AMD Athlon 64 X2 3800+ Boxed

... since sliced bread
Prachtige uitvinding, deze dualcore cpu's! Het heeft mij in staat gesteld m'n dual Xeon machine de deur uit te doen en met minimaal dezelfde prestaties een véél energiezuiniger en stillere machine te bouwen .

Voordelen/nadelen t.o.v. dual cpu
Over de voordelen van een dualcore tegenover een single core processor ga ik het niet hebben, tenslotte is het werken met twee core's (al dan niet in één package) al zo oud als de weg naar Rome.

Wel wil ik het vergelijken met twee losse single core's en dat is gelijk waar deze processor, in mijn optiek, bijna alle dubbele single core oplossingen overbodig en achterhaald maakt. Ten eerste is één dualcore goedkoper dan twee single core's. Dit geldt niet alleen voor sec de cpu('s) maar ook voor de vereiste hardware; je kunt een X2 gewoon in een goedkoop desktop moederbord plaatsen samen met gangbaar en goedkoop geheugen. Geen prijzige dual socket cpu borden en registered geheugen meer als vereiste. Door het, zeker in verhouding met twee losse cpu's, extreem lage energieverbruik kun je volstaan met een standaard 300W ATX voeding. En een grote EATX kast zal ook nooit meer op het lijstje van musthave's hoeven te staan.

Het enige nadeel is de geheugenondersteuning; een X2 kan slechts 4GB aansturen, dit is in veel server en enkele workstation omgevingen gewoonweg te weinig. Hiervoor zul je moeten uitwijken naar b.v. een dual Opteron, waar je als extra bonus ook nog eens de door NUMA verzorgde dubbele aggregated geheugenbandbreedte krijgt. Wel, gelukkig is geheugenbandbreedte niet iets wat je snel tekort komt, de issue is namelijk vaak de wachttijden die hier mee gemoeid zijn.

Wachttijden vormen op een andere manier een voordeel van de X2 processor; beide core's kunnen doordat ze als een Siamese tweeling aanelkaar vast zitten extreem snel met elkaar communiceren daar waar twee losse core's met elkaar moeten praten door een lange 'telefoonlijn' welke door het moederbord is getrokken. Dit communiceren gebeurt aan de lopende band 'dankzij' het MOESI protocol. En aangezien dit dus continu gebeurt heeft een extreem snelle en korte verbinding voordelige effecten op de uiteindelijke prestaties; een X2 presteert doorgaans net iets beter dan twee gelijk geclockte Opterons, althans op het non-server vlak.

Prestaties
Fenomenaal! Je hebt de rekenkracht van twee Athlon's 3200+ in één enkele X2 3800+ verpakking. En dit ook nog eens met beduidend minder energieverbuik. Één 3800+ vreet bijna niks meer dan een single core AMD, voorwaar een prestatie van formaat. Wie had in deze tijden van alsmaar meer energie verslindende processors kunnen bedenken zoveel kracht te kunnen voeden met slechts een simpele fluisterstille 300W voeding.

De X2 3800+ blijft door dit alles ook érg koel, de relatief eenvoudige Boxed koeler (aluminium heatsink met 70mm fan) heeft geen enkel probleem dit tweekoppig monster koel te houden. Met het juiste moederbord (temperatuur geregelde fan snelheid) doet de Boxed koeler dit ook nog eens met bijzonder weinig geluid.

Ik ben al enkele 'ouderwetse' dual cpu systemen gewend met als laatste een dual Xeon 2.8Ghz en deze enkele X2 3800+ hoeft daar niks op toe te leggen, integendeel. Het verschil is overigens niet vreselijk groot; beide machine's doen ongeveer even lang over het, d.m.v. CCE, encoden van een DVD en de snelheid in Photoshop is niet merkbaar verschillend. Dit heeft denk ik ondermeer te maken met de HyperThreading van de Xeon's plus dat Intel cpu's altijd al sterk waren en zijn op deze twee punten. Dit had ik vantevoren al verwacht maar mijn insteek was dan ook niet een snéllere machine maar een stíllere en zuiniger machine. In dat opzicht slaagt de X2 3800+ met vlag en wimpel. Temeer de voor dual processor set-ups kenmerkende soepelheid en bijterigheid (vlot multitasken) ook door deze processor in de praktijk wordt geleverd

Stabiliteit
Dit is natuurlijk geen enkele issue meer; een fabrikant van cpu's heeft geen bestaansrecht als het niet volledig stabiele en betrouwbare producten levert. Poblemen met stabiliteit vind je veelal in de software (drivers) en de overige hardware (b.v. slechte PSU, moederbord met kinderziektes of pover BIOS, compatibiliteits gedoe met geheugen etc.). Wat vooronderzoek, de keuze van geronommeerd spul en niet gelijk het nieuwste van het nieuwste nemen (i.v.m. kinderziektes) kunnen je voor veel van deze ellende behoeden. In ieder geval ben ik nergens tegenaan gelopen wat betreft betrouwbaarheid en stabiliteit.

Overclockbaarheid
Even mee gespeeld maar voor mij niet interessant. Het energieverbuik en dus ook de warmte en geluidsproductie stijgen hier alleen maar door. Ik heb juist de X2 3800+ gekozen omdat dit de zuinigste van de hele X2 familie is (en dat hij duidelijk de goedkoopste is heeft daarin ook meegespeeld) plus dat Cool 'n Quiet dan niet meer werkt. Deze prachtige feature zorgt voor een nóg lager verbuik dus met overclocken snij je jezelf niet één maar tweemaal in de vingers. Wil je meer snelheid en telt warmte en energie mee, ga dan voor een X2 4200 of 4600 (de 2x 1MB cache versies bieden slechts enkele procenten meer performance t.o.v. hun gelijkgeclockte broeders met 2x 512KB cache), het kleinere L2 cache zorgt voor minder energieverbruik en je behoudt Cool 'n Quiet.

Prijs
Ten opzichte van single core cpu's niet de goedkoopste, maar ten opzichte van twee Opterons of Xeon's een koopje. Zeker als je de benodigde hardware meerekent. Een alternatief is de Pentium D serie, de D820 is zelfs goedkoper, maar deze kan qua performance niet tippen aan de X2 3800+

Uiteindelijk kan ik alleen zeggen dat ik zeer content ben met deze processor en het een echte aanrader is voor degene die een stille, vlotte en soepele dual processor of dual core machine wil bouwen .


Update
Ik heb de Boxed HSF vervangen door een Thermalright XP-90 met 92mm Papst fan. Dit omdat ik gewoon een vreselijk stil systeem wil, óók onder zware load. Al het eerder genoemde over de Boxed HSF blijft van kracht, maar het kan áltijd beter. De XP-90 doet zijn werk zo vreselijk goed dat met lage load (wat internetten etc.) de Papst fan 0 (nul) toeren maakt; de X2 wordt dan dus passief gekoeld, en dat in een systeem zonder casefans! Voer ik de load op dan komt de fan in actie wanneer de X2 40° C bereikt en draait dan een belachelijk lage 600~700 toeren

Ook vermeldenswaardig is dat de geheugencontroller het probleemloos doet met vier double-sided 1GB DIMM's. Alles draait op DDR400 snelheid en werkt probleemloos samen met Windows XP 64 en de A8N-SLI.