Zalman CNPS9700 NT LED

Gezien de recent zeer lage prijs (€20,-) voor deze koeler heb ik hem gekocht voor de PC van mijn zusje om hem ook wat stiller te krijgen.

Eerste fout. Denken dat de naamsbekendheid nu eindelijk ook echt eens waar zou zijn.
Ooit eens, heel lang geleden in de tijd van wervelwind blazende minuscuul kleine ventilatortjes heeft Zalman naam verworven stil te zijn, maar dat hangt er dus wel degelijk van af waar je dat mee vergelijkt!
Ik heb al eerder eens wat geprobeerd van Zalman als losse ventilatoren, een Zalman VF700 al-cu en nog een verdwaalde CNPS6500 cu die ik ergens voor 5 Euro had gekocht als magazijn-opruimings aanbieding. In alle gevallen bleef het geluid me gewoon tegenvallen. Zelfs de VF700, ondanks dat deze wel zeer geringe ruis heeft bij lage snelheden zit daar een vervelende brom in de fan door de lagers.
Appart detail van een videokaart die ik van iemand gekregen had waar een VF700cu LED op zat is dat die schijnbaar andere lagers gebruikt, want die heeft die brom er niet in zitten.

Bij deze koeler is het verhaal niet veel anders. Je zou denken dat zo'n groot formaat ventilator toch niet al te veel toeren hoeft te draaien om voldoende lucht te verplaatsen, maar schijnbaar is aan maximaal toerental van 2700 toeren toch nodig bij zware belasting. En bij een formaat van 10cm is dat toch best wel een enorme klereherrie!
Gelukkig heeft het moederbord dan nog wel instellingen om de ventilator op een lager toerental te laten starten en pas bij het bereiken van een instelbare temperatuur de fan wat harder te laten draaien.
Dus, eens kijken hoe ver hij terug geschroefd moet worden.
Best ver dus! Zelfs op de laagste stand draait hij nog 1400 toeren en is de fan nog best wel aanwezig. Niet storend als je niet al te veel zorgen maakt om wat geluid van je PC, maar als je zelf een computer gewend bent waarvan je zelf af en toe nog moet controleren of de lampjes aan staan als hij op screensaver is gesprongen, dan blijft het wel te luid.

De montage is even priegelen om de klem tussen de heatpipes door te wurmen, maar daarna, vooral op AMD platform simpel als maar kan.
Let op, de bijgeleverde koelpasta (in een mooi klein glazen potje met kwastje) heeft een inwerktijd nodig voor het goed werkt. De eerste meting na montage viel me zwaar tegen, maar na later opnieuw starten daalde de temperatuur ineens met 10!! graden Celsius.

Enkele ander onlogische punten aan de koeler, de koelvinnen hebben niet zoals bij de meeste andere koeler een opstaande rand op de lamellen voor beter contact met de heatpipes. Gevolg was dan ook dat ik al meteen eentje los had toen ik bezig was met een aanpassing.
Die aanpassing is dan ook meteen het volgende onlogische aan dit soort koelers. Het is nog best een flink stuk oppervlak waar de lucht doorheen moet komen, maar aangezien ook airflow graag de weg van minste weerstand zoekt verlies je een heleboel van die luchtstroom langs de zijkanten! Ik heb er dus zowel binnenin als buitenom de koeler een fanshroud omheen gemaakt, gewoon simpel wat kunststof er omheen gebogen en aan de binnenkant achter het montage punt van de ventilator vast geschroefd. En goh wat grappig, ineens voel je aan de achterkant van het grote blok een stuk meer lucht uitblazen!

Dat Zalman zelf deze logica nog steeds niet toepast, vooral op zo'n joekel van een koeler als de 9900 ontgaat mij volledig. Ik had twee week geleden nog een test gelezen met een vergelijking tussen dat Zalman model en het topmodel van BeQuiet. Met beduidend minder geluid won de BeQuiet alsnog van Zalman, maar volgens mij, als je de luchtstroom beter zou regelen door simpelweg die open tussenruimte af te sluiten zou de Zalman een stuk beter presteren en dus ook minder snel op toeren moeten komen om de boel koel te houden.

Al met al valt uiteindelijk gelukkig het vermogen van deze koeler wel genoeg mee om niet volledig te klagen over een miskoop, maar had ik de koeler voor zijn ooit originele prijs gekocht dan was ik er toch zeker niet te spreken over geweest!
Ik blijf me dan ook nog altijd afvragen waarom Zalman altijd zo hoog aangeschreven staat als de producent van stille producten. Is dit toch vanwege een grote fanbase? Of ben ik zelf gewoon te kieskeurig en te veel zelf met aanpassingen bezig aan koeling dat ik het daarom alsnog stiller EN koeler kan krijgen?

Oh ja, heb ik nog niet eens het grootste minpunt genoemd van alle waaiervormige koelers van Zalman. Na een jaartje MOET je de computer (stoffilters of niet) open schroeven om een enorme stofdeken van de koelers af te halen. Ik hoop dat de nikkelcoating ietwat bijdraagt aan een gladder oppervlak wat minder gauw stof vast houd of iets dergelijks, want ongeacht hoeveel stoffilters ik in de kast van mijn zusje hang, zij heeft 3 katten in huis waarvan 2 stuks langharig. Kattenliefhebbers zullen dit waarschijnlijk zelf ook wel ervaren hebben, dat haar komt overal!

Nog wat filmpjes toegevoegd om het geluid weer te geven en te vergelijken.
Eerst mijn eigen PC wat ik aan geluid gewend ben:


En dan de Zalman via adapter en vanaf het moederbord zelf op de laagste instelling:




Ik hoop dat dat helpt bij het verduidelijken van het verhaal.