Wat de Sennheiser Momentum Sport uniek maakt, zijn de ingebouwde sensors die hartslag en lichaamstemperatuur meten. Deze sensors zijn beide in de linkeroordop ingebouwd. De hartslagmeter werkt net zoals je van horloges gewend bent. Een snel knipperende groene led zendt licht door de huid van het oorkanaal naar de onderliggende bloedvaten en een optische sensor meet vervolgens in hoeverre dat licht weerkaatst wordt. De mate van weerkaatsing hangt af van de hoeveelheid bloed onder de huid en die valt weer samen met het pulseren van je hart. Wat opvalt, is dat de meting opzij gebeurt, dwars door de semitransparante opzetstukjes van zacht kunststof en dus niet recht het oorkanaal in via de opening waardoor ook het geluid naar buiten komt. Het licht wordt hierbij dus eerst door het 'steeltje' van het opzetstuk gestuurd en vervolgens door de bolvormige kop, waarna het gereflecteerde licht de omgekeerde weg moet afleggen.
:strip_exif()/i/2006619820.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006619818.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006619822.jpeg?f=imagegallery)
De lichaamstemperatuur wordt niet optisch gemeten, maar met een ntc-sensor die in het steeltje van de linkerin-ear is ondergebracht. Bij een ntc-sensor verandert de weerstand afhankelijk van zijn eigen temperatuur en de sensor heeft nadat je de in-ear in je oor plaatst, dus ook even nodig om 'op temperatuur' te komen. Temperatuurmeting kan fijn zijn voor duursporters, want tijdens intensief sporten loopt je lichaamstemperatuur op. Een (te) hoge temperatuur kan een indicatie zijn dat je jezelf overbelast of dat je te weinig vloeistof tot je neemt. Extra drinken als je lichaamstemperatuur oploopt, kan helpen om je temperatuur weer te verlagen, zodat je langer op hoger niveau kunt blijven presteren. Blijft je temperatuur toch oplopen? Dan kan dat een trigger zijn om wat gas terug te nemen, nog voordat je zelf aanvoelt dat je 'in het rood' zit. Trainen en racen met lichaamstemperatuursensors, zoals de Core-sensor van greenteg, is om deze redenen de afgelopen jaren steeds populairder geworden onder duursporters.
:strip_exif()/i/2006619874.jpeg?f=imagegallery)
De Sennheiser Momentum Sport wordt expliciet aangeprezen voor gebruik in combinatie met de Flow App van Polar. Deze gratis app, die ook gebruikt wordt om Polar-horloges aan een smartphone te koppelen, kan live de gemeten hartslag en lichaamstemperatuur weergeven. Je kunt bovendien uit veel verschillende sporten kiezen, en je sportsessies via de app opnemen en opslaan. Om je hartslag te meten, heb je dan dus geen sporthorloge nodig. Je moet uiteraard wel je telefoon meenemen, want de data wordt in de app opgeslagen, niet in de oortjes.
Wil je geen telefoon meenemen, dan kun je de Momentum Sport ook direct koppelen aan de nieuwe Polar Vantage V3- en Polar Grit X2 Pro-sporthorloges. De oortjes worden herkend als harstlag- en als thermometer. De horloges maken na koppeling automatisch gebruik van de hartslagmeter van de Momentum Sport en slaan ook de temperatuurgegevens op.
Horloges van andere merken die externe bluetoothsensors ondersteunen, herkennen de hartslagmeter wel, maar de thermometer (nog) niet. Navraag bij Sennheiser leert dat voor zowel hartslag als temperatuur open bluetoothprotocollen gebruikt worden, maar dat Polar de eerste fabrikant is die het gebruikte profiel voor temperatuur ondersteunt. Volgens Sennheiser kunnen andere fabrikanten volgen. Ik heb de oortjes gekoppeld aan een Garmin Epix Pro, die de hartslagmeter inderdaad herkent en kan gebruiken, maar de thermometer dus (nog) niet ziet. De Momentum Sport zou tegelijk verbinding kunnen maken met twee bluetooth low-energyapparaten, maar in de praktijk lukte het mij niet goed om de sensordata zowel naar een Polar Grit X2 Pro- als naar een Garmin Epix Pro-horloge te sturen. Bij die laatste viel het signaal steeds weg als er gelijktijdig verbinding met het Polar horloge gemaakt was.
Wat ook opvalt, is dat de Polar-app temperatuurdata weliswaar registreert en na afloop als grafiek in de mobiele app weergeeft, maar dat de temperatuurdata op het (uitgebreidere) webplatform van Polar niet terug te zien is. Ook exporteert Polar de temperatuurdata (nog) niet naar andere platforms via automatische koppelingen of handmatige TCX-export. De enige manier om temperatuurdata achteraf te bekijken, is dus in de mobiele Polar Flow-app.
Nauwkeurigheid thermometer
In theorie is het oorkanaal een uitstekende plek om de lichaamstemperatuur te meten en er zijn zeer goed werkende medische oorthermometers. Die apparaten meten echter diep in het oorkanaal, terwijl de ntc-sensor van Momentum Sport de temperatuur aan het begin van je oorkanaal meet. In rust lijkt de data die ik kreeg, goed te kloppen. In vergelijking met een medische thermometer scheelde het niet meer dan 0,2 graden Celsius. Tijdens verschillende hardloop- en krachttrainingssesies heb ik de data van de temperatuursensor van de Momentum Sport vergeleken met die van een Core-sensor van greenteg. Bij die laatste zie ik tijdens hardloopsessies altijd een significante toename van de lichtaamstemperatuur, waarbij de temperatuur oploopt naarmate de inspanning harder of langer is.
:strip_exif()/i/2006619880.jpeg?f=imagegallery)
Bij mijn tests met de Momentum Sport zag ik deze geleidelijk oplopende temperatuur niet op een vergelijkbare wijze. In bovenstaand voorbeeld liep de temperatuur tijdens een intervalhardloopsessie op een warme voorjaarsdag, gedurende de eerste helft van de sessie in het geheel niet op. Sterker nog, ze daalde in eerste instantie van 36,7 naar 36,6 graden, waarschijnlijk als gevolg van de wind langs de oordoppen. Vervolgens klom de temperatuur snel naar 36,9 graden om vervolgens even snel weer te dalen naar 36,6 graden. De Core-sensor liet tijdens deze sessie een continu oplopende temperatuur noteren, variërend van 37,0 tot 38,3 graden, om vervolgens tijdens het uitlopen na de intervallen weer te dalen maar 37,3 graden.
:strip_exif()/i/2006619882.jpeg?f=imagegallery)
Ook tijdens indoor krachtrainingen leverde de Momentum Sport niet het beeld dat je zou verwachten. Bovenstaand voorbeeld laat zien dat de temperatuur eerst gedurende 20 minuten oploopt van 36,3 naar 37,1 graden, waarna ze plots terugvalt naar 38,6 graden om vervolgens gedurende de rest van de sessie langzaam weer op te lopen naar 37,0 graden. De omgekeerde sprong in het midden is onverklaarbaar; ik heb de oortjes niet uitgedaan tijdens de activiteit. Ook de aanvangstemperatuur van 36,3 graden is uiteraard te laag. Deze fout komt doordat de de in-ears en de ingebouwde ntc-sensor even tijd nodig hebben om 'op temperatuur te komen' en ik de oortjes 'koud' in deed vlak voor de training. Ik heb de Momentum Sport voor de officiële release getest en hoewel de hardware final is, geeft Sennheiser aan nog met updates van de software te komen die de nauwkeurigheid van in ieder geval de temperatuursensor verder verbeteren.
Nauwkeurigheid hartslagmeter
Ik was benieuwd hoe nauwkeurig de optische hartslagmeter van de Momentum Sport zou zijn. Van optische sensors in horloges weten we dat ze goed strak tegen de huid moeten zitten voor optimale resultaten. Zelfs onder optimale omstandigheden hebben ppg-sensors beperkingen, vooral bij het meten van snelle hartslagwisselingen tijdens intervals en tijdens sporten waarbij de polsen snel bewegen of hevig trillen. Van de laatste zou de Momentum Sport geen last moeten hebben, omdat de meting niet aan de pols, maar in het oor gebeurt.
Onderstaand vind je data van Sennheiser Momentum Sport (groen in de grafieken) tijdens een intervalhardloopsessie en tijdens een krachttrainingssessie, waarbij ik de data vergelijk met die van een Garmin-ecg-borstband (zwart) die als referentie dient. In de eerste grafiek heb ik steeds ook data van de optische hartslagmeters van een Garmin Epix Pro- (rood) en een Polar Vantage V3- (bruin) sporthorloge opgenomen om zo een beeld te geven van hoe high-end sporthorloges het tijdens dit soort sessies doen. Omwille van de afleesbaarheid zie je dezelfde grafiek en twee ingezoomde varianten daaronder steeds met alleen de data van de ecg-borstband en de Sennheiser Momentum Sport. Alle afbeeldingen zijn klikbaar voor grotere versies.
:strip_exif()/i/2006619760.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006611970.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006611972.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006611974.jpeg?f=imagegallery)
Krachtsport is doorgaans iets waarbij sporthorloges, door beweging van de armen en het aanspannen van de armspieren, niet goed scoren. De eerste grafiek laat dat ook zien. Zowel de Garmin Epix Pro als de Polar Vantage V3 heeft tijdens deze sessie meermaals moeite om de juiste hartslag te vinden. In het eerste deel van de sessie zit ook de Sennheiser Momentum Sport er een paar sets flink naast, maar in het tweede deel volgt de groene grafiek van deze oortjes de zwarte grafiek van de referentie-ecg-borstband eigenlijk heel goed. De optische sensor van de Momentum Sport reageert goed op snelle hartslagwisselingen, waar andere optische hartslagmeters vaak niet in uitblinken.
:strip_exif()/i/2006619762.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006611976.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006611978.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006611980.jpeg?f=imagegallery)
Het beeld van de hardloopsessies die ik met de Momemtum Sport gedaan heb, is helaas heel anders, met bovenstaande sessie als voorbeeld. Tijdens een run met diverse korte 200m-intervalletjes is duidelijk te zien dat de optische sensors van de Garmin- en Polar-horloges de zwarte lijn van de referentie ecg-meter doorgaans goed volgen, maar dat de Sennheiser Momentum Sport er een potje van maakt. Dat is al meteen aan het begin van de sessie, waarbij tijdens de warming-up minutenlang een veel te hoge hartslag wordt geregistreerd. Het lijkt erop dat het de optische sensor hier mijn loopritme - circate 160 stappen per minuut - registreert in plaats van mijn hartslag. Ook tijdens de opvolgende intervallen gaat het mis en heeft de meter moeite om de snel op- en aflopende hartslag te volgen. Tijdens het een-na-laatste interval wordt een piekhartslag geregistreerd die ik absoluut niet kan halen en ook bij de cooldown gaat het weer mis.
Waarom de Sennheiser Momentum Sport er soms zover naast zit, is mij niet duidelijk. Bovenstaande sessie was tijdens een zonnige dag wat, bij mijn oren, mogelijk tot gevolg heeft dat zonlicht het signaal beïnvloedt, maar ook bij een hardloopsessie in het donker zat de hartslagmeter er meer dan eens flink naast.
:fill(white):strip_exif()/i/2006619826.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2006692296.jpeg?f=fpa)