Inleiding
Wat wil je als smartphonemaker liever: dat je lang wacht en je toestellen al uitgebreid uitlekken, zoals HTC gebeurde met de Desire HD en Desire Z? Of dat je een toestel vroeg aankondigt en consumenten dus een klein half jaar moeten wachten voordat ze het inderdaad kunnen kopen?
Nokia is een van de weinige voorstanders van de laatste methode. Uit angst voor lekken was de N8 al in april dit jaar aangekondigd. Je kan veel inbrengen tegen die methode vanuit het oogpunt van marketing of van de consument, maar het is in elk geval een strategie die Nokia consequent toepast. Sinds jaar en dag worden belangrijke N-series-toestellen ongeveer een half jaar van tevoren aangekondigd.
De N8 is een waar vlaggenschip voor Nokia. Het is het eerste en duurste toestel met Symbian^3, de verbeterde versie van Symbian S60v5, dat onder meer op de N97 en 5800 XpressMusic stond. Bovendien heeft het baanbrekende specificaties, zoals een hdmi-uitgang, een 12-megapixelcamera met groothoeklens en usb-on-the-go.
In deze review gaan we diep in op de belangrijkste features van dit toestel en testen we de camera. Verder vellen we een oordeel over Symbian^3 en of dat zich staande kan houden in de zwaar concurrerende markt, waarin onder meer iPhone en Android de toon zetten.
Aan het begin van deze review past nog wel een disclaimer. Tijdens de reviewperiode is het toestel op verzoek van Nokia omgeruild. Het eerste toestel dat we ontvingen bleek, hoewel de nieuwste firmware was geïnstalleerd, traag en vol bugs. Zo crashte het toestel geregeld, konden applicaties veelal niet worden geïnstalleerd en werkte de camerasoftware vaak niet. Omdat het een retailtoestel betrof, bestaat de kans dat er mensen zijn die een toestel met diezelfde bugs kopen. We raden die mensen aan zo snel mogelijk terug te gaan naar de winkel, omdat deze bugs volgens Nokia niet in het toestel of de firmware horen te zitten. De oorzaak van de softwarefouten is nog altijd onduidelijk.
Specs en prijzen
Prijzen
Specificaties
| Merk en type |
| Merk |
Nokia |
| Type |
N8 |
| Eerste prijsvermelding |
Zaterdag 25 september 2010 |
| Toestel |
| Telefoonmodel |
Bar |
| Invoermethode |
Touchscreen |
| Gsm-besturingssysteem |
Symbian |
| Versie besturingssysteem |
Symbian ^3 |
| Beeldscherm |
| Schermresolutie |
640x360 pixels
|
| Schermdiagonaal |
3,5" |
| Schermtype |
Oled |
| Multitouch |
Ja |
| Touchscreentechniek |
Capacitief |
| Camera |
| Cameraresolutie |
12MP |
| Camera-autofocus |
Ja |
| Gsm-flitsertype |
Xenonflitser |
| Flitsertype |
Compactflitser |
| Resolutie video-opname |
1280x720 pixels (hd ready 720p) |
| Functionaliteit |
| Berichten |
E-mail, mms, sms |
| Gsm-taal |
Engels |
| Mp3-ringtone |
Ja |
| Audioformaten |
Aac, amr-wb, eaac, eaac+, mp3, wma |
| Videoformaten |
H.263, h.264, mpeg 4, realvideo |
| Gsm-functies |
A2dp (bluetooth stereo), bewegingssensor, fm-radio (headset), fm-transmitter, kompas, T9-tekstinvoer, tril, voicerecorder |
| Verbindingen |
| Mobiele netwerken |
Edge, hsdpa, umts |
| Frequentiebereik (gsm/umts) |
850MHz, 900MHz, 1800MHz , 1900MHz , 2100MHz |
| Verbinding (wlan) |
802.11b, 802.11g, 802.11n |
| Bluetooth-versie (gsm) |
Bluetooth 2.1 |
| Gsm-connector |
3,5mm headset, micro-usb |
| Technische kenmerken |
| Processorsnelheid |
680MHz |
| Werkgeheugen |
256MB |
| Opslaggeheugen |
16GB |
| Extern geheugen |
Secure digital micro, secure digital micro high capacity |
| Accu |
| Gesprekstijd |
12u |
| Stand-by-tijd |
390u |
| Accucapaciteit |
1200mAh |
| Accutype |
Li-ion |
| Uiterlijk |
| Kleuren |
Zwart |
| Gewicht (gram) |
135g |
| Lengte |
114mm |
| Breedte |
59mm |
| Hoogte / diepte |
13mm |
| Overige specificaties |
| Bijzonderheden |
Hdmi-uitgang en dolby digital plus, dedicated gpu broadcom bcm2727
|
Wat is de bedoeling van de N8?
Nokia wil iets doen waaraan geen enkele fabrikant zich dit jaar heeft gewaagd: een toestel promoten om zijn multimediacapaciteiten. Deze strategie is tamelijk 2007 en waarschijnlijk is Nokia zich daar terdege van bewust. Rest de vraag: waarom?
De naakte waarheid is dat Nokia niet veel keuze had. De Finse fabrikant moet elk najaar met een aansprekend, high-end toestel komen; consumenten en aandeelhouders verwachten dat. En hoewel de meeste inkomsten en verkopen niet uit high-end modellen komen, is de markt van dure toestellen wél gezichtsbepalend.
Natuurlijk weet Nokia ook dat het niet kan komen met een duurdere versie van toestellen die het ook voor 150 euro verkoopt, zoals het met het Symbian-toestel 5230 heeft gedaan. Het verschil in specificaties kan het prijsverschil tussen de mid-range en de high-end modellen van Nokia niet verklaren, met als gevolg dat de high-end toestellen door de techpers worden weggehoond en consumenten het toestel niet kopen, omdat ze geen idee hebben waarom het zo duur is.
Kortom, een nieuw toptoestel moet iets unieks hebben, omdat Nokia zelf Symbian geschikt heeft gemaakt voor een lager marktsegment. Nokia vond de oplossing in multimedia; de mini-hdmi-uitgang en de camera moeten zorgen voor de verkopen.
In Espoo beseft men ook wel dat de N8 Nokia geen grootse comeback gaat bezorgen. Symbian krijgt waarschijnlijk nooit meer het aanzien dat het in de tijd van de N95 had en daarom heeft de Finse fabrikant smartphones met MeeGo op stapel staan. MeeGo is bedoeld voor de high-end toestellen van de toekomst en daar zou het goed in kunnen slagen.
Het probleem is echter dat er dit jaar geen MeeGo-toestel meer zal komen. De N9 komt pas volgend jaar uit en zo lang kan een toptoestel niet uitblijven. De N8 moet het gat vullen totdat MeeGo er is en totdat Symbian^4 er is. Immers, terwijl Symbian^3 een evolutie is, moet Symbian^4 echt, ja nu echt, een modern besturingssysteem voor smartphones worden.
We zullen het zien.
/i/1282215389.jpeg?f=imagenormal "Nokia N9")
Uitgelekte afbeelding Nokia N9
Hardware: geen krachtpatser
Oude processor en nieuwe gpu
Het is al een tijd geleden dat tweakers steil achterover vielen van de processors die Nokia in zijn smartphones stopt. De N97 was, met een op 434MHz geklokte ARM11-processor, geen krachtpatser en voor de N8 geldt hetzelfde. De N8 heeft een cpu met een ARM11-core op 680MHz.
Hoewel Nokia geen informatie heeft vrijgegeven over de cpu in de N8, ligt het voor de hand dat het om een Freescale gaat. Nokia gebruikte onlangs vooral de MXC300 in zijn producten. Hoewel Freescale in zijn documentatie aangeeft dat de processor tot 532MHz kan worden geklokt, is die processor in de E72 geklokt op 600MHz. Vermoedelijk is de kloksnelheid voor de N8 nog verder opgekrikt.
/i/1286546718.jpeg?f=imagenormal)
De cpu loopt in elk geval ver achter op wat anno 2010 voor high-end toestellen als normaal wordt ervaren. Concurrerende toestellen hebben al lang geen ARM11-processors meer, maar zijn gebouwd om een nieuwere core zoals de Cortex A8 van ARM of de Scorpion van Qualcomm. Bovendien draaien ze daarnaast vaak op hogere kloksnelheden, zoals 800MHz of 1GHz. Dit maakt ze op papier drie keer zo snel als de cpu in de N8.
De N8 heeft echter een verrassing in zijn mouw: de gpu. Die is namelijk wél hardware met spierballen; de Broadcom BCM2727 moet het maken van 720p-video en 12-megapixelfoto's mogelijk maken. Ook is de Broadcom nodig om beelden door te sturen over de hdmi-uitgang van het toestel.
De combinatie van een oudere cpu en nieuwere gpu zal een kostenoverweging zijn geweest. Zodra de grafisch zware taken door de gpu worden opgepakt, hoeft de cpu minder spierballen te hebben, wat de prijs van het toestel enigszins zal drukken.
Geheugen
Het geheugen, vooral het werkgeheugen, is vaak een pijnpunt geweest van Symbian-toestellen van Nokia. De Finse fabrikant is zuinig geweest met het inbouwen van werkgeheugen, waardoor toestellen voor dagelijks gebruik soms tekortkwamen. Samsung liet met zijn laatste Symbian-toestel, de i8910 HD uit het voorjaar van 2009, al zien hoe het moet en bouwde 256MB in. De Samsung kan daarom met behulp van een custom rom 60 à 70 applicaties naast elkaar draaien.
De N8 beschikt ook over een werkgeheugen van 256MB. Ter vergelijking, de iPhone 4 heeft een werkgeheugen van 512MB en HTC bouwde in de Desire HD een ram in van 768MB. Toch is het een welkome aanvulling, die maakt dat multitasken op de N8 beter gaat dan op de N97.
Nokia heeft beknibbeld op het opslaggeheugen. De N97 en N900 hadden een opslaggeheugen van 32GB, maar Nokia heeft nu besloten dat 16GB voor de N8 genoeg is. Dat kan kloppen, al nemen de 720p-filmpjes wel veel ruimte in. Omdat sdhc-kaartjes tot een grootte van 32GB worden ondersteund, kan het geheugen flink worden uitgebreid.
Uiterlijk en belkwaliteit
Uiterlijk
Het design van de N8 roept gemengde reacties op. Sommigen vinden de nieuwe Nokia spuuglelijk en anderen juist mooi. In elk geval is het een behoorlijke verandering ten opzichte van andere N-serie-toestellen. Dat op zich is al een overwinning voor Nokia, dat zich geregeld conservatief toont op het gebied van design.
Het design van de N8 kenmerkt zich door de opvallend geplaatste knop, de enige fysieke manier om menu-elementen te bedienen. In applicaties dient hij als Thuis-knop, terwijl hij op de homescreens juist als Menu-knop kan worden gebruikt; een druk op de knop opent dan het hoofdmenu. Lang indrukken geeft toegang tot de taakbeheerder.
De N8 heeft een metalen behuizing, die over de hele linie loopt en alleen aan de boven- en onderkant wordt onderbroken. De schuin toelopende kanten zijn van plastic. Dat heeft een duidelijke functie; de antennes zitten erachter en draadloze signalen gaan gemakkelijker door kunststof dan door metaal.
Aan de bovenkant zit de Aan-uitknop, samen met de hdmi-aansluiting en de 3,5mm-jack. Aan de onderkant staat de nodige info en is de microfooningang te vinden. Aan de rechterzijkant zitten de volumeknoppen, de schuif om het scherm te vergrendelen en de cameratoets. Aan de linkerzijkant zijn ingangen te vinden voor de simkaart en micro-sdhc-kaart. Ook de micro-usb-aansluiting zit daar.
De simkaart en micro-sdhc-kaart moeten aan de linkerkant worden ingebracht, omdat de N8 de eerste Nokia is zonder accuklep. De accu kan alleen worden bereikt door twee kleine schroefjes te verwijderen. Omdat deze geen gewone maat hebben, zal niet iedereen het gereedschap daarvoor in huis hebben, al zal het losschroeven van twee Torx T4-schroefjes voor veel tweakers geen probleem zijn.
:fill(white)/i/1286546836.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286546838.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286546839.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286546840.jpeg?f=thumb)
De achterkant is een verhaal apart; die is van metaal en volledig gaaf, op de cameramodule na. Omdat Nokia de hardware van een volledige camera in de N8 heeft willen stoppen, is het toestel daar een stuk dikker en ligt de N8 nooit stabiel op tafel, maar wiebelt hij en ligt hij een beetje scheef.
:fill(white)/i/1286546832.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286546833.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286546835.jpeg?f=thumb)
Bouwkwaliteit
De Nokia 8 voelt stevig aan in de hand. Hij is klein, compact en gebouwd van stevige materialen als aluminium. Hij is wel wat zwaar voor zijn grootte - de weegschaal gaf 134 gram aan. Hij ziet eruit alsof hij wel een stootje kan hebben.
Groot minpunt is de kwaliteit van de lak. Na een paar dagen al begonnen randen witte plekken te vertonen, doordat de lak eraf ging. Dat gebeurde op het schuifje waarmee het toestel vergrendeld wordt en rond de ingangen voor de sim- en microsdhc-kaart.
Vermoedelijk vanwege het debacle met het klepje om de camera van de N97 te beschermen - bij veel mensen veroorzaakte het klepje krassen op de lens - wordt de camera van de N8 niet beschermd. Daardoor kan er gemakkelijker stof op komen. Het is onduidelijk wat dat op de lange duur betekent.
:fill(white)/i/1287065554.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1287065559.jpeg?f=thumb)
Bereik en belkwaliteit
Nokia staat bekend om zijn uitstekende bereik en belkwaliteit, en de N8 is hierop nauwelijks een uitzondering. Het bereik van de N8 is vergelijkbaar met dat van de N97. Dat betekent dat er vaker een 3g-verbinding is dan met veel andere toestellen. Op plekken waar andere toestellen het 3g-signaal verliezen, houdt de N8 het nog even in stand.
De belkwaliteit is goed, maar niet zo goed als bij sommige andere Nokia's. Mensen aan de andere kant van de lijn klagen dat de N8-beller niet natuurlijk klinkt en dat het achtergrondgeluid domineert op plekken waar niet veel achtergrondgeluid is.
Accu
De niet-makkelijk-verwisselbare accu van de N8 - de accu is er alleen uit te halen als je twee schroefjes loshaalt - presteert voor een smartphone bovengemiddeld. Symbian stamt uit een tijd dat het consumeren van weinig accucapaciteit nog bovenaan het prioriteitenlijstje stond en Symbian^3 plukt daar de vruchten van.
Wie goed oplet met het afsluiten van applicaties, kan twee dagen op een acculading doen. Bij heel intensief gebruik kan dat terugvallen naar anderhalve dag. Daarbij moet je veel navigeren en internetten. Bij rustig gebruik moet zelfs een dag of drie mogelijk zijn.
/i/1286546829.jpeg?f=imagenormal)
Scherm: donker en gevoelig
Problemen met amoled
Er zijn wereldwijd problemen met amoleds; er zijn er simpelweg niet genoeg. Het is onbekend waar Nokia zijn schermen vandaan haalt, maar Samsung kan er niet genoeg produceren. HTC en Samsung zelf schakelden daarom over op lcd-technieken voor de recentste smartphones. Ook Nokia houdt het bij de N8, die na de N85 en N86 8MP de derde Nokia is met amoled-scherm. Nieuwere modellen krijgen een clear black display, een verbeterde versie van amoled om het scherm beter afleesbaar te maken in zonlicht, zo claimt Nokia.
De problemen zouden in 2011 of 2012 opgelost moeten zijn. Samsung bouwt momenteel een grote fabriek, die 35 miljoen amoled-panelen per maand moet produceren. Ter vergelijking: dat zijn er nu 30 miljoen per jaar. Naast Samsung zijn er nog enkele andere bedrijven die oled-schermen kunnen maken, maar er is nergens een miljoenenproductie.
Scherm: diagonaal en resolutie
Het scherm meet 3,5" volgens de specificaties. Dat is een afgerond getal; in werkelijkheid gaat het om 3,46" en daarmee is het scherm van de N8 iets kleiner dan dat van de Apple iPhone. De resolutie is 640x360 beeldpunten, iets wat Nokia geestig genoeg aanprijst als nHD (near HD). Het aantal pixels is echter een kwart van wat bij tv's hd-ready heet, namelijk 1280x720.
De resolutie doet laag aan in vergelijking met concurrenten. Die hebben veelal 800x480 of 854x480 beeldpunten in het scherm. De iPhone 4 ondersteunt een resolutie van 960x640 pixels. Nokia kiest echter voor alle Symbian-smartphones met touchscreen voor dezelfde resolutie, een lijn die waarschijnlijk niet lang meer kan worden volgehouden.
Op het 3,5"-scherm is de resolutie overigens wel goed te doen. Voor een hedendaagse high-end smartphone is het scherm aan de kleine kant, waardoor de relatief lage resolutie nauwelijks opvalt. Daar komt bij dat het scherm de zaken goed en scherp genoeg weergeeft.
Gevoeligheid en helderheid
Het scherm is van hetzelfde type als dat van de Microsoft Kin Two en de BlackBerry Torch, beweert iFixit. Ook hier is de Synaptics T1201A verantwoordelijk voor de gevoeligheid van het capacitieve scherm. Het is 'slechts' de tweede keer dat Nokia een smartphone met capacitief scherm uitbrengt. De eerste was de Nokia X6, die eind vorig jaar in de verkoop ging.
Het scherm is gevoeliger dan de schermen van andere Nokia-smartphones, maar kan niet tippen aan de schermen van HTC, Samsung of Apple. Een lichte aanraking is niet genoeg om het toestel tot actie te bewegen, maar de N8 reageert wel aanzienlijk beter dan bijvoorbeeld de N97.
Test: hoe helder is het scherm?
Om het scherm van de N8 te testen, hebben we het toestel naast diverse andere toestellen gelegd: een Samsung Galaxy S, met het in theorie helderdere Super Amoled-scherm, de iPhone 4, die beschikt over een ips-lcd, en een HTC Legend, die net als de N8 een amoled-scherm heeft.
De foto's hieronder zijn weliswaar uitgesneden en verkleind, maar op geen enkele wijze digitaal nabewerkt; het zijn de originele foto's. De afbeeldingen tonen hetzelfde testbeeld onder diverse lichtomstandigheden op de diverse toestellen.
:fill(white)/i/1286547000.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286547001.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286547002.jpeg?f=thumb)
Wat vooral opvalt is dat de N8 kleuren donkerder weergeeft dan de Galaxy S en iPhone 4. Van de Galaxy S is bekend dat kleuren feller en gesatureerder zijn; de iPhone 4 komt dichter in de buurt van natuurlijke kleuren. De N8 geeft kleuren over het algemeen een paar tinten donkerder weer. De oorzaak daarvan lijkt te zijn dat het scherm minder fel kan dan dat van de concurrentie. Dat blijkt ook bij gebruik in zonlicht; de N8 is niet onder alle omstandigheden goed af te lezen.
:fill(white)/i/1286547003.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286547004.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286547005.jpeg?f=thumb)
Ook als we de HTC Legend met zijn amoled-scherm ernaast leggen, valt op dat de N8 kleuren donker weergeeft. Voor de referentie ligt nog altijd de Galaxy S ernaast.
Het amoled-scherm van de N8 geeft kleuren mooi, maar weinig natuurgetrouw weer. Praktisch nut van het donkerder weergeven van kleuren is wellicht dat zo de accu wordt gespaard.
Camera: dagelijks gebruik
De camera is een van de sterke verkoopargumenten van de Nokia N8. De smartphone heeft een camera met een groothoeklens van 28mm, autofocus, een led-flitser en een xenon-flitser. De maximale resolutie is 12 megapixel. Daarmee komt het toestel sterk overeen met compactcamera's. In tegenstelling tot veel andere mobieltjes heeft de N8 bijvoorbeeld een rode 'voorflits' om de autofocus in donkere omstandigheden bij te staan.
De camera is te bereiken door op de cameraknop aan de zijkant te drukken. De interface van de camera is enigszins warrig; via icoontjes aan de zijkant kunnen sommige zaken worden ingesteld, maar voor veel andere zaken moet op de Opties-knop aan de linkeronderkant worden gedrukt. Dit maakt het gebruik van de camera iets ingewikkelder dan nodig. Het maken van foto's is op zichzelf een eitje. Eerst focust de camera en daarna maakt hij een foto. Standaard staat de camera op 9 megapixel, maar via Opties kan dat worden aangepast naar de maximale resolutie van 12 megapixel.
Voor de dagelijkse praktijk werkt het in elk geval prima. Als je foto's wil maken om bijvoorbeeld op een website te gebruiken, heeft de N8 daarvoor alles in huis. Veel gebruikers van de N8 die geen aspiraties hebben om professioneel te fotograferen, zullen meer dan tevreden zijn met de camerakwaliteit van de N8. Die is in elk geval op het oog beter dan die van andere telefoons en goedkope compactcamera's.
Nokia schept behoorlijk op over de camera. Zo zou hij een gewone compactcamera overbodig maken. Deze claim hebben we al vaker gehoord van telefoonfabrikanten en we konden daarom niet wachten om deze te testen.
/i/1286546830.jpeg?f=imagenormal "Nokia N8")
Camera: N8: tests
Om de camera te testen hebben we de N8 tegenover twee concurrenten gezet: de Sony Ericsson Xperia X10, tot dusver het Android-toestel met de beste camera op de markt, en de iPhone 4, waarvan Apple-baas Steve Jobs de camera prees in allerlei mooie marketingwoorden.
Ook hebben we de N8 tegenover twee compactcamera's gezet. De twee tegenstanders – waarvan reviewexemplaren zich op de burelen van Tweakers.net bevonden – zijn de high-end compactcamera Panasonic DMC-LX5, met een prijs van boven de 400 euro, en de ZX3 van Panasonic, die bijna 200 euro kost. De LX5 maakt maximaal 10-megapixelplaatjes, maar heeft wel betere specificaties. De ZX3 maakt 14-megapixelfoto's.
Het is misschien goed om aan te geven dat uit deze tests geen keiharde conclusies kunnen volgen. Deze tests zijn alleen bedoeld om een impressie te geven van de kwaliteit van de camera van de N8 en hebben daarom niet de kwaliteit van de tests in onze camerareviews.
Kleuren
:fill(white)/i/1286975725.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286975785.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286975826.jpeg?f=thumb)
Kleurkaarten Nokia N8, Xperia X10 en iPhone 4
Voor deze test hebben we een foto genomen van een kleurkaart onder zo goed mogelijke lichtomstandigheden. Deze kleurkaart bevat standaardkleuren, waardoor goed is af te lezen hoe de camera's presteren. De kleurkaart is vanaf ongeveer 25cm gefotografeerd.
In deze test komt de X10 op het oog het beste uit de test. De iPhone 4 toont felle kleuren, maar die lijken af te wijken van de natuurlijke kleuren. De N8 zit wat aan de lichte kant, maar eindigt wel achter de X10 op de tweede plaats.
Binnen: close-up met goede belichting
:fill(white)/i/1286975726.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286975786.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286975827.jpeg?f=thumb)
De drie toestellen moesten voor deze test een cameralens fotograferen in een verlichte omgeving; een flits was dus niet nodig. Hier valt de lens van de N8 onmiddellijk op; er past veel meer op het beeld dan bij de andere smartphones, terwijl van ongeveer dezelfde afstand is gefotografeerd.
De N8 wint deze test met vrij grote afstand en levert het scherpste beeld. De iPhone 4 doet het ook redelijk, terwijl de X10 in deze test juist wat achterblijft. De verschillen zijn vooral groot als de details in close-up worden bekeken.
Binnen: close-up in het donker
:fill(white)/i/1286975727.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286975787.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286975828.jpeg?f=thumb)
Dezelfde cameralens als bij de vorige test moest worden gefotografeerd, maar nu was de kamer volledig donker gemaakt. Alle drie de smartphones beschikken over een flits, maar bij de N8 is dat een xenon-flitser, terwijl de andere smartphones een led-flitser hebben.
De N8 wint ook deze test met afstand. Het lukte met de iPhone 4 niet om het object scherp in beeld te krijgen. De X10 lukte dat wel, maar de details zien er bij de N8 veel beter uit.
Binnen: donkere kamer
:fill(white)/i/1286975728.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286975788.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286975829.jpeg?f=thumb)
Voor deze test moesten de camera's ons hele fotohok op de gevoelige plaat zetten. Complicerende factoren: er stond geen licht aan en de deur was dicht.
De N8 wint dit met grote afstand en dat komt door de xenon-flits. De flits van de Xperia X10 is simpelweg te zwak om de kamer te verlichten. De iPhone 4 heeft wel een felle led-flits, maar dat resulteert niet in een goede foto.
Buiten: close-up
:fill(white)/i/1286975729.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286975789.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286975830.jpeg?f=thumb)
Deze strijd is een close call. De foto toont een hoopje gras met wat onkruid ervoor. De N8 wint ook deze keer, maar de X10 en iPhone 4 doen er niet ver voor onder. In detail bekeken is er echter duidelijk verschil en de X10 geeft een te lichte foto.
Buiten: een paar meter afstand
:fill(white)/i/1286975731.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286975791.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286975832.jpeg?f=thumb)
De smartphonecamera's moesten hier focussen op het verkeersbord, dat op enkele meters afstand stond. Het lastigste was het weer, dat voor het nodige tegenlicht zorgde.
De iPhone 4 maakte hier te donkere foto's. De Xperia X10 en N8 liggen dicht bij elkaar, maar de belichting op de N8 is iets beter, zodat die laatste ook bij deze test als winnaar uit de bus komt.
Buiten: een vergezicht
:fill(white)/i/1286975730.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286975790.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286975831.jpeg?f=thumb)
De laatste test is dit lieflijke uitzicht over het IJ in Amsterdam. Qua belichting doen de drie toestellen niet ver voor elkaar onder. Ingezoomd blijkt het voordeel van de extra megapixels; de N8 is net even scherper, al is het verschil niet groot.
Al met al behaalt de N8 op veel testen de eerste plaats. De flits en de hoge resolutie maken goede foto's mogelijk, maar de kleuren zijn niet de beste.
N8 tegen compactcamera's
:fill(white)/i/1286975983.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286976068.jpeg?f=thumb)
Kleurkaarten Nokia N8, Panasonic ZX3 en Panasonic LX5
De beide compactcamera's lijken kleuren natuurlijker weer te geven dan de N8, die op dit punt ook van de smartphones verloor. De kleuren zijn op de N8 niet natuurlijk en wijken af van wat je verwacht. De LX5 is hierbij de beste van beide compactcamera's.
:fill(white)/i/1286975987.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286975988.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286975989.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286976072.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286976073.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286976074.jpeg?f=thumb)
Hierboven zie je een gallery met foto's van dezelfde plaatjes op hetzelfde moment van de dag. De foto's zijn van boven naar beneden van de N8, de ZX3 en de LX5. We hebben deze vergelijkende test op een andere dag herhaald om te zien of dat dezelfde resultaten opleverde. Dat bleek het geval.
De N8 en ZX3 bleken al met al ongeveer gelijkwaardig. Bij complexe foto's bleek de ZX3 beter te kunnen focussen op meer dan één punt en daarnaast maakt de optische zoom uiteraard foto's van verder weg mogelijk. De optische zoom is dan ook de grootste omissie van de N8. Tegen de LX5 kan de N8 bij lange na niet op en dat kun je ook eigenlijk niet van een telefoon verwachten. De gadgets kosten immers bijna hetzelfde, maar de LX5 maakt alleen fotos, terwijl de N8 een volledige smartphone is en dus veel meer functies bevat.
De nieuwe Nokia maakt meer dan redelijke plaatjes. Voor dagelijks gebruik kan hij voor sommige mensen absoluut een goedkope compactcamera vervangen. Wie echter vergezichten op de foto wil zetten en de optische zoom veel gebruikt, zal alsnog een compactcamera nodig hebben. Amateurfotografen met hogere aspiraties hebben toch al niet genoeg aan een goedkope compact en zullen daardoor ook niet genoeg hebben aan de N8.
Symbian^3
Geen breuk met het verleden
Symbian^3 is geen revolutionair nieuw mobiel OS. Sterker nog, het lijkt sprekend op Symbian zoals iedereen dat kent en zoals het geliefd en gehaat is. De verbeteringen zijn gedaan om het werken met Symbian logischer, sneller en gemakkelijker te maken.
Symbian^3 is wel opensource; de code is voor iedereen in te zien en aan te passen. Net als bij Android is opensource een rekbaar begrip. De drivers die bijvoorbeeld bereik en signaal regelen, zijn voorbehouden aan de fabrikanten en die mogen ze voor zichzelf houden. Nokia, die als enige grote fabrikant nog achter Symbian staat, doet dat uiteraard ook.
Wijzigingen: tweaks
De veranderingen die wel zijn doorgevoerd, zijn vrijwel zonder uitzondering ten goede. Zo worden veel van de meldingen die hinderlijk het scherm overnamen – 'Applicatie X is geïnstalleerd', 'Verbinding met toegangspunt X' – nu subtiel boven in het scherm getoond, zonder dat de gebruiker de melding moet wegklikken. Daarnaast vraagt Symbian veel minder vaak om bevestigingen.
Dat werkt in de praktijk prettig. Symbian vindt het nu niet meer nodig om je werk te onderbreken met een melding dat hij met een netwerk is verbonden. De melding komt van bovenaf in het scherm en is grijs met witte letters. Dit is een van de belangrijkste verbeteringen ten opzichte van S60.
Een andere wijziging is subtieler, maar o zo belangrijk. Om een menu te openen hoef je niet langer te dubbelklikken, zoals in de S60v5-interface hier en daar wel het geval was. Daardoor kan de gebruiker sneller door menu's navigeren. Die menu's zijn bovendien voorzien van grafische effecten, zoals een vloeiend bounce-effect aan het einde van een lijst.
Geen nieuwe structuur
Omdat het scrollen en selecteren nu zo soepel gaan, is het een raadsel waarom Nokia vasthoudt aan de gelaagde structuur van het menu. Gedownloade applicaties komen niet in het hoofdmenu, maar in Toepassingen. En in Toepassingen zijn weer de mappen Kantoor en Instrumenten te vinden.
Het Hoofdmenu bestaat nog altijd uit maximaal twaalf items en dat is ongelofelijk jammer. Symbian^3 was eens kans om gebruikers meer overzicht te bieden door de gelaagde structuur van het menu en het instellingenmenu deels weg te halen. Dat is niet gebeurd. Daarbij komt dat een adequate zoekfunctie ontbreekt; de zoekwidget is ronduit traag.
:fill(white)/i/1286549177.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286549180.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286549181.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286549182.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286549183.jpeg?f=thumb)
Wijzigingen: homescreens
De enige snelle manier om bij applicaties te komen, is ze toevoegen aan een Favorieten-widget op een van de homescreens. Nadeel is dat de icoontjes niet groot zijn en bovendien niet van tekst zijn voorzien. Na enige tijd zullen gebruikers de iconen wel herkennen, maar zeker in het begin bleken de diverse snelkoppelingen lastig uit elkaar te houden.
Het aantal homescreens is uitgebreid van een naar drie. Ze kunnen worden volgezet met widgets, die vooralsnog hetzelfde uiterlijk hebben als op de N97. Het is onduidelijk of er voor Symbian^3 meer widgets komen dan voor de N97. Wel kunnen ontwikkelaars via de downloadwinkel Ovi Store nieuwe widgets publiceren, maar dat is nog niet veel gebeurd.
:fill(white)/i/1286549176.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286549179.jpeg?f=thumb)
Er zijn enkele kleine pijnpunten bij de homescreens. Zo is er een vertraging tussen de veegbeweging en het moment waarop een volgend homescreen op het scherm komt. Dat is ingebouwd door Nokia, maar onduidelijk is waarom. Het werkt slechts vertragend en doet het toestel trager lijken dan het is.
Daar komt bij dat er in tegenstelling tot bij Maemo geen wallpapers over meer dan één homescreen kunnen worden getrokken. Elk homescreen heeft zijn eigen wallpaper. Dat is origineel, maar het is de vraag of gebruikers dat waarderen.
In veel applicaties staan de controls in de landscapemodus niet langer rechts in beeld, maar in een dunne balk onderin het scherm, waardoor er meer ruimte voor de applicatie beschikbaar is.
Het is ondoenlijk alle wijzigingen en tweaks in Symbian te bespreken in een review zonder dat deze onmatig lang wordt. Wel is duidelijk dat Nokia veel tijd heeft gestoken in het verbeteren van de pijnpunten in S60v5.
Wijzigingen: taakbeheer
Symbian ondersteunt – in tegenstelling tot sommige andere smartphoneplatforms, zoals Windows Phone 7 – volledige multitasking. Eindelijk heeft Nokia nu ook de hardware ingebouwd om dat te kunnen doen: een werkgeheugen van 256MB. Het lukte tijdens de reviewperiode in elk geval om vijftien applicaties zonder problemen naast elkaar te draaien.
De taakbeheerder van S60v5 was op tekst gebaseerd en dat doet hopeloos ouderwets aan. Daarom is een visuele task switcher gemaakt, die is op te roepen door de Menu-knop lang in te drukken, een handeling waarmee je al sinds de oertijd van telecom de taakbeheerder in Symbian naar boven haalt. De visuele taakbeheerder werkt simpel; je kunt door veegbewegingen langs de verschillende openstaande vensters scrollen. Selecteren roept het venster naar de voorgrond en het sluitkruisje maakt dat de applicatie wordt afgesloten.
De enige wens die overblijft, is dat de taakbeheerder groter wordt gemaakt. Multitasken onder Nokia's OS Maemo was onovertroffen en voelde veel gemakkelijker en ruimtelijker aan, en dat terwijl de N8 en de Maemo-smartphone N900 over even grote schermen beschikken.
:fill(white)/i/1286549178.jpeg?f=thumb)
Symbian^3 is lichtjaren voor op S60v5. Het is veel sneller, logischer en beter uitgewerkt. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat dit vooral komt doordat S60v5 een draak van een OS is; het is slechts een port van de non-touchscreeninterface van Symbian en er bleek voor de release te weinig aandacht aan besteed.
Dat neemt niet weg dat Symbian^3 nog niet aan de concurrentie kan tippen. Android en iOS zijn qua gebruiksvriendelijkheid ook een stukje verder dan Symbian^3. Dat komt vooral door de onnodig ingewikkelde gelaagdheid van het systeem, waardoor gebruikers soms naar applicaties en opties moeten zoeken.
:fill(white)/i/1286549184.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286549185.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286549186.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286549187.jpeg?f=thumb)
Tekstinvoer
De tekstinvoer op de N8 geschiedt via het scherm, omdat fysieke toetsen ontbreken. Er zijn enkele toetsenborden beschikbaar; in portrait gaat het typen via een numeriek toetsenbord, terwijl in landscape alleen een qwerty aanwezig is. Het is een raadsel waarom in portrait alleen een numeriek toetsenbord aanwezig is. Het scherm is groot genoeg om een qwerty-toetsenbord te bevatten, wat blijkt uit het eigen qwerty-toetsenbord dat de downloadable browser Opera Mobile voor het invoeren van url's gebruikt.
Hoe je tekst ook invoert, het toetsenbord verschijnt altijd in een apart scherm. Als je een tekstbox aanklikt, zoals bijvoorbeeld die van de login op Tweakers.net, verdwijnt de pagina van het scherm en wordt vervangen door het toetsenbord met daarboven ruimte om de tekstinvoer te bekijken. Als de tekst klopt, druk je op het vinkje linksonder, waarna de tekst in de tekstbox verschijnt waar je op drukte. Het werkt, maar het is niet de meest efficiënte manier van tekstinvoer. Soms moet je immers even bekijken welke tekstinvoer je moest doen, bijvoorbeeld als je een heel webformulier aan het invullen bent.
Als een letter wordt ingedrukt laat de N8 deze heel kort in het groot zien, vlak boven de letter op het toetsenbord. Doordat die vergroting maar kort duurt, lijkt het toetsenbord snel.
In praktijk is vooral het numerieke toetsenbord ongeschikt voor langere tekstinvoer, zoals mails. Zelfs voor het invoeren van internetadressen is het lang niet ideaal. In landscape is de tekstinvoer via het qwerty-toetsenbord beter. Toch zijn daar ook diverse pijnpunten. De letters zitten recht onder elkaar, wat niet natuurlijk is. Bovendien zijn de Backspace- en Enter-toetsen eigenlijk te klein om gemakkelijk te worden ingedrukt. Ook de spatiebalk had iets groter gekund.
Toch is de tekstinvoer redelijk te noemen. Het voldoet voor veel dagelijks gebruik.
:fill(white)/i/1286549189.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286549190.jpeg?f=thumb)
Software en applicaties
Browser
Nokia heeft al sinds enige jaren een Webkit-browser voor Symbian. De browser ondersteunt veel webstandaarden en kan tevens Flash laten zien. Daardoor worden pagina's bijna zonder uitzondering goed gerenderd. Nadeel is wel dat lettertypes niet altijd kloppen. Zo laat de frontpage van Tweakers.net een heel ander lettertype zien dan de desktop en andere smartphoneplatforms doen.
De browser profiteert van de toevoeging van multitouch en een betere manier van scrollen. Dat maakt hem een stuk bruikbaarder. De interface blijft echter enigszins gedateerd aanvoelen en is ook niet de snelste. Hij kan redelijk meekomen met de concurrentie, maar steekt er niet bovenuit.
:fill(white)/i/1286549188.jpeg?f=thumb)
Ovi Store
Applicaties downloaden gaat via de Ovi Store. Net als bij andere downloadwinkels heb je een account nodig, ook om gratis applicaties te kunnen downloaden. Nokia heeft de Ovi Store een behoorlijke update gegeven voor de N8. Een meer logische en cleane interface moet gebruikers uitnodigen om meer te downloaden. Volgens de laatste cijfers downloaden 150 miljoen gebruikers in totaal 2,3 miljoen dingen per dag uit de Ovi Store.
Vreemd genoeg is de Ovi Store niet op het toestel voorgeïnstalleerd. De link in het hoofdmenu leidt naar de browser, waar de applicatie moet worden gedownload. Dat is een omslachtige constructie. Het is weliswaar niet al te veel werk om de Ovi Store aan het werk te krijgen, maar deze extra stap was onnodig geweest.
Het meest irritante is de opstarttijd van de Ovi Store; elke keer kan de gebruiker een seconde of twaalf uittrekken totdat het startscherm verschijnt. Is de applicatie eenmaal gestart, dan werkt het vrij soepel. Downloaden en installeren gebeuren met een klik.
Er staan ook betaalde applicaties in de Ovi Store. Betalen kan via de telefoonrekening of via creditcards, zoals van Visa, Mastercard of American Express. Het betaalproces is eenvoudig en werkt goed.
Het aanbod van applicaties is vooralsnog mager. Veel applicaties zijn nog niet aan Symbian^3 aangepast. De verwachting is dat dat snel gaat komen, omdat er steeds meer toestellen met het nieuwe OS verschijnen en dus steeds meer gebruikers applicaties kunnen downloaden. Een game als Angry Birds is er overigens wel al, net als Skype en Opera Mobile.
:fill(white)/i/1286549193.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286549194.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286549195.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286549196.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286549197.jpeg?f=thumb)
E-mail
Voorheen had Nokia diverse e-mailclients: een voor gewone mail en een voor Exchange. Nu zijn die samengevoegd; het aanmaken van een Exchange-box kan via het gewone mailprogramma. Exchange kan contacten, agenda en taken synchroniseren, naast uiteraard e-mail.
Exchange is naast kopiëren vanaf de simkaart de beste manier om contacten op het toestel te importeren. Veel services waarop contacten kunnen staan zijn via Exchange te synchroniseren. Wie van een iPhone komt, kan zijn contacten en agenda via een Exchange-account of via een Google-account op de N8 krijgen. Via een omweg is een Google-account ook als Exchange-account in te stellen.
Wie van een andere Nokia komt, kan de Ovi-service gebruiken. Nokia biedt een manier om alles via het internet te backuppen, maar Ovi biedt geen mogelijkheden om contacten, agenda-items en andere zaken te in- of exporteren.
De emailclient op de N8 werkt goed en er valt veel in te stellen. Via homescreenwidgets kunnen de twee nieuwste mails worden bekeken. De interface is niet overladen met eyecandy, maar voldoet prima. Daarbij moet worden opgemerkt dat het notificatiesysteem voor e-mails in bijvoorbeeld Android beter werkt, maar het notificatiesysteem van Android is dan ook in de telecommarkt door geen enkel platform overtroffen.
:fill(white)/i/1286968369.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286968370.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286968371.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286968372.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286968373.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286968374.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286968375.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286968376.jpeg?f=thumb)
WebTV
Nokia heeft WebTV aan de N8 toegevoegd. WebTV bestaat uit kleine clients van televisiezenders zoals CNN en National Geographic. Via die clients kunnen items worden opgevraagd, die vervolgens worden gestreamd. De N8 is, in tegenstelling tot de N96, niet voorzien van Dvb-h.
Nokia had de bedoeling om Nederlandse content aan WebTV toe te voegen, maar dat is vooralsnog niet gelukt; er staan alleen buitenlandse zenders in. De interface is priegelig en het streamen gaat vrij traag. De beeldkwaliteit en framerate daarentegen zijn goed tot zeer goed.
Ovi Maps
Zoals op alle nieuwe Nokia's is Ovi Maps met gratis navigatie ook op de N8 voorgeïnstalleerd. Vooralsnog is het out-of-the-box versie 3.04, maar inmiddels is ook 3.06 te downloaden. Dat is ook de versie die tijdens de reviewperiode op het toestel stond.
In tegenstelling tot het vorige toptoestel, N97, is de gps op de N8 prima, op sommige punten zelfs superieur aan de concurrentie. De N8 heeft snel een fix en werkt zelfs binnenshuis. De cold fix, de eerste keer dat gps wordt aangesproken, kan langer duren.
De navigatie werkt als een trein. Een prettige toevoeging is de gratis verkeersinformatie en informatie over snelheidscontroles; dat heeft tijdens het testen zeker één bon gescheeld.
Kaarten kunnen via Nokia Map Loader op het toestel worden gezet of via mobiel internet worden binnengehaald. Omdat er een buffer is, zul je in een gebied met verminderde dekking niet snel zonder navigatie komen te zitten. De aanwijzingen zijn in het Nederlands en met de vrouwenstem klinkt het streng doch duidelijk.
De volledige multitasking blijkt voor Ovi Maps een nadeel. De gebruiker moet de applicatie via het menu volledig afsluiten, anders blijft navigatie op de achtergrond actief. Dat is funest voor de accuduur, al kan het wel grappig zijn als mensen ineens kreten als 'over 200 meter rechtsaf' uit je broekzak horen komen.
:fill(white)/i/1286968358.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286968359.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286968360.jpeg?f=thumb)
Multimedia
De N8 beschikt over zowel een fm-radio als een fm-transmitter. Fm-radio werkt alleen als de headset is aangesloten, omdat de headset als antenne fungeert. In enkele goedkopere toestellen heeft Nokia wel een antenne gestopt. De fm-transmitter kan de muziek van de N8 via fm naar een radio in de nabijheid zenden, iets wat vooral in de auto prima kan werken. Het toestel moet zich dan niet te ver van de antenne bevinden.
Muziek op de N8 zetten kan via massa-opslag, via Windows Media Player of Nokia Ovi Suite. De muziek klinkt prima en Nokia levert in-ear-oordopjes van goede kwaliteit mee.
:fill(white)/i/1286967302.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286967303.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286967304.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286967305.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286967306.jpeg?f=thumb)
Nokia Ovi Suite
Nokia levert met de N8 een desktop-applicatie met de naam Ovi Suite mee. Deze vervangt de diverse oude applicaties, waaronder het kaartenprogramma en het programma dat online naar software-updates voor het toestel zocht.
Ovi Suite kan ongetwijfeld een charmant programma zijn, maar er zitten enkele irritante bugs in. Zo herkende het programma het toestel wel als N8, maar kon het er toch niet mee koppelen. Het is onduidelijk of het hier gaat om een individuele bug of om een structureel probleem.
Via massa-opslag kunnen ook bestanden op de N8 worden geplaatst. Dat gaat met een snelheid van rond acht megabyte per seconde, zo bleek uit een test met diverse bestanden. Daarmee kan een film op sd-resolutie van 700MB binnen ongeveer anderhalve minuut op het toestel staan. Een gemiddeld muziekalbum staat binnen tien seconden op de smartphone.
Share Online
De functie om genomen foto's naar services zoals Ovi, Flickr en Picasa te uploaden ontbreekt op de N8. Waarom is een raadsel; het bestaat al enkele jaren.
Hdmi en usb-on-the-go
Usb-on-the-go
Nokia is er een meester in om leuke functies van een toestel weg te moffelen als klein detail in een specsheet. Dat is bij de N8 niet anders; zo zit er usb-on-the-go op het toestel, net als op sommige andere modellen trouwens. Usb-on-the-go betekent dat de de micro-usb-aansluiting van het toestel niet alleen dient om het toestel aan een computer te hangen (slave), maar dat de N8 ook zélf als computer kan dienen voor bijvoorbeeld geheugenkaarten (host).
Het lukte om een usb-stick door middel van het meegeleverde kabeltje op het toestel aan te sluiten. In de verkenner verscheen een extra mapje met het icoon van een usb-stick. Er kon door alle bestanden worden gebladerd en die konden worden geopend.
Het verbinden gaat via de micro-usb-poort. Nokia levert een kabeltje mee met een micro-usb-plug aan de ene kant en een usb-poort aan de andere kant. Dit is heel cool, omdat geen enkel ander toestel het kan, maar het praktisch nut is uiteraard beperkt. Het overzetten van grote bestanden zou een nuttige toepassing kunnen zijn.
:fill(white)/i/1286967073.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286967074.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286967075.jpeg?f=thumb)
Hdmi
De N8 is (een van) de eerste in Nederland verkrijgbare smartphones met hdmi-aansluiting. Officieel is de aansluiting mini-hdmi, maar Nokia levert bij de smartphone een kabeltje waarmee het toestel aan een tv kan worden gehangen. Omdat ook Dolby Mobile is meegeleverd, kan de N8 dus een aardige film op het scherm toveren.
Volgens de officiële documenten ondersteunt de N8 de volgende videoformaten: 3gpp formats (H.263), D-1, Flash Video, H.264/avc, mpeg-4, RealVideo 10, Sorenson Spark, vc-1, vp6, en wmv 9. Een dergelijk breed scala aan ondersteunde formaten is indrukwekkend.
Om te beginnen met het goede nieuws: ja, het werkt. Onder meer Top Gear in een h.264-bestand werd afgespeeld. Ook de trailers die op het toestel zijn voorgeïnstalleerd laten een prima beeldkwaliteit zien.
De N8 speelt ook mkv-bestanden af, maar de ondersteuning is niet volledig. Als de bestanden te zwaar zijn, zoals 1080p-films, lijkt de N8 alleen het geluid te pakken. Divx ging ook nog goed, maar mts werd geweigerd, net als diverse andere bestanden die we probeerden af te spelen.
Pijnpuntje bleek ook het vooruitspoelen. Video's bleken dan soms te bevriezen, terwijl het geluid wel doorliep. Dat is een euvel dat via een software-update te verhelpen zou moeten zijn, maar voorlopig hindert het gebruikers die video's afspelen.
:fill(white)/i/1286967080.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286967081.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286967084.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1286967085.jpeg?f=thumb)
Praktijktests
Sinds juni 2009 onderwerpen we alle gereviewde toestellen aan dezelfde praktijktests, zodat we de snelheid van diverse acties in de dagelijkse praktijk kunnen vergelijken. We bekijken het openen van de Tweakers.net-frontpage in de browser, het starten van het toestel en het maken van een foto.
Browser
| Laadtijd Tweakers.net via wifi |
| | Seconden (minder is beter) |
| Samsung Galaxy S (Android 2.2) |
*
2,02 |
| Apple iPhone 4 (iOS 4.0) |
*
2,92 |
| HTC HD2 (Windows Mobile 6.5) |
*
3,31 |
| Nokia N900 (Maemo 5) |
**
6,05 |
| Nokia N8 (Symbian^3) |
***
6,23 |
| Samsung i8910 HD (Symbian S60v5) |
***
8,17 |
| Nokia N97 (Symbian S60v5) |
****
10,25 |
| BlackBerry Pearl 3G (BB OS 5) |
**********
24,33 |
We hebben de Nokia N8 hier vergeleken met oudere Symbian-toestellen en met de snelste recente toestellen op andere platforms. In deze tabel is in een oogopslag te zien dat de Symbian-browser veel sneller is geworden, maar vrijwel alle andere browsers voor moet laten. Alleen BlackBerry heeft onder OS 5 een minder snelle browser, maar die is dan ook berucht om zijn slappe performance.
De pagina laadde gemiddeld in 6,23 seconden. Dit is een gemiddelde van tien tests, waarbij de cache na elk bezoek aan de frontpage werd geleegd. De N8 is nog altijd iets langzamer dan de N900, de Maemo-smartphone van Nokia.
Foto
| Snel een foto maken |
| | Seconden (minder is beter) |
| Samsung Galaxy S (5MP) |
****
3,49 |
| HTC HD2 (5MP) |
*****
4,12 |
| BlackBerry Pearl 3G (BB OS 5) |
*****
4,52 |
| Apple iPhone 4 (5MP) |
******
4,96 |
| Nokia N8 (12MP) |
******
5,27 |
| Nokia N900 (5MP) |
*******
6,12 |
| Nokia N97 (5MP) |
*******
6,34 |
| Samsung i8910 HD (5MP) |
**********
8,46 |
De Nokia N8 presteert opvallend goed, zeker als je nagaat dat het toestel meer dan twee keer zoveel pixels moet verwerken als de meeste concurrenten. Een foto maken gaat bijna even snel als op een iPhone 4 en is zelfs sneller dan op Symbian-toestellen van vorig jaar.
Voor deze test wordt de fotosoftware vanaf het bureaublad gestart, waarna een foto wordt gemaakt. De stopwatch wordt stilgezet op het moment dat het plaatje is verwerkt.
Opstarten
Starten van het toestel
|
| | Seconden (minder is beter) |
| BlackBerry Pearl 3G (BB OS 5) |
*
2,59 |
| Samsung i8910 HD (Symbian S60v5) |
*****
25,41 |
| Nokia N8 (Symbian^3) |
*****
27,36 |
| Nokia N97 (Symbian S60v5) |
*******
34,62 |
| Apple iPhone 4 (iOS 4.0) |
*******
34,89 |
| HTC HD2 (Windows Mobile 6.5) |
********
42,13 |
| Samsung Galaxy S (Android 2.2) |
*********
47,43 |
| Nokia N900 (Maemo 5) |
**********
51,32 |
Het starten van de N8, de tijd tussen het indrukken van de Aan-uitknop en het moment waarop het toestel gereed is voor de eerste actie, duurt iets meer dan 27 seconden. Daarmee is hij sneller dan menig concurrent. Hij moet opvallend genoeg de i8910 HD voor laten gaan. Dat is overigens geen wonder; hoewel de i8910 HD anderhalf jaar oud is, is hij op papier nog altijd krachtiger.
Concurrentie
Symbian-smartphones
Hoewel Symbian nog marktleider is, hebben Samsung en Sony Ericsson al gezegd geen nieuwe toestellen met het OS meer te maken. Nokia zal dus de enige blijven met Symbian^3-toestellen.
Toch hebben de concurrenten nog aardige toestellen, al zijn die met het oudere S60v5 uitgerust. De grafisch meest krachtige Symbian-smartphone ooit gemaakt is van Koreaanse makelij; de i8910 HD heeft een Cortex A8-processor van Texas Instruments met PowerVR-gpu. Daarnaast heeft de i8910 HD ook een capacitief touchscreen, als een van de weinige oudere Symbian-toestellen. Een nadeel: je moet het toestel in het tweedehandscircuit zien te vinden.
Sony Ericsson bracht eerder dit jaar de Vivaz en Vivaz Pro uit. Beide Symbians hebben een 3,2"-touchscreen, maar de Pro heeft er een uitschuifbaar toetsenbord bij. Van beide toestellen is de camera een van de voornaamste verkoopargumenten; die schiet video's in 720p-resolutie en maakt foto's van 8 megapixel.
Nokia heeft daarnaast al een aantal nieuwe modellen met Symbian^3 aangekondigd. Het dichtst bij een release lijkt de C7, die veel specificaties met de N8 gemeen heeft. Alleen de camera is minder indrukwekkend en de gpu ontbreekt. Ook interessant kan de E7 zijn; die smartphone heeft niet alleen een uitschuifbaar toetsenbord, maar ook een 4"-scherm, een behoorlijke slag groter dan de 3,5" van de C7 en N8.
/i/1284460343.jpeg?f=imagenormal "Nokia E7")
Camera met hoge resolutie
Megapixels zeggen weinig, zeker op smartphones en mobieltjes. Toch vinden sommige mensen het leuk een telefoon te hebben met zoveel mogelijk megapixels, een trend die voornamelijk in Aziatische landen woedt.
Geen wonder dat de meeste megapixels uit Azië komen. Sony Ericsson bracht vorig jaar de Satio op de markt, een Symbian-toestel met 12-megapixelcamera. Rond dezelfde tijd kwam Samsung met de Pixon12, maar die is al maanden van de markt af.
Een categorie eronder zitten de 8-megapixelcamera's uit onder meer de HTC Desire HD en de Sony Ericsson Xperia X10. Vooral de X10 levert goede plaatjes af, maar een xenon-flits, zoals op de N8, is op de huidige markt niet vindbaar. Nokia had dat eerder wel in de N82, een toestel uit 2007.
Wat kan ik krijgen voor die prijs?
De N8 heeft momenteel als laagste prijs iets meer dan 400 euro. Daarmee is het high-end, maar is het geen bijzonder duur toestel. Voor die prijs kun je op Android-gebied onder meer een HTC Desire kopen, of een Samsung Galaxy S. Ook het best verkochte toestel van Nederland, de BlackBerry Bold 9700, valt in die prijsklasse.
Gallery
Conclusie: is het beste goed genoeg?
De Nokia N8 is op veel punten een uitstekend toestel. De cameraprestaties zijn indrukwekkend, de bouwkwaliteit is - op de loslatende laklaag na - uitstekend, navigatie werkt als een trein en het bereik is goed. Daarbij komt dat de prestaties prima zijn en het toestel door de aanwezigheid van hdmi en usb-on-the-go meer dan voldoende unieke punten heeft om een plek op de markt te veroveren.
Met Symbian^3 is op zich niets mis. Het werkt snel, biedt ongelofelijk veel mogelijkheden, heeft zich bewezen en is stabiel. Applicaties die werkten op S60 werken ook op het nieuwe systeem en dat maakt dat er nu al voldoende, zij het niet overdreven veel, software is te downloaden. Wie echter Symbian^3 naast de concurrentie legt, zoals Windows Phone 7, Android 2.2 en iOS 4.1, ziet dat Nokia's besturingssysteem enkele ouderwetse elementen kent en op sommige punten omslachtiger werkt dan nodig zou zijn.
Doet de koper van de N8 een miskoop? Waarschijnlijk niet, maar je moet goed weten wat je wilt. Het momentum in de mobiele markt, en dus het grootste aanbod van nieuwe en spannende applicaties, ligt niet bij Symbian. Wie met zijn telefoon goed wil kunnen bellen, navigeren en goede foto's schieten, heeft aan de N8 echter een prima toestel.
Wie nu een oude Nokia heeft en bij Nokia wil blijven, heeft er met de N8 een uitstekende keuze bij. Wie nu echter een iPhone of Android-toestel heeft, zal niet snel op Symbian overstappen, zolang de échte vernieuwingen nog op zich laten wachten. En dat maakt dat de N8 weliswaar een groot succes kan worden, maar vermoedelijk Nokia niet zal helpen om de markt voor high-end smartphones te heroveren.
Pluspunten:
+ Uitstekende camera
+ Design
+ Snelle software
Minpunten:
- Symbian^3 voelt ouderwets aan tov concurrentie
- Desktopsoftware werkt niet altijd
- Tekstinvoer kan veel beter
:fill(white)/i/1286546718.jpeg?f=imagegallery)
/i/1286546829.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1286975725.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1286975785.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1286975826.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1286975726.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1286975786.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1286975827.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1286975727.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1286975787.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1286975828.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1286975728.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1286975788.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1286975829.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1286975729.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1286975789.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1286975830.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1286975731.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1286975791.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1286975832.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1286975730.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1286975790.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1286975831.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1286975983.jpeg?f=imagegallery)
/i/1286976068.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1286975987.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1286975988.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1286975989.jpeg?f=imagegallery)
/i/1286976072.jpeg?f=imagegallery)
/i/1286976073.jpeg?f=imagegallery)
/i/1286976074.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1271859024.jpeg?f=imagegallery)
/i/1282734465.jpeg?f=imagegallery)
/i/1282734466.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1282734467.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1282734468.jpeg?f=imagegallery)
/i/1282734469.jpeg?f=imagegallery)
/i/1282734470.jpeg?f=imagegallery)
/i/1282734471.jpeg?f=imagegallery)
/i/1282734472.jpeg?f=imagegallery)
/i/1282734473.jpeg?f=imagegallery)
/i/1282734474.jpeg?f=imagegallery)
/i/1282734475.jpeg?f=imagegallery)
/i/1282734476.jpeg?f=imagegallery)
/i/1282734477.jpeg?f=imagegallery)
/i/1282734478.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1282734479.jpeg?f=imagegallery)
/i/1282734480.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1282734481.jpeg?f=imagegallery)
/i/1282734482.jpeg?f=imagegallery)
/i/1282734483.jpeg?f=imagegallery)
/i/1282734484.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1286546828.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1286546830.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/1291128568.png?f=thumbmedium)
Nokia, zou consistenter moeten zijn in het feature aanbod./u/303937/HRNGTW4S.png?f=community){kind=small}
), voor een hardwarematig zeer goed uitgevoerd toestel.
:strip_exif()/u/145443/ipodikenranger.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/269216/crop56145713dd487_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/86315/ico.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/36753/ironman%25202_close_face60x60.jpg?f=community){kind=small}
/u/278455/crop60195664621f9_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/280177/Afbeelding1.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/202529/crop5d92ebc304e00.jpeg?f=community){kind=small}
/u/283780/sheepyn8.png?f=community){kind=small}
.:strip_icc():strip_exif()/u/173551/crop5db8c76d03a24_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/113709/galactic_empire_60pix.png?f=community){kind=small}
/u/46032/74daijirox.GIF?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/291761/Agfa%2520Vista%252050x65-2kb.jpeg.jpg?f=community){kind=small}
/u/269377/arnoud8bit.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/229579/crop5b1e67590d92c_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/16955/crop65674945510a9.jpg?f=community){kind=small}
/u/2820/crop60efd54698630_cropped.png?f=community){kind=small}
)
:strip_icc():strip_exif()/u/249917/jaapschaap.jpg?f=community){kind=small}
Wat leuk zeg, ook al heb je gelijk de N8 heeft 7MP meer