Inleiding
Ik werkte een jaar op HP DM1 netbook (
review). Deed niet veel meer dan beetje rondsurfen en hele simpele games (Warcraft III). Echter ik wilde graag weer wat meer gaan doen met mijn laptop. De zoektocht naar een nieuwe laptop begon...
IndexEisen
Aangezien ik voor mijn werk programmeur ben van IBM WebSphere applicaties, wilde ik wel lokale servers op mijn laptop kunnen draaien om tegen te ontwikkelen. Hierbij is CPU snelheid en RAM geheugen van belang. Daarnaast speel ik graag een spelletje, en wil ik met mijn vrienden van Warcraft III overstappen op Starcraft II. Aangezien zij die ook allemaal kunnen spelen en ik een beetje de reden ben dat we nog hangen op Warcraft III. Waarschijnlijk draait Starcraft II ook op een niet zo'n snelle videokaart, maar wil graag wel wat mee met de tijd en kijkend naar de toekomst zou een midrange videokaart wel goed uitkomen. Naast deze eisen is een kleine verpakking noodzakelijk, dit omdat ik de laptop van en naar mijn werk zal gaan slepen.
Keuze
Na wat vergelijkingen was het behoorlijk moeilijk om een snelle CPU en een GPU in één pakket te vinden. De Sony Vaio Z kwam dicht in de buurt, echter heeft die geen ingebouwde GPU. Daarom viel deze af. Elke Mac valt voor me af aangezien ik Windows gewend ben, en niet graag Windows in virtuele omgeving draai. Daarnaast totaal geen behoefte om MacOS te leren kennen. Tja, wat dan, heb bij wat andere modellen gekeken, en naar ultrabooks, maar kwam er toch geen tegen die me bekoorde. Tot de Sony Vaio S13 aangekondigd werd. Snelle processor, midrange videokaart, klein. Dat moest hem worden.
Specificaties
Sony bied online de mogelijkheid om hem samen te stellen. Dit is mijn configuratie geworden:
Artikelnummer : SVS13A1C5E
Productomschrijving : Notebook SV-S13A1C
Processor : Intel®Core(TM)i7-3520M, 2,9GHz
Geheugen : 12 GB 1333 MHz DDR3-SDRAM
Harde schijf : 320 GB Serieel ATA (5400 rpm)
Grafische kaart : NVIDIA® GeForce® GT 640M LE 2GB
Batterij : Standaardbatterij
Toetsenbord Style : Toetsenbord met backlight
Optisch station : DVD-station
Draadloos LAN : Draadloos LAN (IEEE 802.11abgn)
Display : 33,7 cm LCD, 1600x900+camera
Afwerkingen : Gun Metallic
Bluetooth® : Bluetooth® 4.0
USB-poort(en) : 1 x USB2.0 + 2 x USB3.0
HDMI(TM) uitgang : HDMI(TM) uitgang
Besturingssysteem : Windows® 7 Home Premium
Taal en toetsenbord : Nederlands (QWERTY)
De 12GB was een aanbieding, anders had ik waarschijnlijk 8GB gedaan. De harde schijf is opzettelijk de goedkoopste die Sony aanbiedt. De SSD's die Sony aanbiedt zijn echt buiten propertioneel duur. Dus deze zal later vervangen worden door een SSD die ik zelf in zal bouwen. Daarom ook geen review op dit onderdeel. Verder is de i7 een dual core. De cores los zijn lekker snel, echter geen quad omdat Sony die voorbehoud aan de Vaio Z. Voor mijn doeleinden zal de I7 echter meer dan snel genoeg zijn. Het is sowieso de snelste machine waar ik ooit op gewerkt heb.
Featureset
De Vaio heeft alle aansluitingen die ik in de toekomst nodig lijkt te hebben. Deze zitten allemaal aan de rechterkant van de laptop.
De VGA aansluiting komt handig uit als ik hem wil aansluiten op een oudere beamer. HDMI is handig voor nieuwere beamers. 2x USB 3.0 en 1x USB 2.0 zijn voor mij ook genoeg. Meer dan een muis en externe harde schijf zal ik niet vaak gebruiken. Een handigheidje van de USB 2.0 is dat deze stroom kan afgeven ook als de laptop uit staat, zodat je bijvoorbeeld je telefoon ermee op kan laden. Ethernet aansluiting heeft deze ook, handig voor op LAN-parties, en sommige kantoren waar nog geen WiFi is (ja die zijn er...). En als laatste een SD kaart reader en Sony's eigen MagicGate kaart aansluiting, wat misschien ooit van pas kan komen voor mijn Sony camera die ik ook nog ergens heb liggen.
Links vinden we alleen de gecombineerde microfoon en koptelefoon aansluiting en de slot-in DVD brander.
Daarnaast heeft het Bluetooth 4.0 en een geintegreerde 720P webcam. Niets bijzonders, maar het maakt het wel compleet. Ook heeft het een vingerafdruk lezer boven het toetsenbord, iets wat ik zelf niet gebruik.
Prestatie CPU
Met tijd van schrijven staat de i7-3520M op nummer 40 van de lijst van snelste processoren voor laptops. Niets mis mee dus. Ter vergelijking staat mijn oude HP DM1 met een AMD E-350 op plaats 377... De i7 is een dual core uit de Ivy Bridge serie. Standaard 2,9 GHz met een turbo van 3,6 GHz. Deze voelt heel erg snel aan, tot nu toe tijdens gamen en ontwikkelen geen een keer het idee gehad dat de processor te kort komt.
Prestatie GPU
De GPU is een NVIDIA® GeForce® GT 640M LE 2GB. Dit is een midrange kaart maar wel uit de nieuwe Kepler serie van NVIDIA. Dit betekend dat hij gebakken is op 28nm gebakken is en een lage warmte ontwikkeling heeft. De LE uitvoering is wat lager geklokt en daarom wat minder snel. Tot nu toe eigenlijk alleen Starcraft gespeeld, en dat lukt op 1600x900 op High settings erg goed. Ik heb wat testen uitgevoerd om te laten zien waar die tot in staat is:
Daarnaast is men er achter gekomen dat door een BIOS mod de prestaties van deze kaart makkelijk opgevoerd kunnen worden zonder dat deze veel warmer wordt. Waarschijnlijk een combinatie van de goede airflow van de Sony en de lage warmteontwikkeling van de kaart zelf. Zonder verdere mods uit te voeren en alleen de snelheid van de GPU en zijn geheugen op te voeren is er al een prestatie winst geboekt van 95%. Zelf nog niet uitgevoerd, maar dat gaat zeker gebeuren als ik wat meer risico durf te nemen (lees: de laptop wat langer in bezit heb.)
Prestatie speakers
Daar kan ik erg kort over zijn. Die zijn gewoon slecht. Boven het toetsenbord zitten twee kleine gaatjes waar het geluid uit komt. Volume is best ok, maar de kwaliteit zeer slecht. Gelukkig kan er door koptelefoon in te pluggen dit snel verholpen worden, daar is het geluid namelijk gewoon goed.
Om een impressie te geven van de afwezige bass, en het schelle geluid, een filmpje gemaakt met de HTC One S van een nummer van Sander van Doorn:
Het geluid klinkt in het echt wel een stuk beter, echter het gemis van de bass is erg aanwezig...
Toetsenbord
Iets wat heel belangrijk is voor een programmeur is dat het toestenbord naar zijn wens is. De layout is in ieder geval precies wat ik wil. Een platte Enter toets en groot rechter Shift zijn voor mij een must anders maak ik erg veel typfouten. Ook een linker Control die aan de buitenkant zit, in plaats van de Function key, is voor mij ook belangrijk.
Op het eerste gezicht ziet het er allemaal perfect uit. Echter tijdens de eerste aanslagen zag ik wat flex in het toetsenbord wat me zorgen baarde. De flex zit alleen aan de linker kant, en is goed zichtbaar als de A of de S hard ingedrukt wordt. Flex kan erg vervelend zijn bij typen, echter valt dat gelukkig mee. Ik typ deze review op het toetsenbord en dat gaat zonder aanslag fouten die door het toetstenbord komen. Mijn zorgen over de flex lijken dus niet nodig, hopelijk gaat dit in de toekomst ook geen probleem vormen.
Daarnaast heeft het toetsenbord een prettige backlight wat typen in het donker geen probleem maakt. Al met al tevreden over het toetsenbord, hij typt lekker.
Touchpad
Opvallend aan het touchpad is dat deze erg groot en breed is. En dat voor een 13 inch. Een trend die Apple begonnen is en andere fabriekanten gelukkig aan het overnemen zijn. Het touchpad is prettig, niet te stroef, niet te glad en registreerd al mijn aanrakingen goed. Daarnaast is deze multitouch. 2 vinger scrollen. 3 vinger 'Back' en 'Forward' in de browser. Dat werkt allemaal erg goed. Heb zoomen en draaien uitgeschakeld omdat dat voor mij niet werkt. Mocht je een muis aangesloten hebben en last hebben van per ongeluk het touchpad aanraken, is deze makkelijk uit te schakelen met Fn + F1. Echter heb ik daar persoonlijk nog geen last van gehad.
Beeldkwaliteit
Zoals je misschien al gemerkt heb, staat het kopje beeldkwaliteit wat lager. Aangezien het voor mij niet super belangrijk is. Alles moet te lezen zijn, en de resolutie moet hoog genoeg zijn om te kunnen programmeren. Maar dat is het dan ook wel. Van te voren gelezen in reviews dat het scherm ok was, maar niet geweldig. Dat was voor mij dus meer dan genoeg.
Voor de eerste keer dat ik hem aanzette viel het me allemaal toch wel een beetje tegen. Zelfs met mijn lage eisen vond ik het toch allemaal wat tegenvallen. Kleuren zijn niet natuurgetrouw, kijkhoek is klein, beetje backlight bleeding. Beetje jammer eigenlijk dus. Gelukkig is het voor mij niet zo'n probleem, aangezien ik alle taken er nog steeds goed op kan doen. Daarnaast ook gewend aan t scherm. Maar voor het totaalbeeld van het apparaat is dit wel een tegenvaller.
Gelukkig is deze wel mat, dus kan ik hem goed gebruiken in de trein en buiten als het mooi weer is.
Bouwkwaliteit
Dit kan ik alleen maar de lucht in prijzen. De gebruikte materialen zijn super (Carbon). Het ziet er mooi uit, en het is allemaal erg goed afgewerkt. Ik heb zelf gekozen voor de kleur 'Gun Metallic' aangezien ik wat anders wilde dan standaard zwart. Deze heeft een mooie subtiele 'brush' en een net andere kleur dan zwart. Vind het persoonlijk erg mooi.
Het beeldscherm is erg dus en ook een beetje buigbaar. Dat is iets wat Sony standaard doet, zodat het niet zo snel breekt. Ik vind het dan ook geen probleem, maar kan indenken dat mensen daar anders over denken.
Mobiliteit en accuduur
Mobiliteit is erg goed. De afmetingen zijn gering: 22,8 x 33,1 x 22,5 cm. En gewicht is ook niet veel: 1,7 kg.
Meenemen is geen probleem dus. Maar is er onderweg, zonder netvoeding, ook goed en lang mee te werken? Sony geeft zelf 6 uur op, met een uitbreiding naar 12 als je de speciale 'sheet' accu aanschaft. Die laatste heb ik niet dus mij gaat het meer om de 6 uur.
Ik heb geen specifieke testen gedaan, maar wel in de trein gewerkt op de laptop, waarbij ik helderheid vol open heb staan en de laptop op 'Stamina' modus. Die laatste betekend dat de GeForce kaart nooit aangaat, en er wat andere stroombesparende settings worden toegepast. Hierbij kom ik tot een werktijd van rond de 5 uur, met als werk een beetje internetten. Dit is voor mij meer dan genoeg aangezien mijn treinreis max 2 uur duurt.
Warmte en geluid
De warmte, of beter gezegd de koelte, van de laptop is geweldig goed. Tijdens normaal kantoorwerk wordt de laptop nooit warm om aan te voelen. En zelfs bij Starcraft II gamen voelt de laptop nooit echt warm. Kijkend naar reviews wordt de laptop nooit echt warmer dan 32 graden onder stress, en dat is voor mij zeer goed.
De interne warmte is ook goed. Tijdens het typen van deze review wordt de CPU niet warmer dan 45 graden. En tijdens Starcraft II wordt de CPU niet warmer dan 82 graden en de GPU niet warmer dan 69. Zeer gezond allemaal dus. Wat er dan wel gebeurd is dat de koeler behoorlijk gaat blazen. Mijn netbook was eigenlijk bijna altijd stil, dus wel even wennen. Maar aan de andere kant is het geluid van de koeler nooit storend, dus ook hier voor mijn geen probleem.
De ventilator van de laptop blaast naar achteren, wat een erg prettige plek is, aangezien je er als gebruiker nooit echt last van hebt, zoals bijvoorbeeld wel kan gebeuren als dat naar de zijkant is...
Harddisk vervangen
Ik had de uitvoering met de goedkoopste 5400 toeren harde schijf gekocht. Dit omdat ik toch een SSD wilde inbouwen, en de prijzen die Sony vraagt voor SSD's werkelijk waar belachelijk zijn. Ik heb gekozen voor een Samsung 830 256 GB, waarvan op Tweakers genoeg
reviews te vinden zijn.
Het vervangen was uiteindelijk zeer makkelijk. Eerst laptop omdraaien:
Dan de twee onderste schroeven los draaien en de kap open maken:
Dan met twee schroefjes de SATA kabel losmaken, en met vier schroefjes de harddisk. De cradle losmaken, op de SSD zetten, en alles weer terug zetten en klaar was majoh. Daarna een re-ïnstall doen met de recovery stick die ik gemaakt heb. Al met al was ik wel een avond bezig met alles opnieuw installeren, maar moeilijk was anders. En de opstart tijd van de laptop ging van 90 seconden met de trage harddisk naar onder de 20 seconden met de SSD. Nice!
Conclusie
Al met al ben ik zeer tevreden over de laptop. Snelle CPU, voldoende GPU, fijn toetsenbord en touchpad, genoeg aansluitingen, mooi uiterlijk. Echter dat scherm, dat is voor mij toch echt een tegenvaller. En dat terwijl ik dat niet eens echt belangrijk vind... Lijkt net alsof Sony bijna bewust gekozen heeft om het scherm duidelijk onder te laten doen voor die van de Vaio Z, zodat de S13 geen concurrent wordt van hun eigen product. Dit is wel erg jammer, want dat haalt het totale beeld van deze laptop wel erg hard naar beneden. Vooral omdat voor veel mensen het scherm juist wel heel erg belangrijk is. Verder kan ik voor mijn gebruik geen tegenvallers ontdekken. Dus ja, wat is mijn oordeel dan over deze laptop.
Kijkend naar de rating die Tweakers geeft, 1 tot 5 sterren, zou ik deze laptop 3,5 ster geven. Waarbij er een punt lager gescored wordt door het scherm. Echt zonde voor een ander zijds erg mooie machine. Zelf zal ik hem houden omdat ik geen andere model kan vinden wat voor mij hetzelfde pakket geeft, plus het scherm niet super belangrijk vind, maar ik denk dat veel mensen door het scherm toch af zullen (moeten) haken.
Changelog
30-07-2012: Foto van ventilator achterkant toegevoegd.
30-07-2012: Film van geluid toegevoegd.
02-08-2012: Harddisk vervangen naar SSD toegevoegd.