Voor het testen van monitors gebruiken we voor een deel dezelfde apparatuur als voor het testen van televisies. Wie ons recente artikel over de tv-testprocedure heeft gelezen zal dus wat overlap zien.
Net als voor televisies gebruiken we voor de meeste metingen een combinatie van een signaalgenerator, optische meetapparatuur en kalibratiesoftware. De kalibratiesoftware die we gebruiken is Portrait Displays' Calman Color Calibration Ultimate. Deze draait op een testlaptop, die via het netwerk verbinding maakt met onze monitortest-pc, waarop het te testen scherm is aangesloten. Op de pc draait het programma Calman Client, dat dient als signaalgenerator voor de meeste sdr-metingen. Voor hdr-metingen gebruiken we net als bij de televisietest een VideoForge Pro 8K-signaalgenerator. Deze wordt via USB op de testlaptop aangesloten en de testpatronen worden direct vanuit Calman gegenereerd.
:strip_exif()/i/2007408788.jpeg?f=imagenormal)
Evenals bij televisies gebruiken we een combinatie van twee meters om te meten hoe goed de testbeelden worden weergegeven: een Portrait Displays C6 HDR5000-colorimeter en een JETI Spectraval 1501-Hires-spectroradiometer.
De C6 HDR5000 is een tristimuluscolorimeter. Binnen in het apparaat zitten drie sensors met kleurfilters die respectievelijk rood, groen en blauw licht doorlaten. Op basis van de verhouding tussen de drie kanalen bepaalt hij de kleur en helderheid van het licht op het scherm. Dat lijkt op hoe het menselijk oog kleuren waarneemt. De keerzijde van deze techniek is dat de meter niet het hele kleurenspectrum ziet. Zolang de lichtbron van het scherm (bijvoorbeeld oled of een witte led) wat betreft spectrale opbouw goed aansluit bij de filters, levert dat prima resultaten op. Als het scherm echter licht uitzendt met pieken op golflengtes die buiten de ideale gevoeligheid van de filters vallen, kunnen er meetfouten ontstaan.
:strip_exif()/i/2007358760.jpeg?f=imagegallery)
De C6 HDR5000 heeft een hele reeks ingebouwde displayprofielen, die zijn afgestemd op een bepaald type scherm en een correctie bevatten voor de manier waarop het spectrum van dat scherm afwijkt van wat de meter verwacht. Die profielen zijn niet perfect nauwkeurig voor ieder specifiek scherm. Wij genereren daarom voor ieder scherm ons eigen correctieprofiel, zodat de C6 HDR5000 perfect wordt afgestemd op iedere display. Dat doen we met behulp van de JETI Spectraval 1501-Hires-spectroradiometer. Die meter ziet wél het hele spectrum dat we met het menselijk oog kunnen waarnemen, dat loopt van 380 tot 780nm. De Spectraval 1501-Hires kan meten in stapjes van 2nm, zodat hij heel nauwkeurig kan bepalen waar de pieken in het spectrum zitten. De meter splitst daartoe het binnenkomende licht via een diffractierooster richting een sensor met 4096 pixels. Iedere sensorpixel krijgt alleen een bepaald deel van het spectrum binnen.
:strip_exif()/i/2007358766.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007358764.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007358762.jpeg?f=imagegallery)
Technisch gezien is de JETI-meter een veel nauwkeuriger meetinstrument dan de C6 HDR5000-colorimeter, maar voor het meeste testwerk gebruiken we de colorimeter, waarbij we vooraf de JETI Spectraval 1501 gebruiken om een uniek profiel te maken. Dat heeft twee redenen. Allereerst praktisch:
de JETI-meter is veel duurder dan de C6 HDR5000 en we hebben er daarom maar één, terwijl we beschikken over meerdere C6-meters. Die zijn niet alleen in gebruik voor monitor- en televisietests, maar er worden ook metingen gedaan aan laptop-, tablet- en smartphoneschermen. Met alle categorieën bij elkaar gaat dat om honderden producten per jaar.
De JETI-meter is bovendien veel trager dan de C6 HDR5000. Immers ontvangt iedere sensorpixel van de Spectraval 1501-Hires een veel kleiner deel van het binnenkomende licht dan de C6 HDR5000, waarbij het licht maar in drie delen wordt opgesplitst. De C6 HDR5000 is met name als er heel donkere kleuren moeten worden doorgemeten vele malen sneller en zolang hij een goed correctieprofiel heeft, is de meting nauwkeurig.