sony Entertainment Network en de apps, een voor de epg, een voor informatie over de huidige bron, de returnknop voor menu-navigatie, de optionsknop voor toegang tot het instellingenmenu en de homeknop. Daaronder zit een numeriek toesenbordje en helemaal onderaan, op een onhandige plek, zitten de volume- en zapknoppen.
Sony heeft een handige feature voor de zappers onder ons: Fast Zapping, waarbij een zenderoverzicht in beeld verschijnt met korte epg-informatie waar je snel doorheen kunt navigeren. Dit is een welkome feature, aangezien het wisselen van digitale tv-kanalen relatief lang duurt.
De One-touch-afstandsbediening ziet er een stuk strakker uit en heeft alleen de meest essentiële knoppen aan boord. Ook op deze afstandsbediening zijn de menu-navigatieknoppen centraal geplaatst. De indeling is logisch en al snel leer je de knoppen te vinden zonder ernaar te kijken. Om te compenseren voor de ontbrekende knoppen heeft Sony een onscreen-menu, dat met de ‘key pad’-toets oproepbaar is. In dit menu zijn de pijltjestoetsen nodig om te navigeren. Vooral bij het invoeren van kanaalnummers is dit niet handig./i/1377010892.jpeg?f=imagenormal "Sony KD-65X9005A")
Omdat de One-touch-afstandsbediening gebruikmaakt van radiosignalen, hoeft hij niet op de tv gericht te zijn en dat werkt erg goed. We hebben hem tot op 30m van de tv getest en zelfs op deze afstand was de werking feilloos. De nfc-feature werkt alleen met telefoons en tablets van Sony, die uiteraard ook met nfc uitgerust moeten zijn.
We hebben de feature geprobeerd met een Sony Xperia Z-tablet. Als de afstandsbediening tegen de achterkant van de tablet wordt gehouden, maakt de tablet verbinding met de tv via wifi direct. Het is nu mogelijk om de tv als screen mirror te gebruiken. Groot nadeel hierbij is dat de tablet de normale wifi-verbinding verbreekt, zodat er geen internetconnectie meer is. Ook is de beeldkwaliteit bij deze feature niet al te best. Er zijn veel compressieartefacten te zien en het beeld hapert nogal. Ook is er te veel lag om actiegames op de tv te spelen. We hebben het ook even met de Sony Xperia SP-telefoon geprobeerd en hadden daarmee maar weinig succes. Nadat we via nfc een verbinding met de tv hadden opgezet lukte het niet om door middel van Throw beelden naar de tv te sturen.
De nfc-implementatie werkt al met al niet geweldig. Sony zou hier nog een software-update voor moeten maken. Verder vinden we dat deze feature ook met andere merken telefoons en tablets zou moeten werken.
Interface en smart-tv
Sony heeft de XrossMediaBar-interface laten vallen en er is een rustige, duidelijke interface voor in de plaats gekomen. Opvallend is dat de hele interface niet zo scherp is als je van een udhtv mag verwachten. De menu’s worden waarschijnlijk op 1080p gerenderd en vervolgens naar 2160p geschaald. Ook voelt de interface soms traag aan. De animaties zijn gewoon niet zo soepel als we van andere apparaten gewend zijn. Sony gebruikt in de X9-serie een dualcore-soc is en deze is wellicht wat aan de langzame kant voor z’n taak.
/i/1377010906.jpeg?f=imagenormal "Sony KD-65X9005A")
Het hoofdmenu is ingedeeld in vijf categorieën: Historie, TV, Toepassingen, Aangesloten apparaten en Instellingen. In het Historie-menu kun je snel teruggaan naar tv-zenders, apps of externe ingangen die onlangs zijn gebruikt. Wie niet wil dat de tv zijn of haar kijkgedrag bijhoudt, kan het hele historiemenu uitzetten. In het TV-menu bevinden zich programmalijsten en de epg, en kunnen programma’s worden bekeken die eerder op een usb-disk zijn opgenomen. Ook kunnen hier vier afzonderlijke lijstjes met favoriete zenders worden gemaakt.
Het menu Toepassingen is de plek waar de apps zijn te vinden. De eerste optie heet Sony Entertainment Network en toont het overzicht van alle apps. Verder kunnen in dit menu favoriete apps worden gezet. Er zijn onder meer apps voor Facebook, Twitter, YouTube en diverse videodiensten. Bij de videodiensten valt vooral op dat de beeldkwaliteit belabberd is. De grote maat van het scherm en de hoge native resolutie roepen om beter beeldmateriaal. Er zijn in totaal ongeveer 160 apps, waaronder veel eenvoudige spelletjes, maar ook zaken als de mediaspeler en de epg zijn hier terug te vinden. De gemiddelde kwaliteit van de apps is niet geweldig en wie ook een smartphone of tablet heeft, zal waarschijnlijk weinig gebruikmaken van Sony’s apps. Er is ook een browser, maar de bediening hiervan is zo onhandig dat we die echt alleen in noodgevallen willen gebruiken.
Onder het menu-item Aangesloten apparaten zijn alle externe inputs, usb-sticks en dlna-servers in het netwerk terug te vinden. Ook kan hier worden gekozen voor screen-mirroring om het scherm van een telefoon of tablet op de tv te laten zien. Zoals gezegd werkt dit alleen met Sony-apparaten.
De instellingen zijn logischerwijs terug te vinden onder het menu-item Instellingen. Hier is ook een elektronische handleiding beschikbaar.
:fill(white)/i/1377010902.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1377010903.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1377010904.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1377010906.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1377010907.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1377010908.jpeg?f=thumb)
Metingen en kalibratie
We zijn begonnen met het uitzetten van alle 'beeldverbeteraars' en de automatische backlightregeling. Als eerste hebben we de maximale helderheid gemeten. Deze is met zo'n 228cd/m² adequaat, maar niet bijzonder fel. Dit betekent dat het niet prettig is om tv te kijken als fel zonlicht de kijkruimte kan bereiken. Dit probleem wordt versterkt door het spiegelende glas voor het scherm. Als de tv uitstaat ziet het er mooi uit, maar het levert al bij weinig omgevingslicht hinderlijke reflecties op.
/i/1377010890.png?f=imagenormal "Sony KD-65X9005A")
Vervolgens deden we een ANSI-contrastmeting. Daarvoor meten we het 4x4-schaakbordpatroon, nemen het gemiddelde van alle witte vlakken en delen dat door het gemiddelde van de zwarte vlakken. Zo kwamen we tot een ANSI-contrastratio van 3518:1. Dit is een prima waarde, althans voor een lcd-tv. Dat mag ook wel, gezien de prijs van de X9. Toch blijft de contrastratio een zwak punt van alle lcd-televisies. Ook zagen we tijdens de meting dat de uniformiteit van de backlight niet optimaal is.
We stelden de backlight in op 5 en maten dan ongeveer 133cd/m², een prettige helderheid in een kamer met weinig omgevingslicht. We stelden de kleurtemperatuur in op 'warm2', omdat deze instelling het dichtst bij de ideale waarde van 6504 kelvin komt die de rec.709-specificatie ons voorschrijft, en deden een eerste grayscale-meting.
/i/1377074646.png?f=imagenormal "Sony KD-65X9005A")
We zien dat ‘warm2’, de warmste kleurtemperatuurinstelling, een nog wat te koele witbalans oplevert, met een gemiddelde kleurtemperatuur van 6996 kelvin. Ook zien we dat de gemiddelde gamma met 2,27 prima is voor een kamer met gematigd omgevingslicht.
Vervolgens hebben we de primaire en secundaire kleuren gemeten.
/i/1377074645.png?f=imagenormal "Sony KD-65X9005A")
De kleuren zitten al dicht bij de ideale waarden en de gemiddelde kleurafwijking is redelijk. Het is maar goed ook dat de kleuren 'out of the box' redelijk zijn, want de X9 heeft geen color management system, hoewel dit op een tv in deze prijsklasse niet zou mogen ontbreken.
Evenmin beschikt de tv over een 10-puntsgrayscale-instelmogelijkheid, dus gingen we aan de slag met de 2-puntsgrayscale-instellingen die de tv wel heeft. Na wat spelen met de instellingen, waarbij we steeds het resultaat hebben gemeten, kwamen we tot de uiteindelijke instellingen. De gain van groen hebben we op -5 gezet en die van blauw op -4. De bias van blauw hebben we op -2 gezet en de overige instellingen lieten we ongemoeid. Vanwege exemplarische verschillen zijn deze instellingen niet zonder meer van toepassing op andere tv's, maar het geeft een idee hoe we tot ons resultaat zijn gekomen.
/i/1377074649.png?f=imagenormal "Sony KD-65X9005A")
Onze gemiddelde kleurtemperatuur kwam nu op 6447 kelvin te liggen: een prima waarde. Alleen de donkere tinten zijn nog een tikkeltje te warm, maar al met al is dit een heel net resultaat.
/i/1377074647.png?f=imagenormal "Sony KD-65X9005A")
Ook de kleuren zijn door onze instellingen verbeterd en met een gemiddelde delta E 2000 van 1,28 zijn we dik tevreden. Dat Sony een cms achterwege heeft gelaten, is in dit geval dus geen ramp.
Beeldeigenschappen
De tv, die voorzien is van een s-pva-paneel, heeft een relatief goed contrast en prima kijkhoeken. Door de geringe afmetingen van ons testhok konden we de tv niet onder heel grote hoeken fotograferen, maar het beeld blijft onder vrijwel elke hoek uitstekend. Ook verticaal zijn de kijkhoeken prima, tenzij je naar 3d kijkt, maar daarover later meer.
:fill(white)/i/1377076067.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1377076068.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1377076069.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1377076070.jpeg?f=thumb)
Bij de ANSI-contrastmeting zagen we al dat de backlight het scherm niet geheel uniform verlicht. We onderzoeken de backlight verder door een grijsbeeld op de tv te vertonen en te fotograferen. Er is flink wat backlightbleeding te zien, al word het probleem op de foto wel overdreven weergegeven door het gebruik van een lange sluitertijd.
/i/1377076066.jpeg?f=imagenormal "Sony KD-65X9005A")
Inputlag
De tijd die de tv nodig heeft om het aangeboden beeldsignaal daadwerkelijk op het scherm te tonen, noemen we de inputlag. Het is vooral voor gamers van belang dat deze waarde zo laag mogelijk is, omdat er bij hogere waardes extra vertraging optreedt bij het besturen van een spel.
We hebben de tv in de beeldmodus ‘spel’ gezet en een inputlagmeting gedaan. We gebruiken voor deze meting het programma SMTT, dat draait op een pc en een zeer precieze klok in beeld brengt. We geven dit beeld simultaan weer op de tv en op een crt-monitor, en maken daarvan een foto met een korte sluitertijd. Zo berekenen we de inputlag aan de hand van het gemiddelde van een flink aantal metingen.
We kwamen op 37ms, een goede waarde aangezien de tv in deze korte tjid het beeld van 1080p naar 2160p heeft moeten schalen. Doorgewinterde gamers vinden het waarschijnlijk aan de hoge kant, maar de meeste mensen zullen de inputlag acceptabel vinden. Haal je de tv van de ‘spel’-modus af, dan schiet de inputlag omhoog en worden actiespellen onspeelbaar.
Beeldverwerking
We hebben de beeldverwerking getest met de HQV 2.0-test-blu-ray. De tv doorstaat de belangrijkste tests prima. Alleen als Sony’s Motionflow-beeldinterpolatie aanstaat, gaat het soms mis bij lastige interlaced testvideo’s. Als bijvoorbeeld videotitels op filmbeeld worden bekeken, moet de frame-interpolatietechniek kiezen tussen de interlaced titels en de progressive achtergrond, en dat is eigenlijk een onmogelijke keuze.
Beeldinterpolatie maakt het beeld vloeiender door in realtime extra ‘tussenbeelden’ te berekenen, maar bij lastig beeldmateriaal zal de oplettende kijker altijd kleine fouten zien. Ook ziet filmmateriaal dat oorspronkelijk op 24fps is geschoten er opeens net zo vloeiend uit als een soap, waardoor het ‘filmgevoel’ verdwenen is. Door deze nadelen heeft de techniek net zo veel voor- als tegenstanders. Wij zetten bij het kijken naar kwalitatief hoogwaardig beeldmateriaal in ieder geval altijd alle ‘beeldverbeteraars’ uit, zodat de bioscoopervaring zo dicht mogelijk wordt benaderd.
3d, geluid en energieverbruik
Hoewel consumenten steeds minder warm lijken te lopen voor 3d en fabrikanten gestopt zijn met het noemen van 3d voor marketingdoeleinden, verdient de 3d-feature van de X9 een bijzondere vermelding. Het passieve 3d-systeem dat Sony voor de X9 gebruikt, heeft namelijk als belangrijkste nadeel dat de resolutie verticaal gehalveerd wordt. Om twee verschillende beelden aan je ogen te tonen zijn bij passieve 3d de even beeldlijnen linksom gepolariseerd en de oneven beeldlijnen rechtsom. Doordat de glazen linksom danwel rechtsom gepolariseerd licht tegenhouden, ziet elk van beide ogen dus maar de helft van de beeldlijnen. Het mooie is nu dat, doordat uhd twee keer zo veel beeldlijnen heeft als hd, er van resolutieverlies ten opzichte van het bronmateriaal geen sprake meer is. Omdat bovendien de brillenglazen niet knipperen, zoals bij een actief systeem, is de 3d-ervaring ongeëvenaard.
/i/1377010891.jpeg?f=imagenormal "Sony KD-65X9005A")
Er is bijna geen crosstalk te zien en het systeem is rustig voor de ogen. Wie ervan houdt, kan 3d-weergave combineren met Sony’s beeldinterpolatietechniek Motionflow, waardoor de 24Hz-motion judder geëlimineerd wordt. Wel moet opgemerkt worden dat de verticale kijkhoek door de gebruikte passieve 3d-techniek bij het 3d-kijken zeer beperkt is. Als de kijker niet op ongeveer dezelfde hoogte als de tv zit, neemt de crosstalk al snel onacceptabele vormen aan en wordt het kijken zeer onprettig. Ondanks dit kleine nadeel kan de 3d-liefhebber eigenlijk geen prettiger kijkende 3dtv kopen dan de Sony X9.
Geluid
Sony heeft de X9-serie uitgerust met maar liefst acht luidsprekers, waarvan er zes aan de voorkant zichtbaar zijn. Niet iedereen zal deze luidsprekeropstelling mooi vinden, maar het levert wel een mooi geluid op. De Sony X9 laat andere tv’s qua geluidskwaliteit in het stof bijten. De laagweergave is echter niet indrukwekkend, ondanks de twee basreflexluidsprekers aan de achterkant.
Kritische luisteraars raden we aan om eens te kijken naar een goede soundbar of een av-receiver met een goed stel luidsprekers. Voor de groep mensen die het geluid extern afhandelen, is het eigenlijk vooral een nadeel dat Sony acht luidsprekers in de X9 heeft gestopt. Sony zou er goed aan doen om ook uhd-modellen te gaan maken met luidsprekers die in de rand weggewerkt zijn.
Energieverbruik
De Sony X9 heeft energielabel B gekregen. Toch valt het verbruik eigelijk wel mee voor een televisie met een 64”-scherm. Met de backlicht op maximaal gebruikt de tv ongeveer 287W bij een helderheid van 228cd/m². Met de backlight op vijf is het verbruik 193W bij een helderheid van 133cd/m²: een mooie helderheid voor een kamer met niet al te veel omgevingslicht. Als we de helderheid helemaal terugdraaien, meten we een verbruik van ongeveer 114W bij een helderheid van 125cd/m². Nog altijd licht genoeg om in een wat donkerder kamer goed te kunnen kijken.
Het energieverbruik van de tv in stand-by is prima. Na een tijdje zakt het verbruik in tot waarden die voor onze meter bijna niet waar te nemen zijn.
Specificaties
| Merk en uitvoering |
|
| Categorie |
Televisies |
| Merk |
Sony |
| Product |
Sony X9005A |
| Uitvoering |
65" |
| Afbeeldingen |
:fill(white)/i/1374738815.jpeg?f=thumblarge) :fill(white)/i/1374738816.jpeg?f=thumblarge) |
| Prijs en beoordeling |
|
| Laagste prijs |
€ 6.999,- Vergelijk prijzen |
| Aantal aanbieders |
9 winkels |
| Eerste prijsvermelding |
Vrijdag 26 juli 2013 |
| Beeldeigenschappen |
|
| Schermdiagonaal |
65" |
| Hertz |
200Hz |
| Geoptimaliseerde Hertz |
800Hz |
| Hd-specificatie |
Ultra-hd |
| Kijkhoek |
178° |
| Beeldverhouding |
16:9 |
| 3d |
|
| 3d-technologie |
Passief |
| Meegeleverde 3d-brillen |
4 |
| Beeldtechniek |
|
| Televisietype |
Lcd |
| Resolutie (tv) |
3840x2160 (Ultra-hd) |
| Local dimming |
Ja |
| Onlinefeatures |
|
| Internettelevisie |
Wel |
| Verbinding |
|
| Tuner type |
Analoog, DVB-C, DVB-S, DVB-S2, DVB-T, DVB-T2 |
| Common interface |
Ci+ |
| Video in |
Component video, composite, 4x hdmi, 2x scart |
| Verbinding (audio) |
Audio |
| Verbinding (ethernet) |
Ethernet 100Mbit/s |
| Verbinding (usb) |
3x usb 2.0 |
| Verbinding (wlan) |
802.11n |
| Geluid |
|
| Luidsprekervermogen (rms) |
65W |
| Energie |
|
| Stroomverbruik |
193W |
| Stroomverbruik (stand-by) |
0,4W |
| Eigenschappen |
|
| Televisie-eigenschappen |
24p, slaaptimer |
| Introductiejaar |
2013 |
| Uiterlijk |
|
| Televisiekleur |
Zwart |
| Afmetingen en gewicht |
|
| Hoogte |
903mm |
| Hoogte (zonder voet) |
875mm |
| Breedte |
1,682m |
| Diepte |
405mm |
| Diepte (zonder voet) |
100mm |
| Gewicht |
46,4kg |
Conclusie
Met de X9-serie betreedt Sony als een van de eerste merken de nieuwe uhdtv-markt. We twijfelen er niet aan dat uhdtv in de toekomst net zo gewoon wordt als hdtv nu is, maar dan moet eerst nog aan een aantal voorwaarden worden voldaan. Voor een brede acceptatie van uhdtv is een opvolger nodig van de huidige blu-ray- en dvb-standaard, en om de volgende generatie videospelers aan te sluiten moeten we nog even wachten op de nieuwe hdmi-standaard, die waarschijnlijk tegen het einde van 2013 wordt aangekondigd. Dan is het nog afwachten of de X9 met de toekomstige standaarden overweg kan.
Al leveren plasmatelevisies over het algemeen een beter contrast, de kleurweergave van de X9 is vers uit de doos al prima en na kalibratie zelfs uitstekend.
Sony’s smart-tv-implementatie laat nog wat te wensen over. De bediening is niet superhandig en ook het app-aanbod stelt teleur. De videodiensten draaien op een veel te lage resolutie voor een 65”-uhdtv. De nieuwe interface ziet er overzichtelijk uit, maar verraadt dat de door Sony gebruikte harware net wat te langzaam is om de menu-animaties soepel weer te geven.
Het uiterlijk van de X9 is verzorgd en er zijn kwalitatief hoogwaardige materialen gebruikt, zoals je van een televisie in deze prijsklasse mag verwachten. De glasplaat aan de voorkant geeft een luxe uitstraling, maar levert ook veel reflecties op bij het televisiekijken. De luidsprekers, die prominent in de voorgevel van de X9 gemonteerd zijn, klinken goed, maar zullen niet door iedereen mooi gevonden worden.
Wie nu al een uhdtv koopt, kan in de komende tijd eigenlijk alleen nog maar naar foto’s op uhd-resolutie kijken en al ziet dat er geweldig uit, het is toch teleurstellend dat er nauwelijks bewegend beeld op 4k-resolutie beschikbaar is. Voor wie wel aan 4k-beeldmateriaal kan komen en dicht bij de televisie plaatsneemt, is het beeld van de X9 indrukwekkend. Ook de 3d-weergave van de X9 is ongeëvenaard. Toch doen de meesten er verstandig aan om nog even te wachten tot er ook echt iets te kijken is in 4k. Tot die tijd is de X9 vooral geschikt om mee te patsen.
Pluspunten
-
Uhd
-
Goede kleurweergave
-
Beste 3d van dit moment
Minpunten
-
Prijs
-
Beschikbaarheid 4k-materiaal
-
Onzeker of toekomstige standaarden worden ondersteund
-
Smart-tv zonder goede apps
Eindoordeel
Een dag na publicatie van de review heeft Sony laten weten dat er een prijsverlaging zal komen voor de kd-65x9005 en de kd-55x9005. We hebben de scorekaart aangepast aan de nieuwe prijs.
:fill(white)/i/1377010895.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1377010896.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1377010898.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1377010894.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1377010899.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1377010900.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1377010893.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1377010892.jpeg?f=imagegallery "Sony KD-65X9005A")
:fill(white)/i/1377010902.jpeg?f=imagegallery)
/i/1377010903.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1377010904.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1377010906.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1377010907.jpeg?f=imagegallery)
/i/1377010908.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white):strip_exif()/i/1374738815.jpeg?f=thumblarge)
:fill(white):strip_exif()/i/1368431152.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/1392222837.jpeg?f=fpa_thumb)
/u/263454/wie%2520dit%2520leest%2520is%2520gek.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/60701/me60.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/370910/Ubuntu2.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/78725/train-icon3.jpg?f=community){kind=small}
)
:strip_icc():strip_exif()/u/27484/crop5e8b1a80d65af_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/14965/crop6362b4571b01a_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/345748/26934.jpg?f=community){kind=small}
/u/75323/5procentoog.JPG?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/321264/64x64_1242714741_gollum.jpg?f=community){kind=small}
/u/314709/crop64ca7636c15ff_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/44074/avatar001.gif?f=community){kind=avatar}
:strip_icc():strip_exif()/u/295574/kirk60.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/85308/mirko.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/33320/crop5db40be9a5b1c_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/27582/icon-funny.gif?f=community){kind=icon}
:strip_icc():strip_exif()/u/80624/crop56269c878c330.jpeg?f=community){kind=small}
/u/5360/crop65d3c045ca48f_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/394136/crop5fcfc6c8e4bf0_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/30346/crop6571ad31b4cbc_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/4580/crop63277a49e9b9d_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/35873/sim_icon.jpg?f=community){kind=icon}
:strip_icc():strip_exif()/u/40447/crop64d49c15ee865_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/254499/crop5e13460d6bdb6_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/135733/crop600a06b926a1c.jpeg?f=community){kind=small}
/u/391165/toad.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/466240/crop5aef2f2de0e44_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/461662/Dragon_Age_Origins-50x50.jpg?f=community){kind=small}