Adata Superior S102 Pro 32GB Titanium

Review ADATA Superior S102 Pro 32GB USB3.0 Flash Drive


De ADATA Pro series stick


Inhoud review:

1 Inleiding
2 Specificaties en features
3 Verpakking
4 Bouwkwaliteit, uiterlijk en afmetingen
5 Interne grootte stick
6 Testen en benchmarks

• 6.1 Benchmark op USB 3.0
• 6.2 Benchmark op USB 2.0
• 6.3 Vergelijking met andere opslagmedia

7 Prijs
8 Conclusie


Changelog
14-12-11 Eerste opzet review
18-12-11 Benchmarking
21-01-12 Afmaken review
22-01-12 Review is online!
23-01-12 Toevoeging: interne grootte (hoofdstuk 5)
02-01-13 Toevoeging: t.b.v. leesbaarheid inhoudsopgave



1. Inleiding

Al weer een tijdje was ik op zoek naar een wat grotere USB-stick om relatief grote ISO's (10+GB) makkelijk mee te kunnen nemen, zodat de externe harde schijf niet steeds overal mee naartoe moet. Daarnaast was mijn achterliggende gedachte om de stick misschien later gaan gebruiken als "bootdisk" voor een DIY NAS.

Mijn eisen waren daarom vooral op grootte, snelheid en betaalbaarheid gericht. Ik zocht dus een goede betaalbare stick van 16GB of groter met een USB 3.0 interface. In principe een stick welke multifunctioneel gebruikt kan worden en futureproof is voor deze tijd.

Via de Pricewatch kwam ik al snel een aantal USB 3.0 sticks tegen, welke niet eens zo gek veel duurder waren dan de "normale" USB 2.0 sticks. Na wat reviews van de normale S102 16GB (non-Pro) te hebben gelezen op T.net, leek me een stick van ADATA zo slecht nog niet. Op het moment dat ik naar 32GB sticks ging kijken kwam ik pas de niet veel duurdere Pro versie tegen, welke volgens de specificaties een wat hogere snelheid zou moeten halen. Deze is het dan ook geworden!

In de review zal ik naast wat algemene zaken, zoals specificaties en bouwkwaliteit, ook wat benchmarks laten zien van de stick in HDTune Pro, ATTO en CDM.

Alle afbeeldingen, tabellen, benchmarkgrafieken en foto’s zijn zelf gemaakt en klikbaar voor een groter formaat, uiteraard behalve de eerste afbeelding met ADATA’s logo.


2. Specificaties en features

De Superior S102 USB sticks in de Pro-serie zijn wat kleiner (1cm korter), lichter (2 hele grams) en een stukje sneller dan de normale S102 USB sticks. De Superior-serie is sowieso kleiner dan de Nobility-serie en zou in het midden segment moeten liggen wat betreft performance op USB 3.0 interface.

De exacte specificaties welke door ADATA zijn omschreven kan ik allemaal netjes benoemen, maar waarschijnlijk zegt een plaatje net zoveel. Zie hieronder onder andere de afmeting, systeemvereisten en de verwachte performance.


De tabel met de opgegeven specificaties van de fabrikant (klikbaar voor duidelijke versie)


Extra features die niet zijn genoemd in het plaatje hierboven, betreft software. Deze software betreft een tool om Windows via de USB-stick te kunnen installeren (genaamd OStoGo), een programma om data te synchroniseren tussen verschillende pc's (UFDtoGO) en een zestig dagen trial van Norton Internet Security 2012. Dit is deels vrij te downloaden op de ADATA site bij Service & Support, terwijl je voor het downloaden van Norton eerst je stick moet registreren.


3. Verpakking

De USB stick is verpakt in een blisterverpakking met daaromheen een stevig en kleurrijk karton. Op de voorzijde van het karton staan de belangrijkste specificaties vermeldt en rechtsonder staat dat de stick een levenslange garantie heeft. Op de achterzijde staat nog wat overige informatie in verschillende talen weergegeven. Daarbij staat ook dat voor garantie de stick in originele verpakking dient te worden aangeboden.

De USB stick is te bereiken via de achterzijde van de verpakking, welke doormiddel van het openscheuren langs een scheurrandje. Helaas is het karton vrij stug, dus het scheurrandje helpt vrij weinig waardoor de halve achterzijde uitscheurt (= een beetje jammer).


Een overzicht van de voorzijde van de verpakking


Een detail van de drive in de verpakking



4. Bouwkwaliteit, uiterlijk en afmetingen

De buitenkant van de stick is grotendeels vervaardigd uit aluminium en voelt solide aan. Het bijbehorende dopje is van een zwart hard plastic en zo ook de achterzijde van de stick. Het dopje kan achterop de stick worden geklikt, zodat je deze niet kunt verliezen. Het viel me op dat aan de voorzijde het dopje harder vast klikt, dan op de achterzijde. Dat is enigszins vreemd te noemen, omdat je hem bij beide niet wilt verliezen. Verder zit in het plastic aan de achterzijde een tweetal gaatjes, waar je zelf een touwtje doorheen kunt lussen om je stick ergens aan vast te maken. Jammer dat ADATA niet zelf even een touwtje meelevert.


De stick en bijbehorende dop


De gaatjes in de achterzijde van de flashdrive


Het uiterlijk bestaat uit een strak vormgegeven stick in de kleuren zwart (plastic dop en achterzijde) en donkerbruin/donkergrijs (griplaag op aluminium, kleur is afhankelijk van soort lichtbron). Aan de bovenkant staat het merk, type, formaat en soort interface beschreven in het zilverwit. Bij het oppakken en/of in-/uitpluggen van de stick vallen je vingers in een soort gleufje, welke over de hele stick lopen. Verder kan ik er nog over zeggen dat scherpe voorwerpen uit de buurt van de stick moeten worden gehouden, want het griplaagje over het aluminium is niet geheel krasbestendig.
Uiteraard heeft de USB aansluiting een blauw plasticje erin, wat typerend is voor de USB3.0 interface. Verder viel me op dat op de aansluiting nog een CE certificering stond.


De typerende blauwe USB3.0 aansluiting



Wat er mist is een LED lampje, zodat je kunt zien of de stick actief is. Dit heb ik al een paar keer gemist in situaties waarin je je afvraagt of de stick nog actief is of niet (en je hem eruit kunt trekken). Wat mij betreft is dit een verbeterpunt welke ADATA bij de volgende stick rekening mee mag houden.

Zoals in andere reviews van de normale non-Pro S102 stick al is verteld, is de stick wat groter dan de gemiddelde pendrive op de markt, maar altijd nog kleiner is dan de N005 serie van ADATA. Of dat vervelend is, is wellicht voor iedereen anders, maar ik heb er geen problemen mee. Het enige is dat je moet oppassen dat als hij in de PC geplugd is, dat je er niet tegen aan loopt, want dan is ie zo krom als een hoepel.


De lengte van de USB stick, welke overeenkomt met de opgegeven specificaties


De lengte van de USB stick en de dop apart, waarbij de dop ongeveer 1,5cm lang is


De lengte van de USB stick met de dop achterop geklikt, wat al snel neer komt op ruim 7cm


De dikte (links) en breedte (rechts) van de stick komen tevens overeen met de opgegeven specificaties


5. Interne grootte stick

Een belangrijk punt bij ADATA sticks in de huidige USB3.0 serie is de interne grootte, welk vaak niet voldoet aan wat de fabrikant heeft opgegeven. Het maakt in principe niet uit welk formaat stick je koopt (8GB/16GB/32GB/groter), vrijwel elke stick zou dit probleem hebben. Andere reviewers op Tweakers.net maken hiervan al melding, dus geheel een verrassing is het dan ook niet.

De grote vraag is natuurlijk: Hoe groot is de ruimte op de stick dan wel? Via eigenschappen kan de beschikbare ruimte in bytes en gigabyte worden achterhaald. De ruimte die effectief beschikbaar is bestaat uit 31.529.930.752 bytes, wat neerkomt op een luttele 29,3GB. Standaard verbruikt de pendrive ongeveer 90MB, wat waarschijnlijk uit informatie over het (geformatteerde) bestandssysteem en dergelijke bestaat, om de stick fatsoenlijk te kunnen laten werken.


Een printscreen van de eigenschappen van deze 32GB pendrive met daarbij het standaard gebruikte deel door de stick en de effectieve beschikbare capaciteit



6. Testen en benchmarks

Uiteraard heb ik met deze USB stick nog enkele benchmarks doorlopen, zodat je de voordelen kunt zien ten opzichte van oudere USB2.0 sticks en bijvoorbeeld de normale S102. Alle benchmarks zijn gedaan via mijn systeem "The Phenomenal", waarbij de stick achterin de IO poorten zijn geplugd. Tijdens het testen was de stick geformatteerd op FAT32(!), anders dan onder “Interne grootte” is aangegeven, want een eind na de benchmarks heb ik de stick naar NTFS geformatteerd.

De gebruikte benchmarkprogramma’s zijn:

• HD Tune Pro 5.0
• ATTO
• Crystal Disk Mark 3.0

Eerst zal ik de resultaten op een USB3.0 poort laten zien, daarna op een USB2.0 poort en een eindje verderop een vergelijk met HD Tune van de stick, een HDD @ 7200rpm en een SSD. Om het verhaal overzichtelijk te houden heb ik de resultaten van de benchmarks in tumbnails weergegeven. Het effectief testen van reallife situaties is mij onbekend en omdat de review al aardig uitgebreid is, heb ik dit maar achterwege gelaten.


6.1 Benchmark op USB 3.0 interface

Benchmark op USB3.0 interface

Wat opvalt aan de file benchmarks, met name die met 1MB, dat de meting wat schommelend verloopt. Ditzelfde zie je ook weer terug in de random access, waarbij de toegangstijd een stuk hoger ligt dan bij andere overdrachtgrootten. Waar dit precies aan ligt is mij onbekend, wellicht aan de losse USB3.0 controller op het moederbord, de stick zelf of aan het bestandsysteem op de stick, want die was niet NTFS.

Verder valt op bij de benchmark dat de stick de maximale opgegeven leessnelheid behaald en gemiddeld net iets onder de opgegeven 100MB/s ligt. Crystal Mark bevestigd dit ook nog eens en daarnaast laat CDM nog zien dat de schrijfsnelheid aardig in de buurt komt van de 50MB/s zoals deze door de fabrikant zijn vastgesteld.


6.2 Benchmark op USB 2.0 interface

Benchmark op USB2.0 interface

Wat bij de benchmarks via de USB2.0 interface opvalt is dat bij onder andere de file benchmark met 64MB de schrijfsnelheid vanaf een blokgrootte van 64 hoger is dan de leessnelheden. Ook bij de file benchmark met 512MB zie je dit terug, alleen begint het dan bij blokgrootten vanaf 256MB.

Voor de rest lijkt HD Tune en ATTO vooral de maximale snelheden aan te geven die op de USB2.0 interface te behalen zijn. Dit is ook goed te zien in de random access benchmark, de stipjes lopen bijna in strakke lijnen, wat ik intepreteer als dat de USB stick tegen de wall van USB2.0 aan loopt. In vergelijking met dezelfde benchmark via de USB3.0 controller, zie je de stipjes niet meer strak in een lijn liggen en varieert het nog een beetje. Kortom op de USB3.0 controller is er nog ruimte naar boven om tijdelijk te pieken.

De schrijfsnelheid op USB2.0 interface ligt op zo’n 30MB/s, dat zou kunnen kloppen lijkt me en wordt bevestigd door Crystal Mark.


6.3 Vergelijking met USB2-stick, SSD, HDD en andere S102 reviews

Vergelijking met USB2-stick, SSD en HDD
Omdat ik toch bezig was heb ik ook even een paar benchmarks in HD Tune doorlopen met mijn gouwe ouwe USB2.0 stick (ICIDU 8GB). En daarnaast nog ter vergelijking een benchmark gedraaid van mijn SSD op SATA-600 (Intel 510 120GB) en mijn data hardeschijf op SATA-300 (Samsung Spintpoint F3 HD103SJ). Hieruit verwachtte ik een mooie vergelijking te krijgen van hoe alles ten opzichte van elkaar performt (zie hieronder).


Een vergelijking op basis van “Benchmark” in HD Tune Pro met hierin de ADATA pendrive, de ICIDU pendrive, de Intel SSD en de Samsung HDD (klikbaar voor een grote duidelijke versie)

In mijn ogen is het een leuke vergelijking geworden van de verschillen tussen een goedkope USB2.0 stick en tevens een relatief goedgeprijsde USB3.0 stick op zowel een USB2.0 en USB3.0 poort. Niet reëel is de vergelijking tussen een vrij rappe 7200rpm schijf en een derde generatie SSD met SATA-600 interface welke op eenzelfde interface is geplugd, maar informatief is het wel.

Wat valt er van te zeggen? De USB2.0 stick kan prima meekomen met de drive van ADATA, wanneer ze beiden op de USB2.0 interface werken. Wel valt op dat de overdrachtsnelheid van de ICIDU drive met kleine pieken en dalen gaat, terwijl de accestime relatief constant is. Bij de USB3.0 stick zie je dit juist andersom.

Op het moment dat de USB2.0 stick op een USB3.0 poort wordt geplugd lijkt het wel alsof hij schrikt. De accesstime verbeterd wat, maar de overdrachtsnelheden lijken soms nog minder te zijn dan op een normale USB2.0 poort. Wat verder opvalt is dat de ADATA drive op beide interfaces variabele accesstimes heeft en opmerkelijk is dat de gemeten gemiddelde accestime van de USB3.0 stick iets hoger ligt dan de USB2.0 stick (bij beiden 0,2ms hoger).

In vergelijking met de Samsung hardeschijf zijn de minimale overdrachtsnelheden van de ADATA drive een stuk hoger. Maar vooral de accesstime is een stuk sneller (14,1ms voor de HDD en 0,67ms voor de flashdrive), niet slecht dus. De flashdrive maakt overigens geen kans bij de SSD, wat overigens ook te verwachten was. De SSD is vaak minimaal drie keer sneller en uiteraard is de accesstime ook drie keer lager.



Vergelijking met andere S102 (non)Pro reviews op Tweakers.net
Als laatste wil ik de stick nog vergelijken met andere ADATA S102 flashdrives, zowel de Pro als de non-Pro versie. Op Tweakers.net hebben al meerdere mensen deze USB-sticks gereviewed en daarvan maak ik uiteraard dankbaar gebruik. Voor de vergelijking neem ik alleen even twee benchmarks uit HD Tune met daarin de accesstimes en overdrachtsnelheden, zie ook hieronder.


Een vergelijking van twee S102 Pro sticks, met dank aan de review van PatrickPR (klikbaar voor een grote versie)

De belangrijkste verschillen tussen beide S102 Pro sticks is bij voorbaat het formaat (16GB ten opzichte van 32GB) en dat PatrickPR zijn stick heeft geformateerd als zijnde NTFS. Voor de rest valt op dat de overdrachtsnelheid van de 32GB stick hoger is, wat wellicht te wijten is aan meer geheugenkanalen naar de chip toe, net zoals dit bij SSD’s geldt. De accesstime van de 16GB stick is wel iets lager, maar heel veel scheelt het allemaal niet.


Een vergelijking van S102 Pro en non-Pro stick, met dank aan de review van frAmEd (klikbaar voor een grote versie)

Tussen de non-Pro en Pro versie van de S102 serie zitten wel wat grotere verschillen dan in de vergelijking tussen twee Pro flashdrives. De overdrachtsnelheden zijn een stuk hoger bij de 32GB stick, wat waarschijnlijk weer deels aan het aantal geheugenkanalen ligt, maar in dit geval ook aan de kwaliteit van de chip in de USB stick. Beide sticks voldoen aan andere gestelde specificaties, dus dat is dan ook geheel logisch dat de non-Pro langzamer is. Of het heel veel uitmaakt mag iedereen voor zichzelf bepalen, maar zelfs de non-Pro versie is een heel stuk sneller dan een normale USB2.0 stick.

Overall gezien valt mij op dat in mijn eigen benchmarks de accesstime varieert, terwijl dat bij andere reviewers de accesstime constanter is. Wellicht dat het komt door het type USB3.0 controller dat op mijn moederbord zit.



7. Prijs

Op het moment van aanschaf kostte deze pendrive rond de 42 euro (excl. verzendkosten). Echter is op moment van schrijven (20 januari 2012) de prijs wat gezakt en begint het bij 37 euro (€1,16/GB). Al met al geen slechte prijs lijkt me voor een product als deze, zelfs de non-Pro is nog duurder met €1,41/GB. De 16GB sticks zijn daarentegen ook een stuk duurder in aanschaf, zo geldt dat de non-Pro €1,56/GB kost en de Pro €1,25/GB.


8. Conclusie product

Het is een snelle drive waarvoor je relatief een lage prijs voor betaald. De bouwkwaliteit en uiterlijk zijn niet mis en de benchmarks zijn wat dat betreft om te smullen. Wel lopen sommige grafieken wat grillig. Ik weet niet of het komt door de stick of dat het komt doordat USB3.0 nog niet volledig is geïntegreerd in de chipset van het moederbord.

In andere reviews wordt nog weleens omschreven dat de stick erg warm wordt. Nu vind ik dit reuze meevallen want mijn andere USB2.0 sticks worden ook warm wanneer ik er iets op schrijf of vanaf lees.

Puur kijkend naar interne specificaties kan worden opgemerkt dat van de stick slechts 29,3GB effectief kan worden gebruikt, net als dat de 16GB Pro, non-Pro en Nobility sticks minder dan de opgegeven specificaties ter beschikking hebben. Blijkbaar is dat een (slordig) foutje van ADATA, maar ik wist dit al uit andere reviews, dus het was voor mij verder geen verrassing. Verder kan het afwezige LEDje wellicht voor onduidelijkheid zorgen, omdat je niet kunt zien of flashdrive actief bezig is of niet.

Kortom, ik vind het geen slechte flashdrive, zeker niet als je naar de prestaties kijkt ten opzichte van de prijs. Iedereen die wat meer wil dan snelle USB2.0 pendrives en groter dan 16GB (USB3.0), dan is dit een mooie instapper.

Nog wat informatie:
- ADATA S102 Pro: Effortless Upgrade (fabrikant);
- ADATA S102: An Easy Entrance to the Latest Tech Standard (fabrikant);
- Pricewatch ADATA S102 sticks.