Drie cpu-koelers voor hete vuren

Inleiding

In maart toonde Scythe tijdens de Cebit de opvolger van de zeer populaire Mugen 2. Destijds kon de koeler nog niet worden uitgebracht omdat de prestaties die van de Mugen 2 niet konden evenaren, maar inmiddels zou Scythe zijn zaakjes echter op orde hebben en ligt de Mugen 3 in de winkel.

Ook Cooler Master liet tijdens de Cebit de nieuwste koeler in zijn Hyper-serie zien: de 612. Van deze koeler zijn ondertussen twee varianten uitgebracht; de 612S en de 612PWM.

Zalman kondigde al in januari de CNPS11 aan. Deze high-end koeler is de opvolger van de CNPS10. Op de Cebit was te zien dat de CNPS 11X Extreme zich van zijn voorganger onderscheidt met de v-vorm van zijn koelribben.

In dit eerste deel van een tweeluik over cpu-koelers vergelijken we dit drietal, dat als gemeenschappelijke eigenschap heeft dat de airflow door een enkele ventilator wordt verzorgd. In het tweede deel komen drie exemplaren met dubbele ventilators aan bod.

Prijzen en specificaties

Merk en Productserie	Scythe	Cooler Master	Zalman
Type	Mugen 3	Hyper 612S	CNPS11X Extreme
Prijs en waardering
Prijs	Onbekend (24 winkels)	Onbekend (3 winkels)	Onbekend (11 winkels)
Technische specificaties
Socket	775, 1155, 1156, 1366, AM2, AM2+, AM3, AM3+, FM1	775, 1155, 1156, 1366, AM2, AM2+, AM3, AM3+, FM1	775, 1155, 1156, 1366, AM2, AM2+, AM3
Aansluiting processorkoeling	3	3
Doorsnede	120mm	120mm
Heatpipes	6	6	5
Rotatiesnelheid (min)	300	900	1000
Rotatiesnelheid (max)	1600	1300	1950
Gewicht	825g	806g
Verkoopstatus
Fabrieksgarantie	2 jaar carry-in

Scythe Mugen 3

De Mugen 3 is de opvolger van de roemruchte Mugen 2-koeler, waarvan de prijs-prestatie-verhouding al tijden ongeëvenaard is. De Mugen 3 is voorzien van een koelblok met twaalf vinnen, waar zes heatpipes van 6mm doorsnede doorheen steken. De min of meer u-vormige heatpipes lopen door de vier aan elkaar gekoppelde aluminium koeltorens, die elk 48 koelribben hebben. De meegeleverde 120mm Slip Stream-ventilator moet helpen om de warmte te dissiperen; de luchtstroom zou daarbij optimaal zijn dankzij een systeem dat Scythe Maps noemt.

De koeler wordt met een backplate aan het moederbord bevestigd. Voor AMD-systemen moet het bestaande clipsysteem van de mount worden verwijderd; de koeler kan wel direct op Intel-systemen worden bevestigd. De backplate wordt bevestigd aan AMD- of Intel-clips die aan de koeler worden vastgeschroefd. Dat gebeurt, zoals bij alle Mugens, van onderaf, wat niet altijd de meest toegankelijke optie is.

Een ander minpuntje aan de Mugen 3 is de ophanging van de ventilator. Er zijn twee retentieclips meegeleverd om een enkele fan vast te maken, maar de Mugen 3 biedt plaats aan twee ventilators. Wie een tweede exemplaar wil gebruiken, zal dus eerst op zoek moeten naar extra clips.

Zalman CNPS11X Extreme

De Zalman CNPS11X Extreme wijkt uiterlijk behoorlijk af van oudere CNPS-koelers, zoals de CNPS10X-modellen. Waar de koeltorens nog gewoon min of meer rechthoekig waren, heeft de 11X een driehoekig ontwerp. De drie zijden bestaan daarbij uit twee zeer ondiepe koeltorens en de ventilator, met veel lege ruimte daartussen.

Het afwijkende ontwerp zou, geholpen door de verbeterde heatpipes, behoorlijk goede koelprestaties mogelijk moeten maken: volgens Zalman kan de koeler zelfs processors met een tdp van 350W koelen. De Extreme wordt daarbij geholpen door een 120mm-ventilator met blauwe leds, die op 1000 tot 1950rpm draait. Met een weerstandje voor de ventilator is de rotatiesnelheid te beperken tot maximaal 1450rpm.

Het koperen koelblok is voorzien van vijf 6mm heatpipes die de warmte naar de koeltorens afvoeren. Die torens tellen ieder 84 aluminium ribben, die dunner zijn en dichter op elkaar staan dan gebruikelijk. Het aluminium is 0,3mm dik en de onderlinge afstand bedraagt 1mm.

De koeler wordt op zowel AMD- als Intel-moederborden met een backplate bevestigd. Daarvoor moeten in beide gevallen beugels aan het koelblok worden vastgemaakt, waarna het geheel aan de backplate wordt geschroefd. Daarvoor zijn er twee setjes schroeven meegeleverd; met de keuze tussen die twee wordt de maximale druk bepaald waarmee de koeler op de cpu wordt bevestigd.

Cooler Master Hyper 612S

De S in 'Hyper 612S' staat voor 'silent': de meegeleverde ventilator heeft een minimale draaisnelheid van 900 toeren per minuut. Dat moet voor een zeer stille, volgens Cooler Master 'bijna geruisloze' koeler zorgen.

De 612S bestaat uit een koperen koelblok dat met zes 6mm-heatpipes in verbinding staat met een enkele koeltoren met aluminium ribben. Bovenop de 45 ribben zijn nog twee extra dekplaten aangebracht die iets dikker dan de koelribben zijn.

De koeler wordt verzorgd door een enkele ventilator die standaard zijn werk op 1300 toeren per minuut doet. Desgewenst kan de ventilator ook op 900rpm draaien door het meegeleverde kabeltje-met-weerstand tussen moederbord en ventilator te plaatsen. Er kan ook nog een tweede ventilator worden bevestigd, zodat de koeler een push-pull-configuratie krijgt. Het bevestigingsmateriaal hiervoor wordt meegeleverd.

De 612S past op alle courante sockets van AMD en Intel, waarbij een backplate voor de nodige steun zorgt. Voor AMD-sockets worden twee setjes beugels meegeleverd, zodat de koeler in twee oriëntaties gemonteerd kan worden. Net als bij de Mugen moet de backplate van onderaf worden bevestigd, waardoor het moederbord omgedraaid dient te worden. Dat is nog steeds niet de handigste manier.

Resultaten met eigen ventilator

De koelers werden eerst met de meegeleverde ventilators getest. De weergegeven temperaturen zijn relatief ten opzichte van de omgevingstemperatuur.

De opdracht voor de koelers is om de op 3,8GHz geklokte Core i7-920 met een vcore van 1,3V koel te houden. De 920 is in MSI's XPower-moederbord gestoken en krijgt zijn energie van een Corsair HX850W-voeding.

Tijdes idle-metingen is alleen Realtemp actief, om de temperatuur te meten. De multiplier van de 920 gaat daarbij omlaag van 21x naar 12x voor een effectieve kloksnelheid van 2160MHz. Onder load, verzorgd door de blendtest van Prime95, wordt de gemiddelde temperatuur van de vier cores eveneens door Realtemp bepaald.

Stock fan - low rpm - Idle temp
Koeler	Temperatuur in graden Celcius, lager is beter
CNPS11X Extreme @1250rpm	******* 18,0
Mugen 3 @850rpm	******** 20,0
Hyper 612S @900rpm	********* 21,0

Stock fan - low rpm - Load temp
Koeler	Temperatuur in graden Celcius, lager is beter
CNPS11X Extreme @1250rpm	******* 48,0
Mugen 3 @850rpm	******* 51,0
Hyper 612S @900rpm	********* 60,0

De laagste snelheid van de Zalman-ventilator is nog altijd flink hoger dan die van de andere twee ventilators, wat de idle-temperatuur wat lager houdt. Ook de temperatuur onder belasting is met de Zalman daarom het laagst. De Hyper 612S doet het met zijn stille maar trage ventilator niet erg lekker.

Stock fan - high rpm - Idle temp
Koeler	Temperatuur in graden Celcius, lager is beter
CNPS11X Extreme @2000rpm	******** 15,0
Hyper 612S @1250rpm	********* 16,0
Mugen 3 @1550rpm	********* 16,0

Stock fan - high rpm - Load temp
Koeler	Temperatuur in graden Celcius, lager is beter
CNPS11X Extreme @2000rpm	******** 41,0
Mugen 3 @1550rpm	******** 45,0
Hyper 612S @1250rpm	********* 46,0

Met de ventilator op de hoogste stand zijn de idle-temperaturen nauwelijks verschillend, alleen de 2000rpm-fan van de Zalman zorgt voor een graadje extra koeling. Als de cpu wordt belast, zorgt de rappe Zalman-fan voor een wat groter verschil.

Resultaten met S-Flex-ventilators

We hebben de temperatuurmetingen nog eens herhaald, maar ditmaal voorzagen we de koelers van identieke S-Flex-fans, die we op twee verschillende snelheden lieten draaien.

S-Flex - 800rpm - Idle temp
Koeler	Temperatuur in graden Celcius, lager is beter
Zalman CNPS11X Extreme	******** 20,0
Cooler Master Hyper 612S	********* 21,0
Scythe Mugen 3	********* 21,0

S-Flex - 800rpm - Load temp
Koeler	Temperatuur in graden Celcius, lager is beter
Scythe Mugen 3	******** 53,0
Zalman CNPS11X Extreme	******** 56,0
Cooler Master Hyper 612S	********* 57,0

Met de S-Flex op 800 toeren zijn de verschillen in idle-temperatuur weer gering, maar onder belasting houdt de Mugen 3 de vier cores van de 920 het koelst.

S-Flex - 1600rpm - Idle temp
Koeler	Temperatuur in graden Celcius, lager is beter
Scythe Mugen 3	******** 17,0
Cooler Master Hyper 612S	******** 17,0
Zalman CNPS11X Extreme	********* 18,0

S-Flex - 1600rpm - Load temp
Koeler	Temperatuur in graden Celcius, lager is beter
Scythe Mugen 3	******** 46,0
Cooler Master Hyper 612S	******** 46,0
Zalman CNPS11X Extreme	********* 51,0

Als we de snellere S-Flex gebruiken, weten de 612S en opnieuw de Mugen 3 de beste temperaturen neer te zetten. De Zalman levert zonder zijn eigen snelle fan iets tegenvallende resultaten.

Geluidsproductie

Voor de geluidsmetingen werd de geluidsdrukmeter op een afstand van 25 centimeter van het hart van de ventilator opgesteld. Het omgevingsgeluid in de ruimte waar de tests werden uitgevoerd, bedroeg 33,6dBA.

Stock fan - low rpm - Geluidsproductie
Koeler	Score (dB(A), lager is beter)
Scythe Mugen 3	*** 35,8
Cooler Master Hyper 612S	*** 38,8
Zalman CNPS11X Extreme	*** 40,2

Stock fan - high rpm - Geluidsproductie
Koeler	Score (dB(A), lager is beter)
Cooler Master Hyper 612S	*** 40,3
Scythe Mugen 3	**** 45,7
Zalman CNPS11X Extreme	****** 51,1

Met de ventilator op de laagste stand draait de Mugen 3 op 850rpm, net iets minder dan de 612S. Dat levert een bijna onhoorbare koeler op. De Zalman op de laagste snelheid maakt vrijwel evenveel geluid als de 612S op zijn topsnelheid van 1250rpm. De Cooler Master is daarmee ruimschoots de stilste koeler. Als de Zalman op zijn topsnelheid van 2000rpm draait, maakt hij een kabaal van jewelste.

S-Flex - 800rpm - Geluidsproductie
Koeler	Score (dB(A), lager is beter)
Scythe Mugen 3	*** 35,9
Zalman CNPS11X Extreme	*** 36,8
Cooler Master Hyper 612S	*** 38,7

S-Flex - 1600rpm - Geluidsproductie
Koeler	Score (dB(A), lager is beter)
Scythe Mugen 3	*** 41,4
Cooler Master Hyper 612S	**** 42,3
Zalman CNPS11X Extreme	**** 44,5

Met de S-Flex-fans is de Mugen 3 in beide gevallen de stilste koeler. De Zalman weet de meeste decibels aan de 1600rpm-ventilator te ontlokken maar is met de 800rpm-versie wel zeer stil. De Cooler Master-koeler is met de S-Flex 800 iets luidruchtiger dan zijn concurrenten, maar maakt dat met de S-Flex 1600 weer grotendeels goed.

Conclusie

Met de eigen ventilator levert de Zalman CNPS11X de beste koelprestaties, maar zet daar wel een erg forse geluidsproductie tegenover. Met de S-Flex-ventilators is de Scythe Mugen 3 de best presterende koeler, die bovendien de minste herrie maakt.

Met de Mugen 3 blijft de warmteproductie ook met de eigen ventilator goed binnen de perken: alleen de lawaaiige CNPS koelt beter. Het verschil tussen de Scythe en de Cooler Master Hyper 612S is op hoge toeren gering, maar de koelprestaties van de 612S blijven op lage toeren flink achter.

Pakken we de oude resultaten van de Mugen 2 erbij, dan presteert de Mugen 3 met beide S-Flex-ventilators marginaal minder goed. De temperaturen van de Mugen 2 met de 800rpm-ventilator bedragen idle en onder load respectievelijk 14 en 52 graden, en met de 1600rpm-ventilator is dat 13 en 44 graden. Onder belasting is de cpu met de Mugen 3 dus een of twee graden warmer dan met de Mugen 2.

De nieuwe Mugen is op moment van schrijven ook nog ruim vijf euro duurder dan zijn voorganger. Zolang de voorraad strekt kan derhalve net zo goed voor de Mugen 2 worden gekozen: die is goedkoper en de prestaties zijn ook nog eens iets beter. Beide Mugens hebben echter wel hetzelfde nadeel als de de 612S: de koeler moet van onderaf worden vastgeschroefd. De Zalman wordt van bovenaf vastgeschroefd en wint het dan ook op installatiegemak.

Als we alleen de koelers uit deze test vergelijken, dan gaat onze voorkeur uit naar de Mugen 3. De Scythe-koeler presteert zeer goed en doet dat voor de laagste prijs.

	Scythe Mugen 3	Zalman CNPS11X Extreme	Cooler Master Hyper 612S

Reacties (86)

[RuddyMysterious]

De Zalman levert zonder zijn eigen snelle fan iets tegenvallende resultaten.

Dat is ook volkomen logisch, gezien wat er eerder werd verteld over de Zalman:

Het koperen koelblok is voorzien van vijf 6mm heatpipes die de warmte naar de koeltorens afvoeren. Die torens tellen ieder 84 aluminium ribben, die dunner zijn en dichter op elkaar staan dan gebruikelijk. Het aluminium is 0,3mm dik en de onderlinge afstand bedraagt 1mm.

Zoals algemeen geweten zijn koelvinnen die ontworpen zijn om optimaal te werken met een zwakke airflow zo gemaakt dat er veel plaats is tussen de koelvinnen.

Daartegenover staat dat koelvinnen die gemaakt zijn om te werken bij een sterke airflow dichter op elkaar staan, omdat de obstructie van lucht minder belangrijk is, dus gaan ze eerder voor oppervlaktevergroting door meer vinnen in eenzelfde ruimte te stouwen.

Dit is ook kenmerkend bij mijn eigen koeler, de Scythe Ninja 2. De vinnen daarvan staan ettelijke millimeters van elkaar zodat die koeler zelfs kan gebruikt worden als "passieve" koeler, aangenomen dat die benaming lichtelijk misplaatst is omdat de koeler nog steeds kan genieten van de airflow afkomstig van de achterste casefan en de voeding, dus echt passief is het niet. Met een Scythe Mugen 2, en zeker met de Zalman CNPS11 zou dat iets minder goed lukken, omdat de vinnen van die koelers dichter op elkaar staan en er dus met een zwakkere airflow sneller de lucht gaan tegenhouden.

Wat cijfermateriaal:
Een tabelletje met de afmetingen van de koelvinnen en de ruimte ertussen.
Resultaten van veel (minder recente) CPU-koelers in combinatie met verschillende airflows, waar te zien is dat de Ninja 2 betrekkelijk goed scoort met een zwakkere airflow, aangenomen dat de Ninja wordt gezien als het mindere broertje van de Mugen. Ook is hier te zien dat de voorganger van de hier geteste Zalman, de CNPS10X Extreme, ook beduidend slechter presteerde dan de rest met een zwakkere airflow.

Conclusie: hoe dichter de koelvinnen bij elkaar staan, hoe slechter ze verhoudingsgewijs gaan presteren bij een zwakkere airflow.

[Reactie gewijzigd door RuddyMysterious op 22 juli 2024 14:48]

[PilatuS]

Conclusie: hoe dichter de koelvinnen bij elkaar staan, hoe slechter ze verhoudingsgewijs gaan presteren bij een zwakkere airflow.

Dit zie je ook bij een aantal radiatoren voor de PC terug. XSPC heeft een serie rad's waarvan de koelribben behoorlijk ver van elkaar afzitten. Dit zorgt ervoor dat de rad veel beter werkt met fans die weinig lucht verplaatsen en daardoor ook erg stil zijn.

De prestaties met fans die flink blazen zijn minder, maar met fans die langzaam lopen werkt het juist een stuk beter.

[Bokkiej]

Zelf hecht ik altijd veel waarde aan de reviews van Silentpcreview, op veel andere sites ligt de nadruk op temperatuur terwijl ik zelf meer waarde hecht aan het lawaai binnen acceptabele temperaturen. Zie voor een overzicht van wat zij zien als beste koelers (en dat is een afweging tussen koeling en lawaai) op http://www.silentpcreview.com/Recommended_Heatsinks . Jammer genoeg is het alleen al 9 maanden niet geupdate...

[Jaap B.]

Het wachten is op een nieuwe manier van koeling. Die luchtkoelers zijn naar mijn idee allemaal hetzelfde. Prijsverschillen daarin tegen niet.

[Rob Coops]

Maar wat is een andere manier van koelen dan? Ik weet dat water/vloeistof in het algemeen een oplossing is maar dat is voor vele toch net even te duur zeker omdat de "veel betere koeling" helemaal niet nodig is.
Vergeet niet dat een standaard CPU helemaal geen probleem heeft tot ongeveer +80 graden celsius daar onder werkt het ding gewoon jaren lang zonder enig probleem. Beter koelen is dus helemaal niet nodig...
Nu kun je natuurlijk kiezen om een CPU sneller te laten draaien dan eigenlijk de bedoeling was, hier is veel al betere koeling vereist maar er zijn maar een handje vol mensen die dat doen en deze mensen gebruiken eigenlijk allemaal waterkoeling.

Het koelen van een chip heeft een ander probleem, je kunt beter niet onder de omgevingstemperatuur gaan zitten in verband met condensvorming. Hoe verder je onder de omgevingstemperatuur gaat zitten hoe meer kans je hebt op condensvorming en al dat vocht is niet goed voor je componenten. Vandaar ook dat de extreme overklokkers minimaal net zo veel tijd besteden aan het maken van hun koelers als het beschermen van hun componenten.

Voor een huis tuin en keuken computer is dat allemaal overkill en voldoet luchtkoeling gewoon goed. Mede ook omdat de overgrote meerderheid van de computer gebruikers in een relatief koele ruimte zitten. Waarom zou je dan een ander medium dan lucht gebruiken om de warmte bij de warmtebron weg te voeren?

[Gorlimtouk]

Er is een betere methode om met lucht te koelen:
http://www.techzine.nl/ni...ter-dan-ventilatoren.html

De vraag is, hoe ver is deze ontwikkeling en wanneer pikken de bedrijven het op als werkende CPU koeler.

[teacup]

Het koellichaam met die rotatiesnelheid laten ronddraaien stelt hoge eisen aan de lagering en de rotatienauwkeurigheid van dit lichaam. Maar ja, het kan wel, harde schrijven zijn ook alleen bij de spindel voet gelagerd. De bovenzijde van een harde schijf spindel is zwevend. Een ronde harde schijf platter rotatie nauwkeurig maken, daar kan ik me nog wel iets bij voorstellen, maar een dergelijk koellichaam maken en trillingsvrij op de spindel laten ronddraaien... Stel je voor wat er gebeurt als een schoep bij montage ombuigt? Onbalans, vibraties en uiteindelijk... draait de lagering zo warm dat het ding snerpend gaat piepen. In plaats van koelen gaat het ding je CPU verhitten. Kortom, erg spannend allemaal.

Als toch aan een freak-koeler gedacht kan gaan worden, ontwikkel eens door op een Scythe Samurai . Maar ga meer in de richting van een turbine denken. Met andere woorden, je hebt een stator met een aantal ringen leischoepen die met intervallen boven elkaar zijn geplaatst. Tussen die ringen met leischoepen draait een rotor met schoepenringen. De schoepenringen van de rotor vallen in de intervallen van de statorringen. Zet op dit bouwsel van 4-5 stator en rotor ringen een lavaltuit die met zijn smalle opening naar de schoepen ringen toe convergeert en die aan de andere zijde uitmondt in een brede opening (bijvoorbeeld aan de zijkant van de PC behuizing). De stator zit met koelmiddel op je CPU geplakt. Resultaat, een straalstroom die langs de stator op de CPU af giert, en daarna bloedsnel de componenten van je moederbord koelt, zoals de Samurai nu ook al redelijk doet. Hierbij denk ik er nog maar even niet over na wat dat voor de koelhuishouding in de rest van je kast betekend, het houdt meteen het stof uit je kast, want die hou je onder lichte overdruk , als je tenminste het stof bij de aanzuiging afvangt, dat is nog even een flaw. Ehmmm, nog een flaw, het zou kunnen zijn dat het ding enigszins luidruchtig uitpakt. Maar, je hebt wel spektakel.

[haarbal]

hoe krijg je de warmte in godsnaam van een processor naar een stel ronddraaiende koelvinnen?

[defcon84]

exact wat ik me afvroeg.. het kan toch onmogelijk zijn dat je 2metalen oppervlaktes over elkaar gaat laten schuren? dat geeft namelijk zware slijtage en veel geluid..

edit:
als je goed kijkt op de afbeelding, dan zie je dat er een luchtlaagje van 0.001 inch tussen de vaste/stilstaande plaat (rood) en de draaiende plaat waar de koelvinnen op zitten (oranje)..

er is dus geen perfect direct contact, wat de warmte afvoer niet echt ten goede kan komen imho

[Reactie gewijzigd door defcon84 op 22 juli 2024 14:48]

[Heilige Kaas]

mischien word er wel gebruik gemaakt van een heel klein laagje vloeistof, dit zou dan wel een heel erg effectieve manier van warmtetransport zijn (denk ik)

[kwinvdv]

In dit bericht staan helemaal geen gegevens die dat onderbouwen. Eerst zien dan geloven.
En mocht het goed werken is het nog maar de vraag of deze koeler niet goed functioneert in de airflow van een computer behuizing, maar de geteste koelers wel meer gebruik van maken.

[kwinvdv]

Onthoud wel dat dit tweaker.net is en dat een lichte overclock door de gebruikers hier niet ongebruikelijk is. Maar inderdaad omdat andere koel methodes wel onder een hoger prijs klasse vallen is dat vaak niet een optie, voor mij in ieder geval niet.
Maar lucht heeft wel als nadeel dat het in verhouding met water een vele lagere soortelijke warmte heeft (een factor 6,44 lager), waardoor er veel meer volume door het koel element gepompt dient te worden dan bij water.
Hierom moet elke consument een afweging maken tussen koelvermogen en de prijs.

[daanieo]

Mijns inziens is, buiten dat het natuurlijk enorm overkill is, waterkoeling een erg goed alternatief. Het is iets duurder in aanschaf, maar de stilte is niet te evenaren. Als je een goede pomp hebt en onopvallende radiatoren is dit toch wel een groot voordeel.

[jacobvdm]

Luchtkoelers zijn al jaren stiller, eigenlijk sinds je de Prolimatechs kon combineren met een low/medium-rpm fan voor fenomenale koelprestaties, zonder het geluid van een pomp (met een goede fan hoor je zo alleen het geluid van de bewegende lucht). Tegenwoordig kan je me echt niet meer wijsmaken dat een goede waterkoeling minder geluid produceert dan zo'n driedelige Noctua of vergelijkbare luchtkoeler (goedkoper, stiller, makkelijker in gebruik en onderhoud).

Waterkoeling is voor sommigen nog steeds de betere keus, maar dan moet je wel een behoorlijke overclock hebben wil je dat rechtvaardigen, of je hecht buitengewoon veel belang aan de stabiliteit van je temps (en er is natuurlijk niet voor niets een verhouding tussen hoe veel je aan W.C. kit uitgeeft voor je bij de grens komt dat je 't geld beter kan besteden aan andere dingen; krachtigere processor, GPU, SSD, geheugen etc.).

Het probleem voor waterkoeling als stille koeling is natuurlijk dat het eigenlijk water & luchtkoeling betreft; je hebt, in tegenstelling tot luchtkoelers niet alleen een fan (of twee, drie) maar ook nog 's een pomp die de vloeistof moet rondpompen, en iedereen die een ijskast bezit weet dat 't herrie maakt. Nou zijn er natuurlijk uitzonderingen (enorme passief gekoelde externe radiators etc.) maar die zijn vaak duurder dan de beste CPU en GPU combo die je kan kopen, luchtkoeling inbegrepen. Leuk voor serieuze overclockers, maar geldverspilling voor iemand die goede, stille koeling wil. Luchtkoeling heeft waterkoeling nog niet voorbijgestreef wat betreft pure prestaties (als je het geld hebt om 500€ aan koeling te besteden) maar wel wat betreft herrie.

[BèR]

Nu is het geluid van een ijskast wel wat scherper vanwege de compressorpomp, die nogal wat harder moet werken. In waterkoeling is het in principe een simpel schoepenradje, stuk stiller dan een ijskast.

[SouLLeSSportal]

Zoals ook wel gezegd is zijn veel gebruikers/tweakers hier echt niet zo bezig met hun pc dat ze bij overclocken gelijk waterkoeling aanschaffen. Dat is maar een klein percentage ik denk zelfs maar 1 of 2% van alle overclockers. Het overgrote merendeel neemt gewoon een goede betaalbare luchtkoeler en ramt de cpu dan zo hoog mogelijk zonder al te veel rare fratsen uit te halen.

Waterkoeling is pas effectief als je de voltages significant hoger gaat zetten dan stock settings. Daar heeft waterkoeling een veel betere afvoer van de hitte voor.

Dat ze stiller zijn hangt ook erg af wat je voor koelers gebruikt en wat je allemaal koelt met de set. Een beetje volledige waterkoeling voor cpu en gpu(s) ben je wel minimaal 100-150 e verder. Een goede cpu en gpu luchtkoeler zit je op 2x 30e ong.

[D4NG3R]

Bepaalde koelers staan wel sterker qua design, maar leveren gelijke koelprestaties. De Mugen II en III bijv zijn groot, lomp en (volgens velen) lelijk maar presteren wel bovengemiddeld goed voor een zeer betaalbare prijs.

@ DCG909 hieronder, het is ONMOGELIJK dat de temperatuur van de CPU lager ligt als die van de omgeving bij luchtkoeling, dus het moet daar sowieso al 13c of lager zijn geweest, wat ik een erg rare temperatuur vind.

Ik gok dat er bedoeld werd dat het zoveel C hoger was als de omgevingstemperatuur.

[loeberce]

Het staat gewoon letterlijk in het artikel dat de temperaturen relatief tov de omgevingstemperatuur zijn. Sectie 6, 1e alinea.

[kwinvdv]

Zou het ook niet handiger zijn als bij de test experimenteel bepaald wordt wat het koelvermogen is afhankelijk van het temperatuurverschil. Zo krijg je ook een beter beeld wat het koelvermogen is bijvoorbeeld in de zomer.

[Nas T]

Koelvermogen is net zo interessant als temperatuurverschil: het is namelijk dezelfde vergelijkingswijze. Koelvermogen hangt nagenoeg 1 op 1 samen met temperatuurverschil.

[kwinvdv]

Ja, het klopt dat bij benadering het temperatuurverschil maal een constante gelijk is aan het vermogen dat de processor verbruikt (=het vermogen dat de koeler afvoert). Maar deze constante is juist een goede indicatie van hoe goed de koeler is, ook in vergelijking met andere tests.

[n-i-x]

Zo'n expirement heb ik een keertje gezien, in het Athlon/Thunderbird-tijdperk. Als ik me niet vergis was dat deze:
http://nl.hardware.info/r...stest-test-koelcapaciteit

Maar goed... wanneer de omgevingstemperatuur in de review wordt vermeld (of zoals hier, van de gemeten temperatuur wordt afgetrokken) dan kan je dat zelf uitrekenen. Een omgevingstemperatuur die 10 graden hoger ligt zal er bijvoorbeeld voor zorgen dat de temperatuur van de cpu bij benadering 10 graden hoger komt te liggen bij hetzelfde koelvermogen.

[Reactie gewijzigd door n-i-x op 22 juli 2024 14:48]

[R-v-R]

De Corsair is een euro duurder dan de Mugen en krijgt bij de prijs beoordeling 3 sterren tegenover de 5 sterren van de Mugen.
De Zalman die wel een stuk duuder is krijgt ook 3 sterren.
Wat is hier de logica van?

[Noxious]

Ik vermoed dat er gekeken wordt naar de introductie/adviesprijs en 'waar voor je geld'.

[Vastloper]

Ik heb ergens ook het idee, dat er niet heel objectief word gekeken. De scythe mugen serie is natuurlijk legendarisch op tweakers en die zit iedereen elkaar hier aan te smeren.

Als je een beoordeling opsplitst kijk dan ook echt alleen naar de individuele absolute aspecten. Dus ga niet in je achterhoofd overal bij bedenk (voor zijn koelvermogen) Als koelvermogen belangrijker word geacht ga dan een andere wegingsfactor handhaven voor het totaal oordeel als dat niet al gedaan word.

Het viel mij ook al op dat prijs van de cooler master voor de 1 euro extra ineens heel beroerd overkomt. Op deze manier word koelvermogen straks 6 keer meegenomen in alle individuele factoren. Kan je net zo goed alleen nog het koelvermogen raporteren. Laat dan die hele factoren maar achterwege en geef alleen het subjectieve eindoordeel.

Als er inderdaad naar adviesprijs word gekeken vind ik het ook slordig voor een site die in zo een goede geroemde pricewatch voorziet om daar niet zelf even naar te kijken. Het staat notabene automatisch naast het artikel.

[SPee]

Als je bedenkt dat de Mugen2 beter is dan de Mugen 3, dan verwacht je niet "zeer goed" als resultaat. Hooguit "goed".

[TheDukemaster]

Nee de beoordeling klopt inderdaad niet. Zoals in het artikel al naar voren kwam produceert de Cooler Master met de stock fan op high rpm net zoveel geluid als de Zalman op low, maar de temperatuur van de Cooler Master is daarbij wel 2 graden lager. De Mugen houdt daarnaast op high rpm de cpu maar 1 graden koeler dan de Cooler Master, maar produceert daarbij wel bijna 6 dB(A) meer(3 dB(A) is een verdubbeling qua hoorbaarheid). Qua prestatie/geluidsproductie verhouding scoort de Cooler Master dus eigenlijk gewoon het beste.

De Cooler Master is daarbij aanzienlijk goedkoper dan de Zalman. Ondanks dit alles krijgt de Cooler Master toch dezelfde score voor prijs(onmogelijk gezien het prijsverschil) en dezelfde algemene score als de Zalman, terwijl de eerste dus meer waar voor zijn geld bied.

[Xenvius]

Het lijkt me dat hier gedoeld wordt op prijs/kwaliteitverhouding en dat er niet sec gekeken wordt naar de prijs.

edit: JapyDooge was me net voor

[Reactie gewijzigd door Xenvius op 22 juli 2024 14:48]

[Mentalist]

Prijs/kwaliteit lijkt me.

Als een Socket 7 koelertje van €1 had meegedaan had die waarschijnlijk maar 1 ster gekregen, simpelweg omdat je er niets aan hebt. Ook al kost hij maar één euro.

De absolute prijs kunnen we zelf ook wel zien, daar zijn geen sterren voor nodig. De prijs/kwaliteit kan je wel in sterren laten zien.

[SashadeGraaff]

Ik vind deze test niet een gegronde reden om de 'beste koeler' van deze 3 te benoemen.
Er werd niet gezegd of de processor overgeklokt was. wat toch wel een doel is als je zo'n koeler aanschaft.
Dit zeg ik omdat dit soort high end koelers zich pas echt gaan onderscheiden als ze veel hitte te verwerken krijgen, neem bijvoorbeeld de ND-D14 vs. Silver Arrow.
De silver arrow koelt ongeveer hetzelfde, totdat je bij een i7-970 de 4,4 ghz raakt. Dan blijft de NH-D14 hangen op 89 graden, en de SilverArrow schiet vrolijk door naar de 100 Graden. dat is een delta van 11 graden.
Dat verhaal kan je ook reflecteren op deze 'test' De koelers hebben nagenoeg dezelfde temperaturen. maar eigenlijk moet je ze testen onder zware stress. (iets met het soort vloeistof in de heatpipes, verdamping bij X aantal graden)

[Terrestraeon]

De load-testen geven daar toch al een duidelijk beeld in? De verschillen die je in de load-testen ziet zullen bij flinke overclocks enkel nog gedramatiseerd worden. Daar kan je zelf dus al een goed beeld van scheppen.

[Madrox]

Even opletten aub: er word gemeld dat er getest is met een Core i7 920 die standaard op 2.66Ghz draait en hier op 3.8Ghz is geklokt. Het staat er gewoon!

[Xtinction]

Ik zie een minimumtemp van 13 graden, wat was de omgevingstemperatuur?

[Cambion Daystar]

Is de temperatuur tov de ongevingstemperatuur. Dit staat op de eerste pagine met testresultaten

[Eagle Creek]

Kortom: die 14 graden is t.o.v. bv 22 graden, dus absoluut 36 graden idle.
En dat zou dan ook 74 stressed zijn i.p.v. 52?

Klopt dat dan?

[Reactie gewijzigd door Eagle Creek op 22 juli 2024 14:48]

[TheDeeGee]

Denk dat dit idd klopt.

Erg misleidend om het zo te weergeven.

[DCG909]

Ik vermoed tussen de 22 á 24 graden.

[Bravo]

Mijn vermoeden is dat de reviewer de offset ten opzichte van de omgevingtemperatuur heeft bedoelt in plaats van de absolute temperatuur. (Of ze hebben afgelopen week 's nachts buiten lopen testen )
Met deze koelers kun je niet kouder dan de omgevingstemperatuur koelen (daarvoor heb je Phase Change nodig).
Wel een minpuntje trouwens, dat de omgevingstemperatuur niet genoemd wordt.

[jacobvdm]

Het is traditie op veel sites om het verschil in temperatuur te vermelden en niet de temperatuur. De omgevingstemperatuur is net zo relevant als de luchtvochtigheid (hoe droger de lucht des te slechter de koeling) dus als je ècht details wil zouden ze dat ook moeten vermelden.

[sorcees]

Weinig vooruitgang, weinig zinvolle ontwikkeling, alleen commercieel gepruts in de marge.
Mugen II in een ander kleurtje uitbrengen als Mugen IV.
Veel beter worden luchtkoelers niet, ik heb de Mugen II en helemaal niets te klagen.

[Eagle Creek]

Ik heb inderdaad het idee dat de Mugen III meer een 'loze' opvolger is. De prestaties zijn niet beter, en dat is toch een van de belangrijkste redenen voor een opvolger m.i.

De prijs is, ongetwijfeld door de introductie, nog hoger ook, maar dat rechtvaardigt het nieuwe model ook niet. De Mugen II zou nog prima verkocht kunnen worden maar klinkt wellicht te oud? Pure marketing zou ik erg jammer vinden.

[Reactie gewijzigd door Eagle Creek op 22 juli 2024 14:48]

[Spatfrak]

Er word ook minder aluminium gebruikt bij de Mugen 3 t.o.v. de Mugen 2,het zou kunnen dat de Mugen 2 gewoon te duur werd in productie,en de winstmarge daar onder leed,aangezien grondstofprijzen niet bepaald lager worden tegenwoordig.
Hij maakt ook wat meer lawaai t.o.v. de Mugen 2 dit omdat hij meer rpm's moet maken om dezelfde koelprestaties neer te zetten,vanwege minder koeloppervlak.

[Zavantas]

Idd, dat is de reden. De fabricage prijs voor de Mugen 2 ligt eigenlijk te hoog, zeker gezien zijn relatief lage verkoopsprijs.
Ikzelf heb recent een Mugen 2 aangekocht (in combinatie met een MSI Z68A-GD65 G3 moederbord en Kingston KHX1600C9D3X2K2/8GX DUAL CHANNEL DDR3 8GB Hyper X) en ben super tevreden over de koeling van de cpu, evenals het geluidsproductie.
Core i5 k2500 overclocked naar 4,2Ghz en de temperaturen komen nooit boven de 55c° na een sessie Witcher 2.
Het geluid van de hardeschijf is me nu opgevallen, zo stil is deze koeler.

[sorcees]

materiaalprijs heeft nauwelijks invloed op de totaleprijs, aluminium kost ongeveer 2 euro per kilo, als de koeler 200 gram lichter wordt (betwijfel ik) dan is dat 40 cent. non argument dus.

[haarbal]

Het grootste nadeel van de mugen 2 is dat ie vaak in de weg zat van het intern geheugen. Dat heeft Scythe met de mugen 3 dus opgelost zonder dat dit echt ten koste gegaan is van de prestaties, ideaal.

[Madrox]

Alleen met geheugen met extra hoge heatspreaders, waarvan het nut bovendien discutabel is.

[haarbal]

Klopt, maar er zijn toch een hoop mensen die ze kopen. De fan hangt trouwens eerder wel dan niet boven het ram, om het echt netjes te laten passen heb je lowprofile ram nodig.

[Madrox]

Precies. Wat heel vaak verkocht word. Low-profile ram is nog altijd het meest gangbare

[SpitfireNL]

Jammer dat de Noctua NH-D14 niet is meegenomen in de benchmark... deze had ongetwijfeld het stof en zand op hun vooruit doen vallen.

[iamzero456]

Die zou weer in een hele andere prijsklasse vallen en dus minder waar-voor-je-geld

[Cassius]

http://www.overclock.net/...mugen-2-vs-mugen-3-a.html

Het is zonde dat de Mine 2 niet wordt meegenomen. Deze verslaat de Mugen 2 en 3 toch erg vaak. In de tijd dat de Mugen zo populair was, was daar ook al de Mine 1100 (waar ik toen achter kwam met veel reviews) welke ook beter was.

Waarom krijgt deze koeler geen love ?
pricewatch: Scythe Mine 2

1 review voor een van de beste luchtkoelers die er is *confused*

[Niet Henk]

De Mine 2 levert misschien leuke koelprestaties, maar daar blijft het dan bij. Zelf vind ik het ding lelijk en lomp, en hij weegt 1150 gram, dat is meer dan een kilo, dan moet je toch echt voorzorgsmaatregelen gaan nemen zodat je koeler met dat gewicht je moederbord niet sloopt.

Ook is zover ik weet het verschil in prestaties met de Mugens niet zo groot, terwijl er wel een prijsverschil is.

Kortom, de Mine 2 verdient geen love van mij!