Acer Aspire One 522-C5DKK

Userreview Acer Aspire One 522


In doos:
Nog een doos (waarom?)

In de tweede doos:
Voeding, stekker voor op voeding, 6-cells accu, quickstart guide, garantieblaat, lijst van Acer kantoren in EMEA en uiteraard de netbook zelf, in een hoes en met een schermbeschermer tussen keyboard en scherm. Op de keyboardbeschermer ligt een "Absoluut lezen" brief. Deze geeft aan te zorgen dat de notebook aangesloten is "op een wisselstroomvoeding (wandcontactdoos) voordat u de notebook voor de eerste ker inschakelt", dit ivm installatieproces.


Assemblage:
Veel simpler kan het niet. Klik de accu achterin de netbook,klik de stekker op de voeding, voeding in muur en in netbook en klaar. Enige aandachtspunt is dat de stekker op twee manieren op de voeding past, eentje haaks en eentje in de lengte. Geniaal gevonden, maar 50% kans dat je het dus voor jouw stekkerblok verkeerd doet als je er niet op let. Gelukkig kun je het door op een release-knop te drukken weer loskrijgen en andersom installeren.


De hardware:
Deze netbook heb ik omwille van het scherm (klein + hoge resolutie) en toetsenbord (geen chicklets zoals Sony/Apple) gekozen. Scherm stelt me niet teleur. Het is een glossy 10.1" 1280x720 TN-paneel met edge-lit LED. Eigenlijk zegt dat al alles. Glossy vs mat is gewoon een kwestie van smaak. Ik kies thuis (waar ik lichtinval kan regelen) liever voor mat, maar voor een laptop heb ik liever glossy: het spiegelt wel, maar door te draaien ben je van overlast van directe lichtinval af, waar mat gewoon een en al oplicht en onbruikbaar wordt. Omdat het een TN is, is contrast niet denderend (zichtbaar slechter dan m'n 20" IPS destopmonitor) en is de kijkhoek met name vertikaal erg smal, maar verder is het scherp zat en bij een netbook zit je niet met meerdere mensen mee te kijken, dus conform verwachtingen, zeker gezien de erg lage prijs - dit is momenteel een van de goedkoopste netbooks met 1280x720 of hoger.
LED is leuk voor de accuduur, maar qua beeld is edge-lit niet significant anders dan CCFL. Om de LED-hype waar te maken moet je full-LED hebben en dat is hier niet het geval - maar wederom, voor deze prijs in dit segment is dat volledig conform verwachtingen.

Het toetsenbord is zoals zoveel dingen op zo'n klein apparaat een compromis. Ik ben te spreken over het typgevoel van de individuele toetsen, maar ze zijn erg klein en de layout is zeer krap. Voor een deel wen je daar wel aan, maar vooral de zeer kleine backspace maakt dat je vaker dan je lief is "=" typt waar je een teken wilt verwijderen. Ook zijn de cursortoetsen erg klein en krap met Pg Up en Pg Dn eromheengevrot. Ik zou hier geen game mee willen spelen. Maar goed, daar is het ook niet voor bedoelt. Het typt in ieder geval vele malen beter dan een iPad, laat staan willekeurig welk ander touchscreen device.

De touchpad is gewoon een stuk van de bezel met een sensor eronder. Dat voorspelt doorgaans weinig goeds, maar ik ben er erg positief door verbaasd. De touchpad reageert goed, de slider bar ook, en de knoppen zijn eerder aan de stroeve kant dan iets anders (wat met verbruik alleen maar beter gaat worden) - je weet in ieder geval zeker of je geklikt hebt of niet. Voor het werk heb ik een HP Probook 6550b, dit onderdeurtje van Acer vind ik daar niet voor onderdoen qua touchpad. Dat gezegd, als ik een externe muis of trackball ter beschikking heb ga ik die direct gebruiken.

Geluid is een teleurstelling, hoewel de driver balance mogelijkheden aangeeft, komt alles uit een enkele speaker onderin links die op zich hoge tonen strak weergeeft, maar echt niets onderin heeft. Dit is de eerste laptop in tijden waarbij ik zelfs voor het het afspelen van een muziekje op lage volume grijp naar een koptelefoon. Gelukkig is de output daarover prima in orde (geen ruis, geen interferentie van USB devices of HDD).
De webcam doet wat hij moet doen, op 320x230 of 640x480. Bij indirect daglicht is het beeld strak te noemen, maar bij slechtere lichtomstandigheden wordt het wat ruisig. Een doorsnee webcam dus.

Qua poorten is het redelijk standaardkost voor een netbook - VGA *en* HDMI out, 3x USB, mic en headphone, een 100Mb Ethernetpoort, een SD-sleuf en een gat voor een Kensington lock. 1Gb Ethernet was leuker geweest, maar aangezien je hier geen grote opslag mee gaat doen geen groot probleem.

Wel een probleem is het feit dat de Broadcom WiFi-n oplossing enkel in de 2.4GHz-band werkt en niet in de 5GHz-band. Hier op zolder detecteer ik niet minder dan 35 2.4GHz-band netwerken, terwijl je maximaal 3 naast elkaar kunt hebben zonder elkaar in de weg te zitten. Het is dus feest qua interferentie. Vooralsnog detecteer ik geen andere 5GHz netwerken (niet gek gezien korter bereik en geen penetratie door zware muren), maar al zouden die er zijn, je hebt in die band 13 kanalen die elkaar niet interfereren, dus zou het nog meevallen. 2.4GHz is stervende aan haar eigen succes, en dit apparaatje kan niet van dat zinkend schip afkomen.

Algemene build quality is exact wat we ondertussen van Acer netbooks gewend zijn, dus daadwerkelijk beter dan hun notebooks, vooral als het op de scharnieren aankomt, die eruit zien alsof ze wel een paar jaar meekunnen. Verder is het strak en minimalistisch, zeker als je de onzinstickers (twee kleine van AMD en Windows, een grote van Acer zelf) verwijdert. Opvallend is dat de bezel en achterkant van het scherm glossy zwart zijn (vingerafdrukken!) waar de rest van het apparaat gewoon matzwart/anthraciet is. Had dat liever gelijk gelaten, en dan niet zo vingerafdrukgeil... Helaas is het niet alleen een vingerafdrukmagneet, maar is de behuizing nogal krasgevoelig. Binnen twee weken zijn er al krassen op de scherm bezel te zien, en bij het verwijderen van de AMD en Windows stickers zijn verkleuringen in het plastic daar ontstaan. Jammer dat een stevige constructie door slechte afwerkmaterialen zo verspild wordt.


BIOS:
Uitermate kaal. Je hebt wat systeeminfo, je kunt time en date instellen, een paar security en boot opties en dat is het zo'n beetje. Enige technische instelling die je kunt doen is SATA mode, die op IDE of AHCI gezet kan worden - nuttig als je Windows XP (die geen AHCI support) zou willen installeren. Niet aan kloten zonder goede reden trouwens, als je Windows geinstalleerd hebt met ACHI aan (de default) en je zet het uit kun je niet meer booten... Grootste gemis is de mogelijkheid om de hoeveelheid video memory in te stellen - de default 256MB is erg veel voor een netbook die standaard slechts 1GB heeft en niet boven de 2GB uitgebreid kan worden. Ik had het liever veel lager ingesteld - als een game >64MB of 128MB videogeheugen nodig heeft om te draaien, zal het zo goed als zeker toch niet draaien op de C-50 CPU of trouwens de integrated HD6250.


First boot:
Die waarschuwing was niet voor niets. Bij boot krijg je de EULA van Windows 7 Starter en van het Acer apparaat te zien, daarna een paar schermen met taal- en landinstellingen van Windows. En dan begint het wachten... volgens "Absoluut lezen" zou het 10 tot 30 minuten duren. Dat was erg optimistisch. Pas 47 minuten na "next" gedrukt te hebben kreeg ik een desktop voor m'n neus. Vermoedelijk is een en ander de schuld van de 1GB RAM die hier standaard in zit, maar daarover later meer.


Software:
De Acer One 522 wordt geleverd met Windows 7 Starter, dus een qua features uitgeklede 32b versie, die echter qua footprint niet noemenswaardig lichter is. Dit is geen review van Windows 7 Starter, dus ik ga niet diep in op waarom het crap is - maar in vogelvlucht: geen Aero, geen mogelijkheid om je desktop (theme) te veranderen, geen mogelijkheid om streaming video te ontvangen, geen DVD-playback, geen Media Center, geen XP compatiblity mode, geen multimonitorsupport, en muv het daadwerkelijk zinnige uitzetten van user switching geen enkele performanceverbetering tov overige Windows 7 versies. Het grootste deel van die nadelen valt onder 'usertje pesten', maar vooral het ontbreken van multimonitorsupport is bij een apparaat met externe aansluitingen krankzinnig. Mijn advies is dus om zsm over te stappen op iets anders, wat ik zelf ook ga doen.

Maar goed, stel dat je dat niet wilt/kunt, wat krijg je dan?

Even vooraf: OEMs stoppen altijd een lading software pre-installed op PCs waar je als gebruiker vaak niet op zit te wachten. Acer doet dat uiteraard ook, maar gelukkig met enige mate. Ik ben nogal fanatiek in het kaal houden van m'n OSsen, en ben hier dus nooit blij mee - zelfs bij een clean install van een OS is het eerste wat ik doe onnodige troep deinstalleren of deactiveren, dus ik ben bij OEM dingen al helemaal bevooroordeeld. Als je

Naast het kale OS krijg je Acer registratiemeuk, Acer Gamezone (trialware meuk), McAfee Internet Security, Norton Online Backup, eBay Worldwide, Skype, MS Office Starter 10, eSobi newsreader, en WinLocker. Zinniger is dat Flash Player 10 ActiveX, Adobe Reader 9.1 en MS updates als IE 9 en Silverlight pre-installed zijn.

McAfee IS springt gelijk naar voren. Het is een free trial, maar je kunt er pas gebruik van maken als je een sloot aan verplichte privegegevens doorstuurt. Nee dankje. MS Security Essentials was een veel beter beveiligingskeus geweest omdat het niets vraag dan dat je Windows genuine is (wat vanzelfsprekend is bij zo'n pre-installed ding).

Eerste keer IE gebruiken krijg je gelijk de keuze voor een BingBar voor je kiezen, die blijkbaar al geinstalleerd is en vervolgens uninstallt als je "Nee" zegt. Een McAfee Site Advisor-bar zit er sowieso ongevraagd op.

Enerzijds: muv de MS updates en Flash Player 10 is dit allemaal troep die ik er zelf niet op wil in deze vorm. Anderzijds: het systeem is bruikbaar en (als je je privacy aan McAfee toevertrouwt) beveiligd.


Performance:
Dit is een netbook. Geen high-end gamePC. Ik ga dan ook niet eens kijken hoe het daarmee gesteld is. Relevanter is hoe het gebruik aanvoelt. Daarvoor is vaak de Windows Experience Index niet eens zo'n brakke maat. Die geeft een lage 2.8, wat komt door de Processor score. Maar in dit geval is er een andere indicator die veel dominanter is: de HDD-LED.

Want zoals geleverd kunnen we simpel zijn: de performance van de Acer One 522 is om te janken. En daar is één zeer duidelijke oorzaak voor aan te wijzen: 1GB RAM is gewoon niet genoeg om fatsoenlijk Windows 7 (al dan niet Starter) te draaien, al helemaal niet gezien je maar 748MB beschikbaar hebt ivm integrated graphics (en nog wat dingen vermoed ik, want met alleen 256MB voor de IGP zou je 768MB over moeten houden).
Gevolg is dat zodra je ook maar iets doet, Windows als een gek moet gaan thrashen naar swap op de harde schijf. En zoals bekend zijn random reads vanaf een HDD ongeveer 15000x trager dan vanaf RAM (een recente 2.5" HDD doet rond de 0.5MB/s volledig random, DDR3-1066 doet zo'n 8533MB/s), en dat merk je. Zelfs bij het aanklikken van iets simpels als een Youtube filmpje is het al raak, de HDD LED licht op en het duurt een paar seconden voor er iets gebeurt. Dat heeft niets met de CPU van deze netbook te maken, puur met tekort aan RAM.

Naast te weinig RAM blijkt dat Windows 7 Starter inderdaad in het geheel niet geoptimaliseerd is voor trage systemen. Alle visual effects staan aan. Het gros daarvan kan niet echt kwaad, maar vooral de "Animate...", "Fade or slide..." en "Fade out..." opties vertragen opzettelijk acties die je uitvoert. Op een snel systeem al irritant IMHO, maar op zo'n toch al bescheiden bak onbegrijpelijk.

Maar...

Dit had ik al voorzien, dus tegelijk met de aanschaf van de laptop heb ik een 2GB DDR3 SO-DIMM besteld. Helaas zit er maar één SO-DIMM slot in, waar max 2GB in kan, dus 2GB is gelijk ook de max RAM hiervoor. Maar 2GB is beter dan 1GB, meer dan twee keer beter zelfs, aangezien de 256MB die de IGP opslokt gelijk blijft, waardoor je dus van 768MB naar 1792MB gaat.
Edit: het 2GB limiet blijkt niet hardwarematig - er zijn meerdere meldingen van succesvolle installatie van 4GB. De 2GB limiet is gewoon de max RAM waar Windows 7 Starter mee overweg wil _{had ik al gezegd dat dat een gecastreerde onzinOS was?}


Upgraden van user-serviceable onderdelen:
Met de service manual van Acer voor de One 522 is het openen en upgraden een fluitje van een cent. Kabels eraf, accu eruit en je kunt beginnen: het toetsenbord wordt met vier clipjes boven F4. F8, F12 en Del op z'n plek gehouden. Die met een platte schroevendraaier naar achteren drukken en de keyb kan omhoog. Daaronder vind je vier schroeven, netjes (1) gelabeld losmaken waar de 'cover' mee vast zit. Die cover is feitelijk de onderkant van het apparaat, en kun je er dan afduwen door je schroevendraaier door een daarvoor bedoeld gat te steken. Ook dit staat netjes in de manual en op het apparaat zelf aangegeven. Als je de netbook omdraait kijk je tegen de DIMM slot, HDD en expresscard aan. Voor de DIMM heb je geen verder gereedschap nodig, voor de HDD en expresscard modules moet je een paar schroefjes lostdraaien, maar meer ook niet. Na DIMM upgrade heb ik het even simpel weer afgesloten - onderklep terugzetten (let op de lipjes), omdraaien, schroeven erin, toetsenbord terug en klaar.


Performance2:
Met 2GB ipv 1GB is dit een ander apparaat. Je gaat er nog steed geen Crysis op draaien, maar desktopwerk gaat niet noemenswaardig slechter dan op m'n kantoorPC. Als je meerdere dingen tegelijk wilt draaien gaat het wel mis, maar daar is een netbook niet echt voor bedoeld. Het is wel nog flink trager dan mijn desktop, maar dat heeft minder met het verschil 2x 1GHz C-50 vs 4x 2.8GHz Core i7 (met HT en TurboBoost) en meer met HDD vs SSD te maken. Daar kom ik nog op terug. Enig zinnig vergelijkingsmateriaal is mijn Intel D945GCLF Atom 230 bordje. Dat ding draaide als server maar wil ik nu als secundair desktop voor chatten e.d. inrichten. Dat ding heeft ook 2GB RAM. In vergelijking met de Atom 230 is de C-50 duidelijk soepeler, je hoeft minder vaak op CPU te wachten. Helaas heb ik geen dualcore Atom waarmee ik kan zien of dat komt door de twee fysieke cores vs één core of dat het komt door de krachtigere architectuur van de C-50 (out-of-order execution etc) vs de Atom.

Qua video afspelen onder Windows ziet het er goed uit. Heb getest met o.a. 720p Youtube content en een 1080p h264 bestand in .mov container en hoewel CPU usage richting 100% schiet speelt hij beide af zonder haperingen of framedrop.


Performance3:
Na een upgrade met een OCZ Vertex2 60GB SSD (met Sandforce SF-1200 controller) is er weer verschil als dag en nacht te merken. Met SSD is deze C-50 based netbook in reguliere OS-taken (browsen, office etc) daadwerkelijk sneller dan de HP ProBook 6550b met Core i5 die ik voor m'n werk heb
Natuurlijk houdt dat voordeel op zodra de CPU stevig moet rekenen, want dan maakt een 2.5x hogere geclockte i5 uiteraard gehakt van de C-50, maar het onderstreept des te meer hoe simpele taken op de PC volledig HDD-limited zijn, en hoe je voor die taken beter een PC met ondermaatse CPU van SSD kunt voorzien dan een zware CPU te nemen maar HDD te houden


Batterijduur:
Dit apparaat heb ik niet lang genoeg om met zekerheid te roepen hoe lang het meegaat, maar de eerste acculading is er na 6 uur doorheen. Dat is licht teleurstellend in vergelijking met de 8 a 9 uur die ik in sommige reviews las, maar drie keer zo lang als m'n werklaptop en daar ben ik blij mee. Hier kom ik nog in updates op deze review op terug.
Update is dat batterijduur van display settings afhangt. Per default staat het scherm erg fel. Dat is met netspanning puur een last voor je ogen, maar op accu (waar het iets minder fel staat maar nog steeds stevig verlicht) een last voor de batterijduur. Door de settings omlaag te schroeven naar de op een na laagste op accu hou ik een goede display over en na 6 uur zat ik eergisteren nog op 20% accu, en dat met WiFi de hele tijd aan. Ik denk dan nog dat 7u bij normaal gebruik de max zal zijn, 8 a 9 uur is voorlopig een heilige graal - maar het komt al een flink eind in de richting, tenminsten onder Windows 7 Ultimate.
Onder Linux is het niet zo vrolijk gesteld. Ivm problemen met vastlopers heb ik wat minder structureel kunnen testen, maar het lijkt erop dat het na iets minder dan 4 uur al eruitklapt. Dit is niet uniek voor deze netbook, het schijnt dat Ubuntu 11.04 (die ik gebruikte) nogal wat issues heeft met power management. Mogelijk dat je met een andere distro of versie betere accuduur krijgt, maar dan kom je in de knoop met de Brazos APU, die pas sinds kernel 2.6.38 goed ondersteund wordt. Vooralsnog zou ik voor Linux eerder een Atom-netbook aanraden, al kan dat binnenkort (hopelijk) gaan veranderen.


Conclusie:
Eigenlijk twee verschillende conclusies - met 1GB zoals geleverd kun je kort zijn, dit ding is zo goed als onbruikbaar. Maar dat heeft weinig met de Acer Aspire One 522 te maken en alles met de combo van Windows 7 Starter (of trouwens willekeurig welk recent OS) met 768MB RAM te maken. Als je echter de RAM een upgrade geeft naar 2GB heb je een uiterst kleine en lichte systeem dat toch goed bruikbaar is, met als sterke punten het scherm (resolutie breed genoeg voor een heel document), de touchpad en de slimme constructie van de adapter+stekker, en als zwakke punten de speaker en het meegeleverde OS en software. Alles bij elkaar is het de eerste netbook tegen vriendelijke prijs waar ik echt blij mee ben onder Windows. Onder Linux niet, daarvoor moeten eerst de bugs in de netwerkdrivers eruit, en moet power management weer onder controle.


En nu?
Zoals gezegd, die software moet eraf. En hij is niet snel genoeg voor mij. Ik heb een 60GB OCZ Vertex 2 SSD met Sandforce-1200 controller aangeschaft, die gaat de 250GB 2.5" HDD vevangen, en op die 60GB SSD ga ik dualboot Windows 7 Ultimate en Ubunu Linux 11.04 installeren. Ervaringen daarmee, vooral de relatieve afweging fatsoenlijke Windows 7 vs Ubuntu 11 op deze hardware zal ik tzt posten.

Edit:
Zoals beloofd update.

• Voor degenen die geen zin hebben alles hierboven weer door te pluizen kort en bondig de veranderingen:
• degelijkheid blijkt sterk mee te vallen. De glossy bezel rond het scherm is nu al bekrast, en het was ook niet mogelijk de AMD sticker te verwijderen zonder krassen/verkleuringen achter te laten.
• accuduur viel in eerste instantie tegen, maar dat was vooral aan software te wijten: default stond het scherm wel erg helder. Na dat aangepast te hebben is het stukken beter, eergisteren 6 uur in vergadering gezeten met het apparaat met WiFi aan en actief, wat zonder bijladen goed ging (20% over aan het eind). Maar dit is onder Windows 7 Ultimate. Zie hieronder voor Linux.
• de 250GB HDD vervangen door een SSD is een totale must. Met SSD voelt alles veel sneller aan en reageert het bijna even snel als m'n high-end desktop (ook met SSD). Ik heb gelijk een van de snelste van dit moment genomen, maar waarschijnlijk zal iedere non-J-Micron SSD vergelijkbare resultaten opleveren, het gaat primair om de 100-voudig snellere random reads dan een HDD.
• Xubuntu 11.04 installeert out-of-the-box en draait fantastisch, totdat je af en toe volledige vastlopers hebt. Dat blijkt te komen door conflicten tussen ethernet en WiFi drivermodules. Workaround is ethernet uitzetten... verder heeft Ubuntu 11.04 grote problemen met power management. Of dat komt door de gebruikte 2.6.38 kernel (die juist verbeteringen op vlak van power management beloofde), of door andere zaken die Ubuntu zelf gedaan heeft is vooralsnog onduidelijk, maar conclusie is dat op dit moment Ubuntu geen goede keuze is voor deze netbook, en gezien de vastlopers niet aan Ubuntu maar kernel modules verbonden zijn is eigenlijk de hele combo van Linux en deze netbook vooralsnog geen goede

Volgende uitdagingen: WiFi-module vervangen door een dual-band module, of in ieder geval iets met een andere driver, om te kijken of Linux dan wel stabiel te krijgen is, en of ik dit ding daarmee fatsoenlijk op 5GHz kan krijgen. En kijken of ik een 3G module in kan bouwen.