Een update, maar voor wie?
Is het een imagoprobleem of was Nokia's ooit populaire besturingssysteem Symbian nog te redden geweest? Het krachtige OS vormde de basis voor populaire toestellen als de E71, N95 en Communicator-serie en stamt oorspronkelijk nog uit de jaren negentig. Sommige mensen prijzen de voordelen van de vele features en zuinig omspringen met de accu, anderen vonden Symbian al snel 'ouderwets' en 'ingewikkeld'.
Symbian was ook een besturingssysteem voor gevorderden. Certificaten om apps te installeren, rare en soms overbodige meldingen ('Wilt u echt wifi gebruiken in offline-modus?') en de mappenstructuur maakten dat veel Symbian-gebruikers graag overstapten op nieuwe en op het oog eenvoudigere besturingssystemen als iOS en Android.
Nokia vond in elk geval Symbian wel rijp voor de slacht: Nokia-directeur Stephen Elop kondigde een jaar geleden aan dat Nokia overging op Windows Phone, het nieuwe OS van Microsoft - de oude werkgever van Elop. Symbian zou op den duur uitgefaseerd worden.
Het bleek al snel dat het ernst was: er werden geen belangrijke toestellen met Symbian meer aangekondigd en de ontwikkeling van Symbian werd uitbesteed aan Accenture. De signalen waren duidelijk voor iedereen: Nokia heeft geen geloof meer in Symbian.
Ondanks de updates die nog uitgerold werden kwam de genadeslag in december: de naam Symbian wordt onzichtbaar voor consumenten. De interface heet Nokia Belle en Symbian wordt een naam voor ontwikkelaars. De vernieuwingen in Belle zijn deels afgekeken bij de concurrentie, vooral Android: homescreens met vrije indeling voor widgets, een nieuw notificatiemenu dat vanaf de statusbalk naar beneden wordt getrokken en een plat hoofdmenu in plaats van mappenstructuur zijn de belangrijkste vernieuwingen.
Toch verdient Nokia kudos voor de update: alle toestellen sinds de introductie van de N8 uit oktober 2010 worden ondersteund. Het toestel dat voor deze review is gebruikt, is een N8. Het verschil met andere toestellen zou klein moeten zijn omdat de processor en gpu hetzelfde is en de hardware dus alleen op details als hoeveelheid opslaggeheugen verschilt.
Op het reviewexemplaar van de N8 heeft nooit Symbian Anna gestaan, dat als update in augustus vorig jaar uitkwam: de software gaf rare foutmeldingen. Vandaar dat de vergelijking is getrokken met Symbian^3, de versie waarmee topmodellen als de N8 en de E7 uitkwamen.
Wijzigingen in de interface
Homescreen
Symbian ondersteunde al sinds 2009 widgets, maar die waren weinig flexibel: ze konden niet vrijelijk op het homescreen worden geplaatst en hadden een vastgestelde grootte en positie. Het toevoegen en wijzigen van widgets vereiste bovendien de nodige klikken.
Dat euvel is in elk geval opgelost: widgets toevoegen vereist minder klikken, maar voelt niet zo vloeiend als in Android.
Het toevoegen van widgets gebeurt door lang op het homescreen te drukken of op de Menu-knop rechts onderin te drukken. Vervolgens verschijnt een lijst widgets waaruit gekozen kan worden, zoals Contactpersonen, E-Mail of een klok. Widgets kunnen versleept worden en overal geplaatst worden.
Ook de vertraging bij het swipen tussen is homescreens weg. Wel is de 'feature' gebleven dat elk van de vier homescreens een eigen wallpaper heeft. Dat voelt onlogisch, zeker als je langzaam scrollt. De functie daarvan is niet duidelijk.
Wat ook opvalt, is de weergave van menu's. Waar bij Symbian^3 nog tekstuele knoppen als 'Opties' en 'Bellen' de onderkant van het homescreen sierden, staan er nu drie iconen: een snelkoppeling naar het hoofdmenu, een belknop en een menu-knop.
Hoofdmenu
Eindelijk! Het is niet langer zoeken naar net gedownloade apps op een Symbian-toestel. Alle mappen in de interface zijn verdwenen ten gunste van een 'platte' lijst met alle apps. Deze werkwijze is al jaren gebruikelijk op Android en iOS.
Hoewel de indeling prima zelf aan te passen was, vond Nokia het toch nodig om dit onderdeel op te frissen. Het vereist daardoor minder klikken om een app te vinden. Ook is een zoekfunctie toegevoegd. In het hoofdmenu is trouwens een bounce-effect toegevoegd, een animatie die Google vanwege de dreiging van patentrechtszaken vanuit Apple uit Android heeft gehaald.
Ook is er een zoekfunctie toegevoegd aan het hoofdmenu. Dat is een nuttige toevoeging op de N8, maar op de E7 met zijn uitschuifbare toetsenbord zal het nog veel meer tijd besparen.
Statusbalk
De statusbalk is dunner dan voorheen: hij neemt de helft van het aantal pixels in bovenin je scherm. De belangrijkste wijziging is echter dat hij interactief is: je kunt hem naar beneden trekken voor een stel toggles voor wifi en bluetooth en om notificaties te bekijken.
Is de statusbalk een origineel idee? Niet echt. De statusbalk die naar beneden kan worden getrokken om notificaties te bekijken bestaat sinds de release van Android 1.0 in 2008 en was een van de beste ideeën in dat OS. Sindsdien is het overgenomen in Apples iOS met versie 5 uit 2011 en in Samsungs Bada. De toggles zitten niet in de standaard notificatiebalk in Android, maar onder meer Samsung en LG hebben dat wel toegevoegd.
Beter goed gejat dan slecht bedacht en de nieuwe statusbalk is een goede verbetering voor Symbian.
Browser
De browser is cleaner. Door de kleinere statusbalk bovenin en de aanpassingen aan de balk onderin is er meer ruimte om te browsen. Door het gebruik van iconen zijn meer functies direct bereikbaar. Nadeel is wel dat de iconen wat meer gewenning vergen: een 'terug'-pijl is wel duidelijk, maar de rest zal misschien niet iedereen gelijk iets zeggen. De grote knoppen aan de zijkant kunnen we missen als kiespijn.
Boven zie je de interface van de browser in Belle, het onderste screenshot toont Symbian^3.Tekstinvoer
In Symbian^3 zat geen qwerty-toetsenbord in portrait-modus. Dat voelde in 2010 al heel erg aan als 2006 en dat zou het nog steeds doen. Met de Anna-update werd er al een portrait-qwerty-toetsenbord toegevoegd en die is ongewijzigd in Belle.
Het toetsenbord is niet briljant. De toetsen zitten recht onder elkaar en daardoor zitten letters op een niet logische plek. De N8 heeft met 3,5" het kleinste scherm van de Symbian-toestellen. Hoewel het scherm in diagonaal even groot is als dat van de iPhone, wat een veel beter toetsenbord heeft, is de N8 dankzij de beeldverhouding smaller. Typen in portrait gaat aardig en is nauwelijks veranderd.
Multitasken en multitask-interface
De Belle-update brengt ook veel kleine interface-wijzigingen met zich mee. Jammer genoeg is de methode voor switchen van apps nog niet briljant. In plaats van een raster van apps fullscreen te tonen, zoals Nokia doet in zijn OS MeeGo Harmattan, is een venster zichtbaar met daarin nog kleinere vensters met openstaande apps. Dit is allesbehalve uitnodigend.
Misschien komt dat doordat Nokia op Symbian-telefoons het werkgeheugen-probleem nooit heeft opgelost. Daardoor is multitasking ook onder Nokia Belle een probleem: met meer dan vijf apps open is de N8 niet vooruit te branden - en dat is jammer.
Belle in de praktijk
Eigenlijk zijn er te veel wijzigingen in Belle ten opzichte van Symbian^3 om op te noemen. Zowel wat betreft layout en iconen, als structuur en de wijze waarop je zaken als het homescreen en de statusbalk gebruikt, is een telefoon heel anders met Nokia Belle.
In de dagelijkse praktijk blijkt het nieuwe homescreen niet heel veel uit te maken. Het installeren van widgets gaat sneller en prettiger en het is makkelijker om tussen de homescreens te navigeren. Wie eenmaal een homescreen heeft opgezet, zal niet bijzonder veel van de wijzigingen merken, al is het prettig dat de vertraging bij het wisselen tussen homescreens verdwenen is.
De statusbalk daarentegen maakt wel een enorm verschil tijdens het dagelijks gebruik. Het is makkelijker om te zien welke items er allemaal nieuw zijn op het toestel, zoals emails, berichtjes en notificaties van updates. Ook het aan- en uitzetten van mobiele data, wifi, bluetooth en het geluid via toggles is een goede toevoeging.
Het plattere hoofdmenu is eveneens een uitkomst: in plaats van klikken moet je scrollen naar de applicatie van je keuze. Sommige jarenlange Symbian-gebruikers zullen wel even moeten wennen en wellicht apps weer in mappen zetten.
De browser is verbeterd, maar het is nog altijd kinderspeelgoed ten opzichte van de veel volwassener browsers van Android, iOS, Windows Phone en zelfs Nokia's eigen MeeGo Harmattan. Hij laadt sites lang zo snel niet en voelt trager aan in gebruik. Ook het wisselen tussen apps voelt niet zo soepel als zou kunnen en multitasken is nog altijd even goed of slecht als voorheen.
Het meest opvallende is echter dat het toestel niet veel sneller is geworden. Er is een krachtige gpu aanwezig, mede om de interface op het scherm te toveren. Dat werkt eigenlijk nog niet helemaal goed: de interface gaat vaak vloeiend, maar soms niet en hoewel het niet stroperig is, is de performance niet wat je zou verwachten van een OS dat op een specifieke combinatie van cpu en gpu is toegeschreven. Vooral het laden van standaard-apps duurt soms langer dan je verwacht.
Ook is het soms nog duidelijk waar Nokia Belle vandaan komt. Hoewel veel tekstuele knoppen zijn verdwenen, zijn de oude menu's er nog wel her en der. Ook het instellingenmenu is nog altijd het oude vertrouwde labyrint van instellingen, waarvan je het idee hebt dat je het nooit helemaal hebt ontdekt.
Conclusie
Nokia Belle is een behoorlijke stap voorwaarts voor Symbian. Vooral de statusbalk, de betere browser en andere tweaks in de interface zijn welkome verbeteringen voor gebruikers.
Maar het laagje goud blijkt dun: eronder zit nog altijd dezelfde Symbian, die ongeveer hetzelfde presteert en hetzelfde aanvoelt. De verbeteringen maken dat er voor sommige zaken minder handelingen nodig zijn, maar het oude Symbian is nog altijd nadrukkelijk aanwezig.
En eerlijk is eerlijk: Nokia Belle mag dan een behoorlijke verbetering van Symbian zijn, het zal geen Android- of iOS-gebruiker overtuigen over te stappen. Hoewel het OS op het gebied van features anno 2012 nog altijd prima mee kan, is het op het gebied van apps een stuk kariger gesteld en is het in het dagelijks gebruik voor veel mensen niet voldoende, voornamelijk doordat Android en iOS apps sneller draaien en meer ontwikkelaars voor die besturingssystemen apps schrijven.
Het is de tragiek van een gedoemd besturingssysteem, waarin zelfs de eigenaar niet meer gelooft. Symbian is zelfs anno 2012 een krachtig OS met veel features die voor de meeste gebruikers onontdekt blijven. Het is een Zwitsers zakmes met een opgefrist uiterlijk, maar de meeste mensen zitten daar niet op te wachten: die willen een leuke, hippe smartphone om te bellen, WhatsAppen, browsen, apps gebruiken en foto's maken. En laat Symbian nou net in twee van die zaken, browsen en apps draaien, tekort schieten. Daarop is de smartphone-race al een paar jaar geleden verloren. Belle brengt daar geen enkele verandering in. Nokia zet een reuzenstap met Belle, maar omdat andere platformen in dezelfde tijd dezelfde grote stappen hebben gemaakt, komt Symbian geen centimeter dichterbij.
:fill(white)/i/1328625473.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1328625482.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329146219.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329146220.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329146221.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329146223.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329146224.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329146225.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329146226.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329146227.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329146228.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329146229.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329146230.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329146231.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329146232.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329146233.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329146234.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329146235.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329146236.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329146237.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329146238.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329146239.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329146240.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329146241.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329146242.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329146243.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329146244.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329146245.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329146246.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329146247.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329146248.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329146249.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329146250.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329146251.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329146252.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329146253.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329146254.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1329314606.jpeg?f=thumb)
:fill(white):strip_exif()/i/1326456288.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/1296043630.png?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/1324043408.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/1291128568.png?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/1331305497.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/1305622704.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/1314016144.png?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/1314016241.png?f=thumbmedium)
/u/21016/sheep.JPG?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/1100/crop5a1c5df8066e1_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/49730/babby%2520tux.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/435754/crop5c0a7d803d242_cropped.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/253921/i-see-dead-pixels.jpg?f=community){kind=tracking}
:strip_icc():strip_exif()/u/220700/crop57b8a6677289d_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/41306/web_anim.gif?f=community){kind=small}
/u/296398/crop618d33cd3b82c_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/15256/Froukje.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/429021/crop562557820ad2f_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/327636/crop5cf014ba17cb4_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/173551/crop5db8c76d03a24_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/177828/crop5db1af9701f4c_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/303937/HRNGTW4S.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/81611/headcrop.jpg?f=community){kind=small}
/u/286848/crop5893df624a917.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/20974/3.jpg?f=community){kind=small}
/u/388475/crop5ffeb64bbd97a_cropped.png?f=community){kind=small}