Lekker beukwerk
Donkey Kong Bananza
Donkey Kong Bananza is de eerste game in de serie die weer een 3d-aangezicht gebruikt sinds Donkey Kong 64. Het spel doet af en toe wat denken aan Super Mario Odyssey, dat door hetzelfde team binnen Nintendo gemaakt is. De game onderscheidt zich door de hoge mate van destructability − wat we niet gewend zijn van Nintendo. Het werkt in Donkey Kong Bananza echter uitstekend. De verschillende levels slopen is vermakelijk en geeft voldoening. De game scoort verder met origineel leveldesign en ruimte voor creativiteit in hoe je de puzzels en uitdagingen oplost. Het had wel iets moeilijker mogen zijn en het spel heeft nog wat andere kleine minpuntjes, maar is bovenal erg vermakelijk. Een absolute classic zal Donkey Kong Bananza misschien niet worden, maar de Switch 2 heeft er anderhalve maand na zijn release in elk geval een prima titel bij.
“Geef me dingen om kapot te maken!” Wat voor de band Limp Bizkit ‘gewoon een van die dagen’ is, is voor Donkey Kong in Donkey Kong Bananza de dagelijkse realiteit. De geliefde primaat, die inmiddels al 44 jaar een icoon in de game-industrie is, beukt er flink op los tijdens zijn Nintendo Switch 2-debuut. Vrijwel de hele spelwereld kan door de vuisten van Donkey Kong aan gort geslagen worden. Deze mate van destructability is niet alleen vrij uniek voor Nintendo-games, maar ook heerlijk voor iedereen die een portie agressie kwijt moet. Je kunt immers beter de spelwereld van Donkey Kong Bananza kapotslaan, dan ‘your f’ing face’, natuurlijk.
Donkey Kong Bananza begint als Donkey Kong richting Ingot-eiland trekt, omdat daar gouden bananen zijn gevonden. Het blijkt echter dat het kwaadaardige Void Co., geleid door een stel gemene apen, alle bananen heeft gestolen. In de chaos belandt Donkey Kong onder de grond. Er zit niets anders op dan afdalen naar de kern van de planeet. Daar zou volgens de overlevering een kracht bestaan die je grootste wens in vervulling kan laten gaan. Voor Donkey Kong betekent dat ‘oneindig veel bananen’, maar dat de boefjes van Void Co. ook die kant op zijn gegaan en de oplossing voor dat probleem ook in die richting te vinden zou moeten zijn, is mooie bijvangst.
Bij de opening van de game maak je meteen al kennis met het belangrijkste gameplayelement van de hele game. Donkey Kong kan namelijk vrijwel alles om hem heen kapotslaan. Je kunt naar beneden slaan om te graven, je kunt tunnels maken door rechtdoor te slaan of zelfs in rotsen klimmen door naar boven te slaan en zo dus een tunnel omhoog te maken. Dit doe je de hele game lang, voortdurend. Welke mogelijkheden dat oplevert, leer je gaandeweg, ook omdat de mogelijkheden steeds ruimer worden, wanneer Donkey Kong nieuwe vaardigheden vrijspeelt.
Voldoening
In het beukwerk zelf pakt Donkey Kong Bananza al heel belangrijke pluspunten. In de eerste plaats geeft het wegbeuken van rotsen en allerlei ander materiaal enorm veel voldoening. De brokstukken die Donkey met zijn vuisten losbreekt, spatten op een fijne manier uiteen en vliegen dan lekker over je scherm. Daarbij stuit de aap vaak zat op goud, dat ook in stukjes voorbij komt vliegen, om daarna in je goudvoorraad te belanden.
Met het goud is een ander voordeel aan deze focus op het beuken en slopen genoemd: het kietelt enorm je ontdekkingsdrift. Het verkennen van de spelwereld is in veel games een doel op zich, maar in Donkey Kong Bananza krijgt dat vrij letterlijk een extra laag, omdat die spelwereld ook verstopt zit in rotspartijen of onder de grond. Al gravend kun je op allerlei leuke verrassingen stuiten. Donkey Kong vindt dan aan de lopende band goud, oude fossielen en schatkistjes met waardevolle items of nog meer goud. Dat zit goed in elkaar, je wordt continu beloond voor je sloopwerk. Het doet denken aan de verslavende beloningsstromen die ooit groot zijn geworden in mobiele games. Ik heb ooit meer tijd dan ik wil toegeven besteed aan de game ‘Make More’, waarin je doelloos producten aan het maken bent door op je scherm te klikken, gewoon omdat het lekker voelde en er om de zoveel seconden nieuwe nietszeggende beloningen over het scherm vlogen. Donkey Kong verstaat die kunst ook, alleen dan heb je er ook nog echt iets aan.
Bananen opsporen
Het doel in de game is dus om Void Co. te stoppen, maar zoals gezegd: Donkey Kong is zelf meer bezig met het vinden van zoveel mogelijk bananen. In zijn achtervolging van de Void Co.-boeven, op weg naar de diepste laag van de planeet, bereikt Donkey Kong steeds nieuwe lagen en elke laag is totaal verschillend van andere lagen. Het ene moment beuk je je een weg door enorme rotspartijen rond een soort mijn, het andere moment loop je rond in een chill aanvoelende strandomgeving. De variatie daarin houdt de game vers, maar levert ook steeds nieuwe gameplay op. In de jungleomgeving vind je bijvoorbeeld een speciaal zaadje waarmee je bruggen kunt bouwen, om zo op plekken te komen waar je anders niet zou kunnen komen. In omgevingen met zand of sneeuw merk je dat Donkey Kong daar niet alleen in kan beuken en graven, maar ook stukken zand of sneeuw op elkaar kan stapelen. Dat materiaal plakt aan elkaar, dus je kunt er bijvoorbeeld een pilaar van maken om die vervolgens te beklimmen. Wellicht dat je zo een platform kunt bereiken en een verborgen banaan kunt vinden.
Zelfde ontwikkelteam als Super Mario Odyssey
De jacht op bananen is waar de game stiekem meer om draait dan om het verslaan van de slechte apen van Void Co. De game houdt per laag een lijstje bij, zodat je kunt zien welke bananen je al gevonden hebt en hoeveel je er nog mist per laag. Wie nu aan de maantjes uit Super Mario Odyssey denkt: dat is niet zo heel raar. Donkey Kong Bananza doet in zijn visuele stijl en de manier waarop sommige puzzeltjes werken af en toe zeker denken aan dat spel. Toeval? Nou, nee. Het team binnen Nintendo dat Super Mario Odyssey heeft gemaakt, is ook het team dat Donkey Kong Bananza heeft ontwikkeld. Dat er overeenkomsten tussen die twee games te vinden zijn, is dus niet zo gek.
:strip_exif()/i/2007623226.jpeg?f=imagearticlefull)
De honderden bananen die je in Donkey Kong Bananza dient te verzamelen, kun je op allerlei manieren krijgen. Elke keer dat je een laag of een sectie binnen een laag hebt afgerond, krijg je vijf of drie bananen. Dat tikt aan, maar in de levels zelf zijn er nog veel meer te vinden. Sommigen liggen gewoon voor het oprapen, maar je moet ze wel eerst zien te vinden en bereiken. Zo zie je misschien een banaan op een eiland liggen, een heel eind de zee in. Hoe kom je daar dan? Oké, Donkey Kong kan zwemmen, dus die is niet zo moeilijk. Maar wat als dat eiland ergens hoog in de lucht zweeft? Of als een banaan achter een hek ligt waar je niet doorheen kunt? De ene puzzel is lastiger dan de ander.
Veel bananen te vinden
Dan zijn er ook nog allerlei uitdagingen. Gevechtsuitdagingen laten Donkey Kong een of enkele vijanden verslaan in korte tijd en dat levert je dan een banaan op. Andere, meer op platformen gerichte uitdagingen, bevatten vaak verborgen banaantjes. Als je het level uitspeelt, krijg je er eentje, maar dikke kans dat je onderweg nog twee andere banaantjes had kunnen vinden. Zo zijn er nog wel meer verrassingen, puzzeltjes en kleine grapjes in de spelwereld te vinden, die vaak gekoppeld zijn aan het verdienen van bananen. Completionists zullen een aardige kluif hebben aan het vinden van álle bananen in het spel. En dat is alleen maar goed, want dat garandeert nog veel extra uren spelplezier.
Het enige dat de jacht op bananen een beetje in de weg staat, is de moeilijkheidsgraad. Donkey Kong Bananza is een makkelijke game. Ik heb zelden meerdere pogingen nodig gehad in gevechten met de Void Co.-apen of de monsters die zij soms op Donkey Kong afsturen. Ook de gevechten die je speelt als deel van de uitdagingen om banaantjes te verdienen, zijn simpel. Dat zorgt ervoor dat de lol daar vrij snel af gaat. De platformuitdagingen kunnen soms nog wel iets lastiger zijn, maar ook die zijn meestal wel makkelijk. Als er een aspect aan Donkey Kong Bananza is waardoor ik mijn interesse in de game af en toe begon te verliezen, dan is het dat alles makkelijk is. Tegelijk past het ook wel weer bij de game. Dwars door spelwerelden heen beuken voelt op een bepaalde manier lekker zorgeloos. Als die gameplay continu onderbroken zou worden door lastige gevechten, voelt dat waarschijnlijk ook niet helemaal lekker. Toch had hier gevoelsmatig een wat betere balans in kunnen zitten.
Bananza's, vaardigheden en kledingstukken
Donkey Kong Bananza heeft dus meer uitdaging in het vinden van banaantjes en het oplossen van puzzels dan in vechten. Beide maken echter van tijd tot tijd gebruik van de naamgevende feature van het spel, namelijk de zogeheten Bananza's. Dat zijn verschillende transformaties die Donkey Kong speciale krachten opleveren. Om ze te activeren krijgt Donkey Kong hulp van zijn sidekick en dat is niemand minder dan Pauline. Wie? Pauline, de dame die al in 1981 dienstdeed als jonkvrouw in nood, die door Jumpman van Donkey Kong gered moest worden. Pauline heeft later nog in diverse Donkey Kong- en Mario-games gezeten. In Bananza zien we een jongere versie van haar. Zittend op de schouders van de grote aap geeft ze voortdurend commentaar op wat er allemaal in de gameplay gebeurt. Daarnaast kan ze met haar stem bepaalde blokkades deactiveren en Bananza's activeren. Je kunt de game trouwens ook in co-op spelen; dan kan Pauline ook nog exploderende projectielen afvuren.
Sterke aap
De eerste Bananza die je ontdekt, is vrij simpel: die van een nog sterkere aap. Zet de Bananza in en Donkey Kong kan ineens door stalen wanden heen beuken. Vijanden met een metalen coating, die je normaliter niet kunt beschadigen, kun je nu met een Krachtslag wél tot pulp slaan. Ook ramt Donkey Kong zich met deze Bananza een stuk sneller door allerlei materialen heen. Het leven wordt er dus alleen maar leuker van als je lekker vaak Bananza's activeert.
:strip_exif()/i/2007623202.jpeg?f=imagearticlefull)
Aanvankelijk maakte ik hier te weinig gebruik van. Ik ben doorgaans nogal zuinig als het gaat om het inzetten van speciale wapens of krachten in games. Je kent het wel: je krijgt een krachtig wapen, denkt: daar moet ik zuinig op zijn, en speelt de game vervolgens uit met een inventaris vol waardevolle spullen die je nooit hebt gebruikt. In Donkey Kong Bananza hoef je je daar geen zorgen over te maken. Je kunt Bananza's inzetten zodra je Bananza-meter gevuld is, en dat gaat eenvoudig. Aanvankelijk vul je de meter door goud te verzamelen, maar later kun je een kledingstuk kopen waarmee je de Bananza-meter vult door simpelweg terrein te slopen. Zo kun je Bananza's vrijwel continu gebruiken als je dat wilt.
Verschillende Bananza's
Zodra je de eerste Bananza hebt vrijgespeeld en in de diepere lagen van de planeet terechtkomt, speel je automatisch de andere Bananza’s vrij. Naast de aap krijg je onder andere nog een zebra en een struisvogel; elk van die varianten heeft een eigen speciale kracht die onmisbaar is bij het voltooien van de laag waar je op dat moment in zit. Met de Zebra-Bananza kun je bijvoorbeeld sprinten en op ondergronden lopen waarop Donkey Kong zelf niet kan lopen. Ook glijden zebra’s niet weg op ijs. De struisvogel kan met zijn vleugels fladderen en daardoor stukjes zweven, zodat je over ravijnen en dergelijke heen kunt komen. De overige Bananza's zijn misschien nog wel leuker, maar die moet je zelf gaan ontdekken. Omdat ze verderop in de game pas vrijgespeeld worden, heeft Nintendo reviewers gevraagd niet te verklappen om wat voor dieren het gaat.
Elk van de Bananza’s is belangrijk en je hebt ze allemaal nodig bij het oplossen van puzzeltjes of bij gevechten. Je kunt met de d-pad ook op elk moment wisselen tussen de verschillende Bananza’s. Dat voegt lekker veel dynamiek en spektakel toe aan de game. Je kunt vrijuit spelen met hoe je deze mogelijkheden toepast. Vaak kun je ook meerdere routes of oplossingen gebruiken. Ik sloeg ergens een hele puzzel over omdat ik bedacht dat ik ook eerst gewoon heel hoog kon springen en dan als struisvogel nét naar de overkant zou kunnen fladderen. Die mate van vrijheid in hoe je je creativiteit aanspreekt, is tekenend voor Nintendo-games.
:strip_exif()/i/2007623216.jpeg?f=imagearticlefull)
Speciale vaardigheden
De mogelijkheden daarin kunnen nog wat vergroot worden door de juiste kledingstukken aan te trekken en door upgrades vrij te spelen. Elke keer dat je vijf gouden bananen hebt verzameld, speel je een vaardigheidspunt vrij. Nieuwe vaardigheden kosten vaak meer dan een vaardigheidspunt, dus voor veel upgrades moet je iets langer sparen, maar het is de moeite waard en omdat er ontzettend veel bananen te vinden zijn, spaar je die punten ook snel genoeg bij elkaar. Het is zeker aan te raden om vroeg te investeren in de slagkracht van Donkey Kong. Als je verder komt, wordt het terrein stugger en zul je vaker moeten slaan om het terrein stuk te slaan. Hoe verder je dit punt ontwikkeld hebt, hoe makkelijker het sloopwerk gaat en hoe plezieriger Donkey Kong Bananza aanvoelt.
Ook kleding kan daaraan bijdragen. Je kunt Donkey Kong en Pauline bij diverse winkeltjes voorzien van nieuwe kledingstukken. Je betaalt daar met fossielen, die je ook tegenkomt terwijl je terrein aan het slopen bent. De kledingstukken geven een leuk visueel effect, maar kunnen ook bonussen met zich meebrengen. Zo kun je een broek aantrekken die je bijvoorbeeld 20 of 40 procent sneller door modder of sneeuw laat bewegen. Je kunt je outfit wisselen bij winkels of bij huisjes die je kunt laten bouwen. In die huisjes kun je uitrusten om hartjes terug te krijgen en dus ook van kleding wisselen, zodat je outfit past bij het terrein waar je doorheen moet.
:strip_exif()/i/2007623240.jpeg?f=imagearticlefull)
Niet altijd even soepel
Met het palet aan Bananza’s compleet, aardig wat vaardigheden vrijgespeeld en het grootste deel van de spelwereld ontdekt, beleef je Donkey Kong Bananza op zijn best. Geen terrein is je te machtig, geen uitdaging te groot. Tenminste, dat geldt voor jou. Voor de Nintendo Switch 2 is dat net even een iets ander verhaal. De console heeft het op momenten namelijk best moeilijk om de framerate op peil te houden. Donkey Kong Bananza kent een mate van destructability die we niet gewend zijn van Nintendo. Dat je rondloopt in een spelwereld waarin vrijwel alles kapot kan, is een prestatie op zich. Dat die levels soms groot en uitgestrekt zijn, is dat ook. In grote lijnen draait het allemaal prima, maar op sommige momenten merk je dat de Switch 2 het er toch best zwaar mee heeft.
Framerate soms onder druk
De game heeft 60fps als doelstelling en haalt dat in grote lijnen wel, maar af en toe dipt het aantal frames per seconde merkbaar. Dat is elke keer als je de overzichtskaart gebruikt, waarbij de framerate terugvalt naar 30fps, maar ook tijdens normale gameplay merk je af en toe wat haperingen. Dat gebeurt bijvoorbeeld als er veel elementen als overige personages in beeld zijn en je tegelijkertijd grote stukken terrein sloopt, waarbij dan ook nog eens goudstukken rondvliegen. Deze momenten zijn eerder de uitzondering dan de regel, maar ik heb ze vaak genoeg meegemaakt om ze toch even te vermelden in deze review.
Datzelfde geldt voor wat problemen met de camera. Die draait op sommige momenten niet echt lekker met de actie mee. Doordat je zelf allerlei gaten maakt en in kleine ruimtes terechtkomt, is dat ook niet zo heel gek. Je kunt de camera zelf bijdraaien en dan heb je het overzicht zo weer terug, maar toch: het gebeurt best vaak dat je Donkey Kong even niet in beeld hebt of dat de focus van de camera niet ligt waar je die het liefst had gehad. Net niet helemaal lekker, maar ook weer geen heel groot probleem.
:strip_exif()/i/2007623222.jpeg?f=imagearticlefull)
Sprekende gezichtsuitdrukkingen
De game ziet er verder goed uit, maar zal niemand wegblazen met zijn graphics. De personages zien er goed uit. Vooral hoe sprekend hun gezichtsuitdrukkingen zijn, maakt indruk. Donkey Kongs gekke bekken maken het al snel een vrolijk geheel en zijn van een dermate hoog niveau dat ze niet zouden misstaan in een animatiefilm van Pixar of iets dergelijks. De omgevingen zijn van dichtbij in orde, maar van iets verder weg al snel een tikje ongedetailleerd. Kom je dichterbij, dan zie je behoorlijk wat texture pop-in. Dat is op zich niet zo erg, maar wel weer een indicatie dat de game behoorlijk zwaar is voor de Nintendo Switch 2. Je kunt zien waar Nintendo concessies heeft moeten doen.
Toch is het zeker niet zo dat het grafische deel van de game duidelijk achterblijft of in de weg zit. Er zijn goede en mindere kanten. Ik vind het kleurgebruik bijvoorbeeld erg sterk. Ook veel speciale effecten komen met allerlei mooie kleuren. De scherpte van sommige textures valt dan weer iets tegen. Ook zie je de upscaling soms iets te duidelijk aan het werk. Als je bijvoorbeeld goed kijkt naar de vacht van Donkey Kong, zie je rond de puntjes soms wat ruis. Dat valt alleen op als je er specifiek op let en het stoort verder niet, maar het is er wel.
Nintendo-duim?
Een laatste puntje om rekening mee te houden, is dat je bij deze game echt heel, heel veelvuldig op de actieknoppen aan het drukken bent. Het beuken gaat gepaard met non-stop buttonbashen en dat kan nog best uitdagend zijn voor je duim. Ben je gevoelig voor een Nintendo-duim, dan is het wellicht slim om iets vaker te pauzeren.
Conclusie
Donkey Kong Bananza is een vermakelijke game, en dat is vooral omdat het beuken en slopen simpelweg leuk is om te doen. Het geeft voldoening. Toch zou die basis al snel saai kunnen worden als er niet meer bij kwam kijken. Door uiteenlopende puzzeltjes, uitdagingen en verrassingen houdt Nintendo de game continu leuk. Nieuwe vaardigheden en Bananza’s zorgen ook dat je van tijd tot tijd heel nieuwe mogelijkheden krijgt, die de game dan weer net iets veranderen. Het verhaal heeft niet al te veel om het lijf en de game is eigenlijk een beetje te makkelijk, maar de lol van het slopen en de immer voortdurende zoektocht naar meer banaantjes weten je toch vast te houden. Ik zie dit geen klassieker worden in de orde van andere fameuze titels uit de Donkey Kong-serie, maar alsnog is dit een prima (ban)aanwinst voor je beginnende Switch 2-collectie.
Redactie: Jurian Ubachs Video: Luke van Drie Eindredactie: Monique van den Boomen