MSI R7970 Lightning

Het was al weer een tijdje geleden dat ik me met videokaartjes heb bezig gehouden, dus toen ik deze 7970 Lightning kon testen was ik daar ook zeer blij mee natuurlijk.



De kaart
De Lightning is een Radeon 7970 waarvan MSI het PCB volledig opnieuw ontworpen heeft. Hierdoor is de kaart wat groter dan andere 7970s en heeft het een eigen ontwerp voor de PWMs op het bord, dat de koeling en overclockbaarheid ten goede moeten komen.
De kaart heeft dus een fors formaat, met ruim 30CM lang past deze mogelijk niet in iedere kast, dus dat is wel iets om rekening mee te houden als je een krappe kast hebt. Ik zelf heb deze kaart geplaatst in een CoolerMaster 690 advanced II kast, en dat past precies, maar heel veel ruimte heb je dan niet meer.

Specificaties
GPU	AMD Radeon HD 7970
Interface	PCIe x16 3.0
Geheugen	3GB GDDR5
Geheugen interface	384b
Core Clock	1070MHz
Mem Clock	5600MHz
Aansluitingen	4x minidisplayport 1x singlelink DVI-I 1x singlelink DVI-D
MultiGPU	Crossfire
Afmetingen	305x135.5x40mm

De aansluitingen op de kaart vind ik wat minder gunstig. Hoewel er 2 DVI en 4 displaypoorten op zitten, zijn beide DVIpoorten singlelinkpoorten. Een monitor met een hogere resolutie hierop aansluiten is dus niet mogelijk. Ik kwam daarachter nadat ik de kaart hier had liggen en de specs ging bekijken. De enige oplossing om toch mijn 30” monitor op 2560x1600 aan te sluiten is door een displayport → duallink DVI adapter te gebruiken.
Gezien de specificaties van de displayportconnectoren kun je alleen een duallink DVI poort aansluiten met een actieve adapter. En duallink adapters zijn duur, reken op een kleine 100 euro die je dan zeker kwijt bent.



Voor deze review was Modest71 zo aardig om me een passief adaptertje te lenen of dat ging werken, maar helaas kan ik dan nog maximaal 1920*1200 uitsturen over die poort, je hebt dus echt een actieve duallink adapter nodig wil je een monitor met hoge resolutie aansluiten.
De reden dat er geen duallink connectoren op zitten is dat er de keuze was bij het design van deze kaart om 4 displaypoorten en 1 duallink DVIpoort te plaatsen, of 2 singlelink poorten en 4 displaypoorten. Gekozen is voor dat laatste om 6 monitoren op 1 kaart aan te kunnen sluiten.
Of het helemaal mogelijk is weet ik niet, maar een combinatie van die 2 zou ik zelf ideaal vinden, dus een duallink DVI en singlelink DVI, waarbij als je de DVI als duallink wilt gebruiken de 2e DVI poort uigeschakeld wordt. Dat zou net wat meer flexibiliteit geven.
Maar gezien veel mensen toch geen duallink outputs nodig hebben, zal dit waarschijnlijk geen grote issue zijn.

Vergeleken met de 6870 Hawk die ik in m'n eigen systeem heb hangen is de kaart echt een flink stuk groter. De fans zijn groter, waardoor ze meer lucht kunnen verplaatsen, en de kaart is ook een stuk hoger, waardoor er meer ruimte is voor de heatsinks.



Geluids en warmteproductie
MSI weet meestal een prima koeler te bouwen die niet alleen goed koelt, maar ook lekker stil is. En dat is bij deze Lightning ook zo. In idle draait de fan meestal op zo'n 30%, toen ik 'm in de CM690 had ingebouwd. Tot zo'n 55% is de fan vrijwel onhoorbaar, en pas bij 80% wordt het geluid storend, maar die 80% haal je alleen als je flink overclockt en daarbij dingen als MSI Kombustor gaat draaien. Bij normaal gamen komt dat niet eens voor.

De temperaturen zijn bij mij niet boven de 75graden uitgekomen, ook niet als ik de kaart geOCed had lopen met Kombustor. Idle is 30 tot 35 graden heel normaal, een beetje afhankelijk van de omgevingstemperatuur natuurlijk.

Overclocken
Als je deze kaart koopt, dan moet je sterk in je schoenen staan wil je het ding gewoon zo laten draaien als die draait, zonder te overclocken. De hele kaart is erop gebouwd om goed overklokbaar te zijn. De belangrijkste Ocfeature die erbij zit is de GPUreactor, die bovenop de kaart is geprikt. Deze GPUreactor biedt een extra PWM welke moet zorgen voor een stabielere en schonere stroomtoevoer. MSI claimed hier 88% minder noise mee te bereiken als zonder deze reactor. Zonder extreem te OCen is dit wat lastig te testen, dus heb ik voornamelijk gekeken naar de stabiliteit van de kaart met dit ding erop.



Met MSI Afterburner kun je heel eenvoudig de kaart realtime overclocken. Daardoor kun je makkelijk tweaken tot je het maximale punt hebt gevonden.



De Lightning is de ideale kaart voor als je met stikstof e.d. wilt gaan OCen, maar ook op lucht zonder al te veel tweaks kun je er nog wel wat extra performance uitpersen. De kaart is sowieso al wat hoger geklokt, maar er is nog wel wat ruimte.
Ik heb vlug even een poging gewaagd om te kijken hoever dat ik kon komen, en de 1170MHz is zonder al teveel tweakwerk al prima haalbaar, wat de graphische performance in 3DMark 11 een wat hogere score neerzet.

3DMark 11- overall
7970 stock	7807 3DMarks
7970 lightning	7808 3DMarks
7970 OC	8627 3DMarks

3DMark 11 - graphics
7970 stock	8015 3DMarks
7970 lightning	8686 3DMarks
7970 OC	9222 3DMarks

Als je echt gek wilt gaan dan kun je met vloeibare stikstof natuurlijk nog veel verder komen.
Zoals hier te lezen is: http://tweakers.net/nieuw...et-hd-7970-lightning.html heeft deze kaart net een overclockrecord gebroken.

Benchmarks
Ik heb helaas geen hele uitgebreide roundup kunnen maken, maar heb deze kaart enkel vergeleken met mijn 6870 HAWK.

De benchmarks die ik heb gedraaid zijn Lightsmark, 3DMark 11, Alan Wake, Far Cry 2, Dirt3, Modern Warfare 3 en Batman Arkham City.
Ik heb getest op 1600*1200 en 1920*1200.
Het systeem dat ik heb gebruikt bestond uit een i5 2500K op een Z68X-UD3H in combinatie met een 16GB DDR3 kitje van Corsair, gevoedt door een 1200W ADATA HM-1200 voeding.

Lightsmark

Lightsmark - 1600*1200
6870 Hawk	766.7 fps
7970 Lightning	1154.4 fps

Lightsmark - 1920*1200
6870 Hawk	692.1 fps
7970 Lightning	1083.8 fps

Dirt3
Dirt 3 is getest met alle settings zo hoog mogelijk.

Dirt3 - 1600*1200
6870 Hawk	52.58 fps
7970 Lightning	90.13 fps

Dirt3 - 1920*1200
6870 Hawk	31.97 fps
7970 Lightning	83.59 fps

3DMark

3DMark 11 - overall
6870 Hawk	4478 3DMarks
7970 Lightning	7808 3DMarks

3DMark 11 - graphics
6870 Hawk	4180 3DMarks
7970 Lightning	8686 3DMarks

Modern Warfare 3

Modern Warfare 3 - 1600*1200
6870 Hawk	43.0 fps
7970 Lightning	43.4 fps

Modern Warfare 3 - 1920*1200
6870 Hawk	43.225 fps
7970 Lightning	43.242 fps

Opvallend is dat het weinig uitmaakt op welke kaart dat ik de game draai, of op welke resolutie. Het blijft op gemiddeld 43 fps steken.

Alan Wake

Alan Wake - 1600*1200
6870 Hawk	46.625 fps
7970 Lightning	88.60 fps

Alan Wake - 1920*1200
6870 Hawk	38.675 fps
7970 Lightning	71.017 fps

Batman Arkham City

Batman Arkham City - 1600*1200
6870 Hawk	63 fps
7970 Lightning	123 fps

Batman Arkham City - 1920*1200
6870 Hawk	63 fps
7970 Lightning	122 fps

Ook bij deze game maakt het niet zo heel veel uit op welke resolutie dat er gegamed wordt, de 7970 blijft in beide gevallen zo'n 60 fps sneller dan de Hawk.

Far Cry 2 - 1600*1200
6870 Hawk	82.68 fps
7970 Lightning	129.05 fps

Far Cry 2 - 1920*1200
6870 Hawk	74.34 fps
7970 Lightning	118.17 fps

Stroomverbruik
Ik heb het verschil in verbruik gemeten met het systeem in idle, en met de GPU belast op 100% in MSI Kombustor.

Stroomverbruik
6870 Hawk	77 W
7970 Lightning	78 W

in idle is het verbruik vrijwel gelijk, vrij netjes gezien de 7970 best een monster is. Op deze manier kun je dus een best flinke kaart hebben, zonder altijd gigantisch veel stroom te blijven slurpen.
Onder 100% load zit er wel iets meer verschil in.

Stroomverbruik
6870 Hawk	223 W
7970 Lightning	250 W

Met maximaal 250W met deze config valt het allemaal best mee, de waardes zijn voor het volledige systeem, maar die waren op de videokaarten na helemaal gelijk, dus het verschil tussen de 2 kaarten is vrij duidelijk en ik moet zeggen dat het verbruik heel netjes is voor een kaart als deze.

Conclusie
De 7970 is een monster van een kaart en als je ies zoekt dat lekker te OCen is. De
Ik vind het zelf alleen erg jammer dat er geen duallink outputs op zitten en dat zou voor mij de reden zijn om deze kaart niet te kopen. De reden waarom het zo is geïmplementeerd is natuurlijk wat voor te zeggen, maar het is voor mij wel een echte dealbreaker, en daarom zou ik zelf deze kaart nooit kopen. Als je niet hoger gaat dan 1920*1200, dan maakt dat allemaal niet uit, maar als je een flinke monitor hebt, dan mag er ook een flinke kaart bij vind ik zelf, maar deze zou daarom afvallen.
De koeling en Ocmogelijkheden zijn ook meer dan prima, je kunt prima OCen zonder dat het ding gelijk veel lawaai gaat maken. En op de standaard snelheden valt het stroomverbruik ook nog eens ontzettend mee.