Inleiding: Mini-Me
Inleiding: Mini-Me
Canon heeft de tijd genomen voor de introductie van zijn compacte systeemcamera, de EOS M. Concurrenten als Panasonic en Olympus zijn al sinds 2008 actief in dit relatief nieuwe camerasegment. Ook Sony en sinds vorig jaar Nikon begeven zich in die groeimarkt. Canon acht de tijd echter nu pas rijp.
De EOS M is voorzien van dezelfde beeldsensor met 18 megapixels en af-punten op de sensor als de EOS 650D-dslr. Gezien de features en specificaties doet de EOS M niet onder voor een minivariant van die spiegelreflexcamera. Het is een redelijk ingetogen, wat hoekiger ontwerp met hier en daar wat rondingen, maar een gecontourde grip van enige betekenis ontbreekt.

De camera heeft een aluminium behuizing, een capacitief 3"-touchscreen dat vast gemonteerd is in de wat dikkere body en een draaiwieltje achterop voor de instellingen. Ons recensie-exemplaar kwam als kit met de 22mm f/2-pancakelens, de externe opzetflitser Speedlight 90EX, die een redelijke ruimte kan verlichten, en de adapter om Canon EF-lenzen te kunnen gebruiken.
Heeft Canon met de EOS M een gouden greep gedaan of hapert Canons milc-systeem al bij de start? Tweakers keek kritisch naar de camera en was onder de indruk, maar plaatst traditiegetrouw ook een kritische kanttekening, namelijk bij de scherpstelling.

Body: kleintje van formaat
Formaat en gewicht
Het lijkt erop dat de ontwerpers van Canon bij de EOS M-compacte systeemcamera de technologie van de EOS 650D als basis hebben genomen en de hardware, exclusief de spiegelconstructie en de optische zoeker, in een zo klein mogelijke body hebben gevat.
Klein is de EOS M zeker. Of eigenlijk is 'gedrongen' een beter woord. Door het gebruik van een 3"-scherm met 3:2-aspectratio is de camera beduidend minder breed dan bijvoorbeeld de nieuwe NEX-5R van Sony en de E-PL5 van Olympus, die met een 16:9-scherm uitgerust zijn. Wel is de camera wat hoger dan gebruikelijk, terwijl wat gewicht betreft alleen de E-PL5 zwaarder is dan de EOS M. De NEX-5R is de dunste van het stel, maar is ter hoogte van de grip weer wat dikker. De NEX 5R is van de onderstaande camera's daarom ook het beste vast te houden.
Features | EOS M | NEX-5R | E-PL5 | Lumix GF5
| Nikon 1 J2
| NX1000 |
Afmetingen (mm) |
b: 109 h: 67 d (min): 31 d (max): 33 |
b: 115 h: 62 d (min): 24 d (max): 40 |
b: 114 h: 65 d (min): 31 d (max): 38 |
b: 107 h: 67 d (min): 37 d (max): ? |
b: 106 h: 61 d (min): 30 d (max): 30 |
b: 114 h: 63 d (min): 38 d (max): 38 |
Gewicht (incl. accu) |
296g |
276g |
332g |
267g |
280g |
240g |

Om een visuele indruk te krijgen van de grootte van de EOS M, hebben we een aantal foto's van de camera genomen, geflankeerd door achtereenvolgens de Sony NEX-5R, gezien aps-c-sensorgrootte en prijspeil de belangrijkste concurrent van de EOS M, de Olympus E-PL5 met 4/3-sensor en de NEX-6 van Sony, waarvan al eerder een preview verschenen is.
NEX-5R versus EOS M
Duidelijk is te zien dat de NEX-5R van Sony beduidend minder hoog is dan de EOS M. Dat komt voornamelijk doordat de NEX-5R gebruikmaakt van een 16:9-scherm, terwijl de EOS M een 3:2-lcd heeft. Voor fotografie geven we aan dat laatste de voorkeur. Ondanks het verschil in hoogte zijn de diameter van de lensbevestiging en de afstand van de mount tot de beeldsensor, respectievelijk 46mm en 18mm, bij beide camera's identiek.

De NEX-5R is voorzien van een substantiëlere grip, maar door de geringe hoogte heeft die camera de neiging naar beneden te kantelen bij het gebruik van een zwaardere lens. De EOS M heeft minder ruimte voor de vingers en slechts een verticaal gripvlak aan de voorkant. De NEX-5R heeft verder een handige, naar boven en beneden kantelbare lcd, terwijl het EOS M-scherm vast gemonteerd is. Ook heeft de NEX-5R twee instelwieltjes, tegenover eentje bij de EOS M.
:fill(white)/i/1354625923.jpeg?f=thumb)
E-PL5 versus EOS M
De E-PL5 van Olympus is de opvolger van de E-PL3 van vorig jaar en de voornaamste wijziging is het gebruik van dezelfde m4/3-sensor met 16,1 megapixels als in de E-M5 zit. Deze sensor wordt gemaakt door Sony en is wat ruisprestaties en dynamisch bereik betreft een duidelijke verbetering ten opzichte van de Panasonic-sensor die Olympus in de E-PL3 heeft gebruikt.

De grip is bij de E-PL5 ten opzichte van zijn voorganger verbeterd. Hij heeft de verwisselbare grip gekregen van de E-P3 van vorig jaar, terwijl een wigvormig gripvlak aan de achterkant bestemd is voor de duim. Het gripvlak voor is echter niet diep genoeg en van een te hard materiaal. De EOS M houdt wat dat betreft toch beter vast. De E-PL3 was aan de voorkant geheel glad. Net als de E-PL3 heeft de E-PL5 een kantelbare lcd, maar dit scherm kan nu ook helemaal naar boven geklapt worden voor zelfportretten. De gewijzigde scharnierconstructie voegt echter wel wat dikte toe aan de lcd-module.
:fill(white)/i/1354626609.jpeg?f=thumb)
NEX-6 versus EOS M
De NEX-6 zit in een hogere prijsklasse dan de EOS M, maar kan wel als alternatief gezien worden. De prijs van de NEX-6-body is ongeveer gelijk aan de prijs van de EOS M met kitlens. Inclusief de nieuwe intrekbare 16-50mm-zoomlens is de NEX-6 echter ongeveer 200 euro duurder. De grootte van de grip en het gripmateriaal zijn superieur aan die van de EOS M en naar onze mening nog ongeëvenaard door andere compacte systeemcamera's.

De Sony-milc heeft verder een ingebouwde oled-zoeker en een flitser, een fysieke modusknop, een kantelbare lcd en twee instelwieltjes. Net als de EOS M is de NEX-6 voorzien van een standaardflitsschoen, maar bij de Sony-camera heeft deze ook contactjes voor de aansluiting van overige randapparatuur. In tegenstelling tot de NEX-5R en de EOS M heeft de NEX-6 echter geen touchscreen.
:fill(white)/i/1354627147.jpeg?f=thumb)
EOS 60D versus EOS M
Bij gebrek aan een beschikbare EOS 650D of EOS 600D hebben we de EOS M gefotografeerd met naast zich de EOS 60D, om een idee te krijgen van het verschil in formaat tussen een normale spiegelreflexcamera en de EOS M. Dit verschil is substantieel, ook wat gewicht betreft; de EOS 60D weegt inclusief accu 755g, terwijl de EOS M zonder lens slechts 296g weegt. De EOS 650D weegt 575g.

Body: gedrongen uiterlijk
Blokje EOS
Canon heeft de EOS M degelijk geconstrueerd. De voor- en achterschil van de behuizing zijn gemaakt van stevig aluminium van ongeveer een millimeter dik, terwijl de zijkanten bestaan uit een afdekking van hard plastic. Van torderen heeft de camera nagenoeg geen last, zodat ook grotere en zwaardere lenzen gebruikt kunnen worden.
Hoewel de camera redelijk hoekig is, heeft Canon op een groot aantal plaatsen de 'scherpe' kantjes eraf gehaald. Zo hebben de ontwerpers ter hoogte van de sluiterknop een uitsparing gemaakt, die kan dienen om de wijsvinger te laten rusten. Niet alleen is deze inham aan de bovenkant een mooi design-statement, het voelt ook goed aan.
Om de sluiterknop zit een geribbelde ring, waarmee gekozen kan worden uit drie standen: de automatische beeldmodus, de stand voor de pasm-modes en scènestanden, en de filmstand. Deze ring wordt met de wijsvinger bediend, heeft voldoende grip en de juiste weerstand, zodat hij niet per ongeluk verspringt.
:fill(white)/i/1354550438.jpeg?f=thumb)
Opdat de gebruiker grip op de EOS M kan blijven houden, heeft Canon de camera aan de voorkant voorzien van een verticaal gripvlak van hard plastic met een grove structuur. Hier kan de middelvinger over de volle lengte achter haken. Liever hadden we hier een zachter, meer rubberachtig materiaal gezien, ook omdat het glad afgewerkte gripvlakje voor de duim te weinig steun biedt. Ondanks de aanwezigheid van een opstaand randje, schuift de duim te gemakkelijk weg.

Aan de voorkant zien we verder nog een oranje led om het af-systeem te assisteren bij het scherpstellen, terwijl daaronder het knopje voor de vergrendeling van de lens zit. Bij het eraf draaien van de lens valt pas echt op hoezeer de voorkant gedomineerd wordt door de lensmount en hoe weinig ruimte er is om de camera vast te houden.
Canon heeft de EOS M voorzien van een stereomicrofoon, maar de openingen hiervoor zitten aan de bovenzijde, vlak naast elkaar. Dat is minder gunstig voor het stereobeeld. De flitsschoen is dezelfde als Canon bij zijn dslr's gebruikt, maar de camera beschikt niet over een featureconnector voor overige randapparatuur, zoals een elektronische zoeker. Voor de beeldcompositie kan dus alleen de lcd gebruikt worden.

Aan de achterkant zien we verder het 3"-vga-scherm met een 3:2-beeldverhouding, met daarnaast van boven naar beneden een rode videoknop verwerkt in de verhoging van het gripvlak voor de duim, een menu- en afspeelknop naast elkaar, een d-pad met ok-knop in het midden, een draaiwiel en een infoknop om te wisselen tussen weergavestanden.
Wat de knoppen betreft valt op dat deze niet uitsteken, maar flush met de behuizing geplaatst zijn. Dit levert een strak geheel op, maar maakt dat het vinden van de juiste knop soms misgaat. Zeer te spreken zijn we echter over het draaiwiel. Het ribbeltjespatroon hiervan biedt veel grip en heeft duidelijke indents.

De posities van de d-pad zijn logisch gevuld. Met de klok mee zien we achtereenvolgens de keuze voor de transportmodus, de belichtingscompensatie, de 'prullenbak' en het vasthouden van de belichting. De ok-knop roept ook het snelmenu op, terwijl de onderste positie onder meer ingesteld kan worden voor het instellen van de iso-waarde of het regelen van de flitsbelichtingscompensatie.
Achter een plastic klepje zitten aan de linkerkant aansluitingen voor een stereomicrofoon, een mini-hdmi-uitgang en een gecombineerde aansluiting voor digitale av-out en usb. Onderop zit de statiefschroefdraad direct in het midden van de lens en in hetzelfde vlak als de beeldsensor. Achter een verend klepje zit daarnaast het compartiment voor de accu en de sd-kaart.
Intern: sensor uit de EOS 650D
Sensor met af-punten
Net als de eerder besproken EOS 650D is de EOS M voorzien van een aps-c-beeldsensor met een resolutie van 18 megapixels, waarvan een onbekend aantal dient als af-punten, waarmee fasedetectie-af mogelijk is tijdens live view en video. Vooral bij video merk je dat de scherpstelling zonder haperingen gaat en veel vloeiender verloopt dan bijvoorbeeld bij de EOS 600D, die contrastdetectie gebruikt voor scherpstellen tijdens live view.
De speciale pixels voor de fasedetectie-af zijn goed te zien in een teardown van onderzoeksbedrijf
Chipworks. Op macrofoto's is duidelijk het ogenschijnlijk onregelmatige patroon te zien van de af-subpixelparen. Een soortgelijke ordening van de af-punten is ook beschreven in Canon-patent 2010/0165176 A1. In die patentaanvraag staat ook dat de af-pixels met een hogere frequentie kunnen worden uitgelezen dan de rest van de pixels op de sensor. De scherpstelling zou hierdoor zeer snel kunnen zijn, zoals ook Olympus en Nikon bij hun systeemcamera's aantonen. Zoals we echter gezien hebben bij de EOS 650D is dat niet de praktijk en ook bij de EOS M is de scherpstelling de achilleshiel van het systeem.
De schijnbaar willekeurige rangschikking moet wellicht een negatieve beïnvloeding van de beeldkwaliteit voorkomen. De ontbrekende pixels moeten namelijk via interpolatie door de beeldverwerking 'ingevuld' worden en met een regelmatig patroon is dit eerder zichtbaar. Bij het Nikon 1-systeem zijn de af-pixels wel gerangschikt in rechte horizontale en verticale lijnen. In de praktijk worden die echter goed gemaskeerd.
Hybrid AF
Canon noemt het autofocussysteem dat van deze af-punten op de sensor gebruikmaakt Hybrid AF. Het hybride aspect ervan schuilt erin dat zowel fasedetectie als contrastdetectie gebruikt wordt om scherp te stellen. Dit in tegenstelling tot het Nikon 1-systeem dat bij goed licht gebruikmaakt van fasedetectie, maar bij mindere lichtomstandigheden overschakelt naar contrastdetectie.
Alle twee de EOS M-lenzen zijn voorzien van een 'stepping motor' om Hybrid AF mogelijk te maken. Ook voor zijn spiegelreflexcamera's heeft Canon al lenzen met deze STM-technologie uitgebracht. Dit zijn onder meer de 40mm f/2,8-pancakelens en de nieuwe EF-S 18-135mm-lens.
De af-punten op de sensor van de EOS M bestrijken niet het hele sensoroppervlak, maar alleen een gebied in het midden van de sensor. Bevindt het onderwerp zich binnen het gebied, dan wordt eerst met fasedetectie grofweg de afstand tot het subject bepaald, terwijl daarna met contrastdetectie de nauwkeurigheid van de scherpstelling verbeterd wordt. Buiten het gebied met de af-punten wordt alleen contrastdetectie gebruikt.

Digic 5
Net als de EOS 650D maakt de EOS M gebruik van de Digic 5-beeldprocessor. Deze is ongeveer zes keer sneller dan de vorige generatie beeldprocessor Digic 4. De Digic 5+-processor, die Canon inzet bij zijn fullframe-dslr's EOS 6D en EOS Mark III, is dan weer drie keer sneller dan de Digic 5-variant van de EOS M.
Met de combinatie van Digic 5 en het voor de EOS M ontwikkelde sluitergordijn is het mogelijk om maximaal 4,3 foto's per seconde te nemen in de burstmodus. Dat is iets minder dan de 5 beelden per seconde die de EOS 650D met dezelfde sensor en beeldprocessor voor elkaar krijgt. De maximaal in te stellen iso-waarde bedraagt iso 12.800, terwijl de H-stand het equivalent zou zijn van iso 25.600. De auto iso-functionaliteit heeft echter iso 6400 als limiet.
De buffergrootte van de EOS M is iets kleiner dan bij de EOS 650D. In plaats van 22 foto's in jpeg-formaat in successie, kan Canons compacte systeemcamera 17 jpegs opnemen voordat de boel vertraagt bij het naar het kaartje schrijven van de bestanden. Wel heeft de EOS M, net als bij de EOS 650D, een bufferruimte van 6 raw-bestanden.
Accu
De LP-E12-accu is nieuw en aan de krappe kant met een capaciteit van 875mAh/6,3Wh. Dit is van alle compacte systeemcamera's, de Pentax Q-serie uitgezonderd, de laagste waarde. Volgens Canon kunnen er 230 foto's mee gemaakt worden en dit is evenveel als met de Pentax Q en de Nikon 1 J2. De NEX-5R kan ongeveer 330 foto's op een acculading maken, terwijl de Olympus E-PL5 een accuduur heeft van 360 foto's volgens de CIPA-normen.

Bediening: aanraakscherm
Feest van herkenning
Canon heeft zijn EOS M voorzien van dezelfde menu-interface, op te roepen met de menuknop, als het gebruikt voor zijn spiegelreflexcamera's. Dat geeft aan dat Canon de EOS M meer ziet als tweede camera naast een EOS-dslr dan als een opstap vanaf een Powershot- of Ixus-compactcamera, aangezien die een andere interface hebben.
Hoewel de functies en het aantal tabbladen van het menu gelijk zijn aan die van de EOS 650D, heeft Canon hier en daar toch wat wijzigingen aangebracht, vooral bij de vier tabbladen voor de opnamestand. Een deel van de wijzigingen is toe te schrijven aan het kleinere aantal knoppen op de EOS M, maar andere lijken weer arbitrair. Zo is de rasterweergaveoptie verplaatst van het vierde naar het eerste tabblad. Ook zijn de opties van het tweede en het vierde tabblad door elkaar gehusseld. Verder is er een 'Display camera settings'-optie bijgekomen, omdat de fysieke knop hiervoor vervallen is.
In het menu valt een aantal zaken in positieve zin op. Zo kan de EOS M externe Speedlight-opzetflitsers draadloos aansturen, de image review is uit te zetten voor een vlottere bediening en belichtingsbracketing is mogelijk met maximaal drie foto's. Door gebruik te maken van de meervoudige opname-transportstand kunnen de drie bracketing-foto's ook automatisch achter elkaar genomen worden. Ook is er een optie om een fotoboek samen te stellen en is er de mogelijkheid voor het instellen van een optionele gps-module.
Het Custom Functions-submenu was bij de EOS 650D toch al niet uitgebreid, maar de EOS M heeft nog een tabblad minder. Ook is de optie om de functie van de set-knop in te stellen vervangen door de mogelijkheid om een andere functie toe te wijzen aan de delete-knop van de d-pad. Standaard kun je met die d-pad-positie het af-punt centreren, maar er kan ook gekozen worden voor een preview van de echte scherptediepte, het instellen van de iso-waarde, de flitsbelichtingscompensatie of het verhogen van de lcd-herlderheid.
Focus op touch
Vanwege het geringere aantal knoppen op de EOS M is de bediening met het touchscreen van groter belang dan bij de EOS 650D. De beeldmodus kan zelfs alleen via het scherm (!) gekozen worden. Het icoontje hiervoor staat linksboven. Rechtsboven zit de virtuele Q-knop voor het snelmenu, terwijl linksonder met een knop de Touch Shutter-functionaliteit aan- of uitgeschakeld kan worden. Uitgeschakeld kan wel nog steeds met de vinger gekozen worden waarop scherpgesteld moet worden.
Onderaan staan verder nog aanraakicoontjes voor het diafragma, de sluitertijd, de iso-waarde en het icoontje met het vergrootglas, waarmee naar keuze 1x, 5x en 10x ingezoomd kan worden op het livebeeld. Bij gebruik van de auto iso-functionaliteit wordt de gekozen iso-waarde gerapporteerd zodra de sluiterknop half ingedrukt is en de focus bepaald. Schakelen tussen diafragma en sluitertijd, en de belichtingscompensatie worden geregeld met de rechterpositie op de d-pad.
Met de Q-knop op het scherm of in het midden van de d-pad wordt een snelmenu opgeroepen, waarmee onder meer de af-methode, single- of continu-af, de beeldkwaliteit, de witbalans, de belichtingsmodus en de Picture Style gekozen kunnen worden.
Het is overigens mogelijk om de touchbediening te gebruiken met handschoenen aan, in ons geval van fleece. Hiervoor moet een verhoogde touchgevoeligheid gekozen worden in het hoofdmenu. Dat maakt het touchscreen in meer omstandigheden bruikbaar. Een nadeel is wel dat de meeste icoontjes redelijk klein zijn, vooral die van het hoofdmenu, en dat de touch-functionaliteit niet uitgeschakeld kan worden, waardoor vaak onbedoeld een schermaanraking geregistreerd wordt.
Weergavestanden
Door op de Info-knop te drukken, kunnen diverse weergavestanden gekozen worden. Bij live view zijn dat onder meer het volledige beeld met alleen de omlijning van het af-gebied en een ander snelmenu, dat zowel met touch als d-pad bediend kan worden. Met de draairing kan dan de instelling van de actieve optie gewijzigd worden. In dit conventionelere snelmenu kan met de d-pad ook de beeldmodus gewijzigd worden. Als laatste is er de meest uitgebreide weergavestand, waarbij we vooral het live-histogram handig vinden, omdat het mogelijk is in realtime de rgb-kleurkanalen onder elkaar te zien. Daarmee kan worden voorkomen dat bijvoorbeeld een kanaal verzadigd raakt.
Ook bij het afspelen van foto's kunnen verscheidene weergavestanden geselecteerd worden. Dit zijn achtereenvolgens alleen de foto, de foto met rudimentaire informatie, een thumbnailview van de foto met rechts het rgb-histogram en daaronder uitgebreide camera-instellingen, en als laatste dezelfde weergave als de vorige, maar dan naast een rgb-histogram ook een luminantieversie, terwijl de iso-waarde en de Picture Style bij deze weergave sneuvelen. Overbelichte delen worden met knipperend zwart getoond.
Vreemd genoeg kun je alleen inzoomen op genomen foto's door net als bij een smartphone je vingers te spreiden. Dat is op den duur irritant. Daarvoor zou mooi de bovenste positie van de d-pad (transportmodus) gebruikt kunnen worden, aangezien die geen functie heeft bij het afspelen van foto's. Prettig is wel dat je ingezoomd op een foto met het draaiwiel kunt schakelen tussen verschillende foto's met dat zoomniveau. Iets waar Nikon een voorbeeld aan kan nemen bij zijn Nikon 1-systeem.
Een snelmenu kan met de Q/set-knop ook opgeroepen worden bij de afspeelweergavestanden. Daarin zijn opties te vinden voor het activeren van de verwijderingsblokkering van foto's. Het verkleinen en roteren van foto's, en de Creative Filters kunnen hiermee naderhand toegepast worden.
Picture Styles
De EOS M heeft zeven Picture Styles, ook wel beeldstijlen, ingebouwd. Met deze presets kunnen de kleuren snel aangepast worden aan de specifieke situatie. Zo is er een beeldstijl voor het fotograferen van landschappen en eentje voor portretten. Daarnaast is er een Neutral-stand, terwijl er ook een stijl is om in zwart-wit te fotograferen. De Automatic-stand ten slotte, kan aan de hand van de kleurinformatie en de compositie zelf een keuze uit de aanwezige beeldstijlen maken.
:fill(white)/i/1355100189.jpeg?f=thumb)
Creative Filters
Het is niet mogelijk om grafische effecten in realtime in live view te tonen, maar door bij het afspelen op de Q-knop te drukken zijn deze effecten wel naderhand in de camera toe te voegen. De originele bestanden blijven daarbij intact. De volgende effecten zijn met de EOS M mogelijk: korrelig zwart-wit, softfocus, fish-eye, kunst opvallend, aquarel, een drietal speelgoedcamera-effecten en een miniatuurstand.
Alle effecten hebben drie sterktegradaties en bij de miniatuurstand kan de lijn die in focus moet zijn zowel horizontaal als verticaal neergezet worden. Het is helaas niet mogelijk raw-bewerkingen in de camera uit te voeren, terwijl er ook geen video's gesneden en geplakt kunnen worden.
Lenzen: maatje groter
Initieel lensaanbod
Canon heeft zijn milc-systeem bij introductie vergezeld van slechts twee lenzen: een 22mm f/2-pancakelens en een 18-55mm-zoomlens. Dat zijn er niet veel, maar een snelle pancake en praktische zoom vormen op zich een mooie combo. Het door ons ontvangen reviewexemplaar werd als kit geleverd met de 22mm-lens en de adapter om Canon EF-lenzen op de EOS M te gebruiken.
Het lensaanbod van de EOS M doet denken aan het aantal beschikbare lenzen bij de introductie van de milc-systemen van Sony en Olympus. Zo kon Sony lange tijd alleen de relatief lange en zware 18-55mm-kitlens en de niet al te scherpe 16mm f/2,8-pancakelens aanbieden. Ook de 17mm f/2,8-pancakelens die Olympus samen met de E-P1-camera uitbracht, was niet al te best, maar de 14-42mm-kitlens baarde opzien door zijn geringe lengte vanwege een intrekbaar ontwerp.
Daarentegen is Nikon redelijk scheutig geweest met lenzen voor zijn Nikon 1-camerasysteem. Naast een 10mm f/2,8-pancakelens en een 10-30mm-standaardzoomlens waren ook een 30-110mm-telezoomlens en een 10-100mm-allround-zoomlens met powered zoom beschikbaar. Inmiddels is dit aanbod uitgebreid met een 18,5mm f/1,8-lens, terwijl ook een 6,5-13mm-groothoekzoomlens en een 32mm f/1,2-portretlens in de planning staan.

EF-M 22mm f/2.0 STM
De 22mm-pancakelens weegt slechts 102g, is ongeveer 3cm lang en heeft een diameter van 6cm. De behuizing is van kunststof in antracietkleur en heeft een metalen lensvatting. De behuizing zelf voelt ondanks het gebruik van plastic stevig aan, maar de soepel bewegende focusring geeft op dat vlak wat minder vertrouwen.
De focusring is niet mechanisch gekoppeld aan het scherpstelmechanisme van de lens, maar werkt via zogeheten fly-by-wire-technologie. De lens maakt gebruik van een scherpstelmotor op basis van Canons STM-technologie, maar die is helaas niet geheel geruisloos, waardoor storend geluid opgepikt kan worden tijdens video-opnames. Bij het aanzetten van de camera schuift de lens een drietal millimeters uit. Vreemd genoeg schuift de lens ook even kort uit en in als het accuklepje gesloten wordt.
De schroefdraad aan de voorkant van de lens accepteert 43mm-filters, maar de lens heeft aan de buitenkant geen bajonetaansluiting voor een zonnekap. Het diafragma van de lens bestaat uit zeven afgeronde lamellen en de lens heeft geen beeldstabilisatie. Prettig is de kortste scherpstelafstand van slechts 15cm.

We hebben ook gekeken hoe de lens presteert met verschillende diafragmawaarden van de lens. Onderstaande foto´s van de IEEE122333-scherptekaart zijn gemaakt met behulp van statief en zijn van overbodige verscherping ontdaan in Lightroom en weergeschreven als jpg's. Bij f/2 als diafragma laat de scherpte in het centrum te wensen over, maar afstoppen naar f/2,8 levert al direct een zeer scherp beeld op dat tot en met f/8 standhoudt. Daarna zorgt diffractie ervoor dat de scherpte afneemt. De hoeken zijn bij f/2 gewoon onscherp te noemen, terwijl f/5,6 hierbij de beste resultaten geeft. Vreemd is dat de linker- en rechterbovenhoek minder scherp zijn dan de hoeken beneden. We zullen de testshots overnieuw nemen om daarover uitsluitsel te geven.
:fill(white)/i/1355147115.jpeg?f=thumb)
EF-M 18-55mm f/3.5-5.6 IS STM
De 18-55m-kitlens is de goedkoopste optie om in te stappen in het EOS M-systeem, aangezien de 22mm-lens alleen te verkrijgen is in combinatie met de EF-adapter. De laagste straatprijs voor de EOS M met 18-55mm-lens bedraagt bij publicatie van deze review ongeveer 700 euro.
We hebben de EF-M 18-55mm-lens niet in onze handen kunnen houden, maar wat afmetingen en gewicht betreft is die vergelijkbaar met de 18-55mm-lens die Sony voor zijn NEX-systeem aanbiedt. En dat is niet mis; de lengte komt uit op ongeveer 6cm, terwijl het gewicht 210g aantikt. De lens is daarmee 14g zwaarder dan de Sony-lens.
Daarmee zijn we aangekomen bij het euvel van compacte systeemcamera's met aps-c-beeldsensor, namelijk de grootte van de lens. Ter vergelijking: de 14-42mm-kitlens van de Olympus E-PL5, met m4/3-sensor, steekt ongeveer 5cm uit vanaf de lensvatting, terwijl de 10-30mm-lens voor Nikon 1-camera's 4,2cm uitsteekt. Dat kleinere lenzen mogelijk zijn bij aps-c-camera's, bewijst Sony met zijn 16-50mm-lens, die het bedrijf in een kit met de NEX-6 aanbiedt. Het 16-50mm-objectief betreft, net als die van Olympus en Nikon, een intrekbaar ontwerp en is in de ruststand slechts 3cm lang, terwijl die lens maar 116g weegt. De Lumix G X Varioa 14-42mm-lens van Panasonic is zelfs nog wat kleiner en lichter, met een lengte van 26,8mm en een gewicht van 95g.

Adapter voor EF-lenzen
Hoewel er nog maar twee native lenzen voor het EOS M-systeem zijn, kunnen via een adapter ook EF- en EF-S-lenzen gebruikt worden in combinatie met de EOS M. De adapter is voorzien van elektronische contacten, waardoor de lenzen volledig functioneel zijn. Zo kan continu scherpgesteld worden met de samenstelling. Concurrent Nikon biedt een adapter voor zijn Nikon 1-systeem aan om Nikon-spiegelreflexlenzen te gebruiken, maar daarbij is continu-af niet mogelijk.
De adapter is zeer degelijk geconstrueerd en heeft een behuizing van sterk polycarbonaat. De lensaccessoire is voorzien van een los opzetstuk, met daarin een schroefdraad voor bevestiging op een statief. Met behulp van twee pinnetjes en een schroef wordt het statiefblokje op de adapter geschroefd. De prijs van de adapter bedraagt ongeveer 120 euro als deze los gekocht wordt en dat is zeer schappelijk. Nikon rekent voor zijn adapter meer dan het dubbele.
Prestaties
De onderstaande foto's zijn gemaakt vanaf een stevig Manfrotto-statief en met de zelfontspanfunctie van de camera. Als lens is de meegeleverde 22mm-pancakelens gebruikt en f/8 is gekozen als diafragma voor de testfoto's. Op de eerste foto na zijn alle afbeeldingen honderdprocentscrops, die zonder verscherping en met de maximale jpeg-kwaliteit zijn opgeslagen. De ruisreductie, die drie standen kent, is ingesteld op de defaultwaarde 'standard'.
De bulk van de testfoto's laat de beeldkwaliteit en de ruis zien bij oplopende iso-waarden, terwijl we ook keken naar de verschillen van de ruisreductieniveaus. Verder bekeken we of we de beeldkwaliteit nog kunnen verbeteren met het nabewerken van de .cr2-raw-bestanden bij de laagste en hogere iso-waarden.

iso: 100, ruisreductie: standard
iso: 200, ruisreductie: standard
iso: 400, ruisreductie: standard
iso: 800, ruisreductie: standard
iso: 1600, ruisreductie: standard
iso: 3200, ruisreductie: standard
iso: 6400, ruisreductie: standard
iso: 12.800, ruisreductie: standard
iso: H (equivalent iso 25.600), ruisreductie: standard
De testfoto's laten bijna dezelfde beeldkwaliteit zien als bij de EOS 650D en dat is gezien het gebruik van dezelfde sensor en Digic 5-processor ook niet verwonderlijk. Tot en met iso 1600 ziet alles er nog pico bello uit. Pas bij iso 3200 zie je wat contrastverlies en zien bijvoorbeeld letters er minder gedefinieerd uit.
De iso 6400-stand is het breekpunt van deze sensor. Niet alleen is luminantieruis opeens goed zichtbaar, ook wat lelijke kleurvlekken als gevolg van kleurruis zijn te zien in donkere beeldpartijen. De standen iso 12.800 en iso 25.600 zijn in onze ogen niet echt bruikbaar.
Ruisreductiestanden
Bij de vier verschilllende ruisstanden (de optie 'off' meegerekend) is eenzelfde patroon zichtbaar als bij de EOS 650D.
iso: 6400, ruisreductie: off
iso: 6400, ruisreductie: low
iso: 6400, ruisreductie: standard
iso: 6400, ruisreductie: high
De ruisreductie helemaal uitzetten bij deze hogere iso-stand levert wel meer detail op, maar ook moeilijk weg te poetsen kleurruis. Eigenlijk vinden we de defaultstand 'standard' nog de meest aantrekkelijke.
Raw-bewerking
We bekeken ook of het loont om de foto's na te bewerken. Eerst vergeleken we hierbij het jpeg-bestand direct uit de camera met de nabewerkte versie van het raw-bestand. Daarna deden we hetzelfde voor iso 6400, waarbij de camera met zijn jpegs flink wat moeite heeft om de ruis weg te houden.
links: jpg | rechts: raw-nabewerking (iso 100)
Bij de laagste iso-waarde kun je wat scherpte betreft eigenlijk net zo goed alleen in jpeg schieten. De nabewerkte versie vinden we wat prettiger, omdat er minder contrast en geen overbodige verscherping zijn toegepast. Overigens is de verscherping per beeldmodus natuurlijk in de camera te verminderen voor een gelijkwaardiger resultaat.
links: jpg | rechts: raw-nabewerking (iso 6400)
Met Lightroom zijn we bij hogere iso-waarden beter dan de camera in staat om een beter beeldresultaat te krijgen dan de jpegs die direct uit de camera komen. Vooral wat het elimineren van de kleurruis betreft doet de EOS M het, bij iso 6400, met de 'standard'-ruisreductie niet zo best.
Scherpstelling
De EOS M valt door de mand bij de snelheid van scherpstelling. Waaraan het precies ligt weten we niet, maar net als bij het fotograferen met live view bij de EOS 650D, die dezelfde sensor heeft, is de EOS M relatief gewoon erg traag met zijn autofocus. Dat is goed te zien bij onderstaande test.
De eerste video toont de af-snelheid van de EOS M in combinatie met de 22mm f/2-lens, bij de tweede video wordt hetzelfde gedaan voor de Olympus E-PL5 en tenslotte is het de beurt aan de Sony NEX-5R in het laatste filmpje.
We hebben ook de 24-105mm L-lens van het videoteam van Tweakers via de EF-adapter op de EOS M geschroefd. Scherpstelling daarmee is iets trager dan de native EF-M 22mm f/2-lens.
Alternatieven
De Canon EOS M heeft dezelfde aps-c-beeldsensor als de EOS 605D-dslr, die met een resolutie van 18 megapixels langzamerhand conservatief te noemen is. Net als een aantal hieronder genoemde alternatieven zijn af-punten voor fasedetectie-af geïntegreerd op de sensor. De EOS M heeft een ook bij kunstlicht goed werkende automatische witbalans en is voorzien van een capacitief 3"-touchscreen. Er kan momenteel gekozen worden uit een kit met een 22mm-lens en Canon EF-lensadapter, en eentje met de 18-55mm-lens.
Sony is in deze prijsklasse te zien als de belangrijkste concurrent van de EOS M. De NEX-5R heeft een stevige en lichte magnesium behuizing, een aps-c-beeldsensor met daarop af-punten en een vergelijkbare resolutie. De NEX-5R heeft als voordeel een hogere burstsnelheid, een kantelbaar touchscreen en een betere grip. Helaas wordt de NEX-5R nog niet geleverd met de nieuwe 16-50mm-'pancake' -zoomlens.
Hoewel de Sony NEX-6 met nieuwe 16-50mm-lens beduidend duurder is dan de EOS M met 18-55mm-kitlens, zetten we hem hier toch even bij. De NEX-6 houdt in ieder geval door zijn diepe grip en fijn gripmateriaal aanmerkelijk beter vast dan de EOS M. Ook beschikt de Sony-camera over een kantelbare display en heeft hij een oled-evf met 2,4 miljoen subpixels. De EOS M moet het doen met een vast touchscreen voor de kadrering en met zonlicht erbij kan het lastig zijn om wat op het scherm te zien. Ook vinden wij de ingebouwde flitser, de fysieke modusknop en de vele knoppen van de NEX-6 een pre, maar dat is wel tegen een prijs…
Olympus introduceerde de E-PL5 op de afgelopen Photokina-beurs in september in Keulen als opvolger van de E-PL3 van vorig jaar. De grootste wijziging is het gebruik van dezelfde Sony-sensor als bij de E-M5, die begin dit jaar uitgebracht werd. Deze sensor kan zich wat ruisprestaties en dynamisch bereik betreft redelijk meten met aps-c-sensors. Daarnaast beschikt de E-PL5 over een lcd die helemaal naar boven opgeklapt kan worden en heeft de camera een verwisselbare grip.
In dezelfde prijsklasse als de EOS M bevindt zich de Nikon 1 V2. Deze opvolger van de V1-versie heeft een nieuwe 1"-beeldsensor met 14 megapixels en een betere ergonomie dan het eerste model, door een gecontourde grip met rubber. Het model is voorzien van een ingebouwde flitser en het toestel is kleiner en lichter geworden. De Nikon 1 V2 heeft nu eindelijk een fysieke modusknop gekregen en de sluiter reageert net iets vlotter. Vanwege de beduidend kleinere sensor zie je dat echter ook in de ruisprestaties. Bijzonder aan de camera is verder de mogelijkheid om 15 beelden per seconde te nemen met tussentijdse scherpstelling.
Fotogallery en specificaties
:fill(white)/i/1354848181.jpeg?f=thumb)
Merk en uitvoering |
Merk |
Canon |
Serie |
EOS |
Product |
Canon EOS M |
Uitvoering |
M + EF-M 22mm f/2 STM + Speedlite 90EX |
Afbeeldingen |
:fill(white)/i/1342780223.jpeg?f=thumblarge) |
Prijs en beoordeling |
Prijs |
€879,- |
Aantal aanbieders |
3 winkels |
Eerste prijsvermelding |
maandag 20 augustus 2012 |
Specificatie body |
Cameraresolutie |
18M |
Beelden per seconde |
4,3fps |
Aantal autofocuspunten |
31 |
Kleur body |
Zwart |
Specificatie overig |
Verkoopstatus |
Kit |
Meer informatie |
EAN |
- |
SKU |
- |
Tweakers ID |
315795 |
Conclusie
Hoewel Canon de laatste grote speler is die zich mengt in de markt voor compacte systeemcamera's, moet de EOS M niet worden afgedaan als het zoveelste model in dit camerasegment. Alleen al het merk Canon is te sterk om de EOS M bij voorbaat links te laten liggen. Ook de mogelijkheid om via een adapter alle huidige EF-lenzen te gebruiken met automatische lichtmeting en scherpstelling zal voor veel EOS-dslr-bezitters een reden zijn om hem te gebruiken als makkelijk mee te nemen tweede body.
Het kleine formaat is zowel een pre als een contra. Met de 22mm-lens erop past hij zonder problemen in een jas- of rugzak, maar de grip van de camera scoort een magere voldoende. Een third party-grip kan aan de voorkant uitkomst bieden, maar de gladheid van de grip achterop is echt een nadeel bij het vasthouden. Zeker als de 18-55mm-kitlens gebruikt wordt, zo kunnen we ons indenken.
Ook het aanraakgevoelige 3"-vga-scherm is zowel een zegen als een vloek. Vanwege de capacitieve technologie reageert het scherm goed op aanrakingen en zelfs met dunne handschoenen aan is het scherm te bedienen. Vooral het scrollen door foto's is met touchbediening prettiger dan met knopjes, maar het inzoomen op foto's met twee vingers werkt niet prettig. Daarnaast heeft de EOS M geen featureconnector, waardoor het bij dit model niet mogelijk is om een elektronische zoeker te bevestigen. Vooral bij invallend zonlicht merk je dat je door reflecties niet veel meer ziet op het EOS M-scherm.
Gelukkig is de beeldkwaliteit van de EOS M zeer goed. Weliswaar loopt Sony met zijn sensorontwikkeling wat dynamisch bereik en kleurdiepte betreft voor op Canon, volgens DxOMark, maar in combinatie met de goede jpeg-engine van de Digic 5-beeldprocessor, levert de camera ook bij hogere iso-waarden foto's af met veel detail en weinig ruis. Ook zal de camera uit zichzelf niet snel overbelichten en is het automatische witbalanssysteem samen met dat van Sony een van de betere in het segment. Vooral bij tl- en spaarlamplicht is dat zichtbaar. De live-rgb-histogram in beeld is uniek in dit camerasegment en een zeer handig hulpmiddel bij de belichting.
Wat de scherpstelling betreft valt de EOS M echter door de mand. Deze is voor een dergelijke camera gewoon traag. Je zou hem bijna, net als bij paardenraces of voetbalwedstrijden, langs de lijn willen aansporen om sneller te gaan en dat terwijl de af-punten op de beeldsensor juist bedoeld waren om snel te kunnen scherpstellen. Het is te hopen dat Canon de autofocus met een firmware-update kan versnellen.
Kortgezegd is de EOS M een multifunctioneel toestel, dat onder meer door de marktconforme straatprijs rap zijn plek op de markt zal veroveren. Hij is niet perfect, vanwege onder meer de trage autofocus, maar ook is nog niet bekend wat Canon van plan is met de EOS M-serie. Begin 2013 schijnt er een toestel met ingebouwde zoeker aan te komen, maar dat is nog niet zeker. Ook is het aantal native lenzen nog beperkt, maar de huidige twee zijn in ieder geval van goede kwaliteit. We hadden van de EOS M echter wat meer innovatie of unieke functionaliteit verwacht.
Eindoordeel