Revolutie
Eigenlijk schreven we de afgelopen jaren voornamelijk veel van hetzelfde over Football Manager. Al jaren staat de voetbalmanagersimulatie van Engelse makelij op een eenzaam hoog niveau binnen het genre, waarbij elke volgende versie voornamelijk moet concurreren met zijn voorganger. Ontwikkelstudio Sports Interactive slaagde er elk jaar met kleine verbeterpuntjes in om de game steeds net iets beter te maken, maar van een revolutie was geen sprake. Zullen we het maar gewoon meteen zeggen? Die revolutie is er dit jaar wel.
Football Manager?
Laten we beginnen bij het begin. Hoewel de meeste lezers van Tweakers wel zullen weten wat Football Manager inhoudt, bleef de kern van de game onbeschreven in de reviews van de laatste jaren. Het is wellicht goed om er daarom kort aandacht aan te besteden. In Football Manager neem je de rol aan van manager van een club naar keuze. Als manager ben je verantwoordelijk voor het wel en wee van die club, zowel wat betreft de sportieve prestaties als met betrekking tot de financiën en alles wat daarmee samenhangt. Je selecteert je team, kiest een tactiek, maar speelt de wedstrijden niet zelf. Net als een echte voetbalmanager bekijk je de wedstrijden en kun je door wissels en wijzigingen in de tactiek invloed uitoefenen.
Helaas!
De video die je probeert te bekijken is niet langer beschikbaar op Tweakers.net.
De officiële aankondigingsvideo van Football Manager 2013.Dat voor wat Football Manager is en altijd al was. De revolutie is direct in het hoofdmenu al zichtbaar. Wie zin heeft in een singleplayer-potje Football Manager heeft dit jaar niet één, maar drie spelmodi om uit te kiezen. Natuurlijk is er de traditionele hoofdmodus met al zijn diepgang en de te verwachten aanpassingen en verbeteringen, maar veel opvallender is de aanwezigheid van de Classic-spelmodus en de Challenges.
Challenge modus
Die uitdagingen kunnen we vrij snel uit de weg werken. Sports Interactive heeft een aantal scenario's bedacht - en we kunnen ons prima voorstellen dat er later in het jaar meer aan worden toegevoegd - waar jij je aan kunt wagen. Denk aan 'Je team is nog ongeslagen. Behoud die ongeslagen status voor de rest van het seizoen' of 'Je wordt aangesteld als manager van een team dat stijf laatste staat. Behoedt het voor degradatie'. Zeker voor spelers die altijd met topclubs spelen en niet gewend zijn om te knokken voor lijfsbehoud kan zo'n uitdaging erg afwisselend werken.
Tenminste, als je de uitdaging koppelt aan een team dat daarbij past. We begrijpen niet zo goed dat Sports Interactive niet zelf de teams, of eventueel een beperkte selectie van teams, heeft gekozen per challenge. Je hebt voor een uitdaging dus nog steeds de vrije keuze in welk team je neemt. Zo begonnen wij de 'laatste plaats'-challenge met Ajax, en dat is natuurlijk wel een beetje vreemd. Goed, er mag ook best wat eigen verantwoordelijkheid bij de speler worden verwacht. We hadden ook voor PEC Zwolle of VVV kunnen kiezen. Toch blijft het gevoel hangen dat deze spelmodus beter tot zijn recht was gekomen als Sports Interactive de keuzes alvast wat had ingeperkt om onrealistische situaties te voorkomen.
Classic: de kracht van het verleden
Die uitdagingen zijn een leuke extra, maar er is dus nog veel meer nieuws onder de zon, en dat schuilt in de Classic-spelmodus. Hij werd in de aanloop naar de release eigenlijk wat terloops in de lijst met features gezet: een spelmodus die iets minder tijdrovend is, waardoor je wat sneller door de seizoenen gaat. De allerdiepste facetten van de hoofdmodus blijven je bespaard, waardoor alles wat gestroomlijnder aanvoelt. Noem het maar 'een feature'. Het kwam op ons namelijk over als een compleet ander spel, en dat bedoelen we in de meest positieve zin van het woord.
Minder tijdrovend
Als er al een probleem was met de koning van het voetbalmanagergenre, dan is het wel dat er enorm veel tijd in ging zitten. 'Vroeger', in de tijd van games als het geniale Championship Manager 01/02, bereikten we nog wel eens jaartallen die op dat moment erg futurisch klonken. Dan kwam je op het punt waabij je savegame zo groot werd dat je computer het niet meer trok. Met de laatste paar versies kwamen we steeds wel een paar jaar op weg, maar écht ver kwamen we niet meer. Er kan en mag tegenwoordig zoveel dat het gemakkelijk is jezelf te verliezen in de triljoen opties. Af en toe op 'Continue' drukken is ook wel handig.
/i/1352479322.png?f=imagenormal)
Daarbij komt dat Football Manager inmiddels zo complex is geworden dat het spelen van de game soms wel erg dichtbij het daadwerkelijk managen van een club komt. Het spel kent zoveel opties dat meestal niet gemakkelijk is vast te stellen wat er nodig is om een serie slechte resultaten te doorbreken. Liggen de oorzaken in het technisch-tactisch aspect of heb je toch niet de juiste toon gekozen bij je 'team talk'? Wellicht moet je anders trainen? Betere coaches aanstellen? Of zijn je spelers niet gemotiveerd omdat ze eigenlijk meer zouden willen verdienen? Het spel is zo realistisch geworden dat de kopzorgen van echte managers ook hun weg vinden naar de speler.
Alleen de hoofdzaken
Die 'problemen' vallen weg met Classic. De hoofdzaken, zoals het bepalen van een tactiek, opstelling en het kopen en verkopen van spelers, blijven jouw verantwoordelijkheid. Alles daar omheen wordt echter automatisch gedaan, of op zo'n manier dat het veel minder tijd kost dan in de hoofdmodus. Het resultaat is dat de Classic-modus je inderdaad veel sneller laat spelen. Dat komt wellicht ook omdat je in Classic maximaal drie actieve landen kunt selecteren. In de hoofdmodus kun je zoveel landen en competities selecteren als je wil, zolang je processor het nog leuk vindt. Het maximum van drie landen zorgt voor kortere wachttijden dan in de hoofdmodus, waar de meeste spelers vrij automatisch de vijf of zes belangrijkste landen toch wel actief maken. Dat speelt natuurlijk ook wel mee.
Waar Classic bij ons ook mee scoort is de look. Het ziet er heel anders uit dan de veel frissere, 'cleanere' hoofdmodus. Classic is even wennen, zeker als je pas een paar jaar Football Manager speelt en de oude versies niet hebt meegemaakt. De opbouw en de functies verraden de ervaring van een team dat al jaren Football Manager-games maakt, maar de gekozen stijl en de kleuren doen denken aan een allang vervlogen tijdperk. Ondanks dat het er nergens écht op lijkt, doet de stijl denken aan Championship Manager 01/02. Meer dan een gevoelsmatige overeenkomst is het niet, maar bij veel fans van de CM/FM-franchise die al een tijdje meelopen zal het mooie herinneringen oproepen. Herinneringen aan de tijd dat we met zijn allen dachten dat Kennedy Bakircioglü een toptalent was en je Ronaldinho nog moest ophalen uit Brazilië.
Traditionele game blijft uitstekend
De Classic-modus nam ons mee terug naar de tijd waarin we binnen een paar dagen enkele seizoenen konden doorspelen. De combinatie van gestroomlijnde gameplay en de hogere verwerkingssnelheid sloeg bij ons aan, maar die-hard Football Manager-fans zullen die voordelen afwegen tegen de nadelen, en dan niet zonder meer voor Classic kiezen. De game is immers wat minder diepgaand dan de hoofdmodus, en doorgewinterde FM-spelers zoeken die diepgang juist op. Gelukkig laat Sports Interactive hen niet achter in de kou. Ook de hoofdmodus heeft, zoals altijd, wat kleine vernieuwingen.
Nieuwe stafleden
Daarbij gaat het, net als in voorgaande jaren, vooral om de details. In de eerste plaats is de interface weer op de schop gegooid, wat enige gewenning vraagt, maar het is wederom een stap vooruit. Daarnaast heeft Sports Interactive elementen toegevoegd die de speler meer het gevoel moeten geven daadwerkelijk aan de slag te gaan in een voetbalwereld. Zo duiken in Football Manager 2013 Hoofd Jeugdopleidingen en Technisch Directeuren op. Die kun je desgewenst als filter gebruiken: je Hoofd Jeugdopleidingen filtert wat onzinrapporten weg van spelers die het eerste team toch nooit halen en klopt alleen aan als hij iets interessants heeft, en je 'TD' kan hetzelfde doen op het gebied van transfers. Alleen houden wij - zeker in die laatste categorie - liever alle touwtjes zelf in handen.
Daar komt Football Manager al jaren op neer: hoeveel touwtjes kun je in handen houden en hoeveel invloed heb je daadwerkelijk? Die vragen pakken voor Football Manager al jaren positief uit, en voor FM2013 ziet het er nog ietsje beter uit. Sports Interactive heeft namelijk eindelijk de trainingen aangepakt. Het is voor het eerst mogelijk om wedstrijdgericht te trainen. Daarbij kun je kiezen voor algemene trainingen of voor een specifiek onderdeel. Speel je bijvoorbeeld met een Noors team tegen de kleine mannetjes van Barcelona, dan kan het lonen om extra te trainen op dode spelmomenten, in de hoop dat een vrije trap of corner je wellicht een doelpuntje oplevert.
/i/1347023671.png?f=imagenormal)
Feedback
Een andere erg fijne verbetering is de wedstrijdengine. Niet dat die visueel nou zoveel beter in elkaar zit, maar vooral de interface werkt een stuk handiger. Sports Interactive probeert al een paar jaar de wijze waarop de speler voorzien wordt van feedback te verbeteren. De redenatie is dat je wel moet weten wat er goed en slecht gaat, wil je goede keuzes kunnen maken. Vrijwel niemand kijkt hele wedstrijden in Football Manager, dus je bent aangewezen op de statistieken die het spel laat zien. In FM2013 komt daar een grotere rol voor je assistent bij. Je assistent neemt waar en laat aan jou wat je er mee doet. Denk aan constateringen als 'Onze lange passes komen niet aan vandaag' of 'Manolev is zijn man continu kwijt'.
Het gevaar dat daarbij op de loer ligt is dat het advies van de assistent een 'sleutel naar de overwinning' wordt. Wat je zeker níet wil is een game waarbij je, als je de adviezen van je assistent braaf opvolgt, altijd een optimaal resultaat boekt, en in Football Manager 2013 werkt dat gelukkig ook niet zo. In de eerste plaats zit je assistent er ook wel eens naast, en daarbij leiden er altijd meer wegen naar Rome.
Verder zijn het vooral kleine wijzigingen in zaken die je spelervaring niet heel erg zullen veranderen ten opzichte van voorgaande jaren. Toevoegingen als de een klein beetje van FIFA afgekeken 'Transfer Deadline Day' zijn aardig, maar vallen in het niet bij de aloude sterke punten van Football Manager: diepgang, een realistische simulatie van de voetbalwereld en een geloofwaardige uitwerking van de hand die je daar zelf in hebt.
Conclusie
Nog los van alle vernieuwingen en verbeteringen die je zult tegenkomen in de hoofdmodus van het spel, is vooral de toevoeging van de Classic-spelmodus een schot in de roos. De meer gestroomlijnde manier van spelen scheelt een hoop tijd en juist dat is iets dat veel geïnteresseerden nog weleens weg hield van Football Manager: het vrat tijd. De Classic-spelmodus biedt snelheid en wat minder micromanagement, zonder dat de traditionele diepgang van het spel daarbij verloren gaat. De klassieke look van de spelmodus draagt bij aan de uitstraling, die vooral FM- en Championship Manager-fans van het eerste uur enorm aan zal spreken.
Daar komt dan de normale, eigenlijk belangrijkste modus van het spel bij. Hier geldt dan wel wat we al jaren schreven: kleine verbeteringen die een toch al sterke game weer net iets hoger weten te tillen. Sports Interactive en SEGA zouden er prima mee weg komen als FM2013 niet uit méér bestond dan deze spelmodus, en vermoedelijk zou de game dan alsnog uitkomen rond een 8,5 of zelfs een 9. Classic en de Challenges, of die nu beter uitgewerkt hadden kunnen worden of niet, completeren het product en maken van Football Manager 2013 verreweg de beste voetbalmanagergame ooit. Verplichte kost dus voor iedereen die de franchise, of voorloper Championship Manager, ooit een warm hart heeft toegedragen. Vooral omdat dit spel zowel de gamer die er helemaal in wil duiken bedient als de meer casual speler die er liever wat sneller doorheen gaat.
Pluspunten
+ Diepgaand als altijd
+ Bruikbare feedback tijdens wedstrijden
+ Classic modus is een schot in de roos
+ Wedstrijdgerichte trainingen
Minpunten
- Challenge modus had beter gekund
Cijfer: 9,5
Titel |
Football Manager 2013 |
 |
Platform |
PC & Mac |
Ontwikkelaar |
Sports Interactive |
Uitgever |
Sega |
Releasedatum |
Inmiddels verschenen |