Panasonic Lumix LX7

Inleiding

Panasonic fabriceert compactcamera's in alle prijsklassen, maar de Lumix-travelzoomcamera's en de high-end Lumix LX-serie zijn de blikvangers van het bedrijf. Elke twee jaar verschijnt er een nieuw LX-model: in juli 2008 werd de Lumix LX3 uitgebracht, in augustus 2010 was het de beurt aan de Lumix LX5 en op 18 juli van dit jaar heeft Panasonic de Lumix LX7 aangekondigd.

De Lumix LX7 heeft hetzelfde basisontwerp als zijn voorgangers, met onder meer een standaard flitsschoen en schuifjes rond de lensbasis voor de beeldverhouding en de af-modus. Het toestel heeft echter een lichtsterkere lens met ingebouwd neutral density-filter en een nieuwe beeldsensor gekregen, de videomogelijkheden zijn verbeterd en de body is op een aantal punten aangepast.

Begin juli werd de Lumix LX7 in Boedapest gepresenteerd, tegelijk met enkele andere toestellen als de Lumix G5-m4/3-camera en de Lumix FZ200-bridgecamera. Tweakers.net was erbij en kon de camera uitgebreid aan de tand voelen. We moeten daarbij wel opmerken dat de LX7 nog een pre-productie-exemplaar betrof, dat nog niet over de definitieve firmware beschikte. We zijn daardoor echter geen noemenswaardige problemen tegengekomen en in dit artikel kunnen we dan ook uitgebreid verslag van onze bevindingen doen.

Panasonic Lumix LX7 Inleiding

Lens: groothoek met f/1,4

Als het om lichtsterkte in het enthousiast compact-segment gaat, was Samsung eventjes koploper met de EX2, die een lens met een grootste diafragma van f/1.4 meekreeg. De LX7 heeft in de groothoekstand dezelfde lichtsterkte als de EX2. De lens van de Samsung heeft echter een telebereik van 80mm in kleinbeeldformaat, terwijl de Lumix LX pas stopt bij het equivalent van 90mm. Daarbij heeft de EX2 bij volledig inzoomen een lichtsterkte van f/2.7, terwijl de LX7 met f/2.3 in de telestand duidelijk lichtsterker is.

Lumix LX7 lens 24-90mm f/1,4-2,3

De lichtsterkste camera van de vorige generatie high-end compactcamera's was de XZ-1 van Olympus. Die had een kleinbeeldbereik van 28-112mm met een grootste diafragma van f/1,8 tot 2,5 in de telestand. Panasonics LX5 had hetzelfde zoombereik als de LX7, maar met een lichtsterkte van f/2 in de groothoekstand. Ook in de telestand kan de LX7-lens beduidend meer licht opvangen dan de LX5.

Zoombereik

De Lumix LX7 heeft een equivalent kleinbeeldbereik van 24 tot 90mm. Onderstaande foto's tonen het groothoek- en het telebereik met hetzelfde onderwerp. Zowel overzichtsfoto's als portretfoto's zijn met de Lumix LX7 goed te maken.

In onderstaande tabel geven we de belangrijkste lenskenmerken van de LX7 en zijn directe concurrenten. De lens van de Canon PowerShot S100, die eind vorig jaar werd geïntroduceerd, heeft weliswaar een redelijk lichtsterke groothoekstand, maar ingezoomd blijft daar niet zoveel van over.

Features	LX7	LX5	S100	EX2	XZ-1
Zoombereik	24-90mm	24-90mm	24-120mm	24-80mm	28-112mm
Lichtsterkte	f/1,4-2,3	f/2-3,3	f/2-5,9	f/1,4-2,7	f/1,8-2,5

We ontkomen eigenlijk ook niet aan een vergelijking met de PowerShot G1 X van Canon en de nieuwe Cyber-shot RX100 van Sony. Deze laatste twee hebben een beduidend grotere sensor dan de LX7, maar zijn daardoor ook groter. Ook heeft de goedkopere LX7 een grotere kijkhoek in de groothoekstand en is zijn lens beduidend lichtsterker in de telestand. Wat betreft beeldkwaliteit zullen de G1 X en de RX100 naar verwachting echter beter presteren.

Die laatste zijn vanwege hun sensorgrootte en hun prijs dan ook te zien als de super-zwaargewichten in het high-end compactcamerasegment. Vandaar dat een vergelijk met andere compactcamera's met 1/1,7"-sensor meer aan de orde is.

Features	LX7	G1 X	RX100
Sensor-type	1/1,7"	1,5"	1"
Aspectratio	4:3	4:3	3:2
Resolutie	10,1MP	14,3MP	20,2MP
Zoombereik	24-90mm	28-112mm	28-100mm
Lichtsterkte	f/1,4-2,3	f/2,8-5,8	f/1,8-4,9
Nd-filter	3-stop	3-stops	nvt
Adviesprijs	499 euro	749 euro	649 euro

Compact lensontwerp

Net als bij zijn voorganger heeft Panasonic de lens, ondanks de grotere lichtsterkte, vrij compact weten te houden. Als de camera niet is ingeschakeld steekt de lensbehuizing met de bedieningselementen weliswaar nog iets uit, maar de LX7 is goed in bijvoorbeeld een jaszak te vervoeren.

Bij het aanzetten van de camera schuiven de twee segmenten van de zoomlens naar voren. De uitgeschoven segmenten zijn samen bijna even lang als de dikte van de body en de lensbehuizing samen. In de maximale zoomstand is het geheel nog iets langer.

Lumix LX7 lens uitgeschoven (camera aan)

Body: handmatige diafragmaring

In een grijs verleden, toen foto's nog met film werden vastgelegd, hadden talloze camera's een met de hand bedienbare diafragmaring. Net als de Fujifilm X100-retrocamera heeft ook de LX7 zo'n ring. Deze lijkt geheel van metaal, inclusief de ribbels die voor grip moeten zorgen. Op de draairing zijn de belangrijkste diafragmastanden van f/1.4 tot f/8 aangegeven, maar tussen elke twee opeenvolgende waarden zijn ook drie tussenwaarden in te stellen.

De diafragmaring zorgt er wel voor dat de camera iets dikker oogt dan de LX5. Die heeft ook een geribbelde ring, die losgeschroefd kon worden om een voorzetlens te monteren. Ook de LX7 heeft trouwens een dergelijke ring, die verwijderd kan worden om een filter of een lenskap te monteren, maar die is glad en vrij dun.

Lumix LX7 diafragmaring

De bouwkwaliteit van de camera is, zoals we van Panasonic gewend zijn, zeer goed. In plaats van een grip die de contouren van de vingers volgt, zoals Panasonic die de laatste twee jaar voor een groot deel van zijn Lumix-camera's gebruikte, is de grip van de LX7 geheel recht. Het gripvlak is voorzien van rubber en biedt voldoende houvast.

Hoewel de layout van de knoppen aan de achterkant op het eerste gezicht identiek lijkt aan die van de LX5, zijn er toch enkele kleine aanpassingen. De AF/AE Lock-knop en de afspeelknop hebben hun plaats boven de d-pad behouden, maar de knoppen voor activatie van het snelmenu en de deleteknop zijn van plaats verwisseld. Omdat het snelmenu vaker gebruikt wordt en nu makkelijker met de duim te bedienen is, is dat een logische verandering.

De 'Focus'-positie op de d-pad heeft bij de LX7 plaatsgemaakt voor de iso-instelling. Handmatige scherpstelling is nu mogelijk via een rockerswitch, die onder de modusknop is terug te vinden. Hierdoor is een positie op de d-pad vrijgekomen om de witbalans in te stellen. Verder zijn de functieknop en de transportmodusknop van plaats verwisseld.

De flitsschoen is iets naar achteren geschoven, waardoor er ruimte is vrijgekomen voor een stereomicrofoon. Onder de flitsschoen zit een connector voor het aansluiten van accessoires als de elektronische zoeker.

Net als bij eerdere modellen schuift de ingebouwde flitser rechtstandig naar boven als hij handmatig ontgrendeld wordt. Zoals gebruikelijk zien we aan de bovenkant verder een modusknop, een sluiterknop met daaromheen een zoomring en een rode videoknop.

Bediening: ingebouwd nd-filter

Een lichtsterke lens is handig als er weinig licht is, maar op een zonnige dag zorgt die doorgaans voor korte sluitertijden en kleine diafragma's. Met name de kleine diafragma's zijn problematisch: ze zorgen ervoor dat er niet of nauwelijks met scherptediepte gespeeld kan worden en bovendien leveren ze onscherpere foto's op. De relatief kleine sensor van de Lumix LX7 heeft immers veel eerder last van diffractie dan bijvoorbeeld een dslr-sensor.

Lumix LX7 nd-filter aan f/1,4

Panasonic heeft de Lumix LX7 daarom uitgerust met een ingebouwd nd-filter. Dit grijsfilter fungeert als een soort zonnebril, die minder licht op de sensor laat vallen. Zo kan een lagere diafragmawaarde of een langere sluitertijd gebruikt worden. De Canon PowerShot S100 en de EX2 van Samsung beschikken ook over een dergelijk filter. Voorheen waren ingebouwde nd-filters voorbehouden aan wat grotere compactcamera's als de Canon PowerShot G12 en de Nikon Coolpix P7100.

Om het nd-filter te gebruiken moet de rockerswitch, die zoals gezegd ook gebruikt wordt om handmatig scherp te stellen, worden ingedrukt. De switch geeft helaas wat weinig feedback, zodat het niet goed te voelen is wanneer het nd-filter wordt gebruikt.

Lumix LX7 nd-filter knop

Toen we de camera in de zonovergoten binnenstad van Boedapest mochten uitproberen, hebben we het nd-filter veel gebruikt - niet alleen omdat we zo meer scherptediepte konden afdwingen, maar ook vanwege de relatief lange minimale sluitertijd van 1/2000s.

Onderstaande foto's geven het verschil weer tussen hoe de camera zonder en met nd-filter presteert. Bij de eerste set met de wapperende vlaggen ziet het beeld er flets en weinig contrastrijk uit, omdat we geen kortere sluitertijd konden gebruiken. Ook is er in de lichtere gebieden minder detail zichtbaar. Mogelijk is de detaillering met raw-bewerking nog iets op te halen, maar dat hebben we niet kunnen testen omdat de LX7-bestanden nog niet door raw-converters herkend worden.

Zonder nd-filter wordt de witte lak van een Trabantje gebleekt door het felle licht, terwijl het wit met het nd-filter opeens detail krijgt. Wel wordt dan de blauwe auto op de achtergrond ook donkerder; het nd-filter zorgt natuurlijk niet voor een groter dynamisch bereik van de beeldsensor.

Onder de motorkap: cmos ipv ccd

Nieuwe beeldsensor

Panasonic is bij de LX7 overgestapt van een ccd-beeldsensor naar een Live MOS-sensor. De effectieve resolutie van deze nieuwe cmos-sensor is met 10,1 megapixels niet gewijzigd. Wel is het totaal aantal pixels op de sensor verhoogd van 11,3 megapixels naar 12,7 megapixels.

Waar de sensor van de LX5 nog een afwijkende 1/1,63"-maat had, heeft de LX7 - net als veel andere high-end compactcamera's - een 1/1,7"-sensor aan boord. De sensor is verder van het multi-aspectratiotype, zodat de beeldhoek niet afhankelijk is van de gebruikte beeldverhouding.

Panasonic kennende zal de nieuwe sensor in eigen huis ontwikkeld zijn, ook al omdat het om een multi-aspectratio-sensor gaat: die gebruikte Panasonic ook al in de LX5, de GH1 en de GH2. Des te opmerkelijker is het dat de fabrikant bij de presentatie in Boedapest verder niet uitweidde over de prestaties van de nieuwe beeldsensor.

De nieuwe sensor kan in de burstmodus in elk geval elf beelden per seconde schieten; met af-tracking daalt dat cijfer naar vijf beelden per seconde. Ook de videoprestaties zijn verbeterd: net als bij de recente Lumix G-modellen kan 1080p-video met met een framerate van 50fps worden vastgelegd.

Scherm

De Lumix LX7 is de eerste compactcamera van Panasonic die met een vga-scherm is uitgerust, met 920k subpixels. Voorheen gebruikte de fabrikant voornamelijk schermen met 460k subpixels; door de hogere resolutie zien iconen en menu's er beduidend mooier en overzichtelijker uit. In tegenstelling tot het scherm van de Lumix G5, die tegelijk met de LX7 in Boedapest werd aangekondigd, is het scherm van de LX7 niet aanraakgevoelig. Beide 3"-lcd's hebben een 3:2-beeldverhouding.

Accuduur

Panasonic gebruikt voor de LX7 dezelfde accu als voor de LX5. Deze is met een capaciteit van 1250mAh vrij ruim bemeten: Panasonic claimt dat de accu het 400 foto's uithoudt. Met een enkele acculading konden wij 290 foto's en een vijftiental korte filmpjes maken, waarbij we de flits overigens amper hebben gebruikt. De accuduur is daarmee vergelijkbaar met die van de LX5.

Lumix LX7 accu

Interface: menu en effecten

Het menu van de LX7 is vergelijkbaar met dat van andere courante Lumix-camera's, maar ten opzichte van de LX5 zijn er toch wat veranderingen te bespeuren. Zo zijn de icoontjes van het snelmenu nu verspreid over twee iconenbalken, boven en onder in beeld. De bovenste balk telt nu nog maar zeven items, waar de LX5 er negen op een rij had. Ook zijn de beeldopties nu horizontaal in plaats van vertikaal gerangschikt.

De functionaliteit die met de d-pad of andere fysieke knoppen kan worden bediend, is uit het snelmenu verwijderd. Zo zijn bijvoorbeeld de witbalans- en transportmodus-opties verdwenen. De fotokwaliteit, met of zonder raw-opslag, is voortaan wel via het snelmenu in te stellen.

Net als bij andere recente Lumix-toestellen met een vga-scherm, staan de menuteksten in onderkast. Dat komt de leesbaarheid ten goede: bij de LX5 zorgden de vele hoofdletters voor een schreeuwerige indruk, en de teksten werden her en der op de vreemdste manieren afgekort om ze op een regel te laten passen.

De LX7 heeft een iso-bereik van iso 80 tot 6400, wat uitgebreid kan worden naar iso 12.800. De auto iso-functionaliteit heeft als limiet iso 3200, wat meestal goed aangeeft tot welke waarde de foto's nog een beetje toonbaar zijn.

Opvallend is de mogelijkheid om een aantal foto's met de verschillende beeldverhoudingen te nemen, te weten 1:1, 16:9, 3:2 en 4:3. Ook kunnen er vier custominstellingen worden opgeslagen, is time lapse-fotografie mogelijk en is er een digitale waterpas ingebouwd.

Verder kan het toestel bij het uitzetten de stand van de lens onthouden, en een vergelijkbare functie is voor de menu's beschikbaar. Voor de Fn-knop op de d-pad is ten slotte een lange lijst met mogelijke functies beschikbaar.

Creative Control

Interessant om nog even aan te stippen zijn de Creative Control-modes, die met de modusknop kunnen worden ingeschakeld. Hiermee kunnen foto's van diverse grafische effecten worden voorzien. Het effect van de filters wordt zonder merkbare vertraging in de live-viewweergave getoond, maar bij een aantal modes kost het wegschrijven van de foto wel wat meer tijd.

Naast de gebruikelijke effecten als 'sepia', 'soft focus', en 'high key' en 'low key', zijn er ook grafische effecten mogelijk als 'dynamic monochrome', 'impressive art', cross process', 'miniature effect' en 'one point color'. Hieronder zie je een aantal voorbeelden van Creative Control-modes.

Beeldkwaliteit: LX7 versus G5

Bij het testen van de LX7 konden we ook de G5 uitproberen, Panasonics nieuwste mirrorless interchangeable lens compact met een m4/3-sensor die tegelijkertijd met de LX7 aangekondigd werd. Hieronder zie je een aantal foto's, waarbij de linkerfoto van elk tweetal steeds met de LX7 is gemaakt, terwijl de rechterfoto uit de G5 komt.

We zien dat de kleurreproductie van de twee nieuwe modellen aardig overeenkomt, al zijn er in het blauw van de lucht bij de laatste set duidelijk verschillen te zien. Bij minder licht is de LX7 met zijn f/1,4-lens duidelijk in het voordeel ten opzichte van de 14-42mm-kitlens op de Lumix G5, omdat er lagere iso-waarden gebruikt kunnen worden.

De weergave van de G5 lijkt wel wat softer dan bij de LX7-foto's, maar bij de LX7 wordt er standaard wel meer verscherping gebruikt. Ook zijn de LX7-foto's toch beduidend korreliger dan die van de G5, omdat de m4/3-sensor nu eenmaal een stuk groter is. Uiteraard zie je ook dat de G5-sensor meer megapixels heeft. De foto's van de G5 zien er gewoon wat 'levendiger' uit met een hoger contrast in foto's. Gezien de verschillen in sensorgroottes is dat overigens te verwachten.

Omdat onze LX7 een pre-productiemodel betrof, hebben we de iso-test achterwege gelaten. Wel kunnen we bij dit exemplaar en vroege firmwareversie zien dat in donkere gebieden van foto's of bij foto's genomen met hogere iso-waarden een zichtbaar patroon van waarschijnlijk de ruisreductie zichtbaar is. Het is niet bekend of dit ook het geval zal zijn bij de uiteindelijke productieexemplaren.

Lumix LX7 ruispatroon 100%-crop 2e foto LX7

Tegenlicht

We waren ook benieuwd hoe de LX7 met tegenlicht omgaat. Op de onderstaande foto's, die direct na elkaar zijn genomen met achtereenvolgens de LX7 en de G5, is te zien dat de G5 wat donkerder belicht dan de LX7, maar bij de G5 wordt groen van de bladeren nog correct weergegeven, terwijl het zonlicht bij de LX7-foto een duidelijke waas veroorzaakt. Dit zogeheten 'flare'-effect is een gevolg van interne reflecties in de lens.

Samples

Panasonic had een mooie rondleiding door Boedapest georganiseerd, zodat we de LX7 uitgebreid konden testen. De fabrikant had bij het bij het uitzoeken van de route een aantal mooie 'photo ops' uitgezocht zodat we aspecten als dynamisch bereik, scherpte en lichtsterkte goed konden beoordelen. Zoals gezegd troffen we het met het weer, dus ook het nd-filter van de LX7 kwam goed van pas.

Omdat het toestel een pre-productie-exemplaar was, zijn de foto's mogelijk niet representatief voor de kwaliteit van de platen van de uiteindelijke retailversie.

Voorlopige conclusie

Panasonic boekt bij elke nieuwe Lumix LX-camera vooruitgang. De toestellen zijn nooit revolutionair maar wel degelijk, en dat maakt dat de serie populair blijft. Dus hoewel de LX7 hetzelfde zoombereik heeft als zijn in 2010 verschenen voorganger, zijn er toch aardige verbeteringen, met name op het gebied van de lichtgevoeligheid.

Het grootste diafragma van f/1,4 wordt alleen geëvenaard door de nieuwe Samsung EX2, maar die heeft een kleiner zoombereik en is minder lichtsterk in de telestand. Dankzij het ingebouwde nd-filter kan de LX7-bezitter niet alleen bij minder licht, maar ook bij meer licht goed uit de voeten. Bovendien betekent veel licht niet meteen dat er niet meer met de scherptediepte gespeeld kan worden.

Ook op andere vlakken heeft Panasonic de LX-serie verbeterd. Zo is de LX7 uitgerust met een scherm met een hogere resolutie en een leesbaarder menu-interface dan zijn voorganger. De beeldsensor is niet langer van het ccd- maar van het cmostype, en biedt een hogere burstsnelheid en 1080/50p-video - waarbij de camera ook nog eens stereogeluid kan vastleggen. Bovendien durfde Panasonic het aan om het toestel een hogere maximale iso-waarde te geven.

Vooralsnog kunnen we dus stellen dat Panasonic de Lumix LX5 op een aantal belangrijke punten verbeterd heeft. Met de Lumix LX7 heeft het bedrijf dus opnieuw een concurrerende camera in zijn assortiment. Andere fabrikanten als Canon en Sony zien echter een markt voor compactcamera's met nog grotere sensors en timmeren met respectievelijk de PowerShot G1 X en de Cyber-shot RX100 goed aan de weg. Die zijn echter ook een stuk duurder dan deze LX7.