Onder smarthomeartikelen zijn sommige reacties weleens voorspelbaar. Een veelvoorkomende opmerking is ‘je kunt je verlichting toch ook gewoon inschakelen met de schakelaar’, waarop de reactie vaak ‘je bedient je televisie toch ook met een afstandsbediening’ luidt. Voor die groep mensen die wel aan afstandsbedieningen hebben kunnen wennen, maar niet aan apps, lijkt er nu goed nieuws: Switchbot heeft de universele afstandsbediening nieuw leven ingeblazen en introduceerde kort geleden de Switchbot Universal Remote.
Hoewel smartphones op veel fronten de gemiddelde afstandsbediening compleet hebben ingehaald, hebben ze na bijna dertig jaar de positie van de afstandsbediening niet weten te verdringen. Veel televisiekijkers erkennen nog steeds het gemak van fysieke bediening en ook smarthome-eigenaren zullen een lichtschakelaar eerder ombouwen dan verwijderen of onklaar maken. Er zullen dus veel mensen enthousiast worden van dit product dat een mooi alternatief biedt voor de bediening van je huis door fysieke knoppen te combineren met een display.
Volgens Switchbot is deze afstandsbediening ‘one remote to rule them all’, maar hoe langer ik ernaar keek, hoe meer ik me afvroeg of dit product wel door een ringetje te halen valt.
Opvolger van?
Slimmere afstandsbedieningen kennen we al langer, en veel lezers hebben wellicht ooit een Logitech Harmony in handen gehad. Dit product was vooral gericht op AV-bediening met als uitzondering een lampje rondom de televisie. De Universal Remote belooft meer: naast infraroodbediening voor je audio- en videoapparatuur beschikt de afstandsbediening ook over bluetooth. In combinatie met de Switchbot Hub kan de afstandsbediening apparatuur bedienen op je wifinetwerk en ruimtes die je niet direct kunt aanstralen. De hub voegt ook Matter-ondersteuning toe, zodat je niet vastzit in het ecosysteem dat Switchbot aanbiedt.
De hardware
De Universal Remote wordt geleverd in een kartonnen doosje. De afstandsbediening ligt in een kartonnen inlay en is verpakt in beschermend plastic. Naast de afstandsbediening zijn een USB-C-kabel, garantie- en supportkaartje, snelstarthandleiding en resetpennetje meegeleverd.
:strip_exif()/i/2006928298.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006928300.jpeg?f=imagegallery)
De behuizing van de afstandsbediening voelt stevig aan en wijkt niet makkelijk. Een afstandsbediening heeft niet geleefd als deze niet een paar keer van de bank is gevallen, en het apparaat lijkt die stootjes wel te kunnen overleven. Het kwetsbaarste onderdeel is uiteraard het scherm; dat ligt iets onder de rest van de behuizing en zal dus niet snel de eerste klap vangen bij een val. De knoppen geven een subtiel hoorbare en voelbare klik als je ze activeert. De voorzijde stroomt niet over van knoppen, en ze zijn duidelijk gevormd en geplaatst. Dat maakt dat je makkelijk op de tast de juiste toets indrukt. De vierpuntsselectietoets in het midden is naast een drukknop ook een clickwheel, waarmee je met een veegbeweging door menu’s scrolt zoals bij de klassieke iPod.
De achterzijde van de afstandsbediening heeft een halfronde vorm met een afgeplat deel om je wijsvinger in te rusten. Dat houdt lekker vast, maar maakt de afstandsbediening lastig te bedienen als hij op tafel ligt, omdat deze dan wegkantelt onder je vinger.
Update of downgrade?
Eigenlijk werkt de Universal Remote pas optimaal als je deze combineert met een van de hubs van Switchbot. Als je gebruik wilt maken van Matter-ondersteuning, dan moet dat de Hub Mini zijn. De hub zorgt voor de Matter-ondersteuning van het product, want de remote ondersteunt dit niet uit zichzelf. Apparaten die niet via infrarood kunnen worden bediend, kan de afstandsbediening bereiken via bluetooth met de hub; die verzorgt de communicatie met de rest van je netwerk via wifi of bluetooth. De Switchbot Hub 2 en Hub Mini (Matter-variant) beschikken ook over infraroodmogelijkheden, zodat je meerdere ruimtes tegelijk kunt bedienen vanaf de app of afstandsbediening.
De afstandsbediening is al enige maanden te koop en daarbij niet geheel vrij gebleven van controverse rondom de hubfuncties. Oorspronkelijk bracht Switchbot de afstandsbediening op de markt met zelfstandige infraroodfuncties. Gebruikers konden zonder hub de infraroodcodes van hun apparatuur in combinatie met de smartphoneapp direct aan de afstandsbediening leren. In juli maakte een software-update korte metten met die lokale functionaliteit, volgens Switchbot om ‘de gebruikerservaring te verbeteren’. Nu raadt het bedrijf aan om de afstandsbediening altijd in combinatie met een hub te gebruiken. In de praktijk heb je zonder een hub ook niets meer aan de afstandsbediening, want apparaten koppelen kan dan niet meer. Switchbot kondigt op zijn website een speciale aanbieding aan voor gebruikers die de afstandsbediening al hebben aangeschaft zonder hub. Die zijn daardoor meer geld kwijt dan initieel de bedoeling was. Dat is niet netjes van Switchbot, dat het apparaat op zijn website en in marketingmateriaal nog steeds aanprijst met de oude eigenschappen van voor de update.
Apparatuur toevoegen
Een apparaat, of eigenlijk de afstandsbediening ervan, inleren, gaat sinds de beruchte update niet via de Universal Remote, maar via de hub. Om te bevestigen dat de ingeleerde codes je apparaat goed bedienen, moet de hub binnen bereik van je apparaat staan. Veel gebruikers zullen de hub in een hoekje, kast of andere ruimte hebben staan dan waar de afstandsbediening wordt gebruikt. Dat betekent dat je moet klungelen met een hub die een vrij stopcontact nodig heeft in de buurt van je apparaat en eerst moet opstarten en verbinden. Dat is vreemd aangezien de afstandsbediening veel draagbaarder is. De gebruikerservaring van het koppelen heeft te lijden onder de beslissing van Switchbot om de afstandsbediening lokale koppelmogelijkheden te ontzeggen.
:strip_exif()/i/2006928362.jpeg?f=imagearticlefull)
Koppelen van een recente Sony-televisie ging vrijwel probleemloos. Na het detecteren van de aan-uitknop van de originele afstandsbediening kwam de app met twee mogelijke matches, waarvan de eerste direct de juiste bleek. Het inleren van een oudere Denon-AV-receiver was lastiger. De originele afstandsbediening heeft aparte knoppen voor in- en uitschakelen. De hub reageerde alleen op het inschakelcommando en bood aan de hand daarvan maar liefst 24 mogelijke matches.
Geen enkele mogelijkheid had discrete aan- en uitknoppen, alleen een powerknop waar de versterker na 16 matches op reageerde. Daar had ik alsnog niets aan, want uitschakelen van de versterker bleek niet mogelijk. Op dat punt zat er niet veel anders op dan een ‘lege’ afstandsbediening aan te maken in de app waar je elk knopje op inleert. Knoppen die niet aansluiten op het standaardtemplate dat Switchbot aanbiedt, worden dan onderaan de afstandsbediening gegroepeerd. Het kan zijn dat daar veelgebruikte functies tussen zitten waar je dan naartoe zou moeten scrollen. Kortom: de achterliggende database met infraroodcommando’s voor apparatuur heeft duidelijk niet de diepte die ik gewend was van Logitech Harmony.
Als je apparatuur eenmaal is ingeleerd, kun je een activiteit zoals tv-kijken automatiseren. Via de Switchbot-app kun je een scène aanmaken die je aan het hoofdscherm van de afstandsbediening kunt toevoegen. De reactietijd is echter abominabel slecht: in het snelste geval 3,5 seconden, gemiddeld 5 seconden en uitschieters naar 9 seconden. Nog erger is dat ik er al vrij snel achter kwam dat scènes alleen via de hub bediend worden. Dat dwingt je de hub in dezelfde ruimte te plaatsen in het zicht, want vanuit een kastje werkt het niet.
Matter, zonder terugweg
Goed, dan de Matter-integratie. Die is, positief uitgedrukt, flink brak. Matter is bij Switchbot op dit moment eenrichtingsverkeer: je kunt geen Matter-apparaten van een ander platform delen met de Switchbot-app. Wel kun je apparaten die je in de Switchbot-app beschikbaar hebt, via de Matter-hub delen met andere
Matter-platforms in je huis zoals Home Assistant, Google Home of Apple Home. Dat zou normaal niet zo erg zijn, aangezien maar weinig mensen de app van Switchbot als het centrum van hun huisbediening zullen inzetten. De afstandsbediening mist echter ook toegang tot apparaten buiten het Switchbot-platform, waardoor de werking beperkt blijft tot het bedienen van apparaten die je erop hebt ingeleerd. Eigenlijk doet de toevoeging van Matter dus helemaal niets voor de afstandsbediening.
De Matter-koppeling naar andere platforms heb ik eerder gebruikt met het slimme slot van Switchbot. Daar werd het slot netjes geadverteerd als slim slot, zodat andere platforms de juiste bedieningsmogelijkheden aanboden.
Matter ondersteunt steeds meer soorten apparatuur, maar er zijn nog geen apparaatprofielen voor bijvoorbeeld versterkers en televisies. Dat levert Switchbot een uitdaging op om sommige apparatuur op een zinnige manier te adverteren via Matter. De wijze waarop de apparatuur die met de afstandsbediening is toegevoegd, met andere netwerken wordt gedeeld, is bijna lachwekkend. De televisie wordt gedeeld als een aan-uitschakelaar met de naam OnOffPluginUnit, de versterker verschijnt niet en de afstandsbediening komt tevoorschijn als GenericSwitch en bestaat uit acht nutteloze sensors waar geen interactie mee mogelijk is. Van alle gekoppelde apparaten kan ik via Matter dus alleen de televisie inschakelen. Wat ik met de 'afstandsbedieningsensors' moet, is geheel raadselachtig. Matter leent zich wellicht nog niet om goed samen te werken met alle mogelijke apparaattypes die via infrarood te bedienen zijn, maar er moet met wat creativiteit meer mogelijk zijn dan dit.
Conclusie
Wie de review heeft gelezen en niet direct naar dit hoofdstuk heeft gescrold, ziet de donderwolken al hangen. Ik moet toegeven dat ik zelden zo'n vernietigend oordeel heb gegeven na een productreview. Toen ik de Universal Remote van Switchbot kreeg toegestuurd om te bekijken, was ik best enthousiast. Ik denk dat er best wat mensen wachten op een alternatief voor de Logitech Harmony. Natuurlijk kun je een eerstegeneratieproduct niet helemaal eerlijk vergelijken met apparatuur uit een door en door ontwikkelde productlijn, maar de functionaliteit van de Universal Remote is momenteel nog mijlenver verwijderd van de Harmony's.
Om maar af te trappen met het positieve: de bouwkwaliteit is goed, het product voelt aan als een kwaliteitsproduct, en het enige dat op het fysieke ontwerp valt af te dingen, is de ronde rug die bediening lastig maakt als je de afstandsbediening niet vast hebt. Over smaak valt te twisten, en het is een detail, maar het lettertype van de on- en off-knop doet afbreuk aan het uiterlijk.
De afstandsbediening werkt op veel punten vreemd: de lokale mogelijkheden zijn verwijderd, scènes zijn niet goed geïntegreerd, de achterliggende database is beperkt, de Matter-integratie is eenrichtingsverkeer en zelfs die richting is zeer beperkt in zijn mogelijkheden. Kortom: hier heb je in deze vorm niets aan.
Switchbot moet serieus opnieuw rond de tekentafel gaan zitten, want bij dit product zijn veel eigenschappen mank. Elk bedrijf kan een misser uitbrengen, dat gebeurt, en het gaat er op zo'n moment om hoe (snel) je dat oplost. Bestaande klanten lijken op dat vlak maar matig te worden geholpen, zeker voor hen die de afstandsbediening los hebben aangeschaft rest weinig anders dan meer geld uitgeven aan een hub van Switchbot, weliswaar met een onbekende korting. Mocht je dit product al in je bezit hebben, maar nog wel de optie om het te retourneren, overweeg dan serieus of je een oplossing vanuit Switchbot wilt afwachten, want voorlopig lijken alle pogingen om nog iets van de Universal Remote te maken en ‘de gebruikerservaring te verbeteren’ enkel grote sprongen achteruit.
/i/2007079792.png?f=fpa)
/u/189401/crop5a5e7beb70a42_cropped.png?f=community){kind=small}
In beide gevallen nog steeds veel te veel geld voor een IR-repeater bedienbaar vanaf een smartphone.
:strip_icc():strip_exif()/u/81282/avatar.jpg?f=community){kind=avatar}
/u/330457/Knipsel.JPG?f=community){kind=small}
/u/145971/logotnet.png?f=community){kind=small}
/u/308197/crop62a8f22840551_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/176404/crop5d8a18233281d_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/12112/snake_av.jpg?f=community){kind=small}