Inleiding
Al bij de introductie van de Evergreen-architectuur in september 2009 demonstreerde AMD Eyefinity-hardware waarmee zes schermen tegelijk kunnen worden aangestuurd. Met de destijds uitgebrachte Radeon HD 5870-videokaart kunnen al drie beeldschermen van beeld worden voorzien, maar op de Eyefinity 6-kaarten moest nog worden gewacht.
De introductie van een videokaart met zes mini-displayports werd uiteindelijk uitgesteld tot eind maart 2010. Driverproblemen zouden aan de verlate introductie ten grondslag hebben gelegen.
AMD voorzag ons van een enkele HD 5870 Eyefinity 6 en XFX stuurde ons nog eens twee exemplaren. Samsung voegde daar zijn ultieme Eyefinity-setup van zes beeldschermen en de bijbehorende standaard aan toe. Een nadeel van meerdere schermen waarover het beeld verspreid wordt, zijn de bezels van de schermen die het beeld onderbreken. De monitoren die Samsung voor Eyefinity-systemen ontwikkelde, hebben dan ook een zo dun mogelijke bezel. Samsung zal de monitoren overigens ook per drie gaan verkopen.
Tweakers.net nam het Eyefinity-systeem met zowel drie als zes beeldschermen onder de loep. Een dergelijke setup is goed voor een resolutie van respectievelijk 5760x1080 en 5760x2160 beeldpunten. We onderzochten hierbij de prestaties van een en twee HD 5870 EF 6-kaarten. Helaas, zo kunnen we nu al verklappen, is een CrossFire-opstelling met drie 5870's nog niet mogelijk. AMD is daarvan op de hoogte, maar de prioriteiten van de driverontwikkelaars zouden momenteel elders liggen. Verder keken we ook nog naar de prestaties van reguliere HD 5870- en HD 5970-kaarten met drie beeldschermen.
Helaas!
De video die je probeert te bekijken is niet langer beschikbaar op Tweakers.net.
HD 5870 Eyefinity 6 Specificaties
De specificaties van de HD 5870 Eyefinity 6, kortweg de EF 6, wijken niet heel veel af van die van de reguliere HD 5870. Uiteraard zitten er zes mini-displayports achter op de videokaart, in plaats van de twee dvi-poorten, de hdmi-poort en de displayport van de normale kaart. Een tweede verschil is de hoeveelheid geheugen, die van 1GB naar 2GB werd verdubbeld.
:fill(white)/i/1271794149.jpeg?f=thumb)
Het extra geheugen zou van pas moeten komen bij de extreem hoge resoluties die met Eyefinity mogelijk zijn. De kloksnelheden bleven ongewijzigd, met snelheden van 850MHz en 4800MHz voor respectievelijk de gpu en het geheugen. AMD gaf de videokaart wel een hogere tdp mee, van 225W in plaats van 188W. Desondanks bleef ook de koeler ongewijzigd.
XFX levert standaard enkele adapters mee, zodat de videokaart ook op beeldschermen aangesloten kan worden die niet over displayport beschikken. Zo zitten er twee mini-displayport naar displayport-, twee mini-displayport naar single-link dvi- en een enkele mini-displayport naar hdmi-adapter meegeleverd. Het gaat bij de dvi en hdmi-adapter om passieve exemplaren en met de dvi-adapter is de maximale resolutie 1920x1200 pixels.
/i/1271794154.jpeg?f=imagenormal "XFX HD 5870 Eyefinity 6")
De tests zijn met twee verschillende resoluties uitgevoerd. De hoogste resolutie wordt bereikt met de 3x2-opstelling. De zes full-hd-schermen hebben een gezamenlijke resolutie van 5760x2160 beeldpunten, oftewel ruim 12,4 megapixel. Dat is bijna drie keer zoveel als een enkel scherm met een resolutie van 2560x1600. De wat betaalbaardere opstelling van 3 schermen is ook uitgebreid getest. De 3x1-opstelling heeft een resolutie van 5760x1080 pixels opgeleverd.
Vanwege de hoge resoluties valt het te verwachten dat de videokaarten het zwaar krijgen. We stelden de instellingen dan ook bij om nog enigszins speelbare framerates mogelijk te maken. We willen immers niet alleen de prestatieverschillen tussen de videokaarten laten zien, het gaat in deze review ook om het praktische nut van een dergelijke Eyefinity-opstelling.
| |
HD 5870
|
HD 5870 EF 6
|
HD 5970 |
| Videochip |
Cypress
|
Cypress
|
2x Cypress |
| Transistors |
2,14 miljard
|
2,14 miljard |
2x 2,14 miljard |
| Die-size |
334mm² |
334mm² |
2x 334mm² |
| Procedé |
40nm |
40nm |
40nm |
| Technische Specificaties |
| Streamprocessors |
1600 |
1600 |
2x 1600 |
| ROP's |
32 |
32 |
2x 32 |
| Texture units |
80 |
80 |
2x 80 |
| Kloksnelheid |
850MHz |
850MHz |
725MHz |
| Geheugenbus |
256bit |
256bit |
2x 256bit |
| Geheugen |
1GB gddr5 |
2GB gddr5
|
2x 1GB gddr5 |
| Geheugensnelheid |
4800MHz |
4800MHz |
4000MHz |
| Tdp |
188W |
225W |
300W |
| Prijs |
Onbekend |
479 usd
|
600 usd
|
Samsung MD230
Zoals gezegd voorzag Samsung Nederland ons van zes full-hd-monitoren, inclusief standaard. De MD230-monitoren kunnen per drie of per zes aangeschaft worden, inclusief een standaard. Samsung heeft vooralsnog geen plannen om de MD230 los te gaan verkopen. Deze 23"-monitoren hebben dunne bezels, wat ze geschikt moet maken voor multi-monitorsetups.
De bezels zijn aan de zijkanten 7mm breed, aan de onderkant meet de bezel 8,1mm en aan de bovenkant is 9,2mm aan ruimte nodig. De 'dode' ruimte tussen twee schermen naast elkaar bedraagt zo 14mm, terwijl tussen twee boven elkaar geplaatste schermen een onderbreking van 17,3mm zit. Om de bezels zo dun te houden, werden onder andere alle knoppen weggelaten. Die werden ondergebracht in een afstandsbediening.
:fill(white)/i/1271794151.jpeg?f=thumb "Onderkant P2310H (links) / Onderkant MD230 (rechts)")
:fill(white)/i/1271794152.jpeg?f=thumb "Zijkant P2310H (links) / Zijkant MD230 (rechts)")
:fill(white)/i/1271794150.jpeg?f=thumb)
Als we de Samsung MD230 vergelijken met de Dell P2310H, die ook heel geschikt voor multimonitoropstellingen lijkt, zien we dat de lijst van de Dell aan de zijkant 15mm breed is, terwijl de bezel aan de boven- en onderkant 17mm in beslag nemen. Dat is grofweg twee keer zoveel als bij Samsungs monitoren.
De schermen zijn gebaseerd op cpva-panelen, een goedkopere vorm van Samsung's pva-techniek. De patterned vertical alignment-technologie zorgt voor uitstekende verticale en horizontale kijkhoeken van 178 graden. De statische contrastverhouding zou 3.000:1 zijn. De schermen zijn in samenwerking met AMD voor ATI Eyefinity ontwikkeld en beschikken dus over displayport-ingangen, en daarnaast is elk scherm voorzien van een dvi- en een hdmi-poort.
Eyefinity
Eyefinity is een behoorlijke technologische vernieuwing van AMD, maar helemaal nieuw is het concept natuurlijk niet. Zo had Matrox al eerder zijn TripleHead2Go-hardware, waarmee drie schermen als een enkel virtueel scherm gebruikt konden worden. De oplossing van AMD is echter goedkoper en eenvoudiger: elke videokaart in de 5000-serie kan ten minste drie schermen aansturen.
Het nadeel van displayport is dat de technologie in relatief weinig schermen wordt gebruikt. Schermen zonder displayport zullen met een adapter moeten worden aangesloten. De Eyefinity-kaarten kunnen desgewenst twee dvi- of hdmi-schermen met een passieve adapter aansturen. Als er nog meer schermen zonder displayport moeten worden aangesloten, is een actieve adapter nodig. Sapphire biedt onder andere een actieve adapter aan en AMD heeft een lijst met goedgekeurde adapters, waarvan het alleen niet duidelijk is welke nou passief of actief zijn. Een actieve adapter zal echter al gauw meer dan 75 euro kosten. Er schijnt overigens ook een actieve adapter van displayport naar single-link-dvi in de maak te zijn, die een stuk goedkoper zou zijn.
/i/1271752765.jpeg?f=imagenormal "Sapphire Active DP to DVI-adapter")
Instellingen
Het is vrij eenvoudig om van drie of meer schermen een Eyefinity-opstelling te maken. In het Catalyst Control Center kunnen de schermen in een groep worden ondergebracht, waarbij kan worden aangegeven in welke volgorde de schermen staan en of ze in landscape- of portrait-modus staan. Ten slotte kan er voor bezel correction worden gekozen. Dat zorgt ervoor dat de videokaart 'denkt' dat de bezels ook uit pixels bestaan. De totale resolutie van de setup neemt dus toe, met als keerzijde dat objecten ook daadwerkelijk achter de bezels kunnen verdwijnen.
Windows zal de Eyefinity-opstelling als één grote desktop zien. Met bezel correction zullen delen van vensters ook daadwerkelijk verdwijnen, dus wij gaven er de voorkeur aan om deze functie niet te gebruiken. In games is dat niet echt storend en het voorkomt problemen op de desktop. Een ander probleempje is dat gemaximaliseerde vensters zich over alle displays uitstrekken. Het is dan ook aan te raden om gebruik te maken van tooltjes als AMD's Hydragrid. Daarmee kan het bureaublad in zones worden opgedeeld, zodat vensters niet onnodig groot worden.
Het gebruik van alle extra schermruimte is hoe dan ook een heel nieuwe ervaring. Met drie schermen zit je al behoorlijk veel met je hoofd te draaien; het gebruik van zes schermen gaat nog veel verder.
Helaas!
De video die je probeert te bekijken is niet langer beschikbaar op Tweakers.net.
Ervaringen
Wanneer alles eenmaal is ingesteld, valt het op hoeveel spellen Eyefinity herkennen en ondersteunen - en de lijst is nog groeiende. Lang niet alle titels worden ondersteund, maar het schijnt dat Eyefinity-ondersteuning voor een spel in een dag is in te bouwen. AMD probeert ontwikkelaars dan ook over te halen om de support voor de gigantische resoluties, en met name de ultra-widescreen resolutie van drie schermen in landscape-modus, aan hun spellen toe te voegen. Er zitten nog wel wat haken en ogen aan Eyefinity-ondersteuning. Zo hebben veel spellen een hud, die over drie of zelfs zes schermen wordt uitgerekt. Gevolg daarvan is dat bepaalde onderdelen zich aan de uiterste randen van het linker of rechter scherm bevinden, of door de bezels in stukken worden gehakt.
AMD houdt een lijst bij van geteste en goedgekeurde spellen, waarbij er geen problemen zouden zijn met de hud. In onder andere Dawn of War II: Chaos Rising valt op dat delen van de hud op het rechter scherm staan. Om eenheden te selecteren moet er dan flink met de muis worden gesleept, of de sneltoetsen moeten aangeleerd worden. Het is wel beter dan een hud die door de bezels onderbroken zou worden. In een opstelling met drie schermen wordt in HAWX de hud volledig in het middelste scherm weergegeven, zodat alle gegevens in een oogopslag zichtbaar zijn. Met zes schermen worden aangrenzende schermen echter ook gebruikt voor de hud, wat een minder mooi geheel oplevert.
Field of View
De resoluties leveren over het algemeen geen problemen op. Met of zonder bezel correction herkennen de spellen automatisch de juiste resolutie. Met een ultra-widescreen-resolutie als 5760x1080 pixels komt echter een ander probleem om de hoek kijken: de mate waarin de beeldverhouding en de field of view op elkaar aansluiten. In onder andere Call of Duty: Modern Warfare 2 en Far Cry 2 wordt het beeld onrealistisch in de breedte uitgerekt. Hoewel de ontwikkelaars kennelijk nog geen ondersteuning voor Eyefinity hebben ingebouwd, is er gelukkig ook nog de mod-community van het WidescreenGaming-forum. Slimme vogels aldaar ontwikkelden al tools om de field of view in deze en andere games moeiteloos aan de beschikbare schermruimte aan te passen.
:fill(white)/i/1272013860.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1272016137.jpeg?f=thumb)
Met andere spellen is het een stuk beter gesteld. In Dawn of War II: Chaos Rising, HAWX, Dragon Age, Crysis: Warhead, Left 4 Dead 2, Stalker: Call of Pripyat, DiRT 2 en nog veel meer spellen werkt Eyefinity zonder problemen met een correcte field of view. In Bad Company 2 is het zelfs mogelijk om de fov aan te passen, wat gigantische panorama's oplevert. Behalve de veel intensere ervaring tijdens het gamen, kunnen drie of meer schermen ook een tactisch voordeel opleveren. In schietspellen is simpelweg veel meer zichtbaar, zodat spelers aan de zijkant niet ongezien kunnen naderen. In strategie-spellen is een groter deel van het speelveld zichtbaar; dat biedt meer overzicht en je krijgt als het ware ogen in je achterhoofd.
Drie of zes schermen
Met de zes MD230-schermen van Samsung kon er op de monsterresolutie van 5760x2160 beeldpunten gegamed worden. Jammer genoeg levert de opstelling van zes schermen een onoverkomelijk probleem op: het midden van het beeld bevindt zich precies op de scheidslijn tussen de onderste en de bovenste monitoren - en laat dat nou net de plek zijn waar vaak uiterst belangrijke informatie getoond wordt. Shooters vallen bij voorbaat af: een bezel door je crosshair levert een onspeelbare game op. In andere games zijn het bijvoorbeeld de menu's die domweg in tweeën gehakt worden. Enkele spellen, zoals DiRT 2, waren nog enigszins speelbaar zolang de juiste camerapositie gekozen werd, en ook DoW II: Chaos Rising en HAWX waren ondanks de bezels in het midden nog wel te genieten. Toch is de indrukwekkende zeskoppige opstelling van Samsung voor gamers eigenlijk niet geschikt.
:fill(white)/i/1272013647.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1272013862.jpeg?f=thumb)
Een Eyefinity-opstelling van drie schermen werkt daarentegen uitstekend. Het middelste scherm levert het overgrote deel van de informatie en de andere twee schermen worden vanuit de ooghoeken bekeken. Zodra er iets beweegt, zal dat zonder meer opvallen. De aanpak van DiRT 2 is ook erg mooi: de speler kan er voor kiezen om het middelste scherm als voorruit te gebruiken, terwij de zijruiten op de andere schermen te zien zijn. Zo krijgt een gamer echt het gevoel in de auto te zitten. Samsungs panelen kennen verder goede kijkhoeken, maar ook met goedkopere tn-panelen kan er prima op drie schermen gegamed worden. De benchmarks zullen echter aantonen dat drie of zes schermen wel heftige eisen aan de videokaart stellen.
Testsysteem
Het testsysteem is opgetrokken rond een Core i7 920-processor, die op 3,8GHz werd geklokt door de bclk tot 180MHz te verhogen. We streven er zoals altijd naar om de nieuwste drivers te gebruiken. Bij deze review zijn de ATI Catalyst-drivers met versie 10.3b gebruikt.
Voor de benchmarks zijn de volgende games van stal gehaald: Far Cry 2, DiRT 2, Tom Clancy's HAWX, Dawn of War II: Chaos Rising, Battlefield: Bad Company 2 en Just Cause 2. Ook van deze games zijn alle beschikbare patches geïnstalleerd. Waar mogelijk werden de interne benchmarks van de games gebruikt.
| Testsysteem |
| Moederbord |
EVGA X58 Classified
|
| Processor |
Intel Core i7 920 @ 3,8GHz |
| Geheugen |
6GB ddr3: 3x OCZ3X1333LV6GK 8-8-8 |
| Harde schijven |
500GB Samsung Spinpoint F1 HD502IJ |
| Videokaarten |
Asus Radeon HD 5870
2x XFX Radeon HD 5870 EF 6
Sapphire Radeon HD 5970
|
| Koeler |
Thermalright Ultra Extreme 120
|
| Voeding |
Corsair 850HX
|
Intels X58-platform zal naar verwachting nog geruime tijd de prestatiekroon in handen houden. Dit platform zal bij het uitvoeren van de benchmarks niet snel een bottleneck zijn. Ook biedt het systeem de mogelijkheid om videokaarten in CrossFire-modus te draaien.
Elke game is getest op de resoluties 5760x1080 en 5760x2160. De instellingen verschillen per game en zullen daarom telkens vermeld worden. Er is anti-aliasing toegepast tenzij dit onspeelbaar lage framerates opleverde. Hetzelfde geldt voor sommige in-game-settings, die naar beneden zijn bijgesteld als de videokaart onvoldoende frames per seconde produceerde. Ook zijn alle tests uitgevoerd met zestienvoudige anisotropic filtering, behalve bij HAWX. Bij games die dat niet ondersteunen is deze instelling afgedwongen met behulp van ATI's Catalyst Control Center.
In het CCC is verder gekozen voor multi-sampling adaptive aliasing, werd de toepassing van AA/AF waar mogelijk aan de applicatie overgelaten, en werd mipmapping op de hoogste kwaliteit ingesteld.
Bij alle tests wordt zowel het minimale als het gemiddelde aantal frames per seconde gegeven, waarbij een hogere score uiteraard altijd beter is.
DiRT 2
We trappen af met DiRT 2, een racespel dat prima overweg kan met Eyefinity-opstellingen. Als er voor de camerapositie in de auto wordt gekozen, lijkt het net alsof de speler zich in de auto bevindt. We maakten gebruik van DirectX 9, omdat dit een stuk minder zwaar is voor de videokaart. Wel stonden alle instellingen op de hoogste stand en werd er 4xAA gebruikt.
We zien dat een enkele HD 5870 al genoeg is om DiRT 2 op de hoogste instellingen te spelen. DirectX 11 zal iets te hoog gegrepen zijn, maar de beeldkwaliteit van DirectX 9 is nog steeds uitmuntend.
We draaiden dezelfde benchmark nog een keer, maar dan met 8xAA in plaats van 4xAA. De HD 5870 en de HD 5970 beten bij deze instellingen hun tandjes stuk, wat we al eerder gezien hebben als er 8xAA gebruikt wordt. De HD 5870 EF 6, met 2GB geheugen, heeft echter geen enkel probleem met achtvoudige anti-aliasing.
Ten opzichte van de benchmark met slechts 4xAA, neemt het aantal fps nauwelijks af. De extra anti-aliasing is niet echt de moeite waard, maar de kaarten tonen wel hun kracht.
Met zes beeldschermen zien we een iets ander verhaal. Met de hoogste instellingen en 4xAA, heeft een enkele HD 5870 EF 6 behoorlijk wat moeite met de benchmark. Een tweede videokaart geeft een degelijk boost, die met ongeveer 37 procent betere prestaties echter minder winst oplevert dan gehoopt.
Ook op de allerhoogste resolutie zien we dat de videokaarten amper last hebben van het toepassen van 8xAA, maar met een enkele HD 5870 EF 6 blijft het behelpen.
:fill(white)/i/1272013646.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1272013861.jpeg?f=thumb)
Just Cause 2
Just Cause 2 is een nieuwe aanwinst in onze benchmarksuite. Deze game werd voor de Eyefinity-review uitgekozen vanwege de weidse landschappen. We hopen te kunnen vaststellen dat het extra geheugen van de HD 5870 EF 6 zich hier waarmaakt.
Tegen de verwachtingen in zien we dat de HD 5870 EF 6 niet beter presteert dan de HD 5870. Als we echter bedenken dat de instellingen erg laag waren en er geen AA gebruikt werd - omdat anders de framerates te laag werden - is het eigenlijk logisch dat het extra geheugen geen invloed heeft. Ook onverwacht is de ronduit beroerde schaling van CrossFire, zowel bij de HD 5970 als bij de twee HD 5870 EF 6-kaarten.
Op de dubbele resolutie zien we een iets betere schaling, maar de benchmark in Just Cause 2 is zodanig zwaar, dat de resolutie zelfs voor twee EF 6-videokaarten in CrossFire te veel van het goede is.
Far Cry 2
Het oude vertrouwde Far Cry 2 kan onderhand als de referentiebenchmark worden gezien. Als een videokaart in deze test niet goed werkt, heeft hij een serieus probleem. Zoals we al eerder waarschuwden heeft het spel behoorlijk wat problemen met de proporties van het beeld, maar voor de benchmarkresultaten maakt dat niets uit.
De 5970 en de twee 5870's presteren niet twee keer zo goed als de opstellingen met maar één gpu, maar de schaling is desondanks vrij goed te noemen. We zien dat twee HD 5870's de HD 5970 te snel af zijn, maar beide opstellingen zetten zonder meer speelbare framerates neer. Het had waarschijnlijk geen kwaad gekund om 4xAA te gebruiken, maar voor de systemen met slechts een enkele gpu zorgde dat voor framerates die eigenlijk te laag waren om nog 'speelbaar' genoemd te mogen worden.
Op de hoogste resolutie is het beeld duidelijk: een enkele HD 5870 EF 6 is niet afdoende om Far Cry 2 op de hoogste instellingen te spelen.
Tom Clancy's HAWX
HAWX werd uitgekozen omdat het weer eens wat anders is dan een schietspel, en bovendien zijn multi-monitorsetups erg populair bij flightsim-fans. We maakten gebruik van 2xAA en 0xAF; meer dan tweevoudige anti-aliasing laat HAWX niet toe.
Ook in HAWX zien we dat extra geheugen geen rol van betekenis speelt. De schaling is verder vrij goed te noemen, alhoewel een tweede gpu amper nodig is: een enkele HD 5870, met of zonder EF, zet prima prestaties neer.
Voor de test op 5760x2160 beeldpunten werd AA uitgezet, omdat dit een schokkerig beeld opleverde. Dat heeft overigens niets met de framerate te maken: de haperingen zijn in dit spel een bekend verschijnsel.
Voor zes beeldschermen is een enkele HD 5870 EF 6 wederom net niet afdoende; twee EF 6-kaarten leveren een betere spelervaring op. De framerates hebben echter wat minder baat bij een tweede gpu dan bij 5760x1080 pixels; in plaats van 66 procent winst wordt op hier een verbetering van ongeveer 53 procent geboekt.
Dawn of War II: Chaos Rising
Dawn of War II: Chaos Rising is een strategiespel waarbij het speelveld van bovenaf bekeken wordt. Op zijn eigen manier is het behoorlijk veeleisend voor de videokaarten. Op 5760x1080 werden de zwaarste instellingen gebruikt, maar werd AA uitgeschakeld. Voor 5760x2160 werden juist de allerlaagste instellingen geselecteerd, en ook hier werd geen anti-aliasing toegepast.
Chaos Rising is ook met een enkele HD 5870 zeer goed speelbaar, al doen de cijfers anders vermoeden. In een rts is een framerate van 25fps nog goed te doen; aan de spelervaring doen zulke framerates niets af. De HD 5870 EF 6 is verder amper sneller dan de non-Eyefinity-kaart. De prestatiewinst bij twee gpu's bedroeg ongeveer 25 procent en dat valt wat tegen.
Met zes schermen moesten de instellingen rigoreus naar beneden worden bijgesteld. Zelfs met twee kaarten leverden de zwaardere instellingen een diashow op.
Met twee kaarten in CrossFire worden nog wel acceptabele framerates geproduceerd, maar vanwege de low-instellingen zijn de graphics eigenlijk niet meer van deze tijd. Met een enkele HD 5870 EF 6 kun je het spelen van DoW II: Chaos Rising op zes schermen rustig vergeten.
:fill(white)/i/1272013644.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1272013859.jpeg?f=thumb)
Bad Company 2
Bad Company 2 is een vrij nieuw spel, dat zich grafisch met elke moderne game kan meten. Het is bovendien een populaire online shooter en AMD heeft zijn best gedaan om goede Eyefinity-ondersteuning te regelen.
Om het spel speelbaar te houden, kozen we voor medium-instellingen en enkelvoudige AA, wat overigens amper effect heeft. Op deze instellingen ziet het spel er nog altijd erg mooi uit.
Alle videokaarten weten minima van boven de 30fps neer te zetten, maar voor online gameplay is een HD 5970 of een Crossfire-opstelling wel aan te raden. De dubbele hoeveelheid geheugen van de HD 5780 EF 6 maakt ook hier weer geen merkbaar verschil. Twee HD 5870 EF 6-kaarten schalen overigens flink beter dan de HD 5970.
De HD 5870 EF 6 vertilt zich aan een poging om zes monitoren te gebruiken. Als een tweede kaart te hulp schiet, zijn er op 5760x2160 alsnog bruikbare framerates te bewonderen, al houdt de minimumscore niet over.
:fill(white)/i/1272013645.jpeg?f=thumb)
Energieverbruik en geluidsproductie
De HD 5870 Eyefinity 6 kreeg van AMD een hogere tdp mee, vanwege het extra geheugen en de extra displayports. Om de extra energie binnen te halen, is de kaart met zowel een zespins als een achtpins pci-e-connector uitgerust. Een normale HD 5870 kan het met twee zespins pci-e-connectors af.
We keken naar het energieverbruik van het gehele systeem wanneer dat volledig in rust was en wanneer er de videokaarten met Furmark belast werden.
| Vermogensopname systeem - Idle |
| | Vermogensopname (watt, minder is beter) |
| HD 5870 EF 6 X2 |
**********
178 |
| GTX 480 |
**********
171 |
| HD 5870 EF 6 |
*********
160 |
| HD 5970 |
*********
159 |
| HD 5870 |
*********
157 |
Het idle-verbruik ligt amper hoger dan bij een reguliere HD 5870 of een HD 5970. Overigens werd dit verbruik gemeten met slechts een enkel aangesloten scherm. Als er meer schermen worden aangesloten, stijgt het verbruik. Op de HD 5870 EF 6 X2-opstelling waren bij onze meting zes schermen aangesloten, maar toch zorgen de tweede kaart en de vijf extra schermen samen voor een vermogenstoename van slechts 18W.
| Vermogensopname systeem - Load |
| | Vermogensopname (watt, minder is beter) |
| HD 5870 EF 6 X2 |
**********
630 |
| HD 5970 |
*******
460 |
| GTX 480 |
*******
454 |
| HD 5870 EF 6 |
******
385 |
| HD 5870 |
******
359 |
Wanneer Furmark met een enkel scherm en een enkele gpu gedraaid wordt, verbruikt de Eyefinity 6-uitvoering meer dan de normale HD 5870, maar met 26W is het verschil niet al te groot. Het opgenomen vermogen blijft ruimschoots onder dat van de GeForce GTX 480 en de HD 5970.
Twee kaarten in CrossFire zetten een verbruik van maar liefst 630W neer. Zowel de GTX 480 als de HD 5970 worden op grote afstand gezet. Toegegeven, het kan nog erger, maar ook dit systeem moet niet op dezelfde groep als de friteuse worden aangesloten. De hogere kloksnelheden, het extra geheugen en het gebruik van zes schermen eisen hun tol.
Geluid
| Geluidsproductie systeem - Idle |
| | Geluidsproductie (dBA, minder is beter) |
| HD 5870 EF 6 X2 |
**********
43,6 |
| GTX 480 |
**********
42,7 |
| HD 5870 EF 6 |
**********
42,5 |
| HD 5870 |
**********
42,4 |
| HD 5970 |
*********
41,3 |
De geluidsproductie van de videokaarten is weinig verrassend. De koeler bleef immers identiek aan die van de HD 5870 en produceert dan ook evenveel geluid in idle-modus. Twee kaarten zijn nog steeds vrij stil; we hielden daarbij wel een pci-e-slot tussen beide kaarten vrij om de airflow te bevorderen.
| Geluidsproductie systeem - Load |
| | Geluidsproductie (dBA, minder is beter) |
| GTX 480 |
**********
62,7 |
| HD 5970 |
**********
62,4 |
| HD 5870 EF 6 X2 |
**********
61,2 |
| HD 5870 EF 6 |
*********
58,6 |
| HD 5870 |
*********
55,2 |
Ook onder load zijn de resultaten weinig verrassend. Dezelfde koeler als die van de HD 5870 moet meer warmte afvoeren, terwijl de temperatuur onder 87 graden Celsius moet worden gehouden: dat zorgt voor een wat hogere geluidsproductie. Twee kaarten doen daar nog een klein schepje bovenop, maar zijn desondanks stiller dan een HD 5970 of een GTX 480.
Conclusie
De conclusie is deze keer niet zo zwart-wit als we graag zouden willen. Over het Eyefinity-concept zijn we zonder meer erg te spreken, maar een opstelling met zes schermen kon ons niet echt bekoren. Ondanks de extreem hoge patsfactor is de horizontale onderbreking erg storend en bij shooters zorgen de bezels voor vrijwel onoverkomelijke problemen.
Alleen fanatieke flightsimmers vinden de enorme hoeveelheid schermruimte wellicht aantrekkelijk. Voor andere gamers moet er eigenlijk geconcludeerd worden dat een HD 5870 met zes schermen van weinig nut is. De enige optie die ons verder interessant lijkt is 5x1 schermen in portrait-modus, maar voorlopig ondersteunen de drivers alleen een 3x2-setup.
Ook het extra grote geheugen van 2GB blijkt in onze tests van weinig waarde. De resolutie van 5760x1080 is al uitdagend genoeg voor een of zelfs twee HD 5870 EF 6-kaarten: er is eerder een tekort aan grafische rekenkracht dan aan ruimte voor de framebuffer. Alleen als er naar 8xAA werd overgeschakeld, lieten de videokaarten met 1GB geheugen het afweten.
Het extra geheugen kan de HD 5870 EF 6 dus niet redden. Voor bijvoorbeeld XFX's HD 5870 EF 6 moet namelijk ruim 470 euro neegelegd worden. Dat is ruim 140 euro meer dan de goedkoopste HD 5870, ook al is die hoogstwaarschijnlijk tot sint juttemis uitverkocht. Voor hen die alleen uit zijn op een grotere framebuffer, zijn er andere, goedkopere opties dan de Eyefinity 6-kaart.
De videokaart zal echter niet alleen gamers aanspreken. Onze eigen programmeurs geven aan dat ze aan twee beeldschermen genoeg hebben (maar dan liegen ze wel - red.) en er zijn meer toepassingen waarbij meer informatie altijd beter is, denk bijvoorbeeld aan beurshandel. Ook hiervoor zijn echter goedkopere oplossingen te bedenken.
De videokaart lijkt op dit moment dan ook zijn tijd te ver vooruit. Hopelijk blijft AMD zich inzetten voor multi-monitor-gaming, en kan de HD 5870 Eyefinity 6 ooit zijn nut bewijzen. Wij houden het voorlopig echter op een Eyefinity-opstelling van drie schermen. Dat is ten eerste betaalbaarder; zo zijn er voor 175 euro al 21,5"-schermen met een displayport-aansluiting. Ten tweede neemt een 3x1-opstelling niet immens veel ruimte in beslag, vooral als de schermen in portrait-modus gezet worden. Het derde en laatste voordeel is dat van de nog enigszins bescheiden resolutie: 5760x1080 is voor een gewone HD 5870, of nog liever voor twee HD 5850's, een haalbare kaart.
:fill(white)/i/1271794153.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1271794154.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1271794155.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1271794156.jpeg?f=thumb)
:fill(white)/i/1271794149.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1271794151.jpeg?f=imagegallery "Onderkant P2310H (links) / Onderkant MD230 (rechts)")
/i/1272013860.jpeg?f=imagegallery)
/i/1272016137.jpeg?f=imagegallery)
/i/1272013647.jpeg?f=imagegallery)
/i/1272013862.jpeg?f=imagegallery)
/i/1272013646.jpeg?f=imagegallery)
/i/1272013861.jpeg?f=imagegallery)
/i/1272013644.jpeg?f=imagegallery)
/i/1272013859.jpeg?f=imagegallery)
/i/1272013645.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/1271794156.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white):strip_exif()/i/1295341310.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/1271752850.jpeg?f=thumbmedium)
/i/1284046349.png?f=fpa)
/i/1265959914.png?f=fpa)
/i/1273134437.png?f=fpa)
:fill(white):strip_exif()/i/1271339306.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/1252916766.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/u/9172/devil.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/55093/UPpharoah.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/264031/icon.gif?f=community){kind=icon}
/u/290755/crop5df8dd10bad1e_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/109719/Spell_Arcane_TeleportIronForge.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/179419/Fa.jpg?f=community){kind=small}
/u/37590/koffie.PNG?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/110875/crop65a3910148c93_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/348270/drive.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/216576/AlfaGT.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/69029/crop5cac7b8ae8078.gif?f=community){kind=small}
/u/246939/pingu.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/122141/ic.tweakimg.net2.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/165964/ASUS-ROG-Logo-White-Background%2520tweak.jpg?f=community){kind=logo}
/u/99291/logo-square.png?f=community){kind=logo}
:strip_icc():strip_exif()/u/303210/favritegotevj9.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/180748/avatar%2520nieuw%252060x60.jpg?f=community){kind=avatar}
